Panultihon 6
1 Anak ko, kong ikaw mahimong magpapasalig alang sa imong isigkatawo, Kong ikaw sa imong mga kamot makadagmal sa usa ka dumuloong;
Meu filho, se você se tornou garantia para seu vizinho, se você bateu em suas mãos em juramento por um estranho,
2 Ikaw nabitik tungod sa mga pulong sa imong baba, Ikaw nadakpan tungod sa mga pulong sa imong baba.
você está preso pelas palavras de sua boca; você está ludibriado com as palavras de sua boca.
3 Buhata kini karon, anak ko, ug gumawas ka sa imong kaugalingon, Sanglit ikaw nagapus sa kamot sa imong isigkatawo: Lakaw, magpaubos ka sa imong kaugalingon, ug magpakilooy sa imong isigkatawo;
Faça isso agora, meu filho, e entregue-se, desde que você chegou às mãos de seu vizinho. Vá, humilhe-se. Pressione seu apelo com seu vizinho.
4 Ayaw paghatagi ug katulog ang imong mga mata, Ni paghinanok ang imong mga tabon-tabon;
Não dê sono a seus olhos, nem adormecer nas pálpebras.
5 Gumawas ka sa imong kaugalingon ingon sa usa ka lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam, Ug ingon sa usa ka langgam gikan sa kamot sa mangangayam sa langgam.
Free você mesmo, como uma gazela da mão do caçador, como um pássaro do laço do passarinho.
6 Umadto ka sa olmigas, ikaw nga tapulan; Palandunga ang iyang mga dalan, ug pagmaalamon:
Go para a formiga, seu preguiçoso. Considere seus caminhos, e seja sábio;
7 Nga bisan walay pangulo, Capatas, kun punoan,
que não tem chefe, superintendente ou governante,
8 Nagaandam sa iyang kalan-on sa ting-init, Ug nagahipos sa iyang makaon sa ting-ani.
fornece seu pão no verão, e recolhe seus alimentos na colheita.
9 Unsa ang kadugayon nga ikaw matulog, Oh tapulan? Anus-a ka mobangon gikan sa imong pagkatulog?
Quanto tempo você vai dormir, preguiçoso? Quando você vai sair de seu sono?
10 Usa ka diyutay nga pagkatulog, usa ka diyutay nga paghinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:
Um pouco de sono, um pouco de sonolência, um pouco de dobrar as mãos para dormir...
11 Busa ang imong pagkakabus modangat ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga may hinagiban.
para que sua pobreza venha como um ladrão, e sua escassez como homem armado.
12 Usa ka tawo nga walay hinungdan, usa ka tawo sa kasal-anan, Mao siya nga nagalakat nga may usa ka masukihong baba;
Uma pessoa sem valor, um homem de iniqüidade, é aquele que caminha com uma boca perversa,
13 Nga nagapangidhat sa iyang mga mata, nga namulong uban sa iyang mga tiil, Nga nagabuhat ug mga ilhanan uban sa iyang mga tudlo;
who pisca com os olhos, que sinaliza com os pés, que se move com seus dedos,
14 Sa kang kinsang kasingkasing anaa ang pagkamasukihon, Nga nagalalang ug dautan sa kanunay, Nga nagapugas sa pagpakiglalis.
em cujo coração está a perversidade, que inventa o mal continuamente, que sempre semeia a discórdia.
15 Busa ang iyang kalisdanan modangat sa hinanali; Sa usa ka hinanali siya mabungkag, ug nga niana walay arang ikatabang.
Portanto, sua calamidade virá de repente. Ele será quebrado de repente, e isso sem remédio.
16 Adunay unom ka butang nga gidumtan ni Jehova; Oo, pito nga maoy dulumtanan niya:
Há seis coisas que Yahweh odeia; sim, sete que são uma abominação para ele:
17 Mapahitas-ong mga mata, usa ka dila nga bakakon, Ug mga kamot nga nag-ula sa dugo nga inocente;
arrogant olhos, uma língua mentirosa, mãos que derramam sangue inocente,
18 Usa ka kasingkasing nga nagalalang sa dautang mga tinguha, Mga tiil nga matulin nga modalagan ngadto sa binilyako,
um coração que concebe esquemas maliciosos, pés que são rápidos em correr para o mal,
19 Usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak, Ug kadto nga nagapugas sa pagkalalis sa mga kaigsoonan.
uma falsa testemunha que profere mentiras, e aquele que semeia a discórdia entre irmãos.
20 Anak ko, bantayi ang sugo sa imong amahan, Ug ayaw pagbiyai ang balaod sa imong inahan:
Meu filho, cumpra o mandamento de seu pai, e não abandone os ensinamentos de sua mãe.
21 Bugkuson mo sila kanunay sa imong kasingkasing; Ibaligtos sila sa imong liog.
Prenda-os continuamente em seu coração. Amarre-os ao redor de seu pescoço.
22 Sa diha nga ikaw magalakaw, kini magatultol kanimo; Sa diha nga ikaw matulog, kini magabantay kanimo; Ug sa diha nga ikaw mahigmata kini makigsulti kanimo.
Quando você caminha, ele o conduzirá. Quando você dorme, ele o vigiará. Quando você acordar, ele falará com você.
23 Kay ang sugo maoy usa ka lamparahan; ug ang balaod maoy suga; Ug ang pagbadlong sa pahamatngon maoy dalan sa kinabuhi:
Pois o mandamento é uma lâmpada, e a lei é leve. Reproduções de instrução são o modo de vida,
24 Sa pagpalikay kanimo gikan sa dautang babaye, Gikan sa pag-uloulo sa dila sa dumuloong.
para mantê-lo longe da mulher imoral, da bajulação da língua da esposa traiçoeira.
25 Ayaw kaibug sa iyang kaanyag diha sa imong kasingkasing; Ni pabihag ikaw kaniya uban sa mga tabontabon sa iyang mga mata.
Não cobice a beleza dela em seu coração, nem deixá-la cativar você com suas pálpebras.
26 Kay tungod sa usa ka babaye nga bigaon ang usa ka tawo mataral lamang ngadto sa usa ka tipak nga tinapay; Ug ang babayeng mananapaw mangita alang sa bililhon nga kinabuhi.
Para uma prostituta, reduz você a um pedaço de pão. A adúltera caça por sua preciosa vida.
27 Makadala ba ang usa ka tawo ug kalayo sa iyang sabakan, Ug ang iyang mga sapot dili ba masunog?
Um homem pode atirar ao seu colo, e suas roupas não serem queimadas?
28 Kun makalakat ba ang usa ka tawo ibabaw sa mainit nga mga baga, Ug ang iyang mga tiil dili ba mapagtong?
Ou se pode andar sobre brasas quentes, e seus pés não sejam queimados?
29 Busa siya nga moadto sa asawa sa iyang isigkatawo; Bisan kinsa nga makapanghilabut kaniya dili gayud makagawas sa silot.
Assim é aquele que vai para a esposa do vizinho. Quem a tocar, não ficará impune.
30 Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan, kong siya mangawat Aron sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon sa diha nga siya pagagutom:
Men não despreze um ladrão se ele rouba para se satisfazer quando está com fome,
31 Apan kong siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; Siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.
mas se ele for encontrado, ele deverá restaurar sete vezes. Ele deve dar toda a riqueza de sua casa.
32 Siya nga makapanapaw sa usa ka babaye maoy tawong walay salabutan: Siya nagabuhat niini aron sa paglaglag sa iyang kaugalingong kalag.
Aquele que comete adultério com uma mulher é nulo de entendimento. Aquele que o faz destrói sua própria alma.
33 Ang mga samad ug pagkawalay dungog mao ang iyang mamakuha; Ug ang iyang pagkawalay-ulaw dili na gayud mapapas
Ele receberá feridas e desonra. Sua reprovação não será apagada.
34 Kay ang pangabugho mao ang kapungot sa usa ka tawo; Ug siya dili mopasaylo sa adlaw sa pagpanimalus.
Por ciúmes desperta a fúria do marido. Ele não poupará no dia da vingança.
35 Siya dili motagad ug bisan unsang paglukat; Ni matagbaw siya bisan pa kong hatagan mo ug daghang mga gasa.
Ele não considerará nenhum resgate, nem ele descansará satisfeito, embora você dê muitos presentes.
