Panultihon 18
1 Kadtong nagalain sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingong tinguha, Ug nakiglantugi batok sa tanang halalum nga kaalam.
He that hath a mind to depart from a friend seeketh occasions: he shall ever be subject to reproach.
2 Ang usa ka buang walay kalipay diha sa pagsabut, Apan mao lamang nga ang iyang kasingkasing magabutyag sa iyang kaugalingon.
A fool receiveth not the words of prudence: unless thou say those things which are in his heart.
3 Kong ang dautan moabut, modangat usab ang pagyubit, Ug uban sa pakaulaw, modangat ang pagtamay.
The wicked man when he is come into the depth of sins, contemneth: but ignominy and reproach follow him.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo maingon sa halalum nga mga tubig; Ang tubod sa atabay sa kaalam maingon sa usa ka sapa nga nagaagay.
Words from the mouth of a men are as deep water: and the fountain of wisdom as an overflowing stream.
5 Ang pagtamud sa pagkatawo sa usa ka tawong dautan dili maayo, Ni ang pagsalikway sa matarung diha sa paghukom.
It is not good to accept the person of the wicked, to decline from the truth of judgment.
6 Ang mga ngabil sa buang magadala kaniya ngadto sa pagkabingkil, Ug ang iyang baba magapanawag sa mga labud.
The lips of a fool intermeddle with strife: and his mouth provoketh quarrels.
7 Ang baba sa usa ka buang maoy iyang kalaglagan, Ug ang iyang mga ngabil maoy lit-ag sa iyang kalag.
The mouth of a fool is his destruction: and his lips are the ruin of his soul.
8 Ang mga pulong sa usa ka witwitan maingon sa usa ka malalim nga mga hungit nga kalan-on, Ug sila manganaug ngadto sa kinahiladmang mga dapit.
The words of the double tongued are as if they were harmless: and they reach even to the inner parts of the bowels. Fear casteth down the slothful: and the souls of the effeminate shall be hungry.
9 Siya usab nga tapulan sa iyang buhat Igsoon niadtong usa ka malaglagon.
He that is loose and slack in his work, is the brother of him that wasteth his own works.
10 Ang ngalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong torre; Ang matarung magadalagan nganha niana ug may kaluwasan.
The name of the Lord is a strong tower: the just runneth to it, and shall be exalted.
11 Ang bahandi sa usa ka adunahan nga tawo maoy iyang malig-on nga ciudad, Ug kini ingon sa usa ka hataas nga kuta sa iyang kaugalingong hunahuna.
The substance of the rich man is the city of his strength, and as a strong wall compassing him about.
12 Sa dili pa ang pagkalaglag mapahitas-on ang kasingkasing sa tawo; Ug sa dili pa ang kadungganan magauna ang pagkamapainubsanon.
Before destruction, the heart of a man is exalted: and before he be glorified, it is humbled.
13 Kadtong magahatag ug tubag sa wala pa niya madungog, Maoy usa ka binuang ug kaulawan alang kaniya.
He that answereth before he heareth sheweth himself to be a fool, and worthy of confusion.
14 Ang espiritu sa usa ka tawo maoy modasig sa iyang kaluya; Apan sa usa ka masulub-on nga espiritu kinsa ang makaantus?
The spirit of a man upholdeth his infirmity: but a spirit that is easily angered, who can bear?
15 Ang kasingkasing sa buotan magabaton sa kahibalo; Ug ang igdulungog sa manggialamon magapangita sa kahibalo.
A wise heart shall acquire knowledge: and the ear of the wise seeketh instruction.
16 Ang hatag sa usa ka tawo magahimo ug dapit alang kaniya, Ug magadala kaniya sa atubangan sa mga dagkung tawo.
A man’s gift enlargeth his may, and maketh him room before princes.
17 Kadtong magalaban sa iyang katungod sa sinugdan daw matarung; Apan ang iyang isigkatawo moabut ug magasusi kaniya.
The just is first accuser of himself: his friend cometh, and shall search him.
18 Ang pagpapalad magapahunong sa mga pagkabingkil, Ug magapabulag sa taliwala sa mga gamhanan.
The lot suppresseth contentions, and determineth even between the mighty.
19 Ang usa ka igsoon nga mahiubos labi pang magahi nga dag-on kay sa usa ka malig-on nga ciudad; Ug ang maong mga pagkabingkil sama sa mga trangka sa usa ka castillo.
A brother that is helped by his brother, is like a strong city: and judgments are like the bars of cities.
20 Ang tiyan sa usa ka tawo pagabusgon sa bunga sa iyang baba; Uban sa abut sa iyang mga ngabil siya pagatagbawon.
Of the fruit of a man’s mouth shall his belly be satisfied: and the offspring of his lips shall fill him.
21 Kamatayon ug kinabuhi maoy anaa sa gahum sa dila; Ug kadtong mahagugma niini magakaon sa bunga niana.
Death and life are in the power of the tongue: they that love it, shall eat the fruits thereof.
22 Bisan kinsa nga makakaplag ug usa ka asawa nakakaplag sa kaayohan. Ug makabaton sa kalooy ni Jehova.
He that hath found a good wife, hath found a good thing, and shall receive a pleasure from the Lord. He that driveth away a good wife, driveth away a good thing: but he that keepeth an adulteress, is foolish and wicked.
23 Ang kabus magagamit sa mga pagpangaliyupo; Apan ang adunahan magatubag sa pagsingka.
The poor will speak with supplications, and the rich will speak roughly.
24 Kadtong makahigala ug daghan magahimo niini alang sa iyang kaugalingong kadaut; Apan adunay usa ka higala nga mopabilin labaw pa kay sa usa ka igsoon.
A man amiable in society, shall be more friendly than a brother.
