Lucas 20
1 Usa niana ka adlaw, samtang si Jesus nagpanudlo sa mga tawo sulod sa templo ug nagwali sa Maayong Balita, ang mga sacerdote nga punoan ug mga escriba kauban sa mga anciano miduol
On one of those days, as he was teaching the people in the temple and preaching the Good News, the priests and scribes came to him with the elders.
2 ug miingon kaniya, "Tug-ani kami, pinaagi sa unsang kagahum gibuhat mo kining mga butanga, o kinsa ang naghatag kanimo niining maong kagahum."
They asked him, “Tell us: by what authority do you do these things? Or who is giving you this authority?”
3 Kanila mitubag siya nga nag-ingon, "Aduna usab akoy ipangu-tana kaninyo; karon tug-ani ako,
He answered them, “I also will ask you one question. Tell me:
4 Ang pamautismo ni Juan, gikan ba kadto sa langit o gikan ba sa mga tawo?"
the baptism of John, was it from heaven, or from men?”
5 Ug ilang gitulotimbang kini diha sa ilang kaugalingon nga nanag-ingon, "Kon moingon kita, `Gikan sa langit,' siya moingon kanato, `Nganong wala man lagi ninyo toohi siya?'
They reasoned with themselves, saying, “If we say, ‘From heaven,’ he will say, ‘Why didn’t you believe him?’
6 Ug kon moingon kita, `Gikan sa mga tawo,' batoon kita sa tanang mga tawo, kay nagatoo man sila nga si Juan profeta."
But if we say, ‘From men,’ all the people will stone us, for they are persuaded that John was a prophet.”
7 Ug sila mitubag nga wala kono sila masayud kon diin kadto gikan.
They answered that they didn’t know where it was from.
8 Ug si Jesus miingon kanila, "Dili ko usab kamo tug-anan pinaagi sa unsang kagahum gibuhat ko kining mga butanga."
Jesus said to them, “Neither will I tell you by what authority I do these things.”
9 Unya misugod siya sa pagsugilon sa mga tawo niining sambingaya: "Dihay usa ka tawo nga nagtanum ug parrasan, ug kini iyang gipasaopan sa mga tawo, ug unya milangyaw siya ngadto sa laing dapit sulod sa hataas nga panahon.
He began to tell the people this parable: “A man planted a vineyard and rented it out to some farmers, and went into another country for a long time.
10 Ug sa pag-abut na sa panahon sa tingpopo, iyang gipaadto ang usa ka ulipon ngadto sa mga saop aron siya maoy ilang hatagan ug bahin sa mga bunga parrasan; apan gibunalan siya sa mga saop ug ilang gipapauli nga walay dala.
At the proper season, he sent a servant to the farmers to collect his share of the fruit of the vineyard. But the farmers beat him and sent him away empty.
11 Ug unya iyang gipaadto ang lain na usab nga ulipon; apan kini siya usab ilang gibunalan ug gipakaulawan, ug ilang gipapauli nga walay dala.
He sent yet another servant, and they also beat him and treated him shamefully, and sent him away empty.
12 Ug iya pang gipaadto ang ikatulo; apan kini siya ilang gisamaran ug giabog ngadto sa gawas.
He sent yet a third, and they also wounded him and threw him out.
13 Unya ang tag-iya sa parrasan miingon, `Unsa may buhaton ko? A, paadtoon ko ang akong pinalanggang anak; tingalig ilang tahuron siya.'
The lord of the vineyard said, ‘What shall I do? I will send my beloved son. It may be that seeing him, they will respect him.’
14 Apan sa ilang pagkakita kaniya, ang mga saop nasig-ingon ang usa sa usa, `Kini mao ang manununod; patyon ta siya aron maato na ang kabilin.
“But when the farmers saw him, they reasoned amongst themselves, saying, ‘This is the heir. Come, let’s kill him, that the inheritance may be ours.’
15 Ug ilang gilabog siya ngadto sa gawas sa parrasan ug ilang gipatay. Nan, unsa may buhaton kanila sa tag-iya sa parrasan.
Then they threw him out of the vineyard and killed him. What therefore will the lord of the vineyard do to them?
16 "Iyang adtoon ug pamatyon ang maong mga saop, ug ang parrasan iyang ihatag ngadto sa uban." Sa pagkadungog nila niini, sila miingon, "Palayo kana!"
He will come and destroy these farmers, and will give the vineyard to others.” When they heard that, they said, “May that never be!”
17 "Apan gitutokan sila niya nga nag-ingon, " Nan, unsa man lang diay kining nahisulat: `Ang maong bato nga sa mga magtu-tukod gisalikway nahimong ulohang bato sa pamag-ang'?
But he looked at them and said, “Then what is this that is written, ‘The stone which the builders rejected was made the chief cornerstone’?
18 Ang tanan nga mahulog sa ibabaw niining batoha, mawataswatas; apan bisan kinsa nga mapusdakan niini, mapulpog siya."
Everyone who falls on that stone will be broken to pieces, but it will crush whomever it falls on to dust.”
19 Ug ang mga escriba ug ang mga sacerdote nga punoan misulay sa pagdakop kang Jesus niadtong tungora, apan nahadlok sila sa katawhan, kay nasabut man ugod nila nga sila mao ang gitumong niya sa iyang pagsugilon sa maong sambingay.
The chief priests and the scribes sought to lay hands on him that very hour, but they feared the people—for they knew he had spoken this parable against them.
20 Ug ilang gibantayan siya, ug gipaadtoan nilag mga maniniid nga nanagpakaligdong sa ilang pagkatawo, aron unta ilang mabitik siya pinaagi sa iyang isulti, aron ilang ikatugyan siya ngadto sa kagamhanan ug sa pagbulot-an gobernador.
They watched him and sent out spies, who pretended to be righteous, that they might trap him in something he said, so as to deliver him up to the power and authority of the governor.
21 "Ug siya gipangutana nila nga nanag-ingon, " Magtutudlo, kami nasayud nga ikaw nagasulti ug nagapanudlo sa matarung, ug nga ikaw walay pinalabi, hinonoa sa pagkatinuod nagatudlo sa dalan sa Dios.
They asked him, “Teacher, we know that you say and teach what is right, and aren’t partial to anyone, but truly teach the way of God.
22 "Uyon ba sa balaod ang pagbayad namog buhis kang Cesar, o dili ba?"
Is it lawful for us to pay taxes to Caesar, or not?”
23 Apan siya nakasabut sa ilang lipatlipat, ug miingon kanila,
But he perceived their craftiness, and said to them, “Why do you test me?
24 "Paki-tai akog kuwarta. Kang kinsa man kining dagway ug ang nahisulat niini?" Sila mitubag, "Kang Cesar."
Show me a denarius. Whose image and inscription are on it?” They answered, “Caesar’s.”
25 Siya miingon kanila, "Nan, bayri ninyo si Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug ang Dios sa mga butang nga iya sa Dios."
He said to them, “Then give to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”
26 Ug sa atubangan sa katawhan wala sila makahimo sa pagbitik kaniya pinaagi sa iyang gipamulong; ug sa kahibulong nila sa iyang tubag, sila wala nay lain pang gikasulti.
They weren’t able to trap him in his words before the people. They marvelled at his answer and were silent.
27 Unya giadto siyag mga Saduceo, mga tawo nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw,
Some of the Sadducees came to him, those who deny that there is a resurrection.
28 ug siya ilang gipangutana nga nanag-ingon, "Magtutudlo, si Moises nagsulat alang kanato nga kon ang usa ka lalaki kamatyan sa iyang igsoon nga adunay asawa apan walay mga anak, ang maong lalaki kinahanglan mangasawa sa balo niini ug magpaliwat siyag mga anak alang sa iyang igsoon.
They asked him, “Teacher, Moses wrote to us that if a man’s brother dies having a wife, and he is childless, his brother should take the wife and raise up children for his brother.
29 Karon dihay pito ka mga magsoon nga lalaki. Ang kamagulangan nangasawa ug unya namatay nga walay mga anak;
There were therefore seven brothers. The first took a wife, and died childless.
30 ug ang ikaduha
The second took her as wife, and he died childless.
31 ug unya ang ikatulo nangasawa kaniya, ug maingon man silang tanan nga pito namatay nga wala magbilin ug mga anak.
The third took her, and likewise the seven all left no children, and died.
32 Ug unya ang babaye usab mamatay.
Afterward the woman also died.
33 Sa pagkabanhaw, ni kinsa man maasawa ang babaye? Kay silang pito nakaasawa man kaniya."
Therefore in the resurrection whose wife of them will she be? For the seven had her as a wife.”
34 Ug si Jesus miingon kanila, "Ang mga anak niining kapanahonan karon nagapangasawa ug nagapamana; (aiōn g165)
Jesus said to them, “The children of this age marry and are given in marriage. (aiōn g165)
35 apan ang mga gipanag-isip nga takus sa pagpakaabut niadtong maong kapanahonan unya ug sa pagkabanhaw gikan sa mga patay, dili na sila magapangasawa o magapamana, (aiōn g165)
But those who are considered worthy to attain to that age and the resurrection from the dead neither marry nor are given in marriage. (aiōn g165)
36 kay sila dili na man mamatay sanglit kasama na man unya sila sa mga manolunda, ug mga anak man sila sa Dios, ingon nga mga anak sa pagkabanhaw.
For they can’t die any more, for they are like the angels and are children of God, being children of the resurrection.
37 Ug nga pagabanhawon ang mga nangamatay, bisan gani si Moises nagpadayag, diha sa asoy mahitungod sa kahoyng talungon, diin ang Ginoo iyang gitawag nga mao ang Dios ni Abraham ug ang Dios ni Isaac ug ang Dios ni Jacob.
But that the dead are raised, even Moses showed at the bush, when he called the Lord ‘The God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob.’
38 Siya dili Dios sa mga patay, kondili sa mga buhi; kay alang kaniya ang tanang tawo nagakinabuhi."
Now he is not the God of the dead, but of the living, for all are alive to him.”
39 Ug ang pipila sa mga escriba mitubag, "Magtutudlo, maayo ang imong pagkasulti."
Some of the scribes answered, “Teacher, you speak well.”
40 Kay wala na man ugod silay gipangahas pa sa pagpangutana kaniya.
They didn’t dare to ask him any more questions.
41 Apan siya miingon kanila, "Unsaon ba nila sa pagpakaingon nga si Cristo anak ni David?
He said to them, “Why do they say that the Christ is David’s son?
42 Kay si David na gayud mao ang nagasulti diha sa Basahon sa mga Salmos, nga nagaingon: `Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too,
David himself says in the book of Psalms, ‘The Lord said to my Lord, “Sit at my right hand,
43 hangtud ang imong mga kaaway mahimo ko na nga tumbanan sa imong mga tiil.'
until I make your enemies the footstool of your feet.”’
44 Bisan si David nagatawag diay kaniya nga Ginoo; busa unsaon man niya pagkahimong anak ni David?"
“David therefore calls him Lord, so how is he his son?”
45 Ug sa sinultihan nga madungog sa tanang tawo, siya miingon sa iyang mga tinun-an,
In the hearing of all the people, he said to his disciples,
46 "Likayi baya ninyo ang mga escriba nga mahigugmaon sa paglakawlakaw nga managsul-ob ug hatag-as nga mga bisti, ug sa mga pagyukbo kanila sa katahuran diha sa mga tiyanggihan, ug sa labing mga maayong lingkoranan sulod sa mga sinagoga ug sa mga halangdong lingkoranan diha sa mga kombira,
“Beware of those scribes who like to walk in long robes, and love greetings in the marketplaces, the best seats in the synagogues, and the best places at feasts;
47 sila nga nagasubad sa katigayonan sa mga babayeng balo, ug aron sa pagtabontabon niini nagahimo sila sa hatag-as nga mga pangadye. Mahiaguman ra nila ang labi pa ka mabug-at nga hukom sa silot."
who devour widows’ houses, and for a pretence make long prayers. These will receive greater condemnation.”
