< Mateo 12 >
1 Niadtong panahona, si Jesus naglakaw agi sa kaumahan sa adlaw nga igpapahulay; ug ang iyang mga tinun-an gipanggutom, ug sila misugod sa pagpangutlog mga uhay ug nangaon.
Naquela ocasião, num sábado, Jesus estava caminhando por campos de trigo. Os seus discípulos estavam com fome e, por isso, começaram a colher espigas de trigo e a comê-las.
2 Apan ang mga Fariseo, sa pagkakita nila niini, miingon kaniya, "Tan-awa ra, ang imong mga tinun-an nagahimo sa dili matarung pagabuhaton sulod sa adlaw nga igpapahulay sumala sa kasugoan."
Quando os fariseus viram aquilo, disseram a Jesus: “Veja! Os seus discípulos estão fazendo algo que é proibido aos sábados!”
3 "Kanila mitubag siya nga nag-ingon, " Wala ba kamo makabasa mahitungod sa gibuhat ni David, sa diha nga gigutom siya ug ang iyang mga kauban:
Mas Jesus lhes disse: “Vocês não leram o que Davi fez quando ele e os seus companheiros estavam com fome?
4 naunsa nga misulod man siya sa balay sa Dios ug mikaon sa mga tinapay nga binutang-sa-atubangan-sa-Dios, nga supak man unta sa kasugoan ang pagkaon niya niini ug sa iyang mga kauban, gawas sa mga sacerdote lamang?
Ele foi até a casa de Deus, e ele e os seus companheiros comeram o pão sagrado, o que não era permitido, pois apenas os sacerdotes poderiam comer esse pão.
5 "O wala ba ninyo hibasahi sa kasugoan nga sa adlaw nga igpapahulay ang mga sacerdote sulod sa templo nanaglapas man sa adlaw nga igpapahulay, apan nga wala sila niini pakasad-a?"
Vocês não leram na lei que, aos sábados, os sacerdotes no Templo violam as regras, mas não são considerados culpados?
6 Ingnon ko kamo, nga aniay usa karon dinhi nga labaw pa kay sa templo.
No entanto, eu lhes digo que há alguém aqui que é mais importante do que o Templo.
7 Ug kon nakasabut pa unta kamo sa kahulogan niini, `Maoy kahimut-an ko ang pagkaluoy, dili ang paghalad, dili unta kamo managhukom sa pagdaut sa mga walay sala.
Se vocês soubessem o que realmente significa: ‘Eu quero compaixão, não sacrifício’, vocês não condenariam inocentes.
8 "Kay ang Anak sa Tawo agalon kang kinsa nailalum bisan pa ang adlaw nga igpapahulay."
Pois o Filho do Homem é o Senhor do sábado.”
9 Ug sa nakalakaw na siya gikan didto, siya misulod sa ilang sinagoga.
Então, Jesus saiu dali e foi para uma sinagoga.
10 Ug tan-awa, didtoy usa ka lalaki nga may kamot nga nakuyos. Ug aron ilang ikasumbong si Jesus, siya gipangu-tana nila nga nanag-ingon, "Uyon ba sa kasugoan ang pagpang-ayog mga sakit sulod sa adlaw nga igpapahulay."
Ali estava um homem que tinha uma deficiência na mão. Algumas pessoas que queriam acusar Jesus perguntaram a ele: “A lei permite que se cure aos sábados?”
11 "Kanila mitubag siya nga nag-ingon, " Kinsa bang tawhana kaninyo nga kon siya may usa ka karnero ug kini mahulog sa gahong sa adlaw nga igpapahulay, dili niya gunitan kini aron bitaron paingon sa gawas.
“Suponha que vocês tenham uma ovelha e que ela caia em um buraco em pleno sábado. Vocês não irão tentar de tudo para tirá-la do buraco?” Jesus lhes perguntou:
12 Pagkadaku pag bili sa tawo kay sa usa ka buok nga karnero! Busa, uyon sa kasugoan ang pagbuhat ug maayo sa adlaw nga igpapahulay."
“Vocês não acham que um ser humano vale mais do que uma ovelha? Então, sim, é permitido fazer o bem aos sábados.”
13 Ug si Jesus miingon sa tawo, "Ituy-od ang imong kamot." Ug gituy-od niya ang iyang kamot ug hingulian kini, naayo ingon sa usa.
Ele se virou para o homem e disse: “Estenda a sua mão!” O homem estendeu a mão e ela foi curada e ficou exatamente como a outra.
14 Apan ang mga Fariseo nanggula ug nanagsabut batok kang Jesus, kon unsaon nila siya sa pagpatay.
Os fariseus saíram de lá e começaram a planejar como matar Jesus.
15 Ug si Jesus, sa pagkamatikud niya niini, mipahawa niadtong dapita. Ug daghan ang mikuyog kaniya, ug iyang giayo silang tanan,
Sabendo disso, Jesus foi embora dali, com uma grande multidão seguindo-o. Ele curou todos,
16 ug iyang gipina-han sila nga dili nila siya ipaila.
mas os orientou para que não contassem para as pessoas sobre quem ele era.
17 Kini tuman sa gisulti pinaagi sa profeta nga si Isaias, nga nag-ingon:
Assim se cumpriu o que o profeta Isaías disse:
18 "Tan-awa, ang sulogoon ko nga akong pinili, ang akong pinalangga nga nakapali-pay sa akong kalag. Ipahiluna ko ang akong Espiritu diha kaniya, ug ang hustisya iyang igamantala ngadto sa mga Gentil.
“Este é o servo a quem escolhi, A quem amo e que me dá muita alegria. Eu colocarei o meu Espírito nele, E ele anunciará aos pagãos o que é correto.
19 Dili siya magapakiglalis, ni magasinggit, ug walay makadungog sa iyang tingog diha sa kadalanan;
E ninguém ouvirá a sua voz nas ruas. Ele não fará discursos nas ruas.
20 Dili gani siya mobali bisan sa bagakay nga nabasag na, ni mopalong bisan sa pabilo nga nagakapid-ok na, hangtud padag-on na niya ang hustisya;
Ele não quebrará o galho que está rachado, E não apagará o fogo no pavio, Até que tenha provado que o seu julgamento é justo,
21 ug sa iyang ngalan managpanglaum ang mga Gentil."
E os pagãos irão pôr nele a sua esperança.”
22 Ug unya dihay usa ka tawong giyawaan, nga buta ug amang, nga gidala ngadto kaniya; ug kini siya iyang giayo nga tungod niana ang amang nakasulti na ug nakakita.
Então, levaram a Jesus um homem que estava possuído por um demônio e que era cego e mudo. Jesus o curou, e o mudo pôde falar e ver.
23 Ug nahibulong ang tanang mga tawo ug nanag-ingon, "Mao na ba kaha kini ang Anak ni David?"
Todas as pessoas ficaram maravilhadas e perguntaram: “Será que este homem é realmente o Filho de Davi?”
24 "Apan sa pagkadu-ngog niini sa mga Fariseo, sila miingon, " Kining tawhana nagapagula sa mga yawa pinaagi lamang kang Beelzebu, ang punoan sa mga yawa.
Mas quando os fariseus ouviram isso, eles responderam: “Este homem só consegue expulsar os demônios, usando o poder de Belzebu, o chefe dos demônios!”
25 "Ug sa pagkasayud ni Jesus sa ilang mga huna-huna, siya miingon kanila, " Ang mataggingharian nga mabahin batok sa iyang kaugalingon, malaglag; ug ang matagsiyudad o balay dili mobarug kon kini mabahin batok sa iyang kaugalingon.
Sabendo o que os fariseus pensavam, Jesus lhes disse: “Qualquer reino que esteja dividido, em que seus habitantes lutam entre si, será destruído. Nenhuma cidade ou família poderá se manter, se estiver dividida e cujos membros lutam entre si.
26 Ug kon si Satanas mao man ang nagapagula kang Satanas, nabahin diay siya batok sa iyang kaugalingon; nan, unsaon pa man pagbarug sa iyang gingharian?
Se Satanás expulsar Satanás, então, ele estará dividido e lutando contra si mesmo. Então, como poderia seu reino se manter?
27 Ug kon pinaagi man diay kang Beelzebu nagapagula ako sa mga yawa, pinaagi ba kang kinsa ang inyong mga anak nagapagula kanila? Busa sila mao ang magahukom kaninyo.
Se eu expulso demônios em nome de Belzebu, em nome de quem o seu povo expulsa os demônios? É o seu próprio povo que mostra como vocês estão errados!
28 Apan kon pinaagi man sa Espiritu sa Dios ginapagula ko ang mga yawa, nan, ang gingharian sa Dios nahidangat na diay diha kaninyo.
Mas, se eu expulso demônios pelo poder do Espírito de Deus, então, o Reino de Deus já chegou até vocês!
29 O unsaon man sa usa ka tawo ang pagsulod sa balay sa usa ka kusgan ug pag-agaw sa kabtangan niini, gawas kon iya unang gapuson ang kusgan? Unya makahimo na siya sa pagpangawat sa balay niini.
Vocês poderiam entrar na casa de um homem forte e roubar seus pertences sem primeiro amarrá-lo? Se vocês o amarrarem, poderão levar tudo o que ele tem em sua casa.
30 Ang dili dapig kanako, batok kanako; ug ang magapanghipos nga dili uban kanako, nagapatibulaag.
Aqueles que não estão comigo estão contra mim. E aqueles que não me ajudam a ajuntar estão fazendo o oposto, ou seja, estão espalhando.
31 Busa, sultihan ko kamo, nga ang mga tawo pagapasayloon sa ilang tanang pagpakasala ug pagpasipala, apan ang pasipala batok sa Espiritu dili gayud pasayloon.
É por isso que eu lhes digo que todo o pecado e toda a blasfêmia que vocês cometerem serão perdoados. Mas não será perdoada a blasfêmia dita contra o Espírito.
32 Ug bisan kinsa nga magasultig batok sa Anak sa Tawo, siya mapasaylo; apan bisan kinsa nga magasultig batok sa Espiritu Santo dili gayud siya pasayloon, bisan niining panahona karon o niadtong kapanahonan nga palaabuton. (aiōn )
Quem disser algo contra o Filho do Homem será perdoado. Mas quem disser algo contra o Espírito Santo não será perdoado, nem nesta vida e nem na próxima. (aiōn )
33 "Usa lamang niining duruha: inyo bang ayohon ang kahoy, ug mamaayo ang iyang bunga; o inyo bang himoong walay pulos ang kahoy, ug mawalay pulos ang iyang bunga; kay ang kahoy maila pinaagi sa iyang bunga.
Decidam se a árvore é boa e dá bons frutos ou se a árvore é ruim e dá frutos ruins, pois a árvore é conhecida pelos frutos que nela nasce.
34 Kamong kaliwat sa mga bitin! unsaon ba ugod ninyo pagpakasultig maayo nga mga dautan man kamo? Kay gikan sa kadagaya sa kasingkasing magasulti ang baba.
Ninhada de cobras venenosas! Como vocês, que são maus, podem dizer algo bom? Pois a boca simplesmente fala daquilo que a mente está cheia.
35 Ang maayong tawo magapagulag maayo gikan sa iyang maayong bahandi; apan ang dautang tawo magapagulag dautan gikan sa iyang dautang bahandi.
Uma pessoa boa tira o bem do seu depósito de coisas boas, e uma pessoa má tira o mal do seu depósito de coisas ruins.
36 Sultihan ko kamo, nga sa adlaw sa hukom ang mga tawo magahatag unyag husay bahin sa matagpulong nga walay pulos nga ilang ginali-tok;
Eu lhes digo que, no Dia do Julgamento, todos terão que prestar contas por todas as palavras inúteis que disseram.
37 "kay pinaagi sa imong mga pulong pagamatarungon ikaw, ug pinaagi sa imong mga pulong pagahukman ka sa silot."
Pois o que vocês dizem mostrará se são inocentes ou culpados.”
38 Unya dihay mga escriba ug mga Fariseo nga miingon kaniya, "Magtu-tudlo, gusto unta kaming motan-awg ilhanan gikan kanimo."
Então, alguns educadores religiosos e fariseus se aproximaram de Jesus e disseram: “Mestre, queremos ver você fazer um milagre.”
39 "Apan kanila mitubag siya nga nag-ingon, " Basta kaliwatan nga dautan ug mananapaw mangita gayud ug ilhanan; apan walay laing ilhanan nga igahatag ngadto niini gawas sa ilhanan nga mao si Jonas nga profeta.
“São as pessoas más, que não confiam em Deus, que buscam um sinal de milagre. O único sinal que elas terão será o sinal do profeta Jonas”, Jesus disse a eles.
40 Kay maingon nga si Jonas didto sa tiyan sa dakung isda sulod sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii, maingon man usab ang Anak sa Tawo adto sa kinapusoran sa yuta sulod sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii.
“Da mesma forma que Jonas ficou no estômago de um grande peixe durante três dias e três noites, o Filho do Homem ficará por três dias e três noites no fundo da terra.
41 Ang mga tawo sa Ninive mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay sila nanaghinulsol tungod sa pagwali ni Jonas, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Jonas.
Os habitantes de Nínive se levantarão e acusarão esta geração, pois eles se arrependeram dos seus pecados, respondendo à mensagem de Jonas. E como vocês podem ver, há alguém aqui que é mais importante do que Jonas.
42 Ang reyna sa Habagatan mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay siya mianhi gikan sa kinatumyan sa yuta aron sa pagpatalinghug sa kaalam ni Salomon, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Salomon.
A Rainha de Sabá se levantará e acusará esta geração, pois ela veio de muito longe para ouvir os sábios ensinamentos de Salomão. E como vocês podem ver, há alguém aqui que é mais importante do que Salomão.
43 "Sa diha nga ang mahugawng espiritu makagula na sa tawo, kini mosuroy latas sa mga dapit nga mamala aron sa pagpangitag pahulay, apan wala siyay makaplagan niini.
Quando um espírito mau sai de alguém, ele anda por lugares desertos, procurando descanso e não encontra nenhum lugar para descansar.
44 Unya magaingon siya, `Mobalik hinoon ako, sa akong balay nga akong gigikanan.' Ug sa pag-abut niya, iyang makita kini nga wala puy-i, sinilhigan na, ug maayo nang pagkahimutang.
Então, ele diz: ‘Eu voltarei para o lugar de onde saí.’ E quando ele volta, encontra o lugar vazio, todo limpo e arrumado.
45 Ug unya molakaw siya ug magkuhag laing pito ka mga espiritu nga labi pang dautan kay kaniya, ug sila mosulod ug mopuyo niini; ug ang ulahing kahimtang niadtong tawhana molabi pa ka ngil-ad kay sa sinugdan. Mao usab kana ang mahitabo niining kaliwatana nga dautan."
Aí, ele sai e retorna com outros sete espíritos ainda piores do que ele, e todos entram e ficam morando ali. Assim, a pessoa fica em uma pior situação do que estava no início. É isso que acontecerá com esta geração perversa.”
46 Ug samtang nagsulti pa siya sa katawhan, tan-awa, ang iyang inahan ug ang iyang mga igsoong lalaki nanag-tindog didto sa gawas, buot makigsulti kaniya.
Enquanto ele falava para a multidão, a sua mãe e os seus irmãos chegaram e ficaram do lado de fora, esperando para falar com ele.
47 Ug kaniya dihay mitaho nga nag-ingon, "Ang imong inahan ug ang imong mga igsoong lalaki atua nanagtindog sa gawas buot makigsulti kanimo"
Uma pessoa veio e disse para Jesus: “Escute! A sua mãe e os seus irmãos estão lá fora, esperando para falar com você.”
48 Apan sa tawo nga nagtaho kaniya siya mitubag nga nag-ingon, "Kinsa ba ang akong inahan, ug kinsa ba ang akong mga igsoong lalaki?
Jesus perguntou: “Quem é a minha mãe? Quem são os meus irmãos?”
49 Ug gitudlo niya ang iyang kamot ngadto sa iyang mga tinun-an, ug miingon siya, "Tan-awa, ania ra ang akong inahan ug ang akong mga igsoon!
Ele apontou para os seus discípulos e disse: “Vejam! Eles são a minha mãe e os meus irmãos.
50 Kay bisan kinsa nga magabuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit, mao kana siya ang akong igsoong lalaki ug akong igsoong babaye ug akong inahan."
Pois quem faz a vontade do meu Pai celestial é meu irmão, minha irmã e minha mãe.”