Panultihon 29
1 Kadtong sa masubsob ginabadlong nagapatikig sa iyang liog Sa hinanali pagalaglagon, ug kana wala nay kaayohan.
A man hating sharp words and making his heart hard, will suddenly be broken and will not be made well again.
2 Kong ang matarung maoy modaghan, ang katawohan malipayon; Apan sa diha nga ang usa ka dautan nga tawo magahari, ang katawohan managpanghupaw.
When the upright have power, the people are glad; when an evil man is ruler, grief comes on the people.
3 Bisan kinsa nga nahagugma sa kaalam nagalipay sa iyang amahan; Apan siya nga nakigkauban sa mga bigaon nagausik sa iyang bahandi.
A man who is a lover of wisdom is a joy to his father: but he who goes in the company of loose women is a waster of wealth.
4 Ang hari tungod sa justicia nagapalig-on sa yuta; Apan kadtong nagapabuhis sa mabug-at gayud nagagun-ob niana.
A king, by right rule, makes the land safe; but one full of desires makes it a waste.
5 Ang tawo nga nagaulo-ulo sa iyang isigkatawo. Nagabuklad ug usa ka pukot sa iyang mga lakang.
A man who says smooth things to his neighbour is stretching out a net for his steps.
6 Diha sa kalapasan sa usa ka dautan nga tawo adunay usa ka lit-ag; Apan ang matarung magaawit ug magalipay.
In the steps of an evil man there is a net for him, but the upright man gets away quickly and is glad.
7 Ang tawong matarung nakaalinggat sa katungod sa kabus; Ang dautan walay pagsabut sa pagpanghibalo niini
The upright man gives attention to the cause of the poor: the evil-doer gives no thought to it.
8 Ang mga mayubiton nagapasilaub sa usa ka ciudad sa usa ka siga; Apan ang mga manggialamon nga tawo nanaglikay sa kaligutgut.
Men of pride are the cause of violent acts in a town, but by wise men wrath is turned away.
9 Kong ang usa ka manggialamon nga tawo may usa ka pakiglalis sa usa ka buang nga tawo, Bisan pa siya masuko kun mokatawa, wala gayud ing kapahulayan.
If a wise man goes to law with a foolish man, he may be angry or laughing, but there will be no rest.
10 Ang ginauhaw sa dugo nagadumot kaniya nga maoy matarung; Ug alang sa matul-id, sila magapangita sa iyang kinabuhi.
Men of blood are haters of the good man, and evil-doers go after his soul.
11 Ang usa ka buang nagabutyag sa tanan niyang kasuko; Apan ang usa ka manggialamon nga tawo nagatago niini ug nagapakahilum niini.
A foolish man lets out all his wrath, but a wise man keeps it back quietly.
12 Kong ang usa ka punoan maminaw sa kabakakan, Ang tanan niyang mga alagad lonlon mga dautan.
If a ruler gives attention to false words, all his servants are evil-doers.
13 Ang kabus nga tawo ug ang malupigon magakahibalag; Si Jehova nagapasanag sa mga mata kanilang duruha.
The poor man and his creditor come face to face: the Lord gives light to their eyes equally.
14 Ang hari nga sa pagkamatinumanon nagahukom sa kabus, Ang iyang trono malig-on sa walay katapusan.
The king who is a true judge in the cause of the poor, will be safe for ever on the seat of his power.
15 Ang bunal ug ang pagbadlong nagahatag ug kaalam; Apan ang usa ka bata nga pasagdan lamang sa iyang kaugalingon nagapakaulaw sa iyang inahan.
The rod and sharp words give wisdom: but a child who is not guided is a cause of shame to his mother.
16 Sa diha nga ang mga dautan modaghan, ang kalapasan mosamot, Apan ang matarung magatan-aw sa ilang pagkapukan.
When evil men are in power, wrongdoing is increased; but the upright will have pleasure when they see their downfall.
17 Sawaya ang imong anak, ug siya magahatag kanimo ug pahulay; Oo, siya magahatag ug kalipay sa imong kalag.
Give your son training, and he will give you rest; he will give delight to your soul.
18 Diin walay panan-awon, ang katawohan nagasalikway sa pagpugong; Apan kadtong nagabantay sa Kasugoan, malipayon siya.
Where there is no vision, the people are uncontrolled; but he who keeps the law will be happy.
19 Ang usa ka sulogoon dili masaway pinaagi sa mga pulong; Kay bisan pa nga siya makasa-but, siya dili magtagad.
A servant will not be trained by words; for though the sense of the words is clear to him, he will not give attention.
20 Nakakita ba ikaw sa usa ka tawo nga madali-dalion sa iyang mga pulong? Aduna pay paglaum sa usa ka buang kay kaniya.
Have you seen a man who is quick with his tongue? There is more hope for a foolish man than for him.
21 Kadtong nagamatoto sa iyang sulogoon sa dakung pagmatngon gikan sa pagkabata Magahimo kaniya nga usa ka anak sa katapusan.
If a servant is gently cared for from his early years, he will become a cause of sorrow in the end.
22 Ang usa ka tawo nga anaa sa kasuko nagapukaw sa pagkabingkil, Ug ang usa ka masuk-anong tawo nahupngan sa kalapasan.
An angry man is the cause of fighting, and a man given to wrath does much wrong.
23 Ang kagarbo sa tawo makapahimo kaniyang ubos; Apan kadtong mapinaubsanon a espiritu makabaton ug kadungganan.
A man's pride will be the cause of his fall, but he who has a gentle spirit will get honour.
24 Bisan kinsa nga makigkauban sa usa ka kawatan nagadumot sa iyang kaugalingong kalag; Siya nakadungog sa pagpanumpa ug dili makapamulong sa bisan unsa.
A man who takes part with a thief has hate for his soul; he is put under oath, but says nothing.
25 Ang pagkahadlok ngadto sa tawo nagadala ug usa ka lit-ag; Apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mamaluwas.
The fear of man is a cause of danger: but whoever puts his faith in the Lord will have a safe place on high.
26 Daghang nangita sa kalooy sa magbubuot; Apan ang paghukom sa usa ka tawo nagagikan kang Jehova.
The approval of a ruler is desired by great numbers: but the decision in a man's cause comes from the Lord.
27 Ang usa ka dili-matarung nga tawo maoy usa ka dulumtanan sa tawong matarung, Ug siya nga matul-id sa dalan maoy usa ka dulumtanan sa tawong dautan.
An evil man is disgusting to the upright, and he who is upright is disgusting to evil-doers.
