Panultihon 3
1 Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:
Сину мій, не забудь ти моєї науки, і нехай мої заповіді стережу́ть твоє серце,
2 Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.
бо примно́жать для тебе вони довготу́ твоїх днів, і років життя та споко́ю!
3 Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:
Ми́лість та правда нехай не зали́шать тебе, — прив'яжи́ їх до шиї своєї, напиши їх на табли́ці серця свого, —
4 Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.
і зна́йдеш ти ласку та добру премудрість в очах Бога й люди́ни!
5 Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:
Наді́йся на Господа всім своїм серцем, а на розум свій не покладайся!
6 Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.
Пізнавай ти Його на всіх доро́гах своїх, і Він випростує твої стежки.
7 Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:
Не будь мудрий у власних оча́х, — бійся Господа та ухиляйся від злого!
8 Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.
Це буде ліком для тіла твого, напо́єм для ко́стей твоїх.
9 Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:
Шануй Господа із маєтку свого́, і з початку всіх пло́дів своїх, —
10 Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.
і будуть комори твої перепо́внені си́тістю, а чави́ла твої будуть перелива́тись вином молоди́м!
11 Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:
Мій сину, кара́ння Господнього не відкидай, і карта́ння Його не вважай тягаре́м, —
12 Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.
бо кого́ Господь любить, карта́є того, і кохає, немов батько сина!
13 Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.
Блаженна люди́на, що мудрість знайшла, і люди́на, що розум оде́ржала,
14 Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.
бо ліпше надба́ння її від надба́ння срібла́, і від щирого золота ліпший прибу́ток її,
15 Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.
дорожча за пе́рли вона, і всіляке жада́ння твоє не зрівняється з нею.
16 Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.
Довгість днів — у прави́ці її, багатство та слава — в ліви́ці її.
17 Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.
Доро́ги її — то дороги приємности, всі стежки́ її — мир.
18 Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.
Вона дерево життя для тих, хто тримається міцно її, і блаженний, хто де́ржить її!
19 Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.
Господь мудрістю землю заклав, небо розумом міцно поставив.
20 Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.
Знання́м Його порозкрива́лись безо́дні, і кроплять росою ті хмари.
21 Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:
Мій сину, нехай від оче́й твоїх це не відхо́дить, стережи добрий розум і розважність,
22 Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.
і вони будуть життям для твоєї душі, і прикра́сою шиї твоєї, —
23 Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.
Тоді пі́деш безпечно своєю дорогою, а нога твоя не спотикне́ться!
24 Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo, ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.
Якщо покладе́шся — не будеш боятись, а ляжеш, то буде приємний твій сон.
25 Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:
Не бу́деш боятися на́глого стра́ху, ні бурі безбожних, як при́йде, —
26 Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.
бо твоєю надією буде Госпо́дь, і Він пильнуватиме но́гу твою, щоб вона не зловилась у пастку!
27 Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.
Не стримуй добра́ потребу́ючому, коли в силі твоєї руки́ це вчини́ти,
28 Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.
не кажи своїм ближнім: „Іди, і зно́ву прийди, а взавтра я дам“, коли маєш з собою.
29 Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.
Не вио́рюй лихого на свого ближнього, коли він безпечно з тобою сидить.
30 Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.
Не сварися з люди́ною дармо, якщо злого вона не вчинила тобі.
31 Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.
Не за́здри наси́льникові, і ні одніє́ї з доріг його не вибирай,
32 Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.
бо бри́дить Господь крутія́ми, а з праведними в Нього дружба.
33 Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.
Прокля́ття Господнє на домі безбожного, а ме́шкання праведних Він благосло́вить, —
34 Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.
з насмішників Він насміхається, а покі́рливим милість дає.
35 Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.
Мудрі славу вспадко́вують, а нерозумні носи́тимуть со́ром.
