Panultihon 3
1 Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:
My son, forget not my law; but let thy heart keep my commandments;
2 Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.
For length of days, and long life, and peace, shall they add to thee.
3 Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:
Let not mercy and truth forsake thee: bind them about thy neck; write them upon the table of thy heart:
4 Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.
So shalt thou find favor and good understanding in the sight of God and man.
5 Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:
Trust in the LORD with all thy heart; and lean not to thy own understanding.
6 Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.
In all thy ways acknowledge him, and he will direct thy paths.
7 Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:
Be not wise in thy own eyes: fear the LORD, and depart from evil.
8 Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.
It shall be health to thy navel, and marrow to thy bones.
9 Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:
Honor the LORD with thy substance, and with the first-fruits of all thy increase:
10 Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.
So shall thy barns be filled with plenty, and thy presses shall burst out with new wine.
11 Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:
My son, despise not the chastening of the LORD; neither be weary of his correction:
12 Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.
For whom the LORD loveth he correcteth; even as a father the son [in whom] he delighteth.
13 Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.
Happy [is] the man [that] findeth wisdom, and the man [that] getteth understanding.
14 Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.
For the merchandise of it [is] better than the merchandise of silver, and the gain of it than fine gold.
15 Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.
She is more precious than rubies: and all the things thou canst desire are not to be compared to her.
16 Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.
Length of days [is] in her right hand; [and] in her left hand riches and honor.
17 Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.
Her ways [are] ways of pleasantness, and all her paths [are] peace.
18 Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.
She [is] a tree of life to them that lay hold upon her: and happy [is every one] that retaineth her.
19 Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.
The LORD by wisdom hath founded the earth; by understanding hath he established the heavens.
20 Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.
By his knowledge the depths are broken up, and the clouds drop down the dew.
21 Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:
My son, let not them depart from thy eyes: keep sound wisdom and discretion:
22 Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.
So shall they be life to thy soul, and grace to thy neck.
23 Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.
Then shalt thou walk in thy way safely, and thy foot shall not stumble.
24 Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo, ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.
When thou liest down, thou shalt not be afraid: but thou shalt lie down, and thy sleep shall be sweet.
25 Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:
Be not afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it cometh.
26 Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.
For the LORD will be thy confidence, and will keep thy foot from being taken.
27 Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.
Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of thy hand to do [it].
28 Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.
Say not to thy neighbor, Go, and come again, and to-morrow I will give; when thou hast it by thee.
29 Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.
Devise not evil against thy neighbor, seeing he dwelleth securely by thee.
30 Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.
Strive not with a man without cause, if he hath done thee no harm.
31 Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.
Envy thou not the oppressor, and choose none of his ways.
32 Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.
For the froward [is] abomination to the LORD: but his secret [is] with the righteous.
33 Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.
The curse of the LORD [is] in the house of the wicked: but he blesseth the habitation of the just.
34 Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.
Surely he scorneth the scorners: but he giveth grace to the lowly.
35 Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.
The wise shall inherit glory: but shame shall be the promotion of fools.
