< Panultihon 3 >
1 Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:
Meu filho, não se esqueça do meu ensinamento, mas deixe seu coração guardar meus mandamentos,
2 Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.
pois eles lhe acrescentarão a duração dos dias, anos de vida, e paz.
3 Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:
Não deixe que a gentileza e a verdade o abandonem. Prenda-os ao redor de seu pescoço. Escreva-as na tábua do seu coração.
4 Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.
Então você encontrará um favor, e boa compreensão aos olhos de Deus e do homem.
5 Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:
Confie em Yahweh com todo o seu coração, e não se apoie em seu próprio entendimento.
6 Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.
Em todos os seus sentidos, reconheça-o, e ele vai tornar seus caminhos retos.
7 Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:
Não seja sábio a seus próprios olhos. Teme a Yahweh, e parte do mal.
8 Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.
Será saúde para o seu corpo, e alimento para seus ossos.
9 Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:
Honre Yahweh com sua substância, com os primeiros frutos de todo o seu aumento;
10 Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.
so seus celeiros estarão repletos, e suas cubas vão transbordar com vinho novo.
11 Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:
Meu filho, não despreze a disciplina de Yahweh, nem se cansar de sua correção;
12 Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.
para quem Yahweh ama, ele corrige, mesmo como um pai reprova o filho em quem ele se compraz.
13 Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.
Feliz é o homem que encontra sabedoria, o homem que se torna compreensivo.
14 Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.
Para ela o bom lucro é melhor do que obter prata, e seu retorno é melhor do que o ouro fino.
15 Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.
Ela é mais preciosa do que os rubis. Nenhuma das coisas que você pode desejar deve ser comparada a ela.
16 Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.
A duração dos dias está em sua mão direita. Em sua mão esquerda estão a riqueza e a honra.
17 Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.
Seus caminhos são caminhos de agradabilidade. Todos os seus caminhos são de paz.
18 Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.
Ela é uma árvore da vida para aqueles que a seguram. Felizes são todos os que a retêm.
19 Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.
Por sabedoria Yahweh fundou a terra. Ao compreender, ele estabeleceu os céus.
20 Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.
Por seu conhecimento, as profundezas foram rompidas, e o orvalho cai do céu.
21 Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:
Meu filho, não os deixe sair de seus olhos. Manter a sabedoria e a discrição,
22 Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.
para que eles sejam vida para sua alma, e graça para seu pescoço.
23 Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.
Então você deve caminhar no seu caminho com segurança. Seu pé não tropeçará.
24 Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo, ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.
Quando você se deita, não terá medo. Sim, você vai se deitar, e seu sono será doce.
25 Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:
Não tenha medo de medo súbito, nem da desolação dos ímpios, quando se trata disso;
26 Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.
para Yahweh será sua confiança, e evitará que seu pé seja levado.
27 Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.
Não esconda o bem daqueles a quem ele é devido, quando está no poder de sua mão para fazer isso.
28 Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.
Não diga ao seu vizinho: “Vá, e venha novamente”; Amanhã eu vou dar a você”. quando você o tem por você.
29 Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.
Não invente o mal contra seu vizinho, uma vez que ele mora com segurança por você.
30 Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.
Não se esforce com um homem sem causa, se ele não lhe tiver feito mal algum.
31 Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.
Não inveje o homem da violência. Escolha nenhuma de suas maneiras.
32 Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.
Pois o perverso é uma abominação para Yahweh, mas sua amizade é com os verticais.
33 Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.
A maldição de Yahweh está na casa dos ímpios, mas ele abençoa a habitação dos justos.
34 Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.
Com certeza, ele zomba dos zombadores, mas ele dá graça aos humildes.
35 Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.
Os sábios herdarão a glória, mas a vergonha será a promoção de tolos.