< Panultihon 13 >
1 Ang usa ka manggialamon nga anak mamati sa pahamatngon sa iyang amahan; Apan ang usa ka mayubiton dili mamati sa pagbadlong.
智慧ある子は父の敎訓をきき 戯謔者は懲治をきかず
2 Ang tawo magakaon ug maayo pinaagi sa bunga sa iyang baba; Apan ang kalag sa maluibon magakaon sa pagpanlupig.
人はその口の徳によりて福祉をくらひ悖逆者の霊魂は強暴をくらふ
3 Kadtong nagabantay sa iyang baba nagamatngon sa iyang kinabuhi; Apan kadtong nagawalis sa halapad gayud sa iyang mga ngabil adunay kadautan.
その口を守る者はその生命を守る その口唇を大きくひらく者には滅亡きたる
4 Ang kalag sa tapulan nagatinguha, ug siya walay bisan unsa; Apan ang kalag sa makugihon mahimong matambok,
惰る者はこころに慕へども得ることなし 勤めはたらく者の心は豊饒なり
5 Ang usa ka tawo nga matarung magadumot sa pagpamakak; Apan ang usa ka dautang tawo makaluod, ug modangat sa kaulawon.
義者は虚偽の言をにくみ 惡者ははぢをかうむらせ面を赤くせしむ
6 Ang pagkamatarung nagabantay niadtong matul-id sa iyang dalan; Apan ang kadautan mopukan sa makasasala.
義は道を直くあゆむ者をまもり 惡は罪人を倒す
7 Adunay magapakadato sa iyang kaugalingon, apan siya walay bisan unsa; Adunay magapakakabus sa iyang kaugalingon, apan siya may dakung katigayonan.
自ら富めりといひあらはして些少の所有もなき者あり 自ら貧しと稱へて資財おほき者あり
8 Ang lukat sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi mao ang iyang mga bahandi; Apan ang kabus dili mamati sa bisan unsay paghulga.
人の資財はその生命を贖ふものとなるあり 然ど貧者は威嚇をきくことあらず
9 Ang kahayag sa matarung malipayon; Apan ang lamparahan sa dautan pagapalongon.
義者の光は輝き惡者の燈火はけさる
10 Tungod sa pagkamapahitas-on modangat lamang ang panagkabingkil; Apan sa maayong tinambagan mao ang kaalam.
驕傲はただ爭端を生ず 勸告をきく者は智慧あり
11 Ang katigayonan nga maani sa kakawangan magakahanaw; Apan kadtong nagatigum pinaagi sa pagpamoo adunay kauswagan.
詭計をもて得たる資財は減る されど手をもて聚めたくはふる者はこれを増すことを得
12 Ang paglaum nga makulangan makapadaut sa kasingkasing; Apan kong ang tinguha modangat, kana mao ang usa ka kahoy sa kinabuhi.
望を得ること遅きときは心を疾しめ 願ふ所旣にとぐるときは生命の樹を得たるがごとし
13 Bisan kinsa nga magatamay sa pulong magadala ug kadaut sa iyang kaugalingon; Apan kadtong mahadlok sa kasugoan pagabalusan.
御言をかろんずる者は亡され 誡命をおそるる者は報賞を得
14 Ang balaod sa manggialamon maoy usa ka tuburan sa kinabuhi, Aron nga ang usa makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.
智慧ある人の敎訓はいのちの泉なり 能く人をして死の罟を脱れしむ
15 Ang maayong pagsabut mohatag ug kalooy; Apan ang dalan sa malapason maoy malisud.
善にして哲きものは恩を蒙る されど悖逆者の途は艱難なり
16 Ang tagsatagsa ka buotan nga tawo magabuhat uban sa kahibalo; Apan ang buang magapagarbo sa iyang binuang.
凡そ賢者は知識に由りて事をおこなひ 愚なる者はおのれの痴を顯す
17 Ang usa ka dautan nga sinugo mahulog ngadto sa kadaut; Apan ang usa ka matinumanon nga sinaligan maoy makaayo.
惡き使者は災禍に陷る されど忠信なる使者は良薬の如し
18 Ang kawalad-on ug kaulaw modangat kaniya nga magadumili sa pagsaway; Apan kadtong manumbaling sa pagbadlong pagapasidunggan.
貧乏と恥辱とは敎訓をすつる者にきたる されど譴責を守る者は尊まる
19 Ang tinguha nga natuman maoy katam-is sa kalag; Apan maoy usa ka dulumtanan sa mga buang ang pagbiya gikan sa dautan.
望を得れば心に甘し 愚なる者は惡を棄つることを嫌ふ
20 Lakat uban sa tawong manggialamon, ug ikaw mahimong manggialamon; Apan ang kauban sa mga buang magaantus tungod niana.
智慧ある者と偕にあゆむものは智慧をえ 愚なる者の友となる者はあしくなる
21 Ang dautan nagalutos sa mga makasasala; Apan ang matarung pagabalusan uban sa maayo.
わざはひは罪人を追ひ 義者は善報をうく
22 Ang usa ka maayong tawo magabilin ug usa ka panulondon alang sa mga anak sa iyang mga anak; Ug ang katigayonan sa mga makasasala gitigum alang sa mga matarung.
善人はその產業を子孫に遺す されど罪人の資財は義者のために蓄へらる
23 Daghan ang makaon diha sa binaulan nga yuta sa kabus; Apan adunay pagalaglagon tungod sa pagkawalay-justicia.
貧しき者の新田にはおほくの糧あり されど不義によりて亡る者あり
24 Kadtong nagahawid sa iyang bunal nagadumot sa iyang anak; Apan kadtong nahagugma kaniya magacastigo kaniya sa matag-panahon.
鞭をくはへざる者はその子を憎むなり 子を愛する者はしきりに之をいましむ
25 Ang matarung magakaon aron sa pagpabusog sa iyang kalag; Apan ang tiyan sa mga dautan pagagutomon.
義しき者は食をえて飽く されど惡者の腹は空し