Panultihon 22
1 Ang usa ka maayong ngalan labi pang maayong pilion kay sa dagkung mga bahandi, Ug ang mahigugmaong-kalooy kay sa salapi ug bulawan.
Un buon nome val più di grandi ricchezze e la benevolenza altrui più dell'argento e dell'oro.
2 Ang adunahan ug ang kabus magakahibalag sila: Si Jehova mao ang nagbuhat kanilang tanan.
Il ricco e il povero si incontrano, il Signore ha creato l'uno e l'altro.
3 Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad molabay lamang ug magaantus tungod niini.
L'accorto vede il pericolo e si nasconde, gli inesperti vanno avanti e la pagano.
4 Ang balus sa pagkamapaubsanon ug pagkahadlok kang Jehova Mao ang pagkaadunahan, ug kadungganan, ug kinabuhi.
Frutti dell'umiltà sono il timore di Dio, la ricchezza, l'onore e la vita.
5 Mga tonok ug mga lit-ag maoy anaa sa dalan sa masukihon: Kadtong magabantay sa iyang kalag mahilayo gikan kanila.
Spine e tranelli sono sulla via del perverso; chi ha cura di se stesso sta lontano.
6 Bansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan, Ug bisan kong siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana.
Abitua il giovane secondo la via da seguire; neppure da vecchio se ne allontanerà.
7 Ang adunahan magahari ibabaw sa kabus; Ug ang manghuhulam mao ang ulipon sa magapahulam.
Il ricco domina sul povero e chi riceve prestiti è schiavo del suo creditore.
8 Kadtong magapugas ug kasal-anan nagaani ug kalisdanan; Ug ang baras sa iyang kasuko makawang.
Chi semina l'ingiustizia raccoglie la miseria e il bastone a servizio della sua collera svanirà.
9 Kadtong adunay usa ka mata nga madagayaon pagabulahanon; Kay siya nagahatag sa iyang tinapay sa kabus.
Chi ha l'occhio generoso sarà benedetto, perché egli dona del suo pane al povero.
10 Papahawaa ang mayubiton, ug ang pagpakigbingkil mogula; Oo, ang pagkalalis ug pagpakaulaw mohunong.
Scaccia il beffardo e la discordia se ne andrà e cesseranno i litigi e gli insulti.
11 Kadtong mahagugma sa pagkaulay sa kasingkasing, Tungod sa gracia sa iyang mga q2 ngabilang hari mahimong iyan higala.
Il Signore ama chi è puro di cuore e chi ha la grazia sulle labbra è amico del re.
12 Ang mga mata ni Jehova magapanalipod kaniya nga may kahibalo; Apan siya magawagtang sa mga pulong sa tawong mabudhion
Gli occhi del Signore proteggono la scienza ed egli confonde le parole del perfido.
13 Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa gawas; Ako pagapatyon diha sa kadalanan.
Il pigro dice: «C'è un leone là fuori: sarei ucciso in mezzo alla strada».
14 Ang baba sa mga dumuloong babaye maoy usa ka halalum nga gahong; Siya nga gidumtan ni Jehova mahulog niana.
La bocca delle straniere è una fossa profonda, chi è in ira al Signore vi cade.
15 Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa usa ka bata; Apan ang bunal sa pagbadlong magapalabog niana sa halayo gikan kaniya.
La stoltezza è legata al cuore del fanciullo, ma il bastone della correzione l'allontanerà da lui.
16 Kadtong magadaugdaug sa kabus aron sa pagdugang sa iyang ganancia, Ug kadtong magahatag sa adunahan, modangat lamang sa kawalad-on.
Opprimere il povero non fa che arricchirlo, dare a un ricco non fa che impoverirlo.
17 Ikiling ang imong igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa manggialamon, Ug ibutang ang imong kasingkasing sa akong kahibalo.
Porgi l'orecchio e ascolta le parole dei sapienti e applica la tua mente alla mia istruzione,
18 Kay kini maoy butang nga makalilipay kong ikaw magatipig kanila diha kanimo, Kong sila mahiluna pagtingub diha sa imong mga ngabil.
perché ti sarà piacevole custodirle nel tuo intimo e averle tutte insieme pronte sulle labbra.
19 Aron ang imong pagsalig mahaanha kang Jehova, Akong gipahibalo kanimo sila niining adlawa, bisan kanimo.
Perché la tua fiducia sia riposta nel Signore, voglio indicarti oggi la tua strada.
20 Wala ba ako makasulat kanimo ug mga maayo uyamut nga mga butang Sa mga tambag ug kahibalo,
Non ti ho scritto forse trenta tra consigli e istruzioni,
21 Aron sa pagpahibalo kanimo sa kasayuran sa mga pulong sa kamatuoran, Aron ikaw magadala pagbalik sa mga pulong sa kamatuoran ngadto kanila nga nagasugo kanimo?
perché tu sappia esprimere una parola giusta e rispondere con parole sicure a chi ti interroga?
22 Ayaw pagkawati ang kabus tungod kay siya kabus; Ni magadaugdaug ka sa mga sinakit diha sa ganghaan:
Non depredare il povero, perché egli è povero, e non affliggere il misero in tribunale,
23 Kay si Jehova magalaban sa ilang katungod, Ug moagaw sa kinabuhi niadtong nangagaw kanila.
perché il Signore difenderà la loro causa e spoglierà della vita coloro che li hanno spogliati.
24 Ayaw pagpakighigala sa usa ka tawo nga maligut-guton; Ug sa masuk-anon nga tawo dili ka makigkuyog:
Non ti associare a un collerico e non praticare un uomo iracondo,
25 Tingali unya ikaw makakat-on sa iyang mga dalan, Ug makabaton ka sa lit-ag sa imong kalag.
per non imparare i suoi costumi e procurarti una trappola per la tua vita.
26 Dili ka paisip nga usa kanila nga nagapanghampak sa kamot, Kun kanila nga maoy mga pasalig tungod sa mga utang.
Non essere di quelli che si fanno garanti o che s'impegnano per debiti altrui,
27 Kong ikaw walay kapaingnan sa pagbayad, Nganong iyang kuhaon ang imong higdaanan nga anaa sa ilalum nimo?
perché, se poi non avrai da pagare, ti si toglierà il letto di sotto a te.
28 Ayaw pagbalhina ang karaan nga mohon sa yuta, Nga gibutang sa imong mga amahan.
Non spostare il confine antico, posto dai tuoi padri.
29 Nakita mo ba ang usa ka tawo nga masingkamoton sa iyang patigayon? siya magatindog sa atubangan sa mga hari; Siya dili magatindog sa atubangan sa bastos nga mga tawo.
Hai visto un uomo sollecito nel lavoro? Egli si sistemerà al servizio del re, non resterà al servizio di persone oscure.
