< Lucas 14 >

1 Usa niana ka adlaw nga igpapahulay, sa nahisulod siya aron sa pagkaon didto sa balay sa usa ka punoan nga Fariseo, siya ilang gipaniiran.
Pada suatu hari Sabat, Yesus pergi ke rumah seorang Farisi yang terkemuka dan makan di sana. Para anggota kelompok Farisi terus mengamat-amati Dia karena mereka hendak mencari-cari kesalahan yang bisa dipakai untuk menuduh-Nya melanggar peraturan hari Sabat.
2 Ug tan-awa, miatubang kaniya ang usa ka tawong nanghupong.
Pastilah bukan suatu kebetulan, ada seorang laki-laki yang sakit duduk tepat di depan Yesus. Tangan dan kakinya bengkak sekali.
3 Ug ngadto sa mga batid sa balaod ug sa mga Fariseo si Jesus misulti nga nag-ingon, "Uyon ba sa kasugoan o dili, ang pagpang-ayog masakiton sulod sa adlaw nga igpapahulay?"
Lalu Yesus bertanya kepada para ahli Taurat dan orang-orang Farisi yang hadir, “Menurut hukum Taurat, boleh atau tidak menyembuhkan orang sakit pada hari Sabat?”
4 Apan sila wala managtingog. Unya iyang gigunitan ang masakiton ug giayo siya ug gipalakaw siya.
Tetapi mereka diam saja. Yesus pun memegang dan menyembuhkan orang sakit itu, lalu mempersilakannya pergi.
5 Ug siya miingon kanila, "Kinsa ba kaninyo ang may asno o baka nga kon mahulog kini sa atabay sa adlaw nga igpapahulay, dili niya kuhaon dihadiha?"
Kemudian Dia berkata kepada orang-orang Farisi yang hadir di situ, “Kalau anakmu atau sapimu jatuh ke dalam sumur pada hari Sabat, pasti kamu juga akan mengangkatnya dari sumur itu, bukan?!”
6 Ug sila wala makahimo sa pagtubag niini.
Dan tidak ada seorang pun di antara mereka yang sanggup membantah pernyataan Yesus itu.
7 Ug sa pagkaalinggat niya nga ang mga dinapit nanagpili sa halangdong mga lingkoranan sa kan-anan, sila gisuginlan niya sa usa ka sambingay, nga nag-ingon kanila,
Yesus melihat bagaimana para undangan berusaha duduk di tempat-tempat yang terhormat. Oleh karena itu Dia menyampaikan perumpamaan ini kepada mereka.
8 "Sa diha nga dapiton ikaw ni bisan kinsa ngadto sa kombira sa kasal, ayaw paglingkod sa dapit nga halangdon, basi adunay iyang dinapit nga labi pang inila kay kanimo;
“Ketika kamu menghadiri pesta pernikahan, janganlah kamu duduk di tempat yang terhormat. Karena ada kemungkinan tuan rumah sudah mengundang seseorang yang lebih terhormat daripadamu.
9 ug unya ang nagadapit kaninyong duha moduol ug moingon kanimo, `Pahawa diha ug maoy palingkora kining tawhana,' ug unya mobalhin ka nga naulawan ngadto sa labing ubos nga dapit.
Kalau demikian, tuan rumah itu akan mendatangi kamu dan berkata, ‘Tolong berikan tempat dudukmu kepada sobat saya ini.’ Dan dengan rasa malu kamu akan pindah ke tempat yang paling belakang.
10 Apan sa diha nga dapiton ikaw, umadto ug lumingkod ka sa labing ubos nga dapit aron inig-abut sa nagadapit kanimo, basig moingon siya kanimo, `Higala, uswag ra didto sa ibabaw'; sa ingon niana kapasidunggan ikaw sa atubangan sa tanan nga managlingkod tambong sa kan-anan uban kanimo.
“Oleh sebab itu, ketika kamu diundang ke pesta pernikahan, duduklah di tempat yang paling belakang, sehingga orang yang mengundangmu mungkin akan berkata kepadamu, ‘Sobat, duduklah di tempat yang lebih terhormat!’ Dengan begitu kamu akan mendapat penghormatan di depan semua orang yang hadir di situ.
11 "Kay ang matag-usa nga magapahitaas sa iyang kaugalingon, igapahiubos; ug ang magapaubos sa iyang kaugalingon, igapahitaas."
Karena siapa yang meninggikan dirinya akan direndahkan oleh Allah. Dan siapa yang merendahkan hatinya akan ditinggikan oleh Dia.”
12 "Ug siya miingon usab sa tawo nga nagdapit kaniya, " Sa magadalit ikawg pagkaon o kombira, ayaw pagdapita ang imong mga higala o ang imong mga igsoon o ang imong mga paryenti o ang imong mga dato nga silingan, basi mobalus sila sa pagdapit kanimo ug unya hibaslan ka sa imong pagkamaabiabihon.
Lalu Yesus berkata kepada orang Farisi yang mengundang-Nya itu, “Ketika kamu mengadakan pesta makan, janganlah kamu hanya mengundang teman-temanmu, saudara-saudaramu, kaum keluargamu, atau tetangga-tetanggamu yang kaya. Karena pada kesempatan lain, mereka akan membalasnya dengan balik mengundangmu ke pesta mereka.
13 Apan sa magakombira ikaw, maoy dapita ang mga kabus, ang mga pungkol, ang mga piang, ang mga buta;
Tetapi ketika kamu mengadakan pesta, undanglah juga orang-orang yang miskin, cacat, lumpuh, dan buta.
14 "ug mabulahan ikaw tungod kay sila dili man makabalus kanimo. Ikaw pagabalusan ra unya sa pagpamanhaw sa mga matarung."
Mereka itu tidak akan mampu membalasnya. Allahlah yang akan membalasnya dengan memberkatimu. Dan balasannya juga akan kamu terima ketika orang-orang benar dihidupkan kembali.”
15 Sa pagkadungog niini sa usa sa mga nanaglingkod tambong sa kan-anan, siya miingon kaniya, "Bulahan ang magakaon didto sa gingharian sa Dios!"
Mendengar itu, salah satu tamu yang duduk makan di situ berkata kepada Yesus, “Sungguh diberkati Allah setiap orang yang nanti diundang ke pesta besar di kerajaan Allah pada permulaan zaman baru!”
16 "Apan si Jesus miingon kaniya, " Dihay usa ka tawo nga midalit ug dakung kombira, ug daghan ang iyang gidapit.
Lalu kata Yesus kepadanya, “Suatu kali, ada seorang kaya mengadakan pesta makan yang sangat besar dan mengundang banyak orang.
17 Ug sa panahon na sa kombira, ang mga dinapit iyang gipaadtoan sa iyang ulipon ug giingnan, `Umadto na kamo, kay ang tanan andam na.'
Ketika pesta itu sudah siap dimulai, dia menyuruh seorang budaknya pergi kepada para undangan untuk menyampaikan, ‘Mari datanglah, karena semuanya sudah siap!’
18 Apan silang tanan nga nanagkahiusa misugod sa pagpamalibad. Ang nahauna miingon kaniya, `Nakapalit akog uma, ug kinahanglan nga adtoon ug tan-awon ko kini; hangyoon ko ikaw nga pasayloa lang usa ako.'
Tetapi setiap orang membuat alasan untuk menolak datang. Orang pertama berkata, ‘Saya sudah membeli ladang dan harus pergi melihatnya. Saya minta maaf.’
19 Ug ang usa miingon, `Nakapalit akog lima ka pares nga baka, ug moadto ako aron sulayan ko sila; hangyoon ko ikaw nga pasayloa lang usa ako.'
Yang lain berkata, ‘Saya sudah membeli sepuluh sapi jantan. Sekarang saya mau berangkat untuk mencobanya. Maaf!’
20 Ug may laing usa pa nga miingon, `Bag-o lang ako nga nakapangasawa, busa dili ako makaadto.'
Dan yang lain lagi berkata, ‘Saya baru saja menikah. Karena itu saya tidak bisa datang. Maaf!’
21 Unya ang ulipon mipauli ug gisugilon niya kini sa iyang agalon. Ug uban sa kasuko ang tagbalay miingon sa iyang ulipon, `Dumali ka sa pag-adto sa mga kadalanan ug mga agianan sa lungsod, ug dad-a dinhi ang mga kabus ug ang mga pungkol ug ang mga buta ug ang mga piang.'
“Budak itu kembali dan menceritakan semuanya kepada tuannya. Tuan itu pun marah, lalu berkata kepadanya, ‘Segeralah pergi ke jalan-jalan dan gang-gang kota ini. Ajaklah ke sini orang-orang miskin, cacat, buta, dan lumpuh.’
22 Ug unya ang ulipon miingon, `Agalon, nahimo ko na ang imong gisugo, ngani aduna pay kasudlan.'
“Tidak lama kemudian budak itu datang dan melaporkan, ‘Tuan, seperti yang Tuan perintahkan sudah saya lakukan, tetapi masih ada tempat yang kosong.’
23 Ang agalon miingon sa ulipon, `Umadto ka sa kadalanan ug sa kakoralan, ug pilita ang mga tawo sa pag-anhi dinhi aron mapuno kining akong balay.
Kemudian tuan itu berkata kepadanya, ‘Pergilah ke jalan-jalan raya dan jalan-jalan kecil di luar kota. Desaklah siapa saja untuk datang ke sini supaya rumah saya penuh.
24 "Kay sultihan ko kamo, nga walay bisan usa niadtong mga dinapit nga makatilaw sa akong kombira.'"
Saya bersumpah bahwa mereka yang sudah menolak datang tadi tidak akan boleh masuk dan tidak akan mengecap sedikit pun dari makanan yang disediakan untuk pestaku ini!’” Lalu Yesus mengakhiri perumpamaan itu dengan berkata, “Banyak orang yang diundang, tetapi hanya sedikit yang terpilih.”
25 Ug dihay dagkung mga panon sa katawhan nga mikuyog kang Jesus; ug siya miliso ug miingon kanila,
Pada waktu banyak orang berjalan mengikuti Yesus, Dia berbalik memandang mereka lalu berkata,
26 "Kon adunay tawo nga moanhi kanako ug dili siya magadumot sa iyang kaugalingong amahan ug inahan ug asawa ug mga anak ug mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye, oo, ug bisan sa iyang kaugalingong kinabuhi, dili siya mahimong akong tinun-an.
“Setiap orang yang datang kepada-Ku dan mau menjadi pengikut-Ku, dia harus rela kehilangan ayah ibunya, anak-anaknya, pasangannya, semua saudara dan saudarinya, bahkan nyawanya sendiri.
27 Bisan kinsa nga dili mopas-an sa iyang krus ug dili mosunod kanako, dili siya mahimong akong tinun-an.
Kamu tidak mungkin menjadi pengikut-Ku kalau tidak bertekad, ‘Sekalipun harus mati, bahkan mati disalibkan, aku akan tetap mengikut Tuhan.’
28 Kay kinsa ba kaninyo, nga sa magatinguha siya sa pagtukod ug torre, dili una molingkod sa pagkuwenta sa galastohan, kon aduna ba siyay igong ikapahuman niini?
“Keputusanmu untuk mengikut Aku dapat digambarkan seperti ini: Kalau kamu berencana membangun sebuah menara, pastilah kamu lebih dulu menghitung biayanya, supaya kamu tahu apakah danamu cukup untuk menyelesaikan pekerjaan itu.
29 Tingali unya hinoon, sa diha nga ikabutang na niya ang patukoranan ug unya dili na siya makahimo sa paghuman niini, ang tanang makakita niini mosugod sa pagbiaybiay kaniya,
Jangan sampai kamu hanya bisa membangun fondasinya lalu tidak mampu menyelesaikannya. Karena setiap orang yang melihatnya nanti akan mengejekmu,
30 nga managingon, `Kining tawhana igo rang misugod sa pagtukod apan wala makapahuman.'
‘Orang ini mulai membangun, tetapi tidak sanggup menyelesaikannya!’
31 O kinsa bang haria, nga sa iyang pakiggubat batok sa laing hari, dili una molingkod sa pagpakitambag kon takus ba siya uban sa napulo ka libo ka mga tawo sa pakig-asdang batok kaniya nga may dalang kaluhaan ka libo ka mga tawo?
“Atau contoh lain, kalau seorang raja mempunyai sepuluh ribu tentara, tetapi raja lain yang mempunyai dua puluh ribu tentara sedang berencana untuk menyerang dia, pastilah raja yang pertama itu lebih dulu menimbang-nimbang, ‘Sanggupkah aku melawan musuhku itu?’
32 Ug kon dili man ugaling, samtang ang usa atua pa sa halayo, kini iyang pasugoan sa pagpangayo kaniya sa kasabutan sa pakig dait.
Kalau dia merasa bahwa tentaranya tidak sanggup melawan tentara musuhnya, maka selagi musuhnya itu masih jauh, dia akan mengutus beberapa pejabatnya untuk membicarakan syarat-syarat untuk berdamai.
33 Busa, bisan kinsa kaninyo nga dili mobiya sa tanan nga iyang ginahuptan, dili siya mahimo nga akong tinun-an.
“Begitu juga dengan kamu masing-masing! Kalau kamu menganggap apa pun yang kamu punya lebih berharga daripada Aku, maka kamu bukan pengikut-Ku.”
34 "Ang asin maoy usa ka maayong butang; apan kon ang asin kawad-an sa iyang lami, unsaon pa man sa pagpabalik sa kaparat niini?
“Setiap orang yang mengikut Aku ibarat garam. Garam memang dipakai untuk membuat makanan lebih enak. Tetapi kalau rasa asinnya sudah hilang, garam itu tidak berguna sama sekali,
35 Kini dili na gayud mapuslan bisan pa alang sa yuta o sa abuno; igasalibay na lang kini sa mga tawo. Ang may mga dalunggan nga makadungog kinahanglan magpatalinghug.
baik untuk ladang maupun untuk pupuk. Akhirnya garam itu dibuang saja. “Jangan sampai ajaran-Ku tadi masuk telinga kanan keluar telinga kiri! Renungkanlah itu.”

< Lucas 14 >