Panultihon 10
1 Ang mga proverbio ni Salomon. Ang usa ka anak nga manggialamon maoy kalipay sa iyang amahan; Apan ang usa ka anak nga buang-buang maoy kaguol sa iyang inahan.
A wise son maketh the father glad: but a foolish son is the sorrow of his mother.
2 Ang mga bahandi sa kadautan walay kapuslanan; Apan ang pagkamatarung magaluwas gikan sa kamatayon.
Treasures of wickedness shall profit nothing: but justice shall deliver from death.
3 Si Jehova dili motugot sa kalag sa tawong matarung nga magutom; Apan ipahilayo niya ang tinguha sa dautan.
The Lord will not afflict the soul of the just with famine, and he will disappoint the deceitful practices of the wicked.
4 Mahimong kabus ang magabuhat uban ang usa ka kamot nga tapulan; Apan ang kamot sa makugihon makapahimong adunahan.
The slothful hand hath wrought poverty: but the hand of the industrious getteth riches. He that trusteth to lies feedeth the winds: and the same runneth after birds that fly away.
5 Kadtong nagaani panahon sa tinginit maoy usa ka manggialamon nga anak; Apan kadtong nagakatulog sa tingani maoy usa ka anak nga nagapakaulaw.
He that gathered in the harvest is a wise son: but he that snorteth in the summer, is the son of confusion.
6 Ang mga panalangin maoy anaa sa ibabaw sa ulo sa matarung; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.
The blessing of the Lord is upon the head of the just: but iniquity covereth the mouth of the wicked.
7 Ang handumanan sa matarung maoy bulahan; Apan ang ngalan sa dautan madunot.
The memory of the just is with praises: and the name of the wicked shall rot.
8 Ang manggialamon sa kasingkasing magadawat ug mga sugo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan.
The wise of heart receiveth precepts: a fool is beaten with lips.
9 Kadtong nagalakat sa pagkamatul-id nagalakat sa kasigurohan; Apan kadtong nagamasukihon sa iyang mga dalan mahibaloan.
He that walketh sincerely, walketh confidently: but he that perverteth his ways, shall be manifest.
10 Kadtong nagapangilo sa mata nagahatag ug kasubo; Apan ang usa ka buang-buang nga witwitan mahulog sa kagul-anan.
He that winketh with the eye shall cause sorrow: and the foolish in lips shall be beaten.
11 Ang baba sa matarung maoy usa ka tuburan sa kinabuhi; Apan ang pagpanlupig nagatabon sa baba sa dautan.
The mouth of the just is a vein of life: and the mouth of the wicked covereth iniquity.
12 Ang pagdumot nagapapukaw sa mga kasamok; Apan ang gugma nagatabon sa tanang mga kalapasan.
Hatred stirreth up strifes: and charity covereth all sins.
13 Diha sa mga ngabil niadtong adunay panimuot hikaplagan ang kaalam: Apan ang usa ka bunal alang sa likod niadtong walay pagsabut.
In the lips of the wise is wisdom found: and a rod on the back of him that wanteth sense.
14 Ang mga tawong manggialamon nagatigum ug kahibalo; Apan ang baba sa buang-buang mao ang usa ka pagkalaglag karon.
Wise men lay up knowledge: but the mouth of the fool is next to confusion.
15 Ang bahandi sa tawong adunahan mao ang iyang malig-on nga ciudad; Ang pagkalaglag sa mga kabus mao ang ilang pagkakabus.
The substance of a rich man is the city of his strength: the fear of the poor is their poverty.
16 Ang pagpamoo sa tawong matarung nagapadulong ngadto sa kinabuhi; Ang abut sa tawong dautan, ngadto sa pagpakasala.
The work of the just is unto life: but the fruit of the wicked, unto sin.
17 Anaa sa dalan sa kinabuhi kadtong mamati sa pagbadlong; Apan kadtong nagasalikway sa pagbadlong anaa sa kasaypanan.
The way of life, to him that observeth correction: but he that forsaketh reproofs goeth astray.
18 Kadtong nagatago sa pagdumot adunay bakakon nga mga ngabil; Ug kadtong nagapamulong us usa ka butang-butang maoy usa ka buang.
Lying lips hide hatred: he that uttereth reproach is foolish.
19 Diha sa daghang mga pulong dili mawad-an sa kalapasan; Apan kadtong nagapugong sa iyang mga ngabil nagabuhat sa manggialamon gayud.
In the multitude of words there shall not want sin: but he that refraineth his lips is most wise.
20 Ang dila sa tawong matarung ingon sa piniling salapi: Ang kasingkasing sa tawong dautan diyutay ra ug bili.
The tongue of the just is as choice silver: but the heart of the wicked is nothing worth.
21 Ang mga ngabil sa matarung magapakaon ug daghan; Apan ang buang-buang mamatay tungod sa pagkakulang ug salabutan,
The lips of the just teach many: but they that are ignorant, shall die in the want of understanding.
22 Ang panalangin ni Jehova, nagapadato kini; Ug siya wala magadugang ug kasubo niana.
The blessing of the Lord maketh men rich: neither shall affliction be joined to them.
23 Maoy usa ka lingaw-lingaw sa usa ka buang ang pagbuhat ug kadautan; Ug maingon niini ang kaalam alang sa usa ka tawo nga masinabuton,
A fool worketh mischief as it were for sport: but wisdom is prudence to a man.
24 Ang kahadlok sa tawong dautan, kini modangat sa ibabaw niya; Ug ang tinguha sa tawong matarung igatugot man.
That which the wicked feareth, shall come upon him: to the just their desire shall be given.
25 Sa paglabay sa alimpulos ang dautan mahanaw; Apan ang matarung maoy usa ka patukoranan nga walay katapusan.
As a tempest that passeth, so the wicked shall be no more: but the just is as an everlasting foundation.
26 Maingon sa suka nga alang sa mga ngipon, ug sa aso nga alang sa mga mata, Mao man usab ang tapulan alang niadtong nagasugo kaniya.
As vinegar to the teeth, and smoke to the eyes, so is the sluggard to them that sent him.
27 Ang pagkahadlok kang Jehova nagapalugway sa mga adlaw; Apan ang mga tuig sa dautan pagahamub-on.
The fear of the Lord shall prolong days: and the years of the wicked shall be shortened.
28 Ang paglaum sa matarung mao ang kalipay; Apan ang gipaabut niadtong dautan mawagtang.
The expectation of the just is joy; but the hope of the wicked shall perish.
29 Ang dalan ni Jehova maoy usa ka malig-ong salipdanan sa tawong matul-id; Apan kini maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan.
The strength of the upright is the way of the Lord: and fear to them that work evil.
30 Ang matarung dili gayud matarug; Apan ang dautan dili magadayon sa yuta.
The just shall never be moved: but the wicked shall not dwell on the earth.
31 Ang baba sa matarung magabunga ug kaalam; Apan ang dila nga masukihon pagaputlon.
The mouth of the just shall bring forth wisdom: the tongue of the perverse shall perish.
32 Ang mga ngabil sa matarung mahibalo sa angay nga pagadawaton; Apan ang baba sa dautan nagapamulong sa pagkamasukihon.
The lips of the just consider what is acceptable: and the mouth of the wicked uttereth perverse things.
