< Panultihon 31 >
1 Ang mga pulong ni hari Lemuel; ang pagpanagna nga gitudlo kaniya sa iyang inahan.
The words of king Lemuel; the oracle which his mother taught him.
2 Unsa, anak ko? ug unsa, Oh anak sa akong tagoangkan? Ug unsa, Oh anak sa akong mga panaad?
"Oh, my son. Oh, son of my womb. Oh, son of my vows.
3 Ayaw pag-ihatag ang imong kusog ngadto sa mga babaye, Ni ang imong mga dalan nianang nakapalaglag sa mga hari.
Do not give your strength to women, nor your ways to that which destroys kings.
4 Dili angay alang sa mga hari, Oh Lemuel, dili angay alang sa mga hari ang pag-inum sa vino; Ni alang sa mga principe ang pag-ingon: Hain ang maisug nga ilimnon?
It is not for kings, O Lemuel, it is not for kings to drink wine, or for princes to take strong drink,
5 Tingali unya manginum sila, ug malimot sa Kasugoan, Ug balit-aron ang justicia alang sa bisan kinsa nga ginasakit.
lest they drink, and forget the decree, and pervert the justice due to anyone who is afflicted.
6 Hatagi ug maisug nga ilimnon kadtong andam na sa pagkahanaw, Ug vino niadtong ginapaitan sa kalag:
Give strong drink to him who is ready to perish; and wine to the bitter in soul:
7 Paimna siya, ug pahikalimti ang iyang kakabus, Ug ayaw na pagpahinumdumi ang iyang pagka-makalolooy.
Let him drink, and forget his poverty, and remember his misery no more.
8 Bukha ang imong baba alang sa amang, Diha sa kaayohan sa tanan niadtong mga biniyaan.
Open your mouth for the mute, in the cause of all who are left desolate.
9 Bukha ang imong baba, maghukom ka sa pagkamatarung, Ug maghatag ka ug justicia sa mga kabus ug hangul.
Open your mouth, judge righteously, and serve justice to the poor and needy."
10 Kinsay makakaplag sa usa ka babaye nga takus? Kay ang iyang bili labaw pa kay sa mahal nga mga bato.
Who can find a worthy woman? For her price is far above rubies.
11 Ang kasingkasing sa iyang bana nagasalig kaniya, Ug siya wala makulangi sa ganancia.
The heart of her husband trusts in her. He shall have no lack of gain.
12 Siya nagabuhat kaniya sa maayo ug dili sa dautan Sa tibook nga mga adlaw sa iyang kinabuhi.
She does him good, and not harm, all the days of her life.
13 Siya nagapangita ug balhibo sa carnero ug lanot sa lino, Ug sa kinabubut-on nagabuhat uban sa iyang kamot.
She seeks wool and flax, and works eagerly with her hands.
14 Siya sama sa mga sakayan-sa-patigayon; Siya nagadala sa iyang tinapay gikan sa halayo.
She is like the merchant ships. She brings her bread from afar.
15 Siya mobangon usab samtang gabii pa, Ug nagahatag sa kalan-on sulod sa iyang panimalay, Ug ang ilang mga buhat alang sa iyang mga sulogoong dalaga.
She rises also while it is yet night, gives food to her household, and portions for her servant girls.
16 Siya nagahunahuna ug usa ka baul, ug nagapalit niini; Uban sa bunga sa iyang mga kamot siya nagatanum ug usa ka parrasan.
She considers a field, and buys it. With the fruit of her hands, she plants a vineyard.
17 Ginabaksan niya ug kalig-on ang iyang mga hawak, Ug ginapabaskog niya ang iyang mga bukton.
She girds her waist with strength, and makes her arms strong.
18 Siya nahibalo nga ang iyang baligya makaganancia; Ang iyang lamparahan dili mapalong sa pagkagabii.
She perceives that her merchandise is profitable. Her lamp doesn't go out by night.
19 Ginabutang niya ang iyang mga kamot sa bilikan, Ug ang mga kamot nagapugong sa kalinyasan.
She lays her hands to the distaff, and her hands hold the spindle.
20 Ginatuy-od niya ang iyang kamot ngadto sa mga kabus; Oo, nagatunol siya sa iyang mga kamot ngadto sa mga hangul.
She opens her arms to the poor; yes, she extends her hands to the needy.
21 Siya dili mahadlok sa nieve alang sa iyang panimalay; Kay ang iyang sulod-balay gibistihan sa mapula.
She is not afraid of the snow for her household; for all her household are clothed with scarlet.
22 Siya nagabuhat alang sa iyang kaugalingon ug mga alfombra; Ang iyang saput lino nga manipis ug purpura.
She makes for herself carpets of tapestry. Her clothing is fine linen and purple.
23 Ang iyang bana inila diha sa mga ganghaan, Sa diha nga siya molingkod uban sa mga anciano sa yuta.
Her husband is respected in the gates, when he sits among the elders of the land.
24 Siya nagabuhat ug mga saput nga lino ug nagabaligya kanila, Ug nagahatud ug mga bakus ngadto sa magpapatigayon.
She makes linen garments and sells them, and delivers sashes to the merchant.
25 Kusog ug pagkahalangdon mao ang iyang saput; Ug siya mokatawa sa panahon nga umalabut.
Strength and dignity are her clothing. She laughs at the time to come.
26 Siya nagabuka sa iyang baba uban ang pagkamanggialamon; Ug ang balaod sa pagkamaloloy-on maoy anaa sa tumoy sa iyang dila.
She opens her mouth with wisdom. Faithful instruction is on her tongue.
27 Siya nagasud-ong ug maayo sa mga paagi sa iyang sulod-balay, Ug dili mokaon sa tinapay sa pagkatapulan.
She looks well to the ways of her household, and doesn't eat the bread of idleness.
28 Ang iyang mga anak mobangon, ug magatawag kaniya nga bulahan; Ang iyang bana usab, ug siya nagadayeg kaniya, nga nagaingon:
Her children rise up and call her blessed. Her husband also praises her:
29 Daghang mga anak nga babaye nga nanagbuhat sa pagkatakus gayud, Apan ikaw milabaw kanilang tanan.
"Many women do noble things, but you excel them all."
30 Ang katahum malimbongon, ug ang kaanyag kakawangan lamang; Apan ang usa ka babaye nga mahadlok kang Jehova, siya pagadayegon.
Charm is deceitful, and beauty is vain; but a woman who fears Jehovah, she shall be praised.
31 Hatagi siya sa bunga sa iyang mga kamot; Ug papagdayega kaniya ang iyang mga buhat diha sa mga ganghaan.
Give her of the fruit of her hands. Let her works praise her in the gates.