< Lucas 10 >
1 Tapus niini gitudlo sa Ginoo ang laing kapitoan pa, ug sila iyang gisugo sa pag-una kaniya nga magtinagurha ngadto sa tanang lungsod ug dapit nga iyang pagaadtoon.
And after these things, the LORD also appointed seventy others, and sent them by twos before His face, to every city and place to where He Himself was about to come,
2 "Ug siya miingon kanila, " Daghan unta ang anihon, apan diyutay ra ang mga mamumoo; busa pangamuyo kamo sa Ginoo sa anihon nga makapadala unta siyag mga mamumoo ngadto sa iyang anihon.
then He said to them, “The harvest [is] indeed abundant, but the workmen few; implore then the Lord of the harvest, that He may put forth workmen to His harvest.
3 Panglakaw kamo; tan-awa, paadtoon ko kamo nga daw mga nating karnero sa taliwala sa mga lobo.
Go away; behold, I send you forth as lambs in the midst of wolves;
4 Ayaw kamo pagdalag puyo, o puntil, o mga sapin; ug ayaw kamo paghunong aron sa pakighimamat kang bisan kinsa diha sa dalan.
carry no bag, no leather pouch, nor sandals; and greet no one on the way;
5 Ug sa bisan unsang balaya nga inyong pagasak-an, umingon una kamo, `Ang kalinaw maania unta niining balaya!'
and into whatever house you enter, first say, Peace to this house;
6 Ug kon dinhi niini adunay mahigugmaon sa kalinaw, nan, ang inyong kalinaw magaabut niini; apan kon wala man, nan, kini magabalik ra kaninyo.
and if indeed there may be there the son of peace, your peace will rest on it; and if not so, it will turn back on you.
7 Ug pagpabilin kamo sa maong balay, nga magakaon ug magainom sa ilang ihatag kaninyo, kay ang mamumoo takus sa pagdawat sa iyang suhol. Ug ayaw kamo pagbalhinbalhin ug puy-anan.
And remain in that house, eating and drinking the things they have, for worthy [is] the workman of his hire; do not go from house to house,
8 Sa diha nga mahisulod na kamo sa usa ka lungsod ug pagadawaton kamo nila, kumaon kamo sa bisan unsa nga ilang igadulot kaninyo.
and into whatever city you enter, and they may receive you, eat the things set before you,
9 Ayoha ninyo ang mga masakiton didto ug sultihi sila ninyo nga magaingon, `Ang gingharian sa Dios ania nahiduol na kaninyo.'
and heal the ailing in it, and say to them, The Kingdom of God has come near to you.
10 Apan sa diha nga mahisulod kamo sa usa ka lungsod ug kamo dili nila pagadawaton, umadto kamo sa kadalanan niini ug umingon kamo,
And into whatever city you enter, and they may not receive you, having gone forth to its broad places, say,
11 `Bisan pa ang mga abog sa inyong lungsod nga nanapot sa among mga tiil, kini among paphaon batok kaninyo. Apan hibaloi baya ninyo nga ang gingharian sa Dios nahiduol na unta kaninyo.
And the dust that has cleaved to us from your city, we wipe off against you, but know this, that the Kingdom of God has come near to you;
12 Sultihan ko kamo nga sa maong adlaw maarang-arang pa unya alang sa Sodoma kay sa maong lungsod.
and I say to you that it will be more tolerable for Sodom in that day than for that city.
13 "Alaut ikaw, Corazin! Alaut ikaw, Betsaida! Kay kon ang mga milagro nga nangahimo diha kaninyo didto pa himoa sa Tiro ug sa Sidon, dugay ra unta silang nanaghinulsol nga managsul-ob ug sako, ug managlubog sa mga abo.
Woe to you, Chorazin; woe to you, Bethsaida; for if the mighty works that were done in you had been done in Tyre and Sidon, they had converted long ago, sitting in sackcloth and ashes;
14 Apan sa adlaw sa hukom, maarang-arang pa unya alang sa Tiro ug sa Sidon kay kaninyo.
but it will be more tolerable for Tyre and Sidon in the judgment than for you.
15 Ug ikaw, Capernaum, igatuboy ka ba diay hangtud sa kala-ngitan? Igaunlod ka hinoon ngadto sa Hades. (Hadēs )
And you, Capernaum, which were exalted to Heaven, you will be brought down to Hades. (Hadēs )
16 "Ang magapatalinghug kaninyo magapatalinghug kanako, ug ang magasalikway kaninyo magasalikway kanako, ug ang magasalikway kanako magasalikway kaniya nga mao ang nagpadala kanako."
He who is hearing you, hears Me; and he who is putting you away, puts Me away; and he who is putting Me away, puts away Him who sent Me.”
17 Unya ang Kapitoan namauli nga malipayon, nga nanag-ingon, "Ginoo, bisan pa gani ang mga yawa nagapailalum nga masinugtanon kanamo tungod sa imong ngalan!"
And the seventy turned back with joy, saying, “Lord, and the demons are being subjected to us in Your Name”;
18 "Ug si Jesus miingon kanila, " Nakita ko si Satanas nga nahulog ingon sa kilat gikan sa langit.
and He said to them, “I was beholding Satan having fallen as lightning from Heaven;
19 Tan-awa, gihatagan ko kamog kagahum sa pagtunob ug mga halas ug mga tanga, ug kagahum batok sa tanang gahum sa kaaway; ug walay bisan unsa nga makadaut kaninyo.
behold, I give to you the authority to tread on serpents and scorpions, and on all the power of the enemy, and nothing by any means will hurt you;
20 Ngani ayaw ninyo ikalipay nga ang mga espiritu nagapailalum nga masinugtanon kaninyo; ikalipay hinoon ninyo nga ang inyong mga ngalan nahisulat na didto sa langit."
but do not rejoice in this, that the spirits are subjected to you, but rejoice rather that your names were written in the heavens.”
21 Niadtong taknaa si Jesus nalipay diha sa Espiritu Santo ug miingon, "Nagapasalamat ako kanimo, Amahan, Ginoo sa langit ug sa yuta, nga kining mga butanga gililong mo sa mga makinaadmanon ug sa mga masinabuton, ug gipadayag mo hinoon ngadto sa mga gagmayng bata. Oo, Amahan, kay kana mao man ang imong maloluy-ong pagbuot.
In that hour Jesus was glad in the Spirit and said, “I confess to You, Father, Lord of Heaven and of earth, that You hid these things from wise men and understanding, and revealed them to babies; yes, Father, because so it became good pleasure before You.
22 Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan; ug walay nakaila si kinsa ang Anak gawas sa Amahan, o si kinsa ang Amahan gawas sa Anak ug kaniya kang kinsa igakahimuot sa Anak ang pagpadayag sa Amahan."
All things were delivered up to Me by My Father, and no one knows who the Son is, except the Father, and who the Father is, except the Son, and he to whom the Son may resolve to reveal [Him].”
23 Ug unya sa nakaliso siya ngadto sa iyang mga tinun-an, siya miingon kanila nga silasila ra, "Bulahan gayud ang mga mata nga nakakita sa inyong nakita!
And having turned to the disciples, He said, by themselves, “Blessed the eyes that are perceiving what you perceive;
24 Kay sultihan ko kamo nga daghan ang mga profeta ug mga hari nga naninguha sa pagtan-aw unta sa inyong nakita, apan wala sila niini makakita; ug sa pagpatalinghug unta sa inyong nadunggan, apan wala sila niini makadungog."
for I say to you that many prophets and kings wished to see what you perceive, and did not see, and to hear what you hear, and did not hear.”
25 Ug tan-awa, dihay usa ka batid sa balaod nga mitindog aron sa pagsulay kaniya ug miingon, "Magtutudlo, unsa may akong buhaton aron makapanunod ako sa kinabuhing dayon?" (aiōnios )
And behold, a certain lawyer stood up, trying Him, and saying, “Teacher, what having done, will I inherit continuous life?” (aiōnios )
26 Si Jesus mitubag kaniya, "Unsa may nahisulat sa kasugoan? Unsa may imong nabasa?"
And He said to him, “In the Law what has been written? How do you read [it]?”
27 Ug siya miingon, "Higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok kalag, ug sa tibuok mong kusog, ug sa tibuok mong hunahuna; ug ang imong silingan sama sa imong kaugalingon."
And he answering said, “You will love the LORD your God out of all your heart, and out of all your soul, and out of all your strength, and out of all your understanding, and your neighbor as yourself.”
28 Ug si Jesus miingon kaniya, "Husto ang imong pagkatubag; buhata kini ug mabuhi ka."
And He said to him, “You answered correctly; do this, and you will live.”
29 Apan kay buot man siya magpakamatarung sa iyang kaugalingon, siya miingon kang Jesus, "Ug kinsa man ang akong silingan?"
And he, willing to declare himself righteous, said to Jesus, “And who is my neighbor?”
30 "Kaniya si Jesus mitubag nga nag-ingon, " May usa ka tawo nga sa naglugsong siya gikan sa Jerusalem paingon sa Jerico nahulog ngadto sa mga kamot sa mga tulisan, ug siya ilang gihuboan ug gibunalan, ug unya namahawa sila nga nagbiya kaniya nga himalatyon.
And Jesus having taken up [the word], said, “A certain man was going down from Jerusalem to Jericho, and fell among robbers, and having stripped him and inflicted blows, they went away, leaving [him] half dead.
31 Ug nahitabo nga niadtong dalana dihay naglugsong nga usa ka sacerdote; ug sa iyang pagkakita kaniya, siya didto moagi sa pikas.
And by a coincidence a certain priest was going down in that way, and having seen him, he passed over on the opposite side;
32 Ingon man usab, usa ka Levita, sa paghiabut niya sa maong dapit ug nakakita kaniya, didto siya moagi sa pikas.
and in like manner also, a Levite, having been around the place, having come and seen, passed over on the opposite side.
33 Apan usa ka Samarianhon, sa nagbaktas siya, nahiabut didto kaniya; ug sa iyang pagkakita kaniya siya giabut ug kaluoy,
But a certain Samaritan, journeying, came along him, and having seen him, he was moved with compassion,
34 ug miduol kaniya ug iyang gibugkosan ang iyang mga samad sa napatuloan na kinig lanan ug bino; unya iyang gipasakay sa iyang kabayanan ug gidala siya sa balay nga abutanan, ug iyang giatiman siya.
and having come near, he bound up his wounds, pouring on oil and wine, and having lifted him up on his own beast, he brought him to an inn, and was careful of him;
35 Ug sa pagkasunod nga adlaw siya mikuhag duha ka denario ug iyang gihatag kini sa tag-iya sa abutanan ug miingon kaniya, `Atimana siya; ug kon makagasto ka pag labaw niini, bayran ko ra ikaw unya inigbalik ko dinhi.'
and on the next day, going forth, taking out two denarii, he gave to the innkeeper and said to him, Be careful of him, and whatever you may spend more, I, in my coming again, will give back to you.
36 "Karon, sa imong paghunahuna, hain man niining tutolo ang nagpakita nga silingan sa tawo nga nahulog ngadto sa mga kamot sa mga tulisan?"
Who, then, of these three, seems to you to have become neighbor of him who fell among the robbers?”
37 Siya mitubag, "Kadtong naluoy kaniya." Ug si Jesus miingon kaniya, "Lakaw ug buhata ang ingon."
And he said, “He who did the kindness with him,” then Jesus said to him, “Be going on, and you be doing in like manner.”
38 Ug sa nagpadayon sila sa ilang paglakaw, siya misulod sa usa ka balangay. Ug didtoy usa ka babaye nga ginganlan si Marta nga midawat kaniya sa iyang balay.
And it came to pass, in their going on, that He entered into a certain village, and a certain woman, by name Martha, received Him into her house,
39 Ug siya may igsoong babaye nga ginganlan si Maria, nga milingkod sa tiilan sa Ginoo ug nagpatalinghug sa iyang mga pulong.
and she also had a sister, called Mary, who also, having seated herself beside the feet of Jesus, was hearing the word,
40 Apan si Marta nagkalibuglibog sa hilabihang pag-amoma; ug siya miduol kang Jesus ug miingon kaniya, "Ginoo, wala ba ikaw magkabana nga gipasagdan man lamang niining akong igsoon nga mag-inusara ako sa pag-amoma? Busa, ingna siya aron motabang kanako."
and Martha was distracted about much serving, and having stood by Him, she said, “Lord, do You not care that my sister left me alone to serve? Say then to her that she may partake along with me.”
41 Apan Ginoo mitubag kaniya, "Marta, Marta, nalibog ug nagkapuliki ikaw sa daghang mga butang;
And Jesus answering said to her, “Martha, Martha, you are anxious and disquieted about many things,
42 apan usa ra gayud ka butang ang kinahanglanon; ug hingpilian ni Maria ang maayong bahin nga dili na makuha gikan kaniya."
but of one thing there is need, and Mary chose the good part; that will not be taken away from her.”