Lucas 7
1 Ug tapus siya makasulti niining iyang tanang mga pulong nga nadungog sa mga tawo, siya misulod sa Capernaum.
And when he had finished all his words in the hearing of the people, he entered into Capharnaum.
2 Ug didtoy usa ka kapitan nga may ulipon nga iyang minahal, nga nagmasakit ug nagpinal.
And the servant of a certain centurion, who was dear to him, being sick, was ready to die.
3 Sa pagkadungog niya mahitungod kang Jesus, siya nagsugog mga anciano sa mga Judio ngadto kaniya sa paghangyo kaniya nga unta adtoon ug ayohon niya ang iyang ulipon.
And when he had heard of Jesus, he sent unto him the ancients of the Jews, desiring him to come and heal his servant.
4 Ug sa pag-abut nila kang Jesus, sila nagpakiluoy kaniya sa hilabihan gayud, nga nanag-ingon, "Siya takus buhatan mo niini,
And when they came to Jesus, they besought him earnestly, saying to him: He is worthy that thou shouldest do this for him.
5 kay siya nahigugma sa atong nasud ug gibuhatan kita niya sa atong sinagoga."
For he loveth our nation; and he hath built us a synagogue.
6 "Ug si Jesus mikuyog kanila. Ug sa dili na siya halayo sa balay, ang kapitan misugog mga higala ngadto kaniya sa pag-ingon kaniya, " Ginoo, ayaw na lang pagbudlaya ang imong kaugalingon, kay ako dili takus sa pagpasilong kanimo ilalum sa akong atop;
And Jesus went with them. And when he was now not far from the house, the centurion sent his friends to him, saying: Lord, trouble not thyself; for I am not worthy that thou shouldest enter under my roof.
7 mao man gani nga wala ako mangahas sa pag-adto kanimo. Apan isulti mo lang ang pulong, ug himoa nga mamaayo ang akong sulogoon.
For which cause neither did I think myself worthy to come to thee; but say the word, and my servant shall be healed.
8 "Kay ako maoy usa ka tawo nga ubos sa pagbuot sa uban, ug ako may mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug sa moingon ako sa usa, `Umadto ka,' siya moadto; ug sa lain, `Umari ka,' siya moduol; ug sa akong ulipon, `Buhata kini,' siya mobuhat niini."
For I also am a man subject to authority, having under me soldiers: and I say to one, Go, and he goeth; and to another, Come, and he cometh; and to my servant, Do this, and he doth it.
9 Ug sa pagkadungog ni Jesus niini, siya nahibulong kaniya, ug miliso ug miingon sa panon sa katawhan nga mikuyog kaniya, "Sultihan ko kamo, nga bisan sa Israel wala pa akoy nakitang pagsalig nga sama niini."
Which Jesus hearing, marvelled: and turning about to the multitude that followed him, he said: Amen I say to you, I have not found so great faith, not even in Israel.
10 Ug sa diha nga ang mga sinugo nahiuli na sa balay, ilang nakita ang ulipon nga maayo na.
And they who were sent, being returned to the house, found the servant whole who had been sick.
11 Ug sa wala madugay si Jesus miadto sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Nain, ug mikuyog kaniya ang iyang mga tinun-an ug ang usa ka dakung panon sa katawhan.
And it came to pass afterwards, that he went into a city that is called Naim; and there went with him his disciples, and a great multitude.
12 Ug sa nagkahiduol na siya sa pultahan sa lungsod, tan-awa, dihay giyayongan paingon sa gawas nga usa ka minatay nga bugtong anak nga lalaki sa usa ka inahan nga balo, ug ang usa ka dakung panon sa katawhan gikan sa lungsod mikuyog sa babaye.
And when he came nigh to the gate of the city, behold a dead man was carried out, the only son of his mother; and she was a widow: and a great multitude of the city was with her.
13 Sa pagkakita sa Ginoo kaniya, siya naluoy kaniya ug miingon kaniya, "Ayaw na paghilak."
Whom when the Lord had seen, being moved with mercy towards her, he said to her: Weep not.
14 Ug siya miduol ug iyang gikuptan ang lungon, ug ang mga nanagyayong niini mihunong. Ug siya miingon, "Dong, ingnon ko ikaw, bangon."
And he came near and touched the bier. And they that carried it, stood still. And he said: Young man, I say to thee, arise.
15 Ug ang namatay milingkod ug misugod sa pagsulti. Ug gihatag niya siya ngadto sa iyang inahan.
And he that was dead, sat up, and began to speak. And he gave him to his mother.
16 Ug ang tanan giabut ug kahadlok; ug ang Dios gidalayeg nila nga nanag-ingon, "Usa ka dakung profeta nahitungha sa atong kinataliwad-an!" ug, "Ang Dios nagduaw sa iyang katawhan!"
And there came a fear on them all: and they glorified God, saying: A great prophet is risen up among us: and, God hath visited his people.
17 Ug kining sultiha mahitungod kaniya mikaylap sa tibuok Judea ug sa tibuok kasikbit nga kayutaan.
And this rumour of him went forth throughout all Judea, and throughout all the country round about.
18 Ug unya si Juan gisuginlan sa iyang mga tinun-an mahitungod niining tanang mga butanga.
And John’s disciples told him of all these things.
19 Ug sa natawag ni Juan ang duha sa iyang mga tinun-an, iyang gisugo sila ngadto sa Ginoo sa pag-ingon, "Ikaw ba kadtong moanhi, o magpaabut pa ba kamig lain?"
And John called to him two of his disciples, and sent them to Jesus, saying: Art thou he that art to come; or look we for another?
20 Ug sa pag-abut sa mga tawo ngadto kaniya, sila miingon, "Kanimo gipaanhi kami ni Juan nga Bautista sa pagpangutana, `Ikaw ba kadtong moanhi, o magpaabut pa ba kamig lain?'"
And when the men were come unto him, they said: John the Baptist hath sent us to thee, saying: Art thou he that art to come; or look we for another?
21 Niadtong tungora siya nagpang-ayo sa daghang mga tawo gikan sa mga sakit ug sa mga balatian ug sa mga dautang espiritu, ug daghan ang mga buta nga iyang gihatagan ug panan-aw.
(And in that same hour, he cured many of their diseases, and hurts, and evil spirits: and to many that were blind he gave sight.)
22 "Ug unya mitubag siya kanila, " Lakaw kamo ug suginli ninyo si Juan sa inyong nakita ug nadungog: ang mga buta makakita na, ang mga bakul makalakaw na, ang mga sanlahon nangahinlo, ug ang mga bungol makabati na, ang mga patay gipamanhaw, ang mga kabus gikawalihan sa maayong balita.
And answering, he said to them: Go and relate to John what you have heard and seen: the blind see, the lame walk, the lepers are made clean, the deaf hear, the dead rise again, to the poor the gospel is preached:
23 "Ug bulahan kadtong dili makakaplag dinhi kanako sa kahigayonan nga makapasibug kaniya gikan kanako."
And blessed is he whosoever shall not be scandalized in me.
24 "Ug sa nakalakaw na ang mga sinugo ni Juan, si Jesus misugod sa pagsulti ngadto sa mga panon sa katawhan mahitungod kang Juan. Siya miingon, " Unsa bay inyong giadto aron tan-awon didto sa mga awaaw? Ang usa ba ka bagakay nga ginakusokuso sa hangin?
And when the messengers of John were departed, he began to speak to the multitudes concerning John. What went ye out into the desert to see? a reed shaken with the wind?
25 Nan, unsa man diay ang inyong giadto aron tan-awon? Ang usa ba ka tawong nagsul-ob ug luho nga mga bisti? Tan-awa, ang mga nanagsul-ob ug mga bisti nga nanggilak sa katahum, ug nanagpuyo sa kaluho, anaa sa mga palasyo sa mga hari.
But what went you out to see? a man clothed in soft garments? Behold they that are in costly apparel and live delicately, are in the houses of kings.
26 Unsa man lagi ang inyong giadto aron tan-awon? Ang usa ba ka profeta? Oo, tug-anan ko kamo, ug labaw pa gani sa profeta.
But what went you out to see? a prophet? Yea, I say to you, and more than a prophet.
27 Kay kini siya mao man ang gihisgutan sa nahisulat nga nagaingon: `Tan-awa, igapadala ko ang akong magsasangyaw nga magauna kanimo; siya mao ang magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.'
This is he of whom it is written: Behold I send my angel before thy face, who shall prepare thy way before thee.
28 "Sultihan ko kamo, nga sa mga gianak ug babaye, walay molabaw pa ka daku kay kang Juan; ngani, ang labing gamay diha sa gingharian sa Dios daku pa kay kaniya."
For I say to you: Amongst those that are born of women, there is not a greater prophet that John the Baptist. But he that is the lesser in the kingdom of God, is greater than he.
29 (Sa pagkadungog nila niini, ang tanang katawhan ug ang mga maniningil sa buhis miila sa pagkamatarung sa Dios, sanglit nabautismohan man sila sa bautismo ni Juan;
And all the people hearing, and the publicans, justified God, being baptized with John’s baptism.
30 apan ang mga Fariseo ug ang mga batid sa balaod misalikway sa katuyoan sa Dios alang kanila, sanglit wala man sila magpabautismo kang Juan.)
But the Pharisees and the lawyers despised the counsel of God against themselves, being not baptized by him.
31 Ug ang Ginoo miingon, "Nan, sa unsa ko ba ikapanig-ingon ang mga tawo niining kaliwatana, ug nahisama ba sila sa unsa?
And the Lord said: Whereunto then shall I liken the men of this generation? and to what are they like?
32 Nahisama sila sa mga kabataan nga managlingkod sa baligyaanan ug managsinggitay ang usa sa usa, nga magaingon: Gitokahan bitaw namo kamog plawta, apan wala man kamo mosayaw; nagminatay kami, apan wala man kamo manghilak.'
They are like to children sitting in the marketplace, and speaking one to another, and saying: We have piped to you, and you have not danced: we have mourned, and you have not wept.
33 Kay si Juan nga Bautista mianhi nga wala magkaon ug tinapay ni mag-inum ug bino; ngani, nanag-ingon kamo, `Kana siya giyawaan.'
For John the Baptist came neither eating bread nor drinking wine; and you say: He hath a devil.
34 Ang Anak sa Tawo mianhi nga nagakaon ug nagainom; ug kamo nagaingon, `Tan-awa kana siya, usa ka tawong ulitan, palainom ug bino, ug higala sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala!'
The Son of man is come eating and drinking: and you say: Behold a man that is a glutton and a drinker of wine, a friend of publicans and sinners.
35 Apan ang kaalam ginamatarung baya sa tanang mga manggialamon."
And wisdom is justified by all her children.
36 Ug si Jesus gidapit sa usa sa mga Fariseo sa pagkaon uban kaniya, ug siya miadto sa balay sa Fariseo ug milingkod tambong sa kan-anan.
And one of the Pharisees desired him to eat with him. And he went into the house of the Pharisee, and sat down to meat.
37 Ug tan-awa, dihay babaye sa lungsod, usa ka makasasala, nga sa pagkasayud niya nga si Jesus didto naglingkod tambong sa kan-anan sa balay sa Fariseo, miabut nga nagdalag pahumot nga sinulod sa usa ka tibodtibod nga alabastro.
And behold a woman that was in the city, a sinner, when she knew that he sat at meat in the Pharisee’s house, brought an alabaster box of ointment;
38 Ug sa nagtindog siya sa luyo sa tiilan ni Jesus ug naghilak, iyang gisugdan ang paghumod sa mga tiil niya pinaagi sa sa iyang mga luha, ug gipahiran kini pinaagi sa buhok sa iyang ulo, ug gihagkan ang iyang mga tiil ug unya gihaplasan kini sa pahumot.
And standing behind at his feet, she began to wash his feet, with tears, and wiped them with the hairs of her head, and kissed his feet, and anointed them with the ointment.
39 Ug sa pagkakita niini sa Fariseo nga nagdapit kaniya, siya misulti sa iyang kaugalingon nga nag-ingon, "Kon profeta pa kining tawhana, mahibalo unta siya kon kinsa ug unsang pagkababayhana ang nagahikap kaniya, kay kini siya makasasala."
And the Pharisee, who had invited him, seeing it, spoke within himself, saying: This man, if he were a prophet, would know surely who and what manner of woman this is that toucheth him, that she is a sinner.
40 Ug sa pagtubag kaniya si Jesus miingon, "Simon, aduna unta akoy isulti kanimo." Ug siya mitubag, "Isulti lang, Magtutudlo."
And Jesus answering, said to him: Simon, I have somewhat to say to thee. But he said: Master, say it.
41 Si Jesus miingon, "Dihay usa ka tawong tigpahulam ug kuwarta; ug kaniya nakautang ang duha ka tawo, ang usa utangan kaniyag lima ka gatus ka denario ug ang usa utangan ug kalim-an ka denario.
A certain creditor had two debtors, the one who owed five hundred pence, and the other fifty.
42 Ug kay wala man silay ikabayad, silang duha iyang gipasaylo. Karon kinsa man kanila ang labing mahigugma kaniya?"
And whereas they had not wherewith to pay, he forgave them both. Which therefore of the two loveth him most?
43 Si Simon mitubag, "Sa akong paghunahuna, siya nga gipasayloan ug daghan." Ug si Jesus miingon kaniya, "Husto ang imong hukom."
Simon answering, said: I suppose that he to whom he forgave most. And he said to him: Thou hast judged rightly.
44 Ug sa nakaliso siya sa pag-atubang sa babaye, siya miingon kang Simon, "Nakita mo ba kining babaye? Misaka ako sa imong balay, ug wala mo ako hatagig tubig alang sa akong mga tiil; apan siya, gihumod niya ang akong mga tiil pinaagi sa iyang mga luha ug gipahiran niya kini sa iyang buhok.
And turning to the woman, he said unto Simon: Dost thou see this woman? I entered into thy house, thou gavest me no water for my feet; but she with tears hath washed my feet, and with her hairs hath wiped them.
45 Wala ako nimo hagki, apan sukad sa akong paghisulod dinhi siya walay undang sa paghalok sa akong mga tiil.
Thou gavest me no kiss; but she, since she came in, hath not ceased to kiss my feet.
46 Ang akong ulo wala nimo hisoig lana, apan ang akong mga tiil iyang gihaplasan ug pahumot.
My head with oil thou didst not anoint; but she with ointment hath anointed my feet.
47 Busa, sultihan ko ikaw, nga ang iyang daghanan nga mga sala gipasaylo kay daku man ang iyang paghigugma; apan siya nga gipasayloan ug diyutay lamang, diyutay rag paghigugma."
Wherefore I say to thee: Many sins are forgiven her, because she hath loved much. But to whom less is forgiven, he loveth less.
48 Ug siya miingon sa babaye, "Ang imong mga sala gipasaylo na."
And he said to her: Thy sins are forgiven thee.
49 Unya sila nga nanambong sa kan-anan uban kaniya misugod sa pag-ingon tali sa ilang kaugalingon, "Kinsa ba kining tawhana nga nagahimo man bisan pa sa pagpasaylog mga sala?"
And they that sat at meat with him began to say within themselves: Who is this that forgiveth sins also?
50 Ug siya miingon sa babaye, "Ang imong pagsalig nakaluwas kanimo; lumakaw ka nga malinawon."
And he said to the woman: Thy faith hath made thee safe, go in peace.
