< Panultihon 29 >
1 Kadtong sa masubsob ginabadlong nagapatikig sa iyang liog Sa hinanali pagalaglagon, ug kana wala nay kaayohan.
The man who, with a stiff neck, treats the one who corrects him with contempt will be suddenly overwhelmed to his own destruction, and reason shall not follow him.
2 Kong ang matarung maoy modaghan, ang katawohan malipayon; Apan sa diha nga ang usa ka dautan nga tawo magahari, ang katawohan managpanghupaw.
When just men are multiplied, the common people shall rejoice. When the impious take up the leadership, the people shall mourn.
3 Bisan kinsa nga nahagugma sa kaalam nagalipay sa iyang amahan; Apan siya nga nakigkauban sa mga bigaon nagausik sa iyang bahandi.
The man who loves wisdom rejoices his father. But whoever nurtures promiscuous women will lose his substance.
4 Ang hari tungod sa justicia nagapalig-on sa yuta; Apan kadtong nagapabuhis sa mabug-at gayud nagagun-ob niana.
A just king guides the land. A man of avarice will destroy it.
5 Ang tawo nga nagaulo-ulo sa iyang isigkatawo. Nagabuklad ug usa ka pukot sa iyang mga lakang.
A man who speaks to his friend with flattering and feigned words spreads a net for his own feet.
6 Diha sa kalapasan sa usa ka dautan nga tawo adunay usa ka lit-ag; Apan ang matarung magaawit ug magalipay.
A snare will entangle the iniquitous when he sins. And the just shall praise and be glad.
7 Ang tawong matarung nakaalinggat sa katungod sa kabus; Ang dautan walay pagsabut sa pagpanghibalo niini
The just knows the case of the poor. The impious is ignorant of knowledge.
8 Ang mga mayubiton nagapasilaub sa usa ka ciudad sa usa ka siga; Apan ang mga manggialamon nga tawo nanaglikay sa kaligutgut.
Pestilent men squander a city. Yet truly, the wise avert fury.
9 Kong ang usa ka manggialamon nga tawo may usa ka pakiglalis sa usa ka buang nga tawo, Bisan pa siya masuko kun mokatawa, wala gayud ing kapahulayan.
A wise man, if he were to contend with the foolish, whether in anger or in laughter, would find no rest.
10 Ang ginauhaw sa dugo nagadumot kaniya nga maoy matarung; Ug alang sa matul-id, sila magapangita sa iyang kinabuhi.
Bloodthirsty men hate the simple one; but the just seek out his soul.
11 Ang usa ka buang nagabutyag sa tanan niyang kasuko; Apan ang usa ka manggialamon nga tawo nagatago niini ug nagapakahilum niini.
A foolish one offers everything on his mind. A wise one reserves and defers until later.
12 Kong ang usa ka punoan maminaw sa kabakakan, Ang tanan niyang mga alagad lonlon mga dautan.
A leader who freely listens to lying words has only impious servants.
13 Ang kabus nga tawo ug ang malupigon magakahibalag; Si Jehova nagapasanag sa mga mata kanilang duruha.
The pauper and the creditor have met one another. The Lord is the illuminator of them both.
14 Ang hari nga sa pagkamatinumanon nagahukom sa kabus, Ang iyang trono malig-on sa walay katapusan.
The king who judges the poor in truth, his throne shall be secured in eternity.
15 Ang bunal ug ang pagbadlong nagahatag ug kaalam; Apan ang usa ka bata nga pasagdan lamang sa iyang kaugalingon nagapakaulaw sa iyang inahan.
The rod and its correction distribute wisdom. But the child who is left to his own will, brings shame to his mother.
16 Sa diha nga ang mga dautan modaghan, ang kalapasan mosamot, Apan ang matarung magatan-aw sa ilang pagkapukan.
When the impious are multiplied, crimes will be multiplied. But the just shall see their ruin.
17 Sawaya ang imong anak, ug siya magahatag kanimo ug pahulay; Oo, siya magahatag ug kalipay sa imong kalag.
Teach your son, and he will refresh you, and he will give delight to your soul.
18 Diin walay panan-awon, ang katawohan nagasalikway sa pagpugong; Apan kadtong nagabantay sa Kasugoan, malipayon siya.
When prophecy fails, the people will be scattered. Yet truly, whoever guards the law is blessed.
19 Ang usa ka sulogoon dili masaway pinaagi sa mga pulong; Kay bisan pa nga siya makasa-but, siya dili magtagad.
A servant cannot be taught by words, because he understands what you say, but he disdains to respond.
20 Nakakita ba ikaw sa usa ka tawo nga madali-dalion sa iyang mga pulong? Aduna pay paglaum sa usa ka buang kay kaniya.
Have you seen a man rushing to speak? Foolishness has more hope than his correction.
21 Kadtong nagamatoto sa iyang sulogoon sa dakung pagmatngon gikan sa pagkabata Magahimo kaniya nga usa ka anak sa katapusan.
Whoever nurtures his servant delicately from childhood, afterwards will find him defiant.
22 Ang usa ka tawo nga anaa sa kasuko nagapukaw sa pagkabingkil, Ug ang usa ka masuk-anong tawo nahupngan sa kalapasan.
A short-tempered man provokes quarrels. And whoever is easily angered is more likely to sin.
23 Ang kagarbo sa tawo makapahimo kaniyang ubos; Apan kadtong mapinaubsanon a espiritu makabaton ug kadungganan.
Humiliation follows the arrogant. And glory shall uphold the humble in spirit.
24 Bisan kinsa nga makigkauban sa usa ka kawatan nagadumot sa iyang kaugalingong kalag; Siya nakadungog sa pagpanumpa ug dili makapamulong sa bisan unsa.
Whoever participates with a thief hates his own soul; for he listens to his oath and does not denounce him.
25 Ang pagkahadlok ngadto sa tawo nagadala ug usa ka lit-ag; Apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mamaluwas.
Whoever fears man will quickly fall. Whoever hopes in the Lord shall be lifted up.
26 Daghang nangita sa kalooy sa magbubuot; Apan ang paghukom sa usa ka tawo nagagikan kang Jehova.
Many demand the face of the leader. But the judgment of each one proceeds from the Lord.
27 Ang usa ka dili-matarung nga tawo maoy usa ka dulumtanan sa tawong matarung, Ug siya nga matul-id sa dalan maoy usa ka dulumtanan sa tawong dautan.
The just abhor an impious man. And the impious abhor those who are on the right way. By keeping the word, the son shall be free from perdition.