< Panultihon 26 >

1 Maingon sa nieve sa ting-init, ug maingon sa ulan sa ting-ani, Mao man ang kadungganan dili angay sa usa ka buang.
De même que la neige vient mal en été, et les pluies pendant la moisson, de même la gloire ne convient pas à un insensé.
2 Maingon sa gorion sa iyang pagpanaw, maingon sa ayaw sa iyang paglupad, Mao man ang pagpanghimaraut nga walay gipasikaran dili matuman.
Comme l’oiseau qui passe en volant dans différents lieux, et le passereau qui va où il lui plaît; ainsi une malédiction prononcée sans sujet par quelqu’un reviendra sur lui.
3 Usa ka pudlos alang sa kabayo, usa ka busal alang sa asno, Ug ang usa ka bunal alang sa likod sa mga buang.
Le fouet est pour le cheval, le mors pour l’âne, et la verge pour le dos des imprudents.
4 Ayaw gayud pagtubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya ikaw mahasama usab kaniya.
Ne réponds pas à un fou selon sa folie, de peur que tu ne lui deviennes semblable.
5 Tubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya siya mahimong manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna.
Réponds à un fou selon sa folie, de peur qu’il ne lui semble qu’il est sage.
6 Kadtong nagapadala ug usa ka panugon pinaagi sa kamot sa usa ka buang, Nagaputol sa iyang kaugalingong mga tiil, ug nagainum diha sa kapildihon.
Celui-là est boiteux et boit l’iniquité, qui envoie ses paroles par un messager insensé.
7 Ang mga paa sa piang magabitay nga nanagtabyog; Ingon niana ang usa ka sambingay sa baba sa mga buang.
De même qu’en vain un boiteux a de belles jambes; de même une parabole sied mal dans la bouche des insensés.
8 Maingon sa usa ka tawo nga nagatakgos sa usa ka bato diha sa usa ka saplong, Ingon man usab siya nga nagahatag ug kadungganan sa usa ka buang.
Comme celui qui jette une pierre dans le monceau de Mercure; ainsi est celui qui rend honneur à un insensé.
9 Ingon sa usa ka tunok nga nagalagbas sa kamot sa usa ka palahubog, Mao usab niana ang usa ka sambingay diha sa baba sa mga buang.
De même que serait une épine qui naîtrait dans la main d’un homme ivre; de même est une parabole dans la bouche des insensés.
10 Maingon sa usa ka magpapana nga nagasamad sa tanan, Mao man usab siya nga nagasuhol sa usa ka buang ug siya nga nagasuhol kanila nga nagapanlabay.
Le jugement termine les causes; et celui qui impose silence à l’insensé apaise les colères.
11 Maingon sa usa ka iro nga nagabalik sa iyang sinuka, Ingon niana ang usa ka buang nga nagabalikbalik sa iyang binuang.
Comme le chien qui retourne à son vomissement, ainsi est l’imprudent qui réitère sa folie.
12 Nakita mo ba ang usa ka tawo nga manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna? Aduna pay labaw nga paglaum sa usa ka buang kay kaniya.
As-tu vu un homme qui se croit sage? Il y a plus à espérer d’un insensé que de lui.
13 Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa dalan; Usa ka leon anaa sa kadalanan.
Le paresseux dit: Un lion est dans la voie, et une lionne dans les chemins;
14 Maingon nga ang pultahan motakoptak-op diha sa iyang mga bisagra, Ingon niana ang tapulan ibabaw sa iyang higdaanan.
Comme une porte tourne sur son gond, ainsi fait le paresseux dans son lit.
15 Ang tapulan nagalubong sa iyang kamot diha sa pinggan; Nakapakapoy na kaniya ang pagdala pag-usab niini ngadto sa iyang baba.
Le paresseux cache sa main sous son aisselle, et il est fatigué, s’il la porte à sa bouche.
16 Ang tapulan manggialamon pa sa iyang kaugalingon paghunahuna Kay sa pito ka tawo nga nakahatag ug usa ka katarungan.
Le paresseux se croit plus sage que sept hommes qui prononcent des sentences.
17 Kadtong molabay, ug magabudlay sa iyang kaugalingon sa pagpakig-away nga dili iya, Sama sa usa ka tawo nga nagadakup sa usa ka iro pinaagi sa mga dalunggan.
Comme celui qui saisit un chien par les oreilles, ainsi est celui qui, passant, s’irrite et se mêle à la rixe d’un autre.
18 Maingon sa usa ka nabuang tawo nga nagasalibay sa mga agipo, Mga udyong, ug kamatayon,
Comme est coupable celui qui lance des flèches et des dards pour donner la mort;
19 Mao man ang tawo nga nagalimbong sa iyang isigkatawo, Ug nagaingon: Wala ba ako magti-aw lamang?
Ainsi l’est un homme qui frauduleusement nuit à son ami; et qui, lorsqu’il est surpris, dit: C’est en jouant que je l’ai fait.
20 Tungod sa kakulang sa kahoy nga isugnod ang kalayo mapalong; Ug diin walay witwitan, ang pagpakig-away mohunong.
Lorsque le bois manquera, le feu s’éteindra; de même, les délateurs supprimés, les querelles s’apaiseront.
21 Maingon nga ang mga uling alang sa mainit nga mga abo, ug ang kahoy nga isugnod alang sa kalayo, Ingon niana ang usa ka makigawayon nga tawo aron sa pagpasilaub sa away.
Comme les charbons donnent de la braise et le bois du feu, ainsi l’homme colère suscite des rixes.
22 Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa lamian nga mga hungit, Ug sila mosulod ngadto sa halalum uyamut nga mga bahin.
Les paroles d’un délateur paraissent simples; mais elles parviennent jusqu’au fond des entrailles.
23 Ang mainit nga mga ngabil ug ang usa ka dunot nga kasingkasing Sama sa usa ka sudlanan nga yuta nga hinal-upan sa taya sa salapi.
De même que serait un vase de terre, si tu voulais l’orner d’un argent impur, de même sont des lèvres enflées, jointes à un cœur corrompu.
24 Siya nga nagadumot ngalimbong tungod sa iyang mga ngabil; Apan nagahan-ay siya ug limbong sa sulod niya:
À ses propres lèvres on connaît un ennemi, lorsque dans son cœur il s’occupe de tromperies.
25 Sa diha nga siya magasulti ug maayo-ayo, ayaw siya pagtohoi; Kay adunay pito ka mga dulumtanan diha sa iyang kasingkasing:
Quand il abaisse sa voix, ne le crois pas, parce que sept malices sont dans son cœur.
26 Bisan pa nga ang iyang pagdumot nagatabon ug limbong sa iyang kaugalingon, Ang iyang pagkadautan madayag sa atubangan sa katilingban.
Quant à celui qui couvre sa haine frauduleusement, sa malice sera révélée dans une assemblée publique.
27 Bisan kinsa nga nagakalot ug usa ka gahong mahulog niana; Ug kadtong nagaligid ug usa ka bato, kini igabalik sa ibabaw niya.
Celui qui creuse une fosse tombera dedans; et celui qui roule une pierre la verra retourner sur lui.
28 Ang usa ka bakakon nga dila nagadumot niadtong iyang gipanamaran; Ug ang usa ka maulog-ulogon nga baba nagabuhat sa kalaglagan.
Une langue trompeuse n’aime pas la vérité; et une bouche flatteuse opère des ruines.

< Panultihon 26 >