Panultihon 13
1 Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.
ʻOku ongoʻi ʻe he foha ʻoku poto ʻae akonaki ʻa ʻene tamai: ka ʻoku ʻikai ke maʻu ʻae valoki ʻe he faʻa manuki.
2 Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.
ʻE kai ʻe he tangata ʻae lelei ʻi he fua ʻo hono ngutu: ka ʻe hoko ʻae fakamālohi ki he laumālie ʻoe kakai fai kovi.
3 Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.
Ko ia ʻoku vakai ki hono ngutu, ʻoku tauhi ʻe ia ʻene moʻui: ka ʻe hoko ʻae fakaʻauha kiate ia ʻoku fakamanga lahi hono loungutu.
4 Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,
ʻOku holi ʻae laumālie ʻoe fakapikopiko, ka ʻoku ʻikai te ne maʻu ha meʻa: ka ʻe fafangaʻi ʻae laumālie ʻoe faʻa ngāue.
5 Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.
ʻOku fehiʻa ki he loi ʻae tangata māʻoniʻoni: ka ko e tangata angahala ko e fakalielia ia, pea ʻoku hoko ia ʻo mā.
6 Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.
ʻOku fokotuʻumaʻu ʻi hono hala ʻe he māʻoniʻoni ʻaia ʻoku angatonu; ka ʻoku tulaki hifo ʻe he kovi ʻaia ʻoku angahala.
7 Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.
ʻOku ai ʻaia ʻoku ne fakamaʻumeʻaʻi ia, ka ʻoku ne masiva pe: pea ʻoku ai ʻaia ʻoku ne fakamasivaʻi ia, ka ʻoku maʻu ʻe ia ʻae koloa lahi.
8 Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.
Ko e koloa ʻae tangata ko e huhuʻi ia ʻo ʻene moʻui: ka ʻoku ʻikai fanongo ki he valoki ʻae masiva.
9 Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
ʻOku fiefia ʻae maama ʻoe māʻoniʻoni ka ʻe tāmateʻi ʻae maama ʻoe angahala.
10 Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.
ʻOku tupu pe ʻi he fielahi ʻae fekeʻikeʻi: ka ʻoku maʻu ʻae poto ʻekinautolu kuo akonakiʻi lelei.
11 Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.
Ko e koloa ʻoku maʻu ʻi he vikiviki ʻe fakaʻaʻau ia ke ʻosi: ka ʻe fakalahi ia kiate ia ʻoku tānaki ʻi he faʻa ngāue.
12 Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.
ʻOku pongia ʻae loto ʻi he ʻamanaki ʻoku tuai ʻene hoko: pea ka hoko mai ʻaia ʻoku holi ki ai, ʻoku hangē ia ko e ʻakau ʻoe moʻui.
13 Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.
ʻE fakaʻauha ia ʻaia ʻoku fehiʻa ki he folofola: ka ʻe fiemālie pe ia ʻaia ʻoku manavahē ki he fekau.
14 Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
Ko e fono ʻae poto ko e matavai ia ʻoe moʻui, ke tau hao ai mei he ngaahi tauhele ʻoe mate.
15 Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.
ʻOku tupu mei he fakakaukau lelei ʻae ʻofa: ka ʻoku faingataʻa ʻae hala ʻoe kakai angahala.
16 Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.
ʻOku faʻa kau ki he ʻilo ʻae tangata fakapotopoto: ka ʻoku fakahā pe ʻe he vale ʻa ʻene vale.
17 Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.
ʻOku tō ki he kovi ʻae talafekau angakovi: ka ko e fakamoʻui ʻae talafekau ʻoku angatonu.
18 Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.
ʻE hoko ʻae masiva mo e mā kiate ia ʻoku ne tekeʻi ʻae akonaki: ka ʻe hakeakiʻi ia ʻaia ʻoku tokanga ki he valoki.
19 Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.
ʻOku huʻamelie ki he laumālie ʻae hoko mai ʻoe meʻa ʻoku tau holi ki ai: ka ko e meʻa fakalielia ki he vale ʻae tafoki mei he kovi.
20 Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.
Ko ia ʻoku ʻaʻeva fakataha mo e kakai poto ʻe poto ai ia: ka ʻe fakaʻauha ia ʻoku kaumeʻa mo e kakai vale.
21 Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.
ʻOku tulia ʻae kau angahala ʻe he kovi: ka ʻe toe totongi ʻaki ʻae lelei kiate kinautolu ʻoku māʻoniʻoni.
22 Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.
ʻOku tuku ʻae tofiʻa ʻe he tangata angalelei ki he fānau ʻa ʻene fānau: ka ko e koloa ʻae angahala kuo tānaki maʻa e kakai angatonu.
23 Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.
ʻOku ai ʻae meʻakai lahi ʻi he faʻa keli ʻae masiva: ka ʻoku ai ʻoku maumauʻi ko e meʻa ʻi he masiva poto.
24 Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.
Ko ia ʻoku ne taʻofi ʻene meʻa kinikinisi ʻoku ne fehiʻa ki hono foha: ka ko ia ʻoku ʻofa ki ai ʻoku ne tautea ia ʻoka ʻaonga ke fai.
25 Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon.
ʻOku kai ʻe he māʻoniʻoni ke fakamākona hono laumālie: ka ʻe fiekaia ʻae kete ʻoe angahala.
