Panultihon 29
1 Kadtong sa masubsob ginabadlong nagapatikig sa iyang liog Sa hinanali pagalaglagon, ug kana wala nay kaayohan.
A man who remains stiff-necked after much reproof will suddenly be shattered beyond recovery.
2 Kong ang matarung maoy modaghan, ang katawohan malipayon; Apan sa diha nga ang usa ka dautan nga tawo magahari, ang katawohan managpanghupaw.
When the righteous flourish, the people rejoice, but when the wicked rule, the people groan.
3 Bisan kinsa nga nahagugma sa kaalam nagalipay sa iyang amahan; Apan siya nga nakigkauban sa mga bigaon nagausik sa iyang bahandi.
A man who loves wisdom brings joy to his father, but a companion of prostitutes squanders his wealth.
4 Ang hari tungod sa justicia nagapalig-on sa yuta; Apan kadtong nagapabuhis sa mabug-at gayud nagagun-ob niana.
By justice a king brings stability to the land, but a man who exacts tribute demolishes it.
5 Ang tawo nga nagaulo-ulo sa iyang isigkatawo. Nagabuklad ug usa ka pukot sa iyang mga lakang.
A man who flatters his neighbor spreads a net for his feet.
6 Diha sa kalapasan sa usa ka dautan nga tawo adunay usa ka lit-ag; Apan ang matarung magaawit ug magalipay.
An evil man is caught by his own sin, but a righteous one sings and rejoices.
7 Ang tawong matarung nakaalinggat sa katungod sa kabus; Ang dautan walay pagsabut sa pagpanghibalo niini
The righteous consider the cause of the poor, but the wicked have no regard for such concerns.
8 Ang mga mayubiton nagapasilaub sa usa ka ciudad sa usa ka siga; Apan ang mga manggialamon nga tawo nanaglikay sa kaligutgut.
Mockers inflame a city, but the wise turn away anger.
9 Kong ang usa ka manggialamon nga tawo may usa ka pakiglalis sa usa ka buang nga tawo, Bisan pa siya masuko kun mokatawa, wala gayud ing kapahulayan.
If a wise man goes to court with a fool, there will be raving and laughing with no resolution.
10 Ang ginauhaw sa dugo nagadumot kaniya nga maoy matarung; Ug alang sa matul-id, sila magapangita sa iyang kinabuhi.
Men of bloodshed hate a blameless man, but the upright care for his life.
11 Ang usa ka buang nagabutyag sa tanan niyang kasuko; Apan ang usa ka manggialamon nga tawo nagatago niini ug nagapakahilum niini.
A fool vents all his anger, but a wise man holds it back.
12 Kong ang usa ka punoan maminaw sa kabakakan, Ang tanan niyang mga alagad lonlon mga dautan.
If a ruler listens to lies, all his officials will be wicked.
13 Ang kabus nga tawo ug ang malupigon magakahibalag; Si Jehova nagapasanag sa mga mata kanilang duruha.
The poor man and the oppressor have this in common: The LORD gives light to the eyes of both.
14 Ang hari nga sa pagkamatinumanon nagahukom sa kabus, Ang iyang trono malig-on sa walay katapusan.
A king who judges the poor with fairness— his throne will be established forever.
15 Ang bunal ug ang pagbadlong nagahatag ug kaalam; Apan ang usa ka bata nga pasagdan lamang sa iyang kaugalingon nagapakaulaw sa iyang inahan.
A rod of correction imparts wisdom, but a child left to himself disgraces his mother.
16 Sa diha nga ang mga dautan modaghan, ang kalapasan mosamot, Apan ang matarung magatan-aw sa ilang pagkapukan.
When the wicked thrive, rebellion increases; but the righteous will see their downfall.
17 Sawaya ang imong anak, ug siya magahatag kanimo ug pahulay; Oo, siya magahatag ug kalipay sa imong kalag.
Discipline your son, and he will give you rest; he will bring delight to your soul.
18 Diin walay panan-awon, ang katawohan nagasalikway sa pagpugong; Apan kadtong nagabantay sa Kasugoan, malipayon siya.
Where there is no vision, the people cast off restraint; but blessed is he who keeps the Law.
19 Ang usa ka sulogoon dili masaway pinaagi sa mga pulong; Kay bisan pa nga siya makasa-but, siya dili magtagad.
A servant cannot be corrected by words alone; though he understands, he will not respond.
20 Nakakita ba ikaw sa usa ka tawo nga madali-dalion sa iyang mga pulong? Aduna pay paglaum sa usa ka buang kay kaniya.
Do you see a man who speaks in haste? There is more hope for a fool than for him.
21 Kadtong nagamatoto sa iyang sulogoon sa dakung pagmatngon gikan sa pagkabata Magahimo kaniya nga usa ka anak sa katapusan.
A servant pampered from his youth will bring grief in the end.
22 Ang usa ka tawo nga anaa sa kasuko nagapukaw sa pagkabingkil, Ug ang usa ka masuk-anong tawo nahupngan sa kalapasan.
An angry man stirs up dissension, and a hot-tempered man abounds in transgression.
23 Ang kagarbo sa tawo makapahimo kaniyang ubos; Apan kadtong mapinaubsanon a espiritu makabaton ug kadungganan.
A man’s pride will bring him low, but a humble spirit will obtain honor.
24 Bisan kinsa nga makigkauban sa usa ka kawatan nagadumot sa iyang kaugalingong kalag; Siya nakadungog sa pagpanumpa ug dili makapamulong sa bisan unsa.
A partner to a thief hates his own soul; he receives the oath, but does not testify.
25 Ang pagkahadlok ngadto sa tawo nagadala ug usa ka lit-ag; Apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mamaluwas.
The fear of man is a snare, but whoever trusts in the LORD is set securely on high.
26 Daghang nangita sa kalooy sa magbubuot; Apan ang paghukom sa usa ka tawo nagagikan kang Jehova.
Many seek the ruler’s favor, but a man receives justice from the LORD.
27 Ang usa ka dili-matarung nga tawo maoy usa ka dulumtanan sa tawong matarung, Ug siya nga matul-id sa dalan maoy usa ka dulumtanan sa tawong dautan.
An unjust man is detestable to the righteous, and one whose way is upright is detestable to the wicked.
