< Lucas 2 >
1 Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa miabut gikan kang Cesar Augusto ang usa ka sugo sa pagpanglista sa tanang nanagpuyo sa tibuok kalibutan.
And it came to pass in those days, there went forth a decree from Caesar Augustus that all the world be registered—
2 Kini mao ang unang pagpanglista nga gihimo sa diha nga si Quirino mao pay gobernador sa Siria.
this census first came to pass when Quirinius was governor of Syria—
3 Ug ang tanan nangadto aron sa pagpalista, ang matag-usa ngadto sa iyang kaugalingong lungsod.
and all were going to be registered, each to his proper city,
4 Ug si Jose usab gikan sa Galilea, sa lungsod sa Nazaret, mitungas sa Judea sa lungsod ni David, nga ginganlan ug Betlehem, kay siya sakop man sa panimalay ug sa kaliwatan ni David,
and Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, to Judea, to the city of David, that is called Beth-Lehem, because of his being of the house and family of David,
5 aron sa pagpalista uban kang Maria, ang iyang pangasaw-onon nga nagsabak.
to register himself with Mary his betrothed wife, being with Child.
6 Ug samtang didto sila, miabut ang panahon nga siya mag-anak.
And it came to pass, in their being there, the days were fulfilled for her bringing forth,
7 Ug iyang gianak ang iyang panganay nga usa ka lalaki, ug kini iyang giputos sa mga bakbak ug gipahigda sa pasungan, kay wala na may luna alang kanila sa balay nga abutanan.
and she brought forth her Son—the firstborn, and wrapped Him up, and laid Him down in the manger, because there was not a place for them in the guest-chamber.
8 Ug niadtong dapita may mga magbalantay sa mga karnero didto sa sibsibanan, nga nanagtukaw sa kagabhion sa pagbantay sa ilang mga hayop.
And there were shepherds in the same region, lodging in the field and keeping the night-watches over their flock,
9 Ug mitungha kanila ang usa ka manolunda sa Ginoo, ug ang himaya sa Ginoo misidlak libut kanila, ug sila giabut ug dakung kalisang.
and behold, a messenger of the LORD stood over them, and the glory of the LORD shone around them, and they feared [with] a great fear.
10 Apan ang manolunda miingon kanila, "Ayaw na kamo kalisang; kay tan-awa, gidad-an ko kamog maayong balita sa dakung kalipay nga magaabut sa tanang mga tawo;
And the messenger said to them, “Do not fear, for behold, I bring you good news of great joy that will be to all the people,
11 kay alang kaninyo natawo karon sa lungsod ni David ang Manluluwas nga mao ang Cristo nga Ginoo.
because today in the city of David a Savior was born to you, who is Christ the LORD!
12 Ug ang inyong ilhanan mao kini: inyong makaplagan ang usa ka gamayng bata nga naputos sa mga bakbak ug nagahigda sa pasungan."
And this [is] the sign to you: you will find a Baby wrapped up, lying in the manger.”
13 Ug sa kalit diha uban sa manolunda ang usa ka langitnong panon nga nanagdalayeg sa Dios ug nanag-ingon,
And suddenly there came with the messenger a multitude of the heavenly host, praising God, and saying,
14 "Himaya sa Dios sa kalangitan, ug sa yuta panagdait sa mga tawo nga iyang gikahimut-an."
“Glory in the highest to God, and on earth peace, among men—good will!”
15 Ug sa pagpamahawa na sa mga manolunda gikan kanila paingon sa langit, ang mga magbalantay sa mga karnero nasig-ingon ang usa sa usa, "Tana! Mangadto kita sa Betlehem ug tan-awon ta kining nahitabo nga gisugilon kanato sa Ginoo."
And it came to pass, when the messengers were gone away from them to the heavens, that the men, the shepherds, said to one another, “We may indeed go over to Beth-Lehem and see this thing that has come to pass, that the LORD made known to us!”
16 Ug sila miadto nga nanagdali ug ilang nakaplagan si Maria ug si Jose ug ang gamayng bata nga naghigda sa pasungan.
And they came, having hurried, and found both Mary, and Joseph, and the Baby lying in the manger,
17 Ug sa nakita na nila kini, ilang gipanugilon ang pulong nga gisulti kanila mahitungod niadtong bataa;
and having seen, they made known abroad concerning the saying spoken to them concerning the Child.
18 ug ang tanang nakadungog niini nahibulong sa gisulti kanila sa mga magbalantay sa mga karnero.
And all who heard [it] wondered concerning the things spoken to them by the shepherds;
19 Apan kining tanang mga butanga gitipigan ni Maria nga namalandong niini diha sa iyang kasingkasing.
and Mary was preserving all these things, pondering [them] in her heart;
20 Ug ang mga magbalantay sa mga karnero namauli nga nanaghimaya ug nanagdalayeg sa Dios tungod sa tanan nga ilang nadungog ug nakita sumala sa gisugilon kanila.
and the shepherds turned back, glorifying and praising God for all those things they heard and saw, as it was spoken to them.
21 Ug sa natapus na ang walo ka adlaw, sa pagsipkunsidar na kaniya ilang ginganlan siyag Jesus, ang ngalan nga gihatag kaniya sa manolunda sa wala pa siya ipanamkon.
And when eight days were fulfilled to circumcise the Child, then was His Name called Jesus, having been so called by the messenger before His being conceived in the womb.
22 Ug sa pag-abut na sa panahon alang sa pagputli kanila sumala sa kasugoan ni Moises, ang bata ilang gidala sa Jerusalem aron ihalad siya ngadto sa Ginoo
And when the days of their purification were fulfilled, according to the Law of Moses, they brought Him up to Jerusalem, to present to the LORD,
23 (sumala sa nahisulat sa kasugoan sa Ginoo, "Ang tanang panganay nga lalaki pagaisipon nga binalaan alang sa Ginoo")
as it has been written in the Law of the LORD: “Every male opening a womb will be called holy to the LORD,”
24 ug sa paghalad ug halad-inihaw sumala sa giingon sa kasugoan sa Ginoo, nga "duha ka tukmo, o duha ka salampati nga kuyabog."
and to give a sacrifice, according to that said in the Law of the LORD: “A pair of turtle-doves, or two young pigeons.”
25 Ug didtoy usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan si Simeon, ug kining tawhana matarung ug masimbahon, nga nagpaabut sa paglipay sa Israel, ug ang Espiritu Santo diha kaniya.
And behold, there was a man in Jerusalem whose name [is] Simeon, and this man is righteous and devout, looking for the comforting of Israel, and the Holy Spirit was on him,
26 Ug gipadayag kaniya sa Espiritu Santo nga siya dili una mamatay samtang dili pa niya makita ang Cristo sa Ginoo.
and it has been divinely told him by the Holy Spirit—not to see death before he may see the Christ of the LORD.
27 Ug minandoan sa Espiritu, siya misulod sa templo; ug sa diha nga ang batang Jesus nadala na sa iyang ginikanan ngadto sa sulod aron pagahimoan sumala sa nabatasan sa kasugoan,
And he came in the Spirit into the temple, and in the parents bringing in the child Jesus, for their doing according to the custom of the Law regarding Him,
28 si Simeon mikugos kaniya diha sa iyang mga bukton ug midalayeg sa Dios ug miingon,
then he took Him in his arms, and blessed God, and he said,
29 "Ginoo, itugot na karon nga ang imong ulipon magabiya nga malinawon, sumala sa imong pulong;
“Now You send Your servant away, O LORD, according to Your word, in peace,
30 kay ang akong mga mata nakakita na man sa kaluwasan gikan kanimo,
because my eyes saw Your salvation,
31 sa kaluwasan nga imong giandam diha sa atubangan sa tanang katawhan,
which You prepared before the face of all the peoples,
32 usa ka kahayag alang sa pagbanwag sa mga Gentil, ug alang sa kadungganan sa imong katawhan nga Israel."
a light to the uncovering of nations, and the glory of Your people Israel.”
33 Ug ang iyang amahan ug inahan nahibulong sa gisulti ni Simeon mahitungod kaniya;
And Joseph and His mother were wondering at the things spoken concerning Him,
34 ug si Simeon nanalangin kanila ug miingon kang Maria nga iyang inahan, Tan-awa, kining bataa gitudlo ingon nga hinungdan sa pagkapukan ug sa pagbangon sa kapid-an sa Israel, ug ingon nga ilhanan nga pagasupakon
and Simeon blessed them and said to His mother Mary, “Behold, this [One] is set for the falling and rising again of many in Israel, and for a sign spoken against—
35 (ug ang imong kasingkasing usab pagalapsan sa espada), aron ikapadayag ang mga hunahuna sa daghang mga kasingkasing."
(and also a sword will pass through your own soul)—that the reasonings of many hearts may be revealed.”
36 Ug dihay usa ka profeta nga babaye, si Ana, nga anak ni Fanuel, sakop sa banay ni Aser. Siya tigulang na kaayo, nga natiayon sa iyang bana sulod sa pito ka tuig sukad sa iyang pagkadalaga nga birhin.
And there was Anna, a prophetess, daughter of Phanuel, of the tribe of Asher, she was much advanced in days, having lived with a husband seven years from her virginity,
37 ug unya nabalo hangtud nga may kawaloan ug upat ka tuig na ang iyang kagulangon. Siya wala mopahawa sa templo, hinonoa nagpadayon siya sa pagsimba sa maadlaw ug sa magabii pinaagi sa pagpuasa ug pag-ampo.
and she [is] a widow of about eighty-four years, who did not depart from the temple, serving with fasts and supplications, night and day,
38 Ug sa paghiduol niya niadtong tungora, siya nagpasalamat sa Dios ug misulti mahitungod sa bata ngadto sa tanang nanagpaabut sa pagtubos sa Jerusalem.
and she, at that hour, having come in, was confessing, likewise, to the LORD, and was speaking concerning Him to all those looking for redemption in Jerusalem.
39 Ug sa nahimo na nila ang tanan sumala sa kasugoan sa Ginoo, sila mipauli sa Galilea, sa ilang kaugalingong lungsod sa Nazaret.
And when they completed all things according to the Law of the LORD, they turned back to Galilee, to their city of Nazareth;
40 Ug ang bata midaku ug nahimong kusgan, puno sa kaalam; ug ang grasya sa Dios diha kaniya.
and the Child grew and was strengthened in spirit, being filled with wisdom, and the grace of God was on Him.
41 Ug ang iyang mga ginikanan tig-adto sa Jerusalem matag-tuig, sa fiesta nga Pasko.
And His parents were going yearly to Jerusalem, at the Celebration of the Passover,
42 Ug sa nagpanuigon na siyag napulog-duha ka tuig, mitungas sila sa Jerusalem sumala sa nabatasan;
and when He became twelve years old, they having gone up to Jerusalem according to the custom of the celebration,
43 ug sa pagkatapus na sa fiesta, sa pagpamauli na nila, ang bata nga si Jesus mipabilin ra sa Jerusalem. Ug ang iyang mga ginikanan wala mahibalo niini,
and having finished the days, in their returning the child Jesus remained behind in Jerusalem, and Joseph and His mother did not know,
44 apan sanglit nanagdahum man sila nga siya kuyog ra sa panon, sila mibaktas ug usa ka adlaw, ug unya ilang gipangita siya sa ilang kaparyentihan ug mga kaila;
and having supposed Him to be in the company, they went a day’s journey, and were seeking Him among the relatives and among the acquaintances,
45 ug kay wala man siya nila hikaplagi, sila mibalik sa Jerusalem aron sa pagpangita kaniya.
and having not found Him, they turned back to Jerusalem seeking Him.
46 Tapus sa tulo ka adlaw, ilang nakaplagan siya sa sulod sa templo, nga naglingkod sa taliwala sa mga magtutudlo ug naminaw kanila ug nagpanukso kanilag mga pangutana;
And it came to pass, after three days they found Him in the temple, sitting in the midst of the teachers, both hearing them and questioning them,
47 ug ang tanang nakadungog kaniya nahitingala sa iyang pagpanabut ug sa iyang mga pagpanubag.
and all those hearing Him were astonished at His understanding and answers.
48 Ug sa pag-kakita kaniya sa iyang mga ginikanan, sila nahibulong; ug ang iyang inahan miingon kaniya, "Anak, nganong gibuhatan mo man kami sa ingon? Tan-awa, ang imong amahan ug ako sa among kabalaka nangita kanimo."
And having seen Him, they were amazed, and His mother said to Him, “Child, why did You do this to us? Behold, Your father and I, sorrowing, were seeking You.”
49 Ug siya mitubag kanila, "Nganong gipangita pa man ako ninyo? Wala ba diay kamo mahibalo nga kinahanglan anhi gayud ako sa balay sa akong Amahan?"
And He said to them, “Why [is it] that you were seeking Me? Did you not know that it is necessary for Me to be in the things of My Father?”
50 Ug sila wala makasabut sa mga pulong nga iyang gisulti kanila.
And they did not understand the saying that He spoke to them,
51 Ug siya milugsong kuyog kanila ug nahiabut sa Nazaret, ug siya masinugtanon kanila; ug kining tanang mga butanga gitipigan sa iyang inahan sulod sa kasingkasing niya.
and He went down with them, and came to Nazareth, and He was subject to them, and His mother was keeping all these sayings in her heart,
52 Ug si Jesus mitubo sa kaalam ug sa gidak-on ug sa kahimuot kaniya sa Dios ug sa tawo.
and Jesus was advancing in wisdom, and in stature, and in favor with God and men.