Panultihon 21
1 Ang kasingkasing sa hari anaa sa kamot ni Jehova maingon sa mga baha sa tubig: Siya nagapaliso niini sa bisan diin nga siya magabuot.
Во́дні пото́ки — царе́ве це серце в Господній руці: куди тільки захоче, його Він скеро́вує.
2 Ang tagsatagsa ka dalan sa usa ka tawo matarung sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova magatimbang sa mga kasingkasing.
Всяка дорога люди́ни пряма́ в її о́чах, та керує серцями Госпо́дь.
3 Ang pagbuhat sa pagkamatarung ug justicia Labi pang dawaton ni Jehova kay sa halad.
Справедливість та правду чинити — для Господа це добірні́ше за жертву.
4 Ang usa ka tinan-awan nga mapahitas-on, ug ang usa ka palabilabihong kasingkasing, Bisan ang lamparahan sa dautan, sala man.
Муж гордого ока та серця надутого — несправедливий, а світильник безбожних — це гріх.
5 Ang mga hunahuna sa makugihon nagapadulong ngadto sa pagkadagaya; Apan ang tagsatagsa ka madalidalion nagadali lamang sa kawalad-on.
Думки пильного лиш на достаток ведуть, а всякий квапли́вий — на збиток.
6 Ang pagbaton ug mga bahandi pinaagi sa usa ka bakakong dila Maoy usa ka gabon nga ginapalid ngadto ug nganhi niadtong nagapangita sa kamatayon.
Набува́ння майна язико́м неправдивим — це скоромину́ща марно́та шукаючих смерти.
7 Ang pagpanlupig sa dautan magasilhig kanila, Tungod kay sila nagadumili sa pagbuhat ug justicia.
Насильство безбожних пряму́є на них, бо пра́ва чинити не хо́чуть.
8 Ang dalan niadtong natugob sa kasal-anan baliko gayud kaayo; Apan alang niadtong mga ulay, ang iyang buhat matarung.
Дорога злочинця крута́, а чистий — прями́й його чин.
9 Maayo pa ang pagpuyo diha sa pamag-angan sa atop sa balay, Kay sa pakigkauban sa usa ka makig-awayong babaye sa usa ka halapad nga balay.
Ліпше жити в куті́ на даху́, ніж з сварливою жінкою в спі́льному домі.
10 Ang kalag sa dautan nagatinguha sa dautan: Ang iyang isigkatawo dili makakaplag ug kalooy diha sa iyang mga mata.
Лихого жадає душа нечестивого, і в о́чах його ближній його не отримає милости.
11 Kong ang mayubiton pagasilotan, ang walay-pagtagad mahimong manggialamon; Ug kong ang manggialamon pahamatngonon siya makadawat ug kahibalo.
Як карають глумли́вця мудріє безумний, а як мудрого вчать, — знання́ набуває.
12 Ang tawong matarung nagatulotimbang sa balay sa dautan, Unsaon sa pagkaunlod sa dautan ngadto sa ilang kapildihan.
До дому свого пригляда́ється праведний, а безбожний дово́дить до зла.
13 Bisan kinsa nga magasampong sa iyang mga idgulungog sa pagtu-aw sa kabus, Siya usab magatu-aw ra, apan dili pagapatalinghugan.
Хто вухо своє затикає від зо́йку убогого, то й він буде кликати, та не отримає відповіді.
14 Ang usa ka gasa sa tago magapapoypoy sa kasuko; Ug ang usa ka hatag diha sa sabakan, sa hilabihan nga kasuko.
Таємний дару́нок пога́шує гнів, а нея́вний гости́нець — лють сильну.
15 Maoy kalipay sa matarung ang pagbuhat ug justicia; Apan maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan.
Радість праведному — правосу́ддя чинити, а злочи́нцеві — страх.
16 Ang tawo nga nagasaagsaag gikan sa dalan sa pagsabut Magapahulay sa katilingban sa mga minatay.
Люди́на, що зблуджує від путі розуму, у зборі померлих спочине.
17 Siya nga mahigugmaon sa kalingawan mahimong kabus nga tawo: Siya nga mahigugmaon sa vino ug lana dili maadunahan.
Хто любить весе́лощі, той немаю́чий, хто любить вино та оливу, той не збагаті́є.
18 Ang dautan maoy usa ka lukat alang sa matarung; Ug ang maluibon modangat nga ilis sa matul-id
Безбожний — то викуп за праведного, а лукавий — за щирого.
19 Maayo pang magpuyo sa usa ka yuta nga kamingawan, Kay sa pakig-ipon sa usa ka makig-awayon ug masuk-anon nga babaye.
Ліпше сидіти в пусти́нній країні, ніж з сварливою та сердитою жінкою.
20 Adunay bililhon nga bahandi ug lana diha sa puloy-anan sa manggialamon; Apan ang usa ka tawong buang magalamoy niana.
Скарб цінни́й та олива в мешка́нні премудрого, та нищить безумна люди́на його.
21 Kadtong magasunod sa pagkamatarung ug sa kalolot Makakaplag sa kinabuhi, pagkamatarung, ug kadungganan.
Хто жене́ться за праведністю та за милістю, той знахо́дить життя, справедливість та славу.
22 Ang usa ka manggialamon nga tawo makakatkat sa usa ka ciudad sa gamhanan, Ug makapukan sa kusog nga gisaligan niana.
До міста хоробрих уві́йде премудрий, і тверди́ню наді́ї його поруйнує.
23 Bisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila, Magabantay sa iyang kalag gikan sa mga kasamok.
Хто стереже свої уста й свого язика́, той душу свою зберігає від лиха.
24 Ang tawong palabi-labihon ug garboso, mayubiton ang iyang ngalan; Siya magabuhat nga nagapakaaron-ingnon sa iyang pagkamapahitas-on.
Надутий пихо́ю — насмішник ім'я́ йому, він робить усе із бундю́чним зухва́льством.
25 Ang tinguha sa tapulan nagapatay kaniya; Kay ang iyang mga kamot nagadumili sa pagbuhat.
Пожада́ння лінивого вб'є його, бо руки його відмовляють робити, —
26 Adunay maibug sa pagkahakog gayud sa tibook adlaw; Apan ang matarung nagahatag ug wala magatungina.
він кожного дня пожадли́во жадає, а справедливий дає та не жалує.
27 Ang halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan; Daw unsa ka labaw pa gayud, kong iyang dad-on kini uban sa dautan nga hunahuna!
Жертва безбожних — оги́да, а надто тоді, як за ді́ло безчесне прино́ситься.
28 Ang usa ka bakakon nga saksi mahanaw; Apan ang tawo nga nagapamati nagapadayon sa iyang gipamulong.
Свідок брехливий загине, а люди́на, що слухає Боже, говори́тиме за́вжди.
29 Ang usa ka tawong dautan magapagahi sa iyang nawong; Apan mahitungod sa matul-id siya magalig-on sa iyang mga dalan.
Безбожна люди́на жорстока обличчям своїм, а невинний зміцня́є дорогу свою.
30 Walay kaalam ni pagsabut Ni tambag batok kang Jehova.
Нема мудрости, ані розуму, ані ради насу́проти Господа.
31 Ang kabayo giandam batok sa adlaw sa gubat; Apan ang pagdaug iya kang Jehova.
Приготовлений кінь на день бо́ю, але́ перемога від Господа!
