Panultihon 15
1 Ang tubag nga malomo makapahupay sa kapungot; Apan ang pulong nga mahait makapapukaw sa kasuko.
Una risposta gentile calma la collera, una parola pungente eccita l'ira.
2 Ang dila sa manggialamon sa matul-id nagapamulong ug kahibalo; Apan ang baba sa mga buang nagabubo sa kabuangan.
La lingua dei saggi fa gustare la scienza, la bocca degli stolti esprime sciocchezze.
3 Ang mga mata ni Jehova anaa sa tanang dapit, Nga nagabantay ibabaw sa dautan ug sa maayo.
In ogni luogo sono gli occhi del Signore, scrutano i malvagi e i buoni.
4 Ang dila nga mahuyo maoy usa ka kahoy sa kinabuhi; Apan ang pagkasukwahi niana maoy pagkabungkag sa espiritu.
Una lingua dolce è un albero di vita, quella malevola è una ferita al cuore.
5 Ang usa ka buang magatamay sa pagsaway sa iyang amahan; Apan kadtong nagatagad sa pagbadlong nagapakita sa pagkabuotan.
Lo stolto disprezza la correzione paterna; chi tiene conto dell'ammonizione diventa prudente.
6 Diha sa balay sa tawong matarung adunay daghang bahandi; Apan diha sa mga abut sa tawong dautan anaa ang kasamok.
Nella casa del giusto c'è abbondanza di beni, sulla rendita dell'empio incombe il dissesto.
7 Ang mga ngabil sa manggialamon nagabutyag ug kahibalo; Apan ang kasingkasing sa buangbuang dili magabuhat sa ingon.
Le labbra dei saggi diffondono la scienza, non così il cuore degli stolti.
8 Ang halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang pag-ampo sa tawong matul-id maoy iyang kalipay.
Il sacrificio degli empi è in abominio al Signore, la supplica degli uomini retti gli è gradita.
9 Ang dalan sa dautan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan iyang gihigugma kadtong nagasunod sa pagkamatarung.
La condotta perversa è in abominio al Signore; egli ama chi pratica la giustizia.
10 Adunay mapait nga pagsaway alang niadtong mibulag sa dalan; Ug kadtong nagadumot sa pagbadlong mamatay man.
Punizione severa per chi abbandona il retto sentiero, chi odia la correzione morirà.
11 Ang Sheol ug ang Pagkalaglag anaa sa atubangan ni Jehova; Nan daw unsa pa ang paglabaw sa mga kasingkasing sa mga anak sa mga tawo! (Sheol h7585)
Gl'inferi e l'abisso sono davanti al Signore, tanto più i cuori dei figli dell'uomo. (Sheol h7585)
12 Ang usa ka mayubiton dili mahagugma nga pagabadlongon; Siya dili moadto sa pakigtipon sa manggialamon.
Lo spavaldo non vuol essere corretto, egli non si accompagna con i saggi.
13 Ang malipayong kasingkasing nagapadayag sa usa ka masayag nga panagway; Apan tungod sa kasubo sa kasingkasing ang espiritu mamaluya.
Un cuore lieto rende ilare il volto, ma, quando il cuore è triste, lo spirito è depresso.
14 Ang kasingkasing niadtong may salabutan nagapangita ug kahibalo; Apan ang baba sa mga buang nagakaon sa mga binuang.
Una mente retta ricerca il sapere, la bocca degli stolti si pasce di stoltezza.
15 Ang tanang mga adlaw sa mga sinakit mga kadaut man; Apan kadtong adunay malipayong kasingkasing may kombira sa kanunay.
Tutti i giorni son brutti per l'afflitto, per un cuore felice è sempre festa.
16 Maayo pa ang diyutay nga inubanan sa pagkahadlok kang Jehova, Kay sa dakung bahandi ug inubanan sa kasamok.
Poco con il timore di Dio è meglio di un gran tesoro con l'inquietudine.
17 Maayo pa ang usa ka paniudto sa mga utanon, diin anaa ang gugma, Kay sa linaming nga vaca ug ang pagdumot anaa niana.
Un piatto di verdura con l'amore è meglio di un bue grasso con l'odio.
18 Ang usa ka tawo nga masukanon nagahagit ug pagpakigaway; Apan kadtong mahinay sa pagkasuko nagapalinaw sa pagkabingkil.
L'uomo collerico suscita litigi, il lento all'ira seda le contese.
19 Ang dalan sa tapulan maingon sa usa ka koral sa mga tunok; Apan ang dalan sa tawong matul-id gihimong usa ka halapad nga dalan
La via del pigro è come una siepe di spine, la strada degli uomini retti è una strada appianata.
20 Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka tawong buangbuang nagatamay sa iyang inahan.
Il figlio saggio allieta il padre, l'uomo stolto disprezza la madre.
21 Ang binuang maoy kalipay niadtong walay kaalam; Apan ang tawo nga masinabuton nagatul-id sa iyang paglakaw.
La stoltezza è una gioia per chi è privo di senno; l'uomo prudente cammina diritto.
22 Diin walay pagtambag, ang mga tinguha makawang; Apan diha sa panon sa mga magtatambag sila mangatukod.
Falliscono le decisioni prese senza consultazione, riescono quelle prese da molti consiglieri.
23 Ang tawo may kalipay diha sa pagtubag sa iyang baba; Ug ang usa ka pulong nga angay sa panahon, pagkaayo niana!
E' una gioia per l'uomo saper dare una risposta; quanto è gradita una parola detta a suo tempo!
24 Alang manggialamon ang dalan sa kinabuhi nagapadulong ngadto sa itaas, Aron siya mobiya gikan sa Sheol sa ubos. (Sheol h7585)
Per l'uomo assennato la strada della vita è verso l'alto, per salvarlo dagli inferni che sono in basso. (Sheol h7585)
25 Si Jehova magaluka sa balay sa mapahitas-on; Apan siya magapalig-on sa utlanan sa balo nga babaye.
Il Signore abbatte la casa dei superbi e rende saldi i confini della vedova.
26 Ang mga lalang nga dautan maoy dulumtanan kang Jehova; Apan ang mga pulong sa kalipay mga ulay man.
Sono in abominio al Signore i pensieri malvagi, ma gli sono gradite le parole benevole.
27 Kadtong hakog sa ganancia nagasamok sa iyang kaugalingong balay; Apan kadtong nagadumot sa mga hiphip mabuhi.
Sconvolge la sua casa chi è avido di guadagni disonesti; ma chi detesta i regali vivrà.
28 Ang kasingkasing sa tawong matarung nagatoon sa angay nga ipanubag; Apan ang baba sa dautan nagabubo sa mga dautang butang.
La mente del giusto medita prima di rispondere, la bocca degli empi esprime malvagità.
29 Si Jehova halayo sa mga dautan; Apan siya mamati sa pag-ampo sa mga tawong matarung.
Il Signore è lontano dagli empi, ma egli ascolta la preghiera dei giusti.
30 Ang kahayag sa mga mata nagalipay sa kasingkasing; Ug ang mga maayong balita nagapatambok sa mga bukog.
Uno sguardo luminoso allieta il cuore; una notizia lieta rianima le ossa.
31 Ang igdulongog nga mamati sa pagbadlong sa kinabuhi Magapuyo sa taliwala sa mga manggialamon.
L'orecchio che ascolta un rimprovero salutare avrà la dimora in mezzo ai saggi.
32 Kadtong nagasalikway sa pagsaway nagatamay sa iyang kaugalingong kalag; Apan kadtong nagapamati sa pagbadlong nakakab-ut sa kahibalo.
Chi rifiuta la correzione disprezza se stesso, chi ascolta il rimprovero acquista senno.
33 Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagpahamatngon sa kaalam; Ug ang pagka-mapinaubsanon maga-una sa kadungganan.
Il timore di Dio è una scuola di sapienza, prima della gloria c'è l'umiltà.
