< Lucas 2 >
1 Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa miabut gikan kang Cesar Augusto ang usa ka sugo sa pagpanglista sa tanang nanagpuyo sa tibuok kalibutan.
And it came to pass in those days, that there went out a decree from Caesar Augustus that all the world should be taxed.
2 Kini mao ang unang pagpanglista nga gihimo sa diha nga si Quirino mao pay gobernador sa Siria.
(And this taxing was first made when Cyrenius was governor of Syria.)
3 Ug ang tanan nangadto aron sa pagpalista, ang matag-usa ngadto sa iyang kaugalingong lungsod.
And all went to be taxed, every one into his own city.
4 Ug si Jose usab gikan sa Galilea, sa lungsod sa Nazaret, mitungas sa Judea sa lungsod ni David, nga ginganlan ug Betlehem, kay siya sakop man sa panimalay ug sa kaliwatan ni David,
And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judaea, unto the city of David, which is called Bethlehem; (because he was of the house and lineage of David: )
5 aron sa pagpalista uban kang Maria, ang iyang pangasaw-onon nga nagsabak.
To be taxed with Mary his espoused wife, being great with child.
6 Ug samtang didto sila, miabut ang panahon nga siya mag-anak.
And so it was, that, while they were there, the days were accomplished that she should be delivered.
7 Ug iyang gianak ang iyang panganay nga usa ka lalaki, ug kini iyang giputos sa mga bakbak ug gipahigda sa pasungan, kay wala na may luna alang kanila sa balay nga abutanan.
And she brought forth her firstborn son, and wrapped him in swaddling clothes, and laid him in a crib; because there was no room for them in the inn.
8 Ug niadtong dapita may mga magbalantay sa mga karnero didto sa sibsibanan, nga nanagtukaw sa kagabhion sa pagbantay sa ilang mga hayop.
And there were in the same country shepherds abiding in the field, keeping watch over their flock by night.
9 Ug mitungha kanila ang usa ka manolunda sa Ginoo, ug ang himaya sa Ginoo misidlak libut kanila, ug sila giabut ug dakung kalisang.
And, lo, the angel of the Lord came upon them, and the glory of the Lord shone round about them: and they were sore afraid.
10 Apan ang manolunda miingon kanila, "Ayaw na kamo kalisang; kay tan-awa, gidad-an ko kamog maayong balita sa dakung kalipay nga magaabut sa tanang mga tawo;
And the angel said unto them, Fear not: for, behold, I bring you good tidings of great joy, which shall be to all people.
11 kay alang kaninyo natawo karon sa lungsod ni David ang Manluluwas nga mao ang Cristo nga Ginoo.
For unto you is born this day in the city of David a Saviour, which is Christ the Lord.
12 Ug ang inyong ilhanan mao kini: inyong makaplagan ang usa ka gamayng bata nga naputos sa mga bakbak ug nagahigda sa pasungan."
And this shall be a sign unto you; All of you shall find the babe wrapped in swaddling clothes, lying in a crib.
13 Ug sa kalit diha uban sa manolunda ang usa ka langitnong panon nga nanagdalayeg sa Dios ug nanag-ingon,
And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host praising God, and saying,
14 "Himaya sa Dios sa kalangitan, ug sa yuta panagdait sa mga tawo nga iyang gikahimut-an."
Glory to God in the highest, and on earth peace, good will toward men.
15 Ug sa pagpamahawa na sa mga manolunda gikan kanila paingon sa langit, ang mga magbalantay sa mga karnero nasig-ingon ang usa sa usa, "Tana! Mangadto kita sa Betlehem ug tan-awon ta kining nahitabo nga gisugilon kanato sa Ginoo."
And it came to pass, as the angels were gone away from them into heaven, the shepherds said one to another, Let us now go even unto Bethlehem, and see this thing (rhema) which has come to pass, which the Lord has made known unto us.
16 Ug sila miadto nga nanagdali ug ilang nakaplagan si Maria ug si Jose ug ang gamayng bata nga naghigda sa pasungan.
And they came with haste, and found Mary, and Joseph, and the babe lying in a crib.
17 Ug sa nakita na nila kini, ilang gipanugilon ang pulong nga gisulti kanila mahitungod niadtong bataa;
And when they had seen it, they made known abroad the saying (rhema) which was told them concerning this child.
18 ug ang tanang nakadungog niini nahibulong sa gisulti kanila sa mga magbalantay sa mga karnero.
And all they that heard it wondered at those things which were told them by the shepherds.
19 Apan kining tanang mga butanga gitipigan ni Maria nga namalandong niini diha sa iyang kasingkasing.
But Mary kept all these things, (rhema) and pondered them in her heart.
20 Ug ang mga magbalantay sa mga karnero namauli nga nanaghimaya ug nanagdalayeg sa Dios tungod sa tanan nga ilang nadungog ug nakita sumala sa gisugilon kanila.
And the shepherds returned, glorifying and praising God for all the things that they had heard and seen, as it was told unto them.
21 Ug sa natapus na ang walo ka adlaw, sa pagsipkunsidar na kaniya ilang ginganlan siyag Jesus, ang ngalan nga gihatag kaniya sa manolunda sa wala pa siya ipanamkon.
And when eight days were accomplished for the circumcising of the child, his name was called JESUS, which was so named of the angel before he was conceived in the womb.
22 Ug sa pag-abut na sa panahon alang sa pagputli kanila sumala sa kasugoan ni Moises, ang bata ilang gidala sa Jerusalem aron ihalad siya ngadto sa Ginoo
And when the days of her purification according to the law of Moses were accomplished, they brought him to Jerusalem, to present him to the Lord;
23 (sumala sa nahisulat sa kasugoan sa Ginoo, "Ang tanang panganay nga lalaki pagaisipon nga binalaan alang sa Ginoo")
(As it is written in the law of the LORD, Every male that opens the womb shall be called holy to the Lord; )
24 ug sa paghalad ug halad-inihaw sumala sa giingon sa kasugoan sa Ginoo, nga "duha ka tukmo, o duha ka salampati nga kuyabog."
And to offer a sacrifice according to that which is said in the law of the Lord, A pair of turtledoves, or two young pigeons.
25 Ug didtoy usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan si Simeon, ug kining tawhana matarung ug masimbahon, nga nagpaabut sa paglipay sa Israel, ug ang Espiritu Santo diha kaniya.
And, behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Simeon; and the same man was just and devout, waiting for the consolation of Israel: and the Holy Spirit (pneuma) was upon him.
26 Ug gipadayag kaniya sa Espiritu Santo nga siya dili una mamatay samtang dili pa niya makita ang Cristo sa Ginoo.
And it was revealed unto him by the Holy Spirit, (pneuma) that he should not see death, before he had seen the Lord's Christ.
27 Ug minandoan sa Espiritu, siya misulod sa templo; ug sa diha nga ang batang Jesus nadala na sa iyang ginikanan ngadto sa sulod aron pagahimoan sumala sa nabatasan sa kasugoan,
And he came by the Spirit (pneuma) into the temple: and when the parents brought in the child Jesus, to do for him after the custom of the law,
28 si Simeon mikugos kaniya diha sa iyang mga bukton ug midalayeg sa Dios ug miingon,
Then took he him up in his arms, and blessed God, and said,
29 "Ginoo, itugot na karon nga ang imong ulipon magabiya nga malinawon, sumala sa imong pulong;
Lord, now let you your servant depart in peace, according to your word: (rhema)
30 kay ang akong mga mata nakakita na man sa kaluwasan gikan kanimo,
For mine eyes have seen your salvation,
31 sa kaluwasan nga imong giandam diha sa atubangan sa tanang katawhan,
Which you have prepared before the face of all people;
32 usa ka kahayag alang sa pagbanwag sa mga Gentil, ug alang sa kadungganan sa imong katawhan nga Israel."
A light to lighten the Gentiles, and the glory of your people Israel.
33 Ug ang iyang amahan ug inahan nahibulong sa gisulti ni Simeon mahitungod kaniya;
And Joseph and his mother marvelled at those things which were spoken of him.
34 ug si Simeon nanalangin kanila ug miingon kang Maria nga iyang inahan, Tan-awa, kining bataa gitudlo ingon nga hinungdan sa pagkapukan ug sa pagbangon sa kapid-an sa Israel, ug ingon nga ilhanan nga pagasupakon
And Simeon blessed them, and said unto Mary his mother, Behold, this child is set for the fall and rising again of many in Israel; and for a sign which shall be spoken against;
35 (ug ang imong kasingkasing usab pagalapsan sa espada), aron ikapadayag ang mga hunahuna sa daghang mga kasingkasing."
(Yea, a sword shall pierce through your own soul also, ) that the thoughts of many hearts may be revealed.
36 Ug dihay usa ka profeta nga babaye, si Ana, nga anak ni Fanuel, sakop sa banay ni Aser. Siya tigulang na kaayo, nga natiayon sa iyang bana sulod sa pito ka tuig sukad sa iyang pagkadalaga nga birhin.
And there was one Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Aser: she was of a great age, and had lived with an husband seven years from her virginity;
37 ug unya nabalo hangtud nga may kawaloan ug upat ka tuig na ang iyang kagulangon. Siya wala mopahawa sa templo, hinonoa nagpadayon siya sa pagsimba sa maadlaw ug sa magabii pinaagi sa pagpuasa ug pag-ampo.
And she was a widow of about fourscore and four years, which departed not from the temple, but served God with fastings and prayers night and day.
38 Ug sa paghiduol niya niadtong tungora, siya nagpasalamat sa Dios ug misulti mahitungod sa bata ngadto sa tanang nanagpaabut sa pagtubos sa Jerusalem.
And she coming in that instant gave thanks likewise unto the Lord, and spoke of him to all them that looked for redemption in Jerusalem.
39 Ug sa nahimo na nila ang tanan sumala sa kasugoan sa Ginoo, sila mipauli sa Galilea, sa ilang kaugalingong lungsod sa Nazaret.
And when they had performed all things according to the law of the Lord, they returned into Galilee, to their own city Nazareth.
40 Ug ang bata midaku ug nahimong kusgan, puno sa kaalam; ug ang grasya sa Dios diha kaniya.
And the child grew, and waxed strong in spirit, (pneuma) filled with wisdom: and the grace of God was upon him.
41 Ug ang iyang mga ginikanan tig-adto sa Jerusalem matag-tuig, sa fiesta nga Pasko.
Now his parents went to Jerusalem every year at the feast of the passover.
42 Ug sa nagpanuigon na siyag napulog-duha ka tuig, mitungas sila sa Jerusalem sumala sa nabatasan;
And when he was twelve years old, they went up to Jerusalem after the custom of the feast.
43 ug sa pagkatapus na sa fiesta, sa pagpamauli na nila, ang bata nga si Jesus mipabilin ra sa Jerusalem. Ug ang iyang mga ginikanan wala mahibalo niini,
And when they had fulfilled the days, as they returned, the child Jesus tarried behind in Jerusalem; and Joseph and his mother knew not of it.
44 apan sanglit nanagdahum man sila nga siya kuyog ra sa panon, sila mibaktas ug usa ka adlaw, ug unya ilang gipangita siya sa ilang kaparyentihan ug mga kaila;
But they, supposing him to have been in the company, went a day's journey; and they sought him among their kinsfolk and acquaintance.
45 ug kay wala man siya nila hikaplagi, sila mibalik sa Jerusalem aron sa pagpangita kaniya.
And when they found him not, they turned back again to Jerusalem, seeking him.
46 Tapus sa tulo ka adlaw, ilang nakaplagan siya sa sulod sa templo, nga naglingkod sa taliwala sa mga magtutudlo ug naminaw kanila ug nagpanukso kanilag mga pangutana;
And it came to pass, that after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the doctors, both hearing them, and asking them questions.
47 ug ang tanang nakadungog kaniya nahitingala sa iyang pagpanabut ug sa iyang mga pagpanubag.
And all that heard him were astonished at his understanding and answers.
48 Ug sa pag-kakita kaniya sa iyang mga ginikanan, sila nahibulong; ug ang iyang inahan miingon kaniya, "Anak, nganong gibuhatan mo man kami sa ingon? Tan-awa, ang imong amahan ug ako sa among kabalaka nangita kanimo."
And when they saw him, they were amazed: and his mother said unto him, Son, why have you thus dealt with us? behold, your father and I have sought you sorrowing.
49 Ug siya mitubag kanila, "Nganong gipangita pa man ako ninyo? Wala ba diay kamo mahibalo nga kinahanglan anhi gayud ako sa balay sa akong Amahan?"
And he said unto them, How is it that all of you sought me? know all of you not that I must be about my Father's business?
50 Ug sila wala makasabut sa mga pulong nga iyang gisulti kanila.
And they understood not the saying (rhema) which he spoke unto them.
51 Ug siya milugsong kuyog kanila ug nahiabut sa Nazaret, ug siya masinugtanon kanila; ug kining tanang mga butanga gitipigan sa iyang inahan sulod sa kasingkasing niya.
And he went down with them, and came to Nazareth, and was subject unto them: but his mother kept all these sayings (rhema) in her heart.
52 Ug si Jesus mitubo sa kaalam ug sa gidak-on ug sa kahimuot kaniya sa Dios ug sa tawo.
And Jesus increased in wisdom and stature, and in favour with God and man.