< Panultihon 14 >
1 Ang tagsatagsa ka manggialamon nga babaye magatukod sa iyang balay; Apan ang buangbuang magaguba niana uban sa iyang mga kamot.
wise woman to build house: home her and folly in/on/with hand her to overthrow him
2 Kadtong nagalakat sa iyang pagkatul-id nahadlok kang Jehova; Apan kadtong sukwahi sa iyang dalan nagatamay kaniya.
to go: walk in/on/with uprightness his afraid LORD and be devious way: conduct his to despise him
3 Diha sa baba sa buangbuang mao ang usa ka bunal alang sa iyang pagkamapahitas-on; Apan ang mga ngabil sa manggialamon magabantay kanila.
in/on/with lip fool(ish) branch pride and lips wise to keep: guard them
4 Sa dapit diin walay mga vaca, ang pasungan mahinlo; Apan ang dakung abut pinaagi sa kusog sa vaca.
in/on/with nothing cattle crib pure and abundance produce in/on/with strength cattle
5 Ang usa ka matinumanon nga saksi dili mobakak; Apan ang bakakon nga saksi magapamulong ug mga bakak.
witness faithful not to lie and to breathe lie witness deception
6 Ang usa ka mayubiton magapangita sa kaalam ug dilimakakaplag niini; Apan ang kahibalo masayon alang kaniya nga may salabutan.
to seek to mock wisdom and nothing and knowledge to/for to understand to lighten
7 Lakaw ngadto sa atubangan sa usa ka tawong buangbuang, Ug ikaw dili makakaplag diha kaniya sa mga ngabil sa kahibalo.
to go: went from before to/for man fool and not to know lip: words knowledge
8 Ang kaalam sa buotan mao ang pagsabut sa iyang dalan; Apan ang binuang sa mga buangbuang mao ang paglimbong.
wisdom prudent to understand way: conduct his and folly fool deceit
9 Ang mga buang magatiaw-tiaw lamang sa halad-tungod-sa-sala; Apan sa taliwala sa mga matarung adunay maayong kabubut-on.
fool(ish) to mock guilt (offering) and between upright acceptance
10 Ang kasingkasing mahibalo sa iyang kaugalingong kapaitan; Ug walay usa ka dumuloong nga moambit sa kalipay niini.
heart to know bitterness soul: myself his and in/on/with joy his not to pledge be a stranger
11 Ang balay sa tawong dautan pagagun-obon; Apan ang balong-balong sa matarung pagapauswagon.
house: household wicked to destroy and tent upright to sprout
12 Adunay usa ka dalan nga daw matarung alang sa usa ka tawo; Apan ang katapusan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.
there way: conduct upright to/for face of man and end her way: conduct death
13 Bisan diha sa pagkatawa ang kasingkasing magamasulub-on; Ug ang katapusan sa kalipay mao ang kagul-anan.
also in/on/with laughter to pain heart and end her joy grief
14 Ang nagabalik sa pagpakasala sa kasingkasing pagapun-on uban sa iyang kaugalingong mga paagi; Ug ang usa ka maayong tawo matagbaw gikan sa iyang kaugalingon.
from way: conduct his to satisfy to turn heart and from upon him man pleasant
15 Ang walay-pagtagad motoo sa tagsatagsa ka pulong; Apan ang mabinantayon nga tawo magatan-aw pag-ayo sa iyang paglakaw.
simple be faithful to/for all word: thing and prudent to understand to/for step his
16 Ang usa ka tawong manggialamon mahadlok, ug magapahilayo gikan sa dautan; Apan ang buang mapangahason sa iyang kaugalingon nga may pagdaut ug siya masaligon.
wise afraid and to turn aside: depart from bad: evil and fool be arrogant and to trust
17 Siya nga dili masuko magahimo sa kabuangan; Ug ang usa ka tawo nga dautan ug mga paagi ginadumtan.
short face: anger to make: do folly and man plot to hate
18 Ang walay-pagtagad makapanunod sa binuang; Apan ang mga buotan pagapurongpurongan sa kahibalo.
to inherit simple folly and prudent to surround knowledge
19 Ang tawong dautan moyukbo sa atubangan sa maayo; Ug ang dautan, diha sa mga ganghaan sa matarung.
to bow bad: evil to/for face: before pleasant and wicked upon gate righteous
20 Ang kabus ginadumtan bisan sa iyang kaugalingong silingan; Apan ang dato may daghang mga higala.
also to/for neighbor his to hate be poor and to love: friend rich many
21 Kadtong nagatamay sa iyang isigkatawo nagapakasala; Apan kadtong may kalooy sa ka bus, malipayon siya.
to despise to/for neighbor his to sin and be gracious (poor *Q(K)*) blessed he
22 Wala ba mangasayup kadtong nagamugna ug dautan? Apan ang puangod ug kamatuoran anaa kanila nga nagamugna ug maayo.
not to go astray to plow/plot bad: evil and kindness and truth: faithful to plow/plot good
23 Diha sa tanang buhat adunay bunga; Apan ang sulti sa mga ngabil nagapadulong lamang ngadto sa kawalad-on nga tuman.
in/on/with all toil to be advantage and word: because lip: words surely to/for need
24 Ang purongpurong sa mga manggialamon mao ang ilang mga bahandi; Apan ang binuang sa mga buang mao lamang ang kabuangan.
crown wise riches their folly fool folly
25 Ang matuod nga saksi nagaluwas ug mga kalag; Apan kadtong nagapamulong sa kabakakan nagalimbong.
to rescue soul: life witness truth: true and to breathe lie deceit
26 Diha sa pagkahadlok kang Jehova mao ang malig-on nga pagsalig; Ug ang iyang mga anak adunay usa ka dapit nga dalangpanan.
in/on/with fear LORD confidence strength and to/for son: child his to be refuge
27 Ang pagkahadlok kang Jehova maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang tawo makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
fear LORD fountain life to/for to turn aside: depart from snare death
28 Diha sa panon sa katawohan anaa ang himaya sa hari; Apan diha sa kawalad-on sa katawohan anaa ang kalaglagan sa principe.
in/on/with abundance people adornment king and in/on/with end people terror prince
29 Kadtong mahinay nga masuko may dakung salabutan; Apan kadtong madali-dalion sa espiritu nagabayaw sa kabuangan.
slow face: anger many understanding and short spirit: temper to exalt folly
30 Ang usa ka malinawong kasingkasing maoy kinabuhi sa unod; Apan ang kasina mao ang pagkadunot sa kabukogan.
life flesh heart healing and rottenness bone jealousy
31 Kadtong nagadagmal sa kabus nagatamay sa iyang Magbubuhat; Apan kadtong may kalooy sa hangul nagatahud kaniya,
to oppress poor to taunt to make him and to honor: honour him be gracious needy
32 Ang dautan giunlod ngadto sa kahiladman tungod sa iyang buhat nga dautan; Apan ang matarung may usa ka dalangpanan sa iyang kamatayon.
in/on/with distress: evil his to thrust wicked and to seek refuge in/on/with death his righteous
33 Ang kaalam magapuyo diha sa kasingkasing niadtong may salabutan; Apan kadtong anaa sa sulod sa mga buang mapadayag sa iyang kaugalingon.
in/on/with heart to understand to rest wisdom and in/on/with entrails: among fool to know
34 Ang pagkamatarung nagabayaw sa usa ka nasud; Apan ang sala maoy usa ka kaulawan sa bisan unsang katawohan.
righteousness to exalt nation and shame people sin
35 Ang kalooy sa hari anaa sa usa ka sulogoon nga nagabuhat sa pagkamaalamon; Apan ang iyang kaligutgut anaa batok niadtong nagapakaulaw.
acceptance king to/for servant/slave be prudent and fury his to be be ashamed