Panultihon 8
1 Wala ba magsinggit ang kaalam, Ug ang pagsabut magapagula sa iyang tingog?
¿ Not wisdom does she call out and understanding does she give forth? voice her.
2 Sa kinatumyan sa hatag-as nga mga dapit haduol sa dalan, Diin ang mga alagianan nanagkatagbo siya nagatindog;
At [the] top of [the] heights on [the] way between [the] pathways she stations herself.
3 Tupad sa mga ganghaan, dapit sa pagsulod mo ngadto sa ciudad, Diha sa dapit sa pagsulod mo sa mga pultahan, siya magasinggit sa makusog:
To [the] side of [the] gates to [the] opening of [the] town [the] entrance of [the] doorways they cry aloud.
4 Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo.
To you O people I call and voice my [is] to [the] children of humankind.
5 Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing.
Understand O naive people prudence and O fools understand heart.
6 Pamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang.
Listen for princely things I will speak and [the] utterance of lips my [will be] uprightness.
7 Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil.
For truth it will utter palate my and [is] an abomination of lips my wickedness.
8 Ang tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila.
[are] Righteousness all [the] words of mouth my there not among them [is] a twisted [thing] and a distorted [thing].
9 Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo.
All of them [are] right to the discerning [person] and upright to [those who] find knowledge.
10 Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan.
Take discipline my and may not [you take] silver and knowledge more than gold chosen.
11 Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana.
For [is] good wisdom more than jewels and all pleasures not they compare with it.
12 Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo.
I wisdom I dwell prudence and knowledge of discretion I find.
13 Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan.
[the] fear of Yahweh [is] to hate evil pride and arrogance - and a way evil and a mouth of perversities I hate.
14 Ang pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum.
[belong] to Me counsel and sound wisdom I [am] understanding [belongs] to me strength.
15 Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia.
By me kings they reign and rulers they enact righteousness.
16 Pinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta.
By me princes they rule and noble [people] all judges of (righteousness. *L(H)*)
17 Ako nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.
I ([those who] love me *Q(K)*) I love and [those who] earnestly seek me they find me.
18 Mga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarung
Wealth and honor [are] with me wealth enduring and righteousness.
19 Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi.
[is] good Fruit my more than gold and more than pure gold and gain my more than silver chosen.
20 Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan;
In [the] path of righteousness I walk in [the] midst of [the] pathways of justice.
21 Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan.
To give as an inheritance [those who] love me - substance and treasuries their I fill.
22 Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi.
Yahweh he created me [the] beginning of way his [the] beginning of works his from then.
23 Ako gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta.
From long ago I was installed from [the] beginning from [the] beginnings of [the] earth.
24 Sa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig.
When there not [were] [the] deeps I was brought forth when there not [were] springs abounding of water.
25 Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na;
Before mountains they were planted before [the] hills I was brought forth.
26 Samtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan.
Until not he had made [the] earth and [the] open places and [the] first of [the] dusts of [the] world.
27 Sa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man,
When established he [the] heavens [was] there I when marked out he a circle on [the] surface of [the] deep.
28 Sa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog,
When made firm he [the] clouds above when became strong [the] springs of [the] deep.
29 Sa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta;
When set he for the sea - limit its and [the] waters not they will transgress mouth his when marked out he [the] foundations of [the] earth.
30 Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya, Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan,
And I was beside him an artisan and I was delight day - day playing before him at every time.
31 Nagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo.
Playing in [the] world of earth his and delight my [were] with [the] children of humankind.
32 Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan.
And therefore O children listen to me and how blessed! [are those who] ways my they observe.
33 Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway.
Listen to correction and act wisely and may not you neglect [it].
34 Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan.
How blessed! [is] a person [who] listens to me by keeping watch at doors my day - day by watching [the] doorposts of doorways my.
35 Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova.
For [one who] finds me (he finds *Q(K)*) life and he obtained favor from Yahweh.
36 Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon.
And [one who] misses me [is] doing wrong to self his all [those who] hate me they love death.
