Mateo 21
1 Ug sa nagkahiduol na sila sa Jerusalem, ug pag-abut nila sa Betfage sa Bungtod sa mga Olivo, duha sa mga tinun-an gisugo ni Jesus
When they drew near to Jerusalem, and came to Bethphage, to the Mount of Olives, then Jesus sent two disciples,
2 nga nag-ingon kanila, "Umadto kamo nianang balangay sa atbang ninyo, ug didto inyong makita dayon ang usa ka asna nga gihigot, ug ang usa ka nati uban niini; hubara ninyo sila ug dad-a dinhi kanako.
saying to them, "Go into the village that is opposite you, and immediately you will find a donkey tied, and a colt with her. Untie them, and bring them to me.
3 Ug kon adunay mangutana kaninyo, ingna lang siya, `Gikinahanglan sila sa Ginoo,' ug iyang ipadala sila dihadiha."
And if anyone says anything to you, you are to say, 'Because the Lord needs them,' and he will send them at once."
4 Nahitabo kini sa pagtuman sa gisulti pinaagi sa profeta, nga nag-ingon:
This took place that it might be fulfilled which was spoken through the prophet, saying,
5 "Suginli ninyo ang babayeng anak nga Sion, Tan-awa, ang imong hari nagaanhi kanimo, maaghop ug nagakabayo sa asna, ug sa nati nga anak sa asna."
Say to the daughter of Zion, "Look, your King comes to you, humble, and riding on a donkey, on a colt, the foal of a donkey."
6 Ug ang mga tinun-an milakaw ug ilang gibuhat ang gisugo kanila ni Jesus;
The disciples went, and did just as Jesus directed them,
7 ilang gidala ang asna ug ang nati, ug kini ilang gihapinan sa ilang mga sapot, ug mikabayo siya niini.
and brought the donkey and the colt, and placed their clothes on them; and he sat on them.
8 Ug ang kadaghanan sa mga tawo nanagpamuklad sa ilang mga sapot diha sa dalan, ug ang uban nanagpamutol ug mga sanga sa mga kahoy ug ilang gikatag kini diha sa dalan.
A very large crowd spread their clothes on the road. Others cut branches from the trees, and spread them on the road.
9 Ug ang mga panon sa katawhan nga nanag-una ug nanagsunod kaniya, nanagsinggit nga nag-ingon, "Hosanna sa Anak ni David! Dalaygon ang ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo! Hosanna sa kahitas-an!"
The crowds who went before him, and who followed kept shouting, "Hosanna to the son of David. Blessed is he who comes in the name of the Lord. Hosanna in the highest."
10 Ug sa paghisulod na niya sa Jerusalem, naukay ang tanan sa siyudad, nga nanag-ingon, "Kinsa ba kini siya?"
When he had come into Jerusalem, all the city was stirred up, saying, "Who is this?"
11 Ug ang mga panon sa katawhan miingon, "Mao kini ang profeta nga si Jesus nga taga-Nazaret sa Galilea."
The crowds said, "This is the prophet Jesus, from Nazareth of Galilee."
12 Ug misulod si Jesus sa templo sa Dios, ug iyang giabog sa gowa ang tanang nanagbaligya ug nanagpamalit sulod sa templo, ug iyang gipanglintuwad ang mga lamisa sa mga tigpangilis sa mga kuwarta ug ang mga lingkoranan sa mga namaligyag mga salampati.
Jesus entered into the temple, and drove out all of those who sold and bought in the temple, and overthrew the money changers' tables and the seats of those who sold the doves.
13 Ug miingon siya kanila, "Nahisulat kini, `Ang akong balay pagatawgon nga balayng ampoanan'; apan gihimo ninyo kini nga langub sa mga tulisan."
He said to them, "It is written, 'My house will be called a house of prayer,' but you have made it a den of robbers."
14 Ug sa sulod sa templo miduol kaniya ang mga buta ug mga bakul, ug iyang giayo sila.
The blind and the lame came to him in the temple, and he healed them.
15 Apan sa diha nga ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba nakakita sa mga kahibulongang butang nga iyang gibuhat, ug sa mga kabataan nga nanaghugyaw sulod sa templo, nga nanag-ingon, "Hosanna sa Anak ni David?" sila nangasuko;
But when the chief priests and the scribes saw the wonderful things that he did, and the children crying out in the temple and saying, "Hosanna to the son of David." they were indignant,
16 ug sila miingon kaniya, "Nakabati ka ba sa ilang ginsingon?" Ug si Jesus mitubag, "Oo; ug wala ba gayud kamo makabasa niini: `Gikan sa baba sa mga gagmayng bata ug sa mga masoso gihatud mo ang nahingpit nga pagdalayeg'?"
and said to him, "Do you hear what these are saying?" Jesus said to them, "Yes. Did you never read, 'Out of the mouth of children and infants you have prepared praise?'"
17 Ug iyang gibiyaan sila ug migowa siya sa siyudad paingon sa Betania, ug didto mipabilin siya sa tibuok gabii.
He left them, and went out of the city to Bethany, and lodged there.
18 Ug sa pagkabuntag, sa naglakaw siya balik sa siyudad, siya gigutom.
Now in the morning, as he returned to the city, he was hungry.
19 Ug sa pagkakita niya sa usa ka kahoyng igira diha sa daplin sa dalan, iyang giduol kini, ug wala siyay nakita niini nga bisan unsa gawas sa mga dahon lamang. Ug iyang giingnan kini, "Sukad karon dili ka na gayud makapamungag usab." Ug ang kahoyng igira nalaya dihadiha. (aiōn g165)
Seeing a fig tree by the road, he came to it, and found nothing on it but leaves. He said to it, "Let there be no fruit from you forever." Immediately the fig tree withered away. (aiōn g165)
20 Sa pagkakita niini sa mga tinun-an, sila nanghibulong ug nanag-ingon, "Giunsa ba sa kahoyng igira pagkalaya dihadiha?"
When the disciples saw it, they were amazed, saying, "How did the fig tree immediately wither away?"
21 Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon aduna kamoy pagoo ug dili kamo magduhaduha, makahimo kamo dili lamang sa nahimo ngadto sa kahoyng igira, kondili bisan pa kon moingon kamo niining bukid, `Pahawa ug umambak ikaw ngadto sa lawod,' kini mamahimo.
Jesus answered them, "Truly I tell you, if you have faith, and do not doubt, you will not only do what was done to the fig tree, but even if you told this mountain, 'Be taken up and cast into the sea,' it would be done.
22 Ug ang tanang butang nga inyong pangayoon pinaagi sa pag-ampo madawat ninyo kon aduna kamoy pagtoo."
All things, whatever you ask in prayer, believing, you will receive."
23 Ug sa pagsulod niya sa templo, ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga anciano sa lungsod miduol kaniya samtang nagpanudlo siya, ug miingon sila kaniya, "Pinaagi ba sa unsang kagahum gibuhat mo kining mga butanga, ug kinsa may naghatag kanimo sa maong kagahum?"
When he had come into the temple, the chief priests and the elders of the people came to him as he was teaching, and said, "By what authority do you do these things? Who gave you this authority?"
24 Kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Aduna usab akoy ipangutana kaninyo; ug kon inyo akong tug-anan niini, nan, tug-anan ko usab kamo pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga.
Jesus answered them, "I also will ask you one question, which if you tell me, I likewise will tell you by what authority I do these things.
25 Ang pamautismo ni Juan, diin ba kadto gikan? Gikan ba sa langit o gikan ba sa mga tawo?" Ug ilang gitulotimbang kini tali sa ilang kaugalingon nga nanag-ingon, "Kon moingon kita, `Gikan sa langit,' moingon siya kanato, `Nan, nganong wala man lagi ninyo siya toohi?
The baptism of John, where was it from? From heaven or from people?" They reasoned with themselves, saying, "If we say, 'From heaven,' he will ask us, 'Why then did you not believe him?'
26 Ug kon moingon kita, `Gikan sa tawo,' mahadlok kita sa katawhan, kay ang tanan miila man nga si Juan profeta."
But if we say, 'From people,' we fear the crowd, for all hold John as a prophet."
27 Busa si Jesus gitubag nila nga nanag-ingon, "Ambut lang." Ug siya miingon kanila, "Dili ko usab kamo tug-anan pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga.
They answered Jesus, and said, "We do not know." He also said to them, "Neither will I tell you by what authority I do these things.
28 "Unsay inyong paghunahuna niini? Usa ka tawo may duha ka anak nga lalaki, ug miadto siya sa usa ug miingon kaniya, `Anak, umadto ka ug pagbuhat didto sa parrasan karon.'
But what do you think? A man had two sons, and he came to the first, and said, 'Son, go work today in the vineyard.'
29 Ug ang anak mitubag, `Dili ko.' `Apan sa ulahi nagbasul siya ug miadto.
He answered, 'I will not,' but afterward he changed his mind, and went.
30 Ug ang tawo miadto sa ikaduhang anak ug iyang gisultihan siya sa ingon, ug siya mitubag kaniya, `Moadto ako, Tay, apan wala siya moadto.
And he came to the other, and said the same thing. And he answered and said, 'I go, sir,' but he did not go.
31 Hain man niining duruha ang nagtuman sa kabutbut-on sa iyang amahan?" Sila miingon, "Ang nahiuna." Ug si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang mga maniningil sa buhis ug ang mga dautang babaye managsulod sa gingharian sa Dios una pa kay kaninyo.
Which of the two did the will of his father?" They said, "The first." Jesus said to them, "Truly I tell you that the tax collectors and the prostitutes are entering into the Kingdom of God before you.
32 Kay kaninyo mianhi si Juan nga nagtultol sa dalan sa pag-kamatarung, ug wala kamo motoo kaniya, apan ang mga maniningil sa buhis ug ang mga dautang babaye mitoo kaniya; ug bisan pa sa nakita na ninyo kini, wala gihapon kamo maghinulsol sa kaulahiay ug wala motoo kaniya.
For John came to you in the way of righteousness, and you did not believe him, but the tax collectors and the prostitutes believed him. When you saw it, you did not even repent afterward, that you might believe him.
33 "Patalinghugi ninyo ang lain pang sambingay. May usa ka pangulo sa panimalay nga nagtanum ug kaparrasan ug kini iyang gipalibutan ug paril, gibuhatan ug pigsanan sa parras, gibuhatan ug usa ka lantawanan, ug gipasaopan niya kini sa mga tawo, ug unya milangyaw siya ngadto sa laing dapit.
"Hear another parable. There was a landowner who planted a vineyard, set a hedge about it, dug a winepress in it, built a tower, leased it out to tenant farmers, and went on a journey.
34 Ug sa nagsingabut na ang tingpamopo, ngadto sa mga saop gipaadto niya ang iyang mga ulipon aron sa pagdawat sa bunga nga iyang bahin.
When the season for the fruit drew near, he sent his servants to the tenants, to receive his fruit.
35 Apan ang iyang mga ulipon gidakop sa mga saop ug ilang gibunalan ang usa, ug ilang gipatay ang usa, ug ilang gipanagbato ang usa.
The tenants took his servants, beat one, killed another, and stoned another.
36 Unya giusban niya sila pagpadalag uban pang mga ulipon nga daghan pa kay sa nahiuna, ug kini ila gihapong gibuhatan sa ingon.
Again, he sent other servants more than the first: and they treated them the same way.
37 Ug sa katapusan, kanila ang iyang anak gipaadto niya nga nag-ingon, `Motahud sila sa akong anak.'
But afterward he sent to them his son, saying, 'They will respect my son.'
38 Apan sa pagkakita nila sa anak, ang mga saop nasig-ingon sa usag usa, `Mao kini ang manununod; tana, patyon ta siya aron maato ang iyang panulondon.'
But the tenants, when they saw the son, said among themselves, 'This is the heir. Come, let us kill him, and have his inheritance.'
39 Ug gidakop nila siya ug giabog sa gowa sa parrasan, ug ilang gipatay siya.
So they took him, and threw him out of the vineyard, and killed him.
40 Busa, inig-abut sa tag-iya sa parrasan, unsa may buhaton niya sa maong mga saop?"
When therefore the lord of the vineyard comes, what will he do to those tenants?"
41 Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Ang maong mga banyaga iyang igatugyan ngadto sa mapait nga kamatayon, ug ang parrasan iyang pasaopan sa ubang mga saop nga makamaong mobahin kaniya sa mga bunga sa panahon sa tingpopo."
They told him, "He will utterly destroy those evil men, and will lease out the vineyard to other tenants, who will give him the fruit in its season."
42 Ug si Jesus miingon kanila, "Wala ba gayud kamo makabasa sa kasulatan, nga `Ang maong bato nga sa mga magtutukod gisalikway nahimong ulohang bato sa pamag-ang; buhat kini sa Ginoo, ug sa atong mga mata makapahibulong gayud'?
Jesus said to them, "Did you never read in the Scriptures, 'The stone which the builders rejected, the same was made the head of the corner. This was from the Lord. It is marvelous in our eyes?'
43 Busa, sultihan ko kamo, nga ang gingharian sa Dios pagakuhaon gikan kaninyo ug igahatag ngadto sa usa ka nasud nga nagapamunga sa mga bunga niini.
"Therefore I tell you, the Kingdom of God will be taken away from you, and will be given to a nation bringing forth its fruit.
44 Ug ang mahulog sa ibabaw niining batoha, madugta siya; apan ang mapusdakan niining batoha, mapulpog siya."
He who falls on this stone will be broken to pieces; but on whomever it will fall, it will crush him."
45 Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo, sa pagkadungog nila sa iyang mga sambingay, nakasabut nga nagsulti siya mahitungod kanila.
When the chief priests and the Pharisees heard his parables, they perceived that he spoke about them.
46 Ug gisulayan nila ang pagdakop kaniya, apan nahadlok sila sa katawhan, kay ila mang giila siya nga profeta.
When they sought to seize him, they feared the crowds, because they considered him to be a prophet.
