Panultihon 26
1 Maingon sa nieve sa ting-init, ug maingon sa ulan sa ting-ani, Mao man ang kadungganan dili angay sa usa ka buang.
Like snow - in the summer and like rain at the harvest so not [is] suitable for a fool honor.
2 Maingon sa gorion sa iyang pagpanaw, maingon sa ayaw sa iyang paglupad, Mao man ang pagpanghimaraut nga walay gipasikaran dili matuman.
Like bird for fluttering like swallow for flying so a curse without cause (to him *Q(K)*) it will come.
3 Usa ka pudlos alang sa kabayo, usa ka busal alang sa asno, Ug ang usa ka bunal alang sa likod sa mga buang.
A whip for horse a bridle for a donkey and a rod for [the] back of fools.
4 Ayaw gayud pagtubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya ikaw mahasama usab kaniya.
May not you answer a fool according to foolishness his lest you should become like him also you.
5 Tubaga ang usa ka buang sumala sa iyang binuang, Tingali unya siya mahimong manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna.
Answer a fool according to foolishness his lest he should be wise in own eyes his.
6 Kadtong nagapadala ug usa ka panugon pinaagi sa kamot sa usa ka buang, Nagaputol sa iyang kaugalingong mga tiil, ug nagainum diha sa kapildihon.
[one who] cuts off Feet violence [one who] drinks [one who] sends words by [the] hand of a fool.
7 Ang mga paa sa piang magabitay nga nanagtabyog; Ingon niana ang usa ka sambingay sa baba sa mga buang.
They hang down legs from a lame [person] and a proverb in [the] mouth of fools.
8 Maingon sa usa ka tawo nga nagatakgos sa usa ka bato diha sa usa ka saplong, Ingon man usab siya nga nagahatag ug kadungganan sa usa ka buang.
As ties a stone in a sling so [one who] gives to a fool honor.
9 Ingon sa usa ka tunok nga nagalagbas sa kamot sa usa ka palahubog, Mao usab niana ang usa ka sambingay diha sa baba sa mga buang.
Thorn[s] it goes up in [the] hand of a drunkard and a proverb in [the] mouth of fools.
10 Maingon sa usa ka magpapana nga nagasamad sa tanan, Mao man usab siya nga nagasuhol sa usa ka buang ug siya nga nagasuhol kanila nga nagapanlabay.
An archer [who] wounds everyone and [one who] hires a fool and [one who] hires [those who] pass by.
11 Maingon sa usa ka iro nga nagabalik sa iyang sinuka, Ingon niana ang usa ka buang nga nagabalikbalik sa iyang binuang.
Like a dog [which] returns to own vomit its a fool [who] repeats foolishness his.
12 Nakita mo ba ang usa ka tawo nga manggialamon sa iyang kaugalingong paghunahuna? Aduna pay labaw nga paglaum sa usa ka buang kay kaniya.
You see a person wise in own eyes his hope [belongs] to a fool more than him.
13 Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa dalan; Usa ka leon anaa sa kadalanan.
He says a sluggard a lion [is] in the road a lion [is] between the open places.
14 Maingon nga ang pultahan motakoptak-op diha sa iyang mga bisagra, Ingon niana ang tapulan ibabaw sa iyang higdaanan.
The door it turns on hinge[s] its and a sluggard on bed his.
15 Ang tapulan nagalubong sa iyang kamot diha sa pinggan; Nakapakapoy na kaniya ang pagdala pag-usab niini ngadto sa iyang baba.
He hides a sluggard hand his in the dish he is weary to bring back it to mouth his.
16 Ang tapulan manggialamon pa sa iyang kaugalingon paghunahuna Kay sa pito ka tawo nga nakahatag ug usa ka katarungan.
[is] wise A sluggard in own eyes his more than seven [people] [who] bring back discernment.
17 Kadtong molabay, ug magabudlay sa iyang kaugalingon sa pagpakig-away nga dili iya, Sama sa usa ka tawo nga nagadakup sa usa ka iro pinaagi sa mga dalunggan.
[one who] takes hold On [the] ears of a dog a passer by [who] becomes angry on a dispute [which] not [belongs] to him.
18 Maingon sa usa ka nabuang tawo nga nagasalibay sa mga agipo, Mga udyong, ug kamatayon,
Like a madman who throws burning arrows arrows and death.
19 Mao man ang tawo nga nagalimbong sa iyang isigkatawo, Ug nagaingon: Wala ba ako magti-aw lamang?
So a person [who] he deceives neighbor his and he says ¿ not jesting [was] I.
20 Tungod sa kakulang sa kahoy nga isugnod ang kalayo mapalong; Ug diin walay witwitan, ang pagpakig-away mohunong.
With not wood it is extinguished a fire and with not a slanderer it becomes quiet strife.
21 Maingon nga ang mga uling alang sa mainit nga mga abo, ug ang kahoy nga isugnod alang sa kalayo, Ingon niana ang usa ka makigawayon nga tawo aron sa pagpasilaub sa away.
Charcoal to burning coals and wood to fire and a person of (contentions *Q(K)*) to kindling strife.
22 Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa lamian nga mga hungit, Ug sila mosulod ngadto sa halalum uyamut nga mga bahin.
[the] words of A slanderer [are] like delicacies and they they go down [the] chambers of [the] belly.
23 Ang mainit nga mga ngabil ug ang usa ka dunot nga kasingkasing Sama sa usa ka sudlanan nga yuta nga hinal-upan sa taya sa salapi.
Silver of dross overlaid on earthenware lips burning and a heart of evil.
24 Siya nga nagadumot ngalimbong tungod sa iyang mga ngabil; Apan nagahan-ay siya ug limbong sa sulod niya:
(With lips his *Q(K)*) he disguises himself [one who] hates and in inner being his he puts deceit.
25 Sa diha nga siya magasulti ug maayo-ayo, ayaw siya pagtohoi; Kay adunay pito ka mga dulumtanan diha sa iyang kasingkasing:
If he will make favorable voice his may not you trust in him for seven abominations [are] in heart his.
26 Bisan pa nga ang iyang pagdumot nagatabon ug limbong sa iyang kaugalingon, Ang iyang pagkadautan madayag sa atubangan sa katilingban.
It covers itself hatred with deception it will be revealed wickedness his in [the] assembly.
27 Bisan kinsa nga nagakalot ug usa ka gahong mahulog niana; Ug kadtong nagaligid ug usa ka bato, kini igabalik sa ibabaw niya.
[one who] digs A pit in it he will fall and [one who] rolls a stone to him it will return.
28 Ang usa ka bakakon nga dila nagadumot niadtong iyang gipanamaran; Ug ang usa ka maulog-ulogon nga baba nagabuhat sa kalaglagan.
A tongue of falsehood it hates crushed [people] its and a mouth flattering it makes stumbling.
