< Panultihon 29 >
1 Kadtong sa masubsob ginabadlong nagapatikig sa iyang liog Sa hinanali pagalaglagon, ug kana wala nay kaayohan.
A man that hardeneth his necke when he is rebuked, shall suddenly be destroyed and can not be cured.
2 Kong ang matarung maoy modaghan, ang katawohan malipayon; Apan sa diha nga ang usa ka dautan nga tawo magahari, ang katawohan managpanghupaw.
When the righteous are in authoritie, the people reioyce: but when the wicked beareth rule, the people sigh.
3 Bisan kinsa nga nahagugma sa kaalam nagalipay sa iyang amahan; Apan siya nga nakigkauban sa mga bigaon nagausik sa iyang bahandi.
A man that loueth wisdome, reioyceth his father: but he that feedeth harlots, wasteth his substance.
4 Ang hari tungod sa justicia nagapalig-on sa yuta; Apan kadtong nagapabuhis sa mabug-at gayud nagagun-ob niana.
A King by iudgement mainteineth ye countrey: but a man receiuing giftes, destroyeth it.
5 Ang tawo nga nagaulo-ulo sa iyang isigkatawo. Nagabuklad ug usa ka pukot sa iyang mga lakang.
A man that flattereth his neighbour, spreadeth a net for his steps.
6 Diha sa kalapasan sa usa ka dautan nga tawo adunay usa ka lit-ag; Apan ang matarung magaawit ug magalipay.
In the transgression of an euill man is his snare: but the righteous doeth sing and reioyce.
7 Ang tawong matarung nakaalinggat sa katungod sa kabus; Ang dautan walay pagsabut sa pagpanghibalo niini
The righteous knoweth the cause of the poore: but the wicked regardeth not knowledge.
8 Ang mga mayubiton nagapasilaub sa usa ka ciudad sa usa ka siga; Apan ang mga manggialamon nga tawo nanaglikay sa kaligutgut.
Scornefull men bring a citie into a snare: but wise men turne away wrath.
9 Kong ang usa ka manggialamon nga tawo may usa ka pakiglalis sa usa ka buang nga tawo, Bisan pa siya masuko kun mokatawa, wala gayud ing kapahulayan.
If a wise man contend with a foolish man, whether he be angry or laugh, there is no rest.
10 Ang ginauhaw sa dugo nagadumot kaniya nga maoy matarung; Ug alang sa matul-id, sila magapangita sa iyang kinabuhi.
Bloodie men hate him that is vpright: but the iust haue care of his soule.
11 Ang usa ka buang nagabutyag sa tanan niyang kasuko; Apan ang usa ka manggialamon nga tawo nagatago niini ug nagapakahilum niini.
A foole powreth out all his minde: but a wise man keepeth it in till afterward.
12 Kong ang usa ka punoan maminaw sa kabakakan, Ang tanan niyang mga alagad lonlon mga dautan.
Of a prince that hearkeneth to lyes, all his seruants are wicked.
13 Ang kabus nga tawo ug ang malupigon magakahibalag; Si Jehova nagapasanag sa mga mata kanilang duruha.
The poore and the vsurer meete together, and the Lord lighteneth both their eyes.
14 Ang hari nga sa pagkamatinumanon nagahukom sa kabus, Ang iyang trono malig-on sa walay katapusan.
A King that iudgeth the poore in trueth, his throne shalbe established for euer.
15 Ang bunal ug ang pagbadlong nagahatag ug kaalam; Apan ang usa ka bata nga pasagdan lamang sa iyang kaugalingon nagapakaulaw sa iyang inahan.
The rodde and correction giue wisdome: but a childe set a libertie, maketh his mother ashamed.
16 Sa diha nga ang mga dautan modaghan, ang kalapasan mosamot, Apan ang matarung magatan-aw sa ilang pagkapukan.
When the wicked are increased, transgression increaseth: but ye righteous shall see their fall.
17 Sawaya ang imong anak, ug siya magahatag kanimo ug pahulay; Oo, siya magahatag ug kalipay sa imong kalag.
Correct thy sonne and he will giue thee rest, and will giue pleasures to thy soule.
18 Diin walay panan-awon, ang katawohan nagasalikway sa pagpugong; Apan kadtong nagabantay sa Kasugoan, malipayon siya.
Where there is no vision, the people decay: but he that keepeth the Lawe, is blessed.
19 Ang usa ka sulogoon dili masaway pinaagi sa mga pulong; Kay bisan pa nga siya makasa-but, siya dili magtagad.
A seruant will not be chastised with words: though he vnderstand, yet he will not answere.
20 Nakakita ba ikaw sa usa ka tawo nga madali-dalion sa iyang mga pulong? Aduna pay paglaum sa usa ka buang kay kaniya.
Seest thou a man hastie in his matters? there is more hope of a foole, then of him.
21 Kadtong nagamatoto sa iyang sulogoon sa dakung pagmatngon gikan sa pagkabata Magahimo kaniya nga usa ka anak sa katapusan.
He that delicately bringeth vp his seruant from youth, at length he will be euen as his sone.
22 Ang usa ka tawo nga anaa sa kasuko nagapukaw sa pagkabingkil, Ug ang usa ka masuk-anong tawo nahupngan sa kalapasan.
An angrie man stirreth vp strife, and a furious man aboundeth in transgression.
23 Ang kagarbo sa tawo makapahimo kaniyang ubos; Apan kadtong mapinaubsanon a espiritu makabaton ug kadungganan.
The pride of a man shall bring him lowe: but the humble in spirit shall enioy glory.
24 Bisan kinsa nga makigkauban sa usa ka kawatan nagadumot sa iyang kaugalingong kalag; Siya nakadungog sa pagpanumpa ug dili makapamulong sa bisan unsa.
He that is partner with a thiefe, hateth his owne soule: he heareth cursing, and declareth it not.
25 Ang pagkahadlok ngadto sa tawo nagadala ug usa ka lit-ag; Apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mamaluwas.
The feare of man bringeth a snare: but he that trusteth in the Lord, shalbe exalted.
26 Daghang nangita sa kalooy sa magbubuot; Apan ang paghukom sa usa ka tawo nagagikan kang Jehova.
Many doe seeke the face of the ruler: but euery mans iudgement commeth from the Lord.
27 Ang usa ka dili-matarung nga tawo maoy usa ka dulumtanan sa tawong matarung, Ug siya nga matul-id sa dalan maoy usa ka dulumtanan sa tawong dautan.
A wicked man is abomination to the iust, and he that is vpright in his way, is abomination to the wicked.