< Panultihon 8 >
1 Wala ba magsinggit ang kaalam, Ug ang pagsabut magapagula sa iyang tingog?
A sabedoria não clama? A compreensão não eleva sua voz?
2 Sa kinatumyan sa hatag-as nga mga dapit haduol sa dalan, Diin ang mga alagianan nanagkatagbo siya nagatindog;
A propósito, no topo dos lugares altos, onde os caminhos se encontram, ela está de pé.
3 Tupad sa mga ganghaan, dapit sa pagsulod mo ngadto sa ciudad, Diha sa dapit sa pagsulod mo sa mga pultahan, siya magasinggit sa makusog:
Ao lado dos portões, na entrada da cidade, nas portas de entrada, ela chora em voz alta:
4 Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo.
“Eu chamo a vocês, homens! Envio minha voz para os filhos da humanidade.
5 Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing.
Você é simples, compreenda a prudência! Seus tolos, tenham um coração compreensivo!
6 Pamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang.
Ouça, pois vou falar coisas excelentes. A abertura dos meus lábios é para as coisas certas.
7 Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil.
Pois minha boca fala a verdade. A maldade é uma abominação para meus lábios.
8 Ang tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila.
Todas as palavras da minha boca estão em retidão. Não há nada de tortuoso ou perverso neles.
9 Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo.
Para quem entende, todos eles são claros, direito àqueles que encontram conhecimento.
10 Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan.
Receber minhas instruções em vez de prata, conhecimento em vez de escolher o ouro.
11 Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana.
Pois a sabedoria é melhor que os rubis. Todas as coisas que podem ser desejadas não podem ser comparadas a ele.
12 Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo.
“Eu, sabedoria, fiz da prudência minha morada. Descubra o conhecimento e a discrição.
13 Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan.
O medo de Yahweh é odiar o mal. Odeio o orgulho, a arrogância, o mau caminho e a boca perversa.
14 Ang pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum.
Aconselhamento e bons conhecimentos são meus. Eu tenho compreensão e poder.
15 Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia.
By reinam os meus reis, e os príncipes decretam justiça.
16 Pinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta.
Por mim os príncipes governam, nobres, e todos os governantes justos da terra.
17 Ako nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.
Eu amo aqueles que me amam. Aqueles que me procuram com diligência me encontrarão.
18 Mga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarung
Comigo estão as riquezas, a honra, riqueza e prosperidade duradouras.
19 Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi.
Minha fruta é melhor do que ouro, sim, do que ouro fino, meu rendimento do que escolher prata.
20 Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan;
I Caminhe no caminho da retidão, no meio dos caminhos da justiça,
21 Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan.
that Eu posso dar riqueza àqueles que me amam. Eu encho seus tesouros.
22 Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi.
“Yahweh me possuiu no início de seu trabalho, antes de seus atos de outrora.
23 Ako gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta.
Fui criado desde o início, desde o início, antes que a terra existisse.
24 Sa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig.
When não havia profundidade, eu nasci, quando não havia nascentes repletas de água.
25 Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na;
Antes de as montanhas se instalarem no local, antes das colinas, eu nasci;
26 Samtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan.
enquanto ele ainda não tinha feito a terra, nem os campos, nem o começo do pó do mundo.
27 Sa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man,
Quando ele estabeleceu os céus, eu estava lá. Quando ele coloca um círculo sobre a superfície das profundezas,
28 Sa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog,
when ele estabeleceu as nuvens acima, quando as molas das profundezas se tornaram fortes,
29 Sa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta;
quando ele deu ao mar seus limites, que as águas não devem violar seu mandamento, quando ele marcou os alicerces da terra,
30 Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya, Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan,
então eu era o artesão ao seu lado. Eu era uma delícia no dia-a-dia, sempre regozijando-se diante dele,
31 Nagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo.
regozijando-se em todo o seu mundo. Meu deleite foi com os filhos dos homens.
32 Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan.
“Agora, portanto, meus filhos, escutem-me, pois abençoados são aqueles que guardam meus caminhos.
33 Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway.
Ouça as instruções, e seja sábio. Não o recuse.
34 Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan.
Abençoado é o homem que me ouve, observando diariamente aos meus portões, esperando em meus postos à porta.
35 Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova.
Para quem me encontrar, encontra vida, e obterá o favor de Yahweh.
36 Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon.
Mas aquele que peca contra mim erra sua própria alma. Todos aqueles que me odeiam amam a morte”.