< Panultihon 24 >
1 Dili ka masina sa mga dautang tawo; Ni magtinguha ka sa pagpakiguban kanila:
Не завиди злим људима нити жели да си с њима.
2 Kay ang ilang kasingkasing magatoon sa pagdaugdaug, Ug ang ilang mga ngabil magapamulong sa dautang buhat.
Јер о погибли мисли срце њихово и усне њихове говоре о муци.
3 Pinaagi sa kaalam natukod ang usa ka balay; Ug pinaagi sa salabutan kini nalig-on;
Мудрошћу се зида кућа и разумом утврђује се.
4 Ug pinaagi sa kahibalo nangapuno ang mga lawak Sa tanang mga bililhon ug makalilipay nga mga bahandi.
И знањем се пуне клети сваког блага и драгоцена и мила.
5 Ang usa ka tawo nga manggialamon kusganon man; Oo, ang usa ka tawo sa kahibalo magauswag sa kagahum.
Мудар је човек јак, и разуман је човек силан снагом.
6 Kay pinaagi sa maalamon nga pagmando ikaw magahimo sa imong gubat; Ug diha sa panon sa mga magtatambag walay kapildihan.
Јер мудрим саветом ратоваћеш, и избављење је у мноштву саветника.
7 Ang kaalam hataas ra kaayo alang sa usa ka buang: Siya dili makabuka sa iyang baba diha sa ganghaan.
Високе су безумноме мудрости; неће отворити уста својих на вратима.
8 Siya nga magalalang sa pagbuhat ug dautan, Ang mga tawo magatawag kaniya nga usa ka mamumuhat sa kadautan.
Ко мисли зло чинити зваће се зликовац.
9 Ang hunahuna nga binuang sala man; Ug ang mayubiton maoy usa ka dulumtanan sa mga tawo.
Мисао безумникова грех је, и подсмевач је гад људски.
10 Kong ikaw punawan sa adlaw sa kalisdanan, Ang imong kusog diyutay ra.
Ако клонеш у невољи, скратиће ти се сила.
11 Luwason mo kadtong nangadala ngadto sa kamatayon, Ug kadtong mga naandam naaron pagapatyon tan-awa nga sila imong magunitan.
Избављај похватане на смрт; и које хоће да погубе, немој се устегнути од њих.
12 Kong ikaw moingon: Ania karon, wala kami manghibalo niini; Wala ba siya nga nagatimbang sa mga kasingkasing magahunahuna niini? Ug siya nga nagabantay sa imong kalag, wala ba siya mahibalo niini? Ug wala ba siya magabalus sa tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang buhat?
Ако ли кажеш: Гле, нисмо знали за то; неће ли разумети Онај који испитује срца, и који чува душу твоју неће ли дознати и платити свакоме по делима његовим?
13 Anak ko, kumaon ka ug dugos, kay kini maayo; Ug ang mga tinulo sa udlan, nga mga matam-is sa imong pagtilaw:
Сине мој, једи мед, јер је добар, и саће, јер је слатко грлу твом.
14 Sa ingon niini ikaw mahibalo ug kaalam nga modangat sa imong kalag; Kong ikaw makakaplag niini, nan adunay usa ka balus, Ug ang imong paglaum dili makawang.
Тако ће бити познање мудрости души твојој, кад је нађеш; и биће плата, и надање твоје неће се затрти.
15 Ayaw pagbanhig, Oh dautan nga tawo, batok sa puloy-anan sa matarung; Ayaw paggun-oba ang iyang dapit nga pahulayan:
Безбожниче, не вребај око стана праведниковог, и не квари му почивање.
16 Kay ang usa ka matarung nga tawo mapukan sa makapito, ug mobangon pag-usab; Apan ang dautan ginalaglag pinaagi sa pagkaalaut.
Јер ако и седам пута падне праведник, опет устане, а безбожници пропадају у злу.
17 Ayaw pag-ikalipay kong ang imong kaaway mapukan, Ug ayaw papagmayaa ang imong kasingkasing kong siya mapukan,
Кад падне непријатељ твој, немој се радовати, и кад пропадне, нека не игра срце твоје.
18 Tingali unya si Jehova makakita niini, ug kini dili makapahimuot kaniya, Ug ipaiway niya ang iyang kasuko gikan kaniya.
Јер би видео Господ и не би Му било мило, и обратио би гнев свој од њега на тебе.
19 Ayaw ikasubo sa imong kaugalingon tungod sa mga mamumuhat sa kadautan; Ni masina ka sa dautan:
Немој се жестити ради неваљалаца, немој завидети безбожницима.
20 Kay walay igabalus sa dautan nga tawo; Ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
Јер нема плате неваљалцу, жижак ће се безбожницима угасити.
21 Anak ko, kahadlokan mo si Jehova ug ang hari; Ug ayaw pagkuyog kanila nga mabalhin-balhinon:
Бој се Господа, сине мој, и цара, и не мешај се с немирницима.
22 Kay ang ilang kagul-anan modangat sa hinanali; Ug ang pagkalaglag gikan kanilang duruha, kinsay mahibalo niini?
Јер ће се уједанпут подигнути погибао њихова, а ко зна пропаст која иде од обојице?
23 Kini usab maoy mga sanglitanan sa manggialamon. Ang may pagkapinalabi sa mga tawo diha sa paghukom dili maayo.
И ово је за мудраце: Гледати ко је ко на суду није добро.
24 Siya nga magaingon sa dautan: Ikaw matarung, Ang mga katawohan magatunglo kaniya, ang mga nasud pagalud-on kaniya;
Ко говори безбожнику: Праведан си, њега ће проклињати људи и мрзиће на њ народи.
25 Apan kanila nga magabadlong kaniya magakalipay, Ug ang usa ka maayong panalangin moabut kanila.
А који га карају, они ће бити мили, и доћи ће на њих благослов добрих.
26 Siya magahalok sa mga ngabil Niadtong nagahatag ug usa ka q2 matarung nga tubag.
Ко говори речи истините, у уста љуби.
27 Hikaya ang imong buhat sa gawas, Ug andama kini alang kanimo diha sa uma; Ug sa human niini tukora ang imong balay.
Уреди свој посао на пољу, и сврши своје на њиви, потом и кућу своју зидај.
28 Dili ka magsaksi batok sa imong isigkatawo sa walay gipasikaran; Ug dili ka maglimbong uban sa imong mga ngabil.
Не буди сведок на ближњег свог без разлога, и не варај уснама својим.
29 Ayaw pag-ingon: Buhaton ko kaniya ingon sa iyang gibuhat kanako; Ako magahatag sa tawo sumala sa iyang buhat.
Не говори: Како је он мени учинио тако ћу ја њему учинити; платићу овом човеку по делу његовом.
30 Ako miagi duol sa uma sa tapulan, Ug sa kaparrasan sa tawo nga walay salabutan;
Иђах мимо њиве човека лењог и мимо винограда човека безумног;
31 Ug, ania karon, kini gipanugkan sa ibabaw ug mga tunok, Ang nawong niana naputos sa mga nipay, Ug ang bato nga kuta niana nalumpag na.
И гле, беше све зарасло у трње и све покрио чкаљ, и ограда им камена разваљена.
32 Unya nasud-ong ko, ug naghunahuna pag-ayo; Nakita ko, ug nadawat ko ang pahamatngon:
И видевши узех на ум, и гледах и поучих се.
33 Bisan pa niini diyutay nga katulog, usa ka diyutay nga hinanok, Usa ka diyutay nga pagkiyugpos sa mga kamot aron sa pagkatulog:
Док мало проспаваш, док мало продремљеш, док мало склопиш руке да починеш,
34 Busa ang imong pagkakabus moabut ingon sa usa ka tulisan, Ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga sangkap sa hinagiban.
У том ће доћи сиромаштво твоје као путник, и оскудица твоја као оружан човек.