< Lucas 22 >
1 Ug nagkahiduol na ang fiesta sa Tinapay nga Walay Igpapatubo, nga ginganlan ug Pasko.
Now the feast of unleavened bread, which is called the pasch, was at hand.
2 Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba nanaglaraw kon unsaon nila sa pagpatay kang Jesus; kay nahadlok man ugod sila sa mga tawo.
And the chief priests and the scribes sought how they might put Jesus to death: but they feared the people.
3 Unya si Satanas misulod kang Judas nga ginganlan ug Iscariote, nga kauban sa Napulog-Duha;
And Satan entered into Judas, who was surnamed Iscariot, one of the twelve.
4 ug siya miadto ug nakigsabut sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga kapitan kon unsaon niya sa pagtugyan kang Jesus ngadto kanila.
And he went, and discoursed with the chief priests and the magistrates, how he might betray him to them.
5 Ug sila nalipay ug nagkasabut sa paghatag kaniyag salapi.
And they were glad, and covenanted to give him money.
6 Ug siya miuyon ug nangitag higayon sa pagtugyan kaniya ngadto kanila sa panahon nga wala diha ang panon sa katawhan.
And he promised. And he sought opportunity to betray him in the absence of the multitude.
7 Ug miabut ang adlaw sa Tinapay nga Walay Igpapatubo, nga maoy pag-ihaw sa karnero sa pasko.
And the day of the unleavened bread came, on which it was necessary that the pasch should be killed.
8 Ug si Pedro ug si Juan gisugo ni Jesus nga nag-ingon, "Umadto kamo ug hikaya ang pasko alang kanato aron mangaon kita niini."
And he sent Peter and John, saying: Go, and prepare for us the pasch, that we may eat.
9 Ug sila nangutana kaniya, "Asa man ang buot mo nga among hikayan niini?"
But they said: Where wilt thou that we prepare?
10 Siya mitubag kanila, "Tan-awa, inigsulod ninyo sa siyudad, sugaton kamo sa usa ka tawo nga magadalag banga nga sinudlan ug tubig; sumunod kamo kaniya ngadto sa balay nga iyang pagasak-an,
And he said to them: Behold, as you go into the city, there shall meet you a man carrying a pitcher of water: follow him into the house where he entereth in.
11 ug ingna ninyo ang tag-iya sa balay, `Ang Magtutudlo naga-ingon kanimo, Hain ba ang lawak diin adto ako makigsalo sa akong mga tinun-an sa pagkaon sa pasko?'
And you shall say to the goodman of the house: The master saith to thee, Where is the guest chamber, where I may eat the pasch with my disciples?
12 Ug iyang ipakita kaninyo ang usa ka daku ug sinangkapan nga lawak sa itaas; paghikay kamo didto."
And he will shew you a large dining room, furnished; and there prepare.
13 Ug sila miadto ug ilang nakita kini sumala sa iyang giingon kanila; ug ilang gihikay ang pasko.
And they going, found as he had said to them, and made ready the pasch.
14 Ug sa pag-abut na sa takna, si Jesus milingkod tambong sa kan-anan, ug ang mga apostoles uban kaniya.
And when the hour was come, he sat down, and the twelve apostles with him.
15 Ug siya miingon kanila, "Ginatinguha ko sa hilabihan gayud ang pagkaon niining pasko uban kaninyo sa dili pa ako magaantus;
And he said to them: With desire I have desired to eat this pasch with you, before I suffer.
16 kay sultihan ko kamo, nga dili na ako mokaon niini hangtud nga matuman na kini didto sa gingharian sa Dios."
For I say to you, that from this time I will not eat it, till it be fulfilled in the kingdom of God.
17 Ug siya mikuha sa kopa, ug sa nakapasalamat na siya, miingon kanila, "Dawata ug bahina ninyo kini alang kaninyo;
And having taken the chalice, he gave thanks, and said: Take, and divide it among you:
18 kay sultihan ko kamo, nga sukad karon dili na ako moinom sa gikan sa bunga sa parras hangtud moabut na ang gingharian sa Dios."
For I say to you, that I will not drink of the fruit of the vine, till the kingdom of God come.
19 Ug siya mikuha sa tinapay, ug sa nakapasalamat na siya, kini iyang gipikaspikas ug kanila gihatag niya nga nag-ingon, "Kini mao ang akong lawas nga gihatag alang kaninyo. Buhata ninyo kini sa paghandum kanako."
And taking bread, he gave thanks, and brake; and gave to them, saying: This is my body, which is given for you. Do this for a commemoration of me.
20 Ug maingon man usab, human sa panihapon, ang kopa gikuha niya nga nag-ingon, "Kining kopa nga giula alang kaninyo mao ang bag-ong pakig-saad diha sa akong dugo.
In like manner the chalice also, after he had supped, saying: This is the chalice, the new testament in my blood, which shall be shed for you.
21 Apan tan-awa, ang kamot sa magabudhi kanako ania uban kanako dinhi sa kan-anan.
But yet behold, the hand of him that betrayeth me is with me on the table.
22 Sa pagkatinuod ang Anak sa Tawo mopahawa, sumala sa gimbut-an; apan alaut gayud kadtong tawhana nga mao ang magabudhi kaniya!"
And the Son of man indeed goeth, according to that which is determined: but yet, woe to that man by whom he shall be betrayed.
23 Ug sila misugod sa pagsinusihay kon kinsa kanila ang magabuhat niining butanga.
And they began to inquire among themselves, which of them it was that should do this thing.
24 Ug nahitabo usab ang usa ka paglalisay sa taliwala nila, kon kinsa kanila ang pagaisipon nga maoy labing daku.
And there was also a strife amongst them, which of them should seem to be the greater.
25 Ug siya miingon kanila, "Ang mga hari sa mga Gentil nagapakaagalon ngadto kanila; ug ang mga adunay kagahum sa ibabaw nila ginatawag nga mga maghahatag ug kaayohan.
And he said to them: The kings of the Gentiles lord it over them; and they that have power over them, are called beneficent.
26 Apan kini dili mahitabo kaninyo; hinonoa, kinahanglan nga ang labing daku kaninyo magpakamanghud sa tanan, ug ang pangulo ingon nga mag-aalagad.
But you not so: but he that is the greater among you, let him become as the younger; and he that is the leader, as he that serveth.
27 Kay kinsa man ang labaw sa kadaku, ang nagalingkod ba tambong sa kan-anan o ang nagaalagad ba? Dili ba ang nagalingkod tambong sa kan-anan? Apan ako ania kaninyo ingon nga mag-aalagad.
For which is greater, he that sitteth at table, or he that serveth? Is it not he that sitteth at table? But I am in the midst of you, as he that serveth:
28 "Hinoon kamo mao ang nanagpadayon uban kanako sa diha nga gipanintal ako;
And you are they who have continued with me in my temptations:
29 ug maingon nga sa akong Amahan gitagan-an akog gingharian, maingon man usab tagan-an ko kamog gingharian
And I dispose to you, as my Father hath disposed to me, a kingdom;
30 aron managpangaon ug manag-inom kamo diha sa akong lamisa sa akong gingharian, ug magalingkod kamo sa mga trono, sa paghukom sa napulog-duha ka banay sa Israel.
That you may eat and drink at my table, in my kingdom: and may sit upon thrones, judging the twelve tribes of Israel.
31 "Simon, Simon, tan-awa! Gipangayo kamo ni Satanas, sa pagbaton kaninyo aron iya kamong alig-igon ingon sa trigo;
And the Lord said: Simon, Simon, behold Satan hath desired to have you, that he may sift you as wheat:
32 apan nangamuyo ako alang kanimo nga unta dili makabsan ang imong pagsalig; ug sa mahibalik na ikaw kanako, lig-ona ang imong mga igson."
But I have prayed for thee, that thy faith fail not: and thou, being once converted, confirm thy brethren.
33 Ug si Pedro miingon kaniya, "Ginoo, andam ako sa pag-unong kanimo sa bilanggoan ug sa kamatayon."
Who said to him: Lord, I am ready to go with thee, both into prison, and to death.
34 Si Jesus mitubag kaniya, "Sultihan ko ikaw, Pedro, nga karong adlawa ang manok dili motogaok hangtud ikalimod mo sa makatulo ang imong pagpakaila kanako."
And he said: I say to thee, Peter, the cock shall not crow this day, till thou thrice deniest that thou knowest me. And he said to them:
35 Ug siya miingon kanila, "Sa pag-sugo ko kaninyo kaniadto sa paglakaw nga walay dalang puyo ni puntil ni mga sapin, nakulangan ba kamog bisan unsa?" Sila mitubag nga nag-ingon, "Wala."
When I sent you without purse, and scrip, and shoes, did you want anything?
36 Ug siya miingon kanila, "Apan karon, siya nga may puyo padad-a siya niini, ug puntil usab. Ug siya nga walay espada, ipabaligya kaniya ang iyang kupo ug magpalit siyag espada.
But they said: Nothing. Then said he unto them: But now he that hath a purse, let him take it, and likewise a scrip; and he that hath not, let him sell his coat, and buy a sword.
37 Kay sultihan ko kamo, nga dinhi kanako kinahanglan matuman kining bahina sa kasulatan nga nagaingon, `Ug siya giisip nga kauban sa mga malinapason'; kay ang nahisulat mahitungod kanako mosangko man sa pagkatuman."
For I say to you, that this that is written must yet be fulfilled in me: And with the wicked was he reckoned. For the things concerning me have an end.
38 Ug sila miingon kaniya, "Tan-awa, Ginoo, aniay duha ka espada." Ug siya mitubag kanila, "Igo ra kana."
But they said: Lord, behold here are two swords. And he said to them, It is enough.
39 Unya migula siya ug miadto sa Bungtod sa mga Olivo, ingon sa iyang nabatasan; ug ang mga tinun-an mikuyog kaniya.
And going out, he went, according to his custom, to the mount of Olives. And his disciples also followed him.
40 Ug sa paghiabut niya sa dapit, siya miingon kanila, "Pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panulay."
And when he was come to the place, he said to them: Pray, lest ye enter into temptation.
41 Ug siya mipahawa kanila sa gilay-on nga malabay ug bato, ug didto miluhod ug nag-ampo siya,
And he was withdrawn away from them a stone’s cast; and kneeling down, he prayed,
42 nga nag-ingon, "Amahan, kon buot ka, kuhaa kining kopa gikan kanako; hinoon, dili ang akong pagbuot maoy matuman kondili ang imo."
Saying: Father, if thou wilt, remove this chalice from me: but yet not my will, but thine be done.
43 Ug dihay manolunda nga mitungha kaniya gikan sa langit sa pagpalig-on kaniya.
And there appeared to him an angel from heaven, strengthening him. And being in an agony, he prayed the longer.
44 Ug sa nag-antus siya sa hilabihang kasakit, siya nag-ampo sa labi pa ka mainiton gayud; ug ang iyang singot nanibug-ok daw apol nga nagpangatagak sa yuta.
And his sweat became as drops of blood, trickling down upon the ground.
45 Ug sa pagtindog niya gikan sa pag-ampo, iyang giadto ang mga tinun-an ug iyang nakita sila nga nanghikatulog tungod sa kasubo,
And when he rose up from prayer, and was come to his disciples, he found them sleeping for sorrow.
46 ug siya miingon kanila, "Nganong matulog man kamo? Bangon ug pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panu-lay."
And he said to them: Why sleep you? arise, pray, lest you enter into temptation.
47 Ug samtang nagsulti pa siya, miabut ang usa ka panon sa katawhan, ug ang nag-una kanila mao ang ginganlan si Judas, usa sa Napulog-Duha. Ug siya miduol kang Jesus sa paghalok kaniya,
As he was yet speaking, behold a multitude; and he that was called Judas, one of the twelve, went before them, and drew near to Jesus, for to kiss him.
48 apan si Jesus miingon kaniya, "Judas, inubanan ba diayg halok ang imong pagbudhi sa Anak sa Tawo?"
And Jesus said to him: Judas, dost thou betray the Son of man with a kiss?
49 Ug silang mga nanag-alirong kaniya, sa ilang pagkakita sa butang nga hapit na mahitabo, miingon kaniya, "Ginoo, ipanigbas ba namo ang espada?"
And they that were about him, seeing what would follow, said to him: Lord, shall we strike with the sword?
50 Usa kanila mitigbas sa ulipon sa labaw nga sacerdote, ug napalungan kini sa iyang toong dalunggan.
And one of them struck the servant of the high priest, and cut off his right ear.
51 Apan si Jesus miingon, "Ayaw na niana!" Ug iyang gihikap ang dalunggan niini ug giayo siya.
But Jesus answering, said: Suffer ye thus far. And when he had touched his ear, he healed him.
52 Unya si Jesus miingon sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga kapitan sa templo ug sa mga anciano, nga nanagpangadto batok kaniya, "Nanganhi ba kamo nga daw batok sa usa ka tulisan nga pagadad-an ug mga espada ug mga pospos?
And Jesus said to the chief priests, and magistrates of the temple, and the ancients, that were come unto him: Are ye come out, as it were against a thief, with swords and clubs?
53 Sa didto ako sa templo uban kaninyo sa adlaw-adlaw, wala hinoon ninyo bakyawa ang inyong mga kamot batok kanako. Apan kini mao ang inyong higayon, ug ang gahum sa kangitngit."
When I was daily with you in the temple, you did not stretch forth your hands against me: but this is your hour, and the power of darkness.
54 Ug ilang gidakop siya ug gidala ug gihatud ngadto sa balay sa labawng sacerdote. Ug si Pedro misagnunot nga nagpaantaw.
And apprehending him, they led him to the high priest’s house. But Peter followed afar off.
55 Ug sa nakahaling na silag kalayo sa taliwala sa hawanan sa tugkaran ug nanglingkod libut niini, si Pedro usab milingkod uban kanila.
And when they had kindled a fire in the midst of the hall, and were sitting about it, Peter was in the midst of them.
56 Unya dihay usa ka babayeng sulogoon nga nakakita kaniya sa naglingkod siya nga nahayagan sa kalayo, ug samtang nagtutok siya kaniya, miingon, "Kining tawhana usab uban kaniya."
Whom when a certain servant maid had seen sitting at the light, and had earnestly beheld him, she said: This man also was with him.
57 Apan kini gipanghimakak niya nga nag-ingon, "Babaye, wala ako makaila kaniya."
But he denied him, saying: Woman, I know him not.
58 Taudtaud dihay lain nga nakakita kaniya ug miingon, "Ikaw usab kauban nila." Apan si Pedro mitubag, "Oy, tawo, dili baya ako."
And after a little while, another seeing him, said: Thou also art one of them. But Peter said: O man, I am not.
59 Ug sa paglabay sa may usa ka takna, diha nay lain usab nga nanghimatuod sa hilabihan nga nag-ingon, "Sa pagkatinuod kining tawhana usab uban kaniya, kay Galileanhon man siya."
And after the space, as it were of one hour, another certain man affirmed, saying: Of a truth, this man was also with him; for he is also a Galilean.
60 Apan si Pedro mitubag, "Tawo, ambut kon unsa kanang imong giingon." Ug dihadiha, samtang nagsulti pa siya, mitugaok ang manok.
And Peter said: Man, I know not what thou sayest. And immediately, as he was yet speaking, the cock crew.
61 Ug ang Ginoo milingi ug mitutok kang Pedro. Ug si Pedro nahinumdom sa pulong sa Ginoo, sa iyang pag-ingon kaniya, "Sa dili pa motugaok ang manok karong adlawa, igalimod mo ako sa makatulo."
And the Lord turning looked on Peter. And Peter remembered the word of the Lord, as he had said: Before the cock crow, thou shalt deny me thrice.
62 Ug siya migowa ug mihilak sa hilabihang kasakit.
And Peter going out, wept bitterly.
63 Ug ang mga tawo nga nanagbantay kang Jesus nanagbiaybiay kaniya ug siya ilang gidabodabohan sa pagsumbag;
And the men that held him, mocked him, and struck him.
64 ug ila usab siya nga gitaptapan ug gipangutana, "Tag-ana! Kinsa ang nagsumbag kanimo?"
And they blindfolded him, and smote his face. And they asked him, saying: Prophesy, who is it that struck thee?
65 Ug daghan ang mga pulong nga ilang gisulti batok kaniya, sa pagpakaulaw kaniya.
And blaspheming, many other things they said against him.
66 Ug sa pagkaadlaw na, nanagtigum ang mga anciano sa lungsod, maingon man ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga escriba. Ug siya ilang gitaral ngadto sa ilang Sanhedrin, ug sila miingon kaniya,
And as soon as it was day, the ancients of the people, and the chief priests and scribes, came together; and they brought him into their council, saying: If thou be the Christ, tell us.
67 "Kon ikaw mao man ang Cristo, tug-ani kami." Apan kanila mitubag siya nga nag-ingon, `Kon tug-anan ko kamo, kamo dili motoo;
And he saith to them: If I shall tell you, you will not believe me.
68 ug kon mangutana ako kaninyo, kamo dili motubag.
And if I shall also ask you, you will not answer me, nor let me go.
69 Apan sukad karon ang Anak sa Tawo magalingkod na sa too sa gahum sa Dios."
But hereafter the Son of man shall be sitting on the right hand of the power of God.
70 Ug silang tanan nangutana kaniya, "Ikaw ba diay ang Anak sa Dios?" Siya mitubag kanila, "Mao ako, sumala sa giingon ninyo."
Then said they all: Art thou then the Son of God? Who said: You say that I am.
71 Ug sila miingon, "Unsa pa mang pagpamatuora ang gikinahanglan ta? Kita na gayud mao ang nakadungog niini gikan sa iyang kaugalingong mga ngabil."
And they said: What need we any further testimony? for we ourselves have heard it from his own mouth.