Mga Maghuhukom 20

1 Unya ang tanang mga anak sa Israel minggula, ug ang kapunongan gitapok ingon sa usa ka tawo, sukad sa Dan bisan hangtud Beer-sheba, lakip ang yuta sa Galaad, ngadto kang Jehova sa Mizpa.

All the Israelis, from Dan [city in the north] to Beersheba [city in the south], and even from [the] Gilead [region on the east side of the Jordan River, heard what had happened. So they] they gathered together at Mizpah, [at the place where they worshiped] Yahweh.

2 Ug ang mga pangulo sa tibook nga katawohan, sa tanang mga kabanayan sa Israel, nanagpakita sa ilang mga kaugalingon sa katiguman sa katawohan sa Dios, upat ka gatus ka libo ka tawo nga nagtiniil nga nanag-ibut sa pinuti.

The leaders of [eleven of] the tribes of Israel stood in front of the people who gathered there. There were 400,000 men with swords who were there.

3 (Karon ang mga anak ni Benjamin nakadungog nga ang mga anak sa Israel nanagpangadto sa Mizpa.) Ug ang mga anak sa Israel ming-ingon: Suginli kami, sa unsang paagiha nga kining kadautan nahitabo?

The people of the tribe of Benjamin heard that the other Israelis had gone up to Mizpah, [but none of the men from their tribe went to the meeting there]. The Israelis who had come to Mizpah asked about the evil thing that had happened.

4 Ug ang Levihanon, ang bana sa babaye nga gipatay, mitubag ug miingon: Ako nahiadto sa Gabaa nga sakup ni Benjamin, ako ug ang akong puyopuyo, sa paghigda.

So the husband of the woman who had been killed replied, “My slave wife and I came to Gibeah [city], wanting to stay there that night.

5 Ug ang mga tawo sa Gabaa mingtindog batok kanako, ug mingsulong kanako, libut sa balay niadtong gabii; sila naghunahuna sa pagpatay kanako, ug ang akong puyopuyo ilang gilugos, ug siya namatay.

That evening, the men of Gibeah came to attack me. They surrounded the house [where I was staying] and wanted to [have sex with me and then] kill me. They [raped and] abused my slave wife [all night], and she died.

6 Ug akong gikuha ang akong puyopuyo ug gihiwa-hiwa, ug gipadala kini sa tibook nga yuta nga panulondon sa Israel; kay gibuhat nila ang kaulag ug binuang dinhi sa Israel.

I took her body home and cut it into pieces. Then I sent one piece to each area of Israel, [because I wanted you all to know about] this wicked and disgraceful/shameful thing [that] has been done here in Israel.

7 Tan-awa, kamong mga anak sa Israel, kamong tanan, ihatag dinhi ang inyong tambag ug hunahuna.

So now, all you Israeli people, speak, and tell me what you think should be done!”

8 Ug ang tibook nga katawohan nanindog sama sa usa ka tawo nga nanag-ingon: Walay bisan kinsa kanato nga moadto sa iyang balong-balong, ni may kinsa kanato nga moadto sa iyang balay.

All the people stood up, and in unison said, “None of us will go home! Not one of us will return to his house!

9 Apan karon kini mao ang butang nga atong pagabuhaton sa Gabaa: moadto kita batok niini pinaagi sa rifa.

This is what we must do to [the people of] Gibeah. First, we will (cast lots/throw marked stones) [to determine which group should attack them].

10 Ug mokuha kita ug napulo ka tawo gikan sa tagsa ka gatus sa tanang mga banay sa Israel, ug usa ka gatus sa usa ka libo, ug usa ka libo gikan sa napulo ka libo, aron sa pagdala sa mga balon alang sa katawohan, kana magbuhat sila sa diha nga moadto sila sa Gabaa sa Benjamin, sumala sa tanang binuang nga ilang gibuhat dinhi sa Israel.

We will choose (one tenth/one from every ten) of the men from all the Israeli tribes. Those men will go and find food for the men who will go to attack the people of Gibeah. Then the other men will go to Gibeah to (pay the people back/punish them) for this terrible thing that they have done [here] in Israel.”

11 Busa ang tanang mga tawo sa Israel nanagtigum batok sa ciudad nga nahugpong ingon sa usa ka tawo.

And all the Israeli people agreed [that the people of Gibeah should be punished].

12 Ug ang mga banay sa Israel nagsugo ug mga tawo ngadto sa tibook banay ni Benjamin, nga nagaingon: Unsa kining kadautan nga nahitabo diha kaninyo?

Then the Israeli men sent messengers throughout the tribe of Benjamin. They demanded, “Do you realize that some of your men have done a very evil thing?

13 Busa karon, itugyan ang mga tawo, ang mga dautang tawo, nga anaa sa Gabaa, aron sila pagapatyon namo, ug ikapahalayo ang dautan sa Israel. Apan ang Benjamin wala mamati sa tingog sa ilang mga igsoon, ang mga anak sa Israel.

Bring those wicked men to us, in order that we can execute them. [By doing that], we will be doing what should be done because of this evil thing that has happened in Israel.” But the [people of the] tribe of Benjamin did not pay attention to their fellow Israelis.

14 Ug ang mga anak ni Benjamin nanagtigum gikan sa mga ciudad ngadto sa Gabaa, sa paggula sa pagpakig-away batok sa mga anak sa Israel.

The men of the tribe of Benjamin left their cities and gathered at Gibeah to fight the [other] Israelis.

15 Ug ang mga anak ni Benjamin giihap niadtong adlawa gikan sa mga ciudad kaluhaan ug unom ka libo ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti, labut pa sa mga molupyo sa Gabaa, nga naisip nga pito ka gatus ka tawo nga pinili.

In that one day the men of the tribe of Benjamin recruited 26,000 soldiers who knew how to fight using swords. They also chose/recruited 700 men from Gibeah.

16 Sa taliwala niining tibook nga katawohan may pito ka gatus nga piniling mga tawo nga pulos walhon; ang tagsatagsa makalambuyog sa bato sa kalapdon sa usa ka lugas nga buhok, ug dili masayup.

From all those soldiers there were 700 men who were left-handed, and each of them could sling a stone at [a target that was very small and as narrow as] a hair, and the stone always hit the target!

17 Ug ang mga tawo sa Israel, labut pa sa Benjamin, giihap nga upat ka gatus ka libo ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti; kining tanan mga tawo sa gubat.

There were 400,000 men from the other Israeli tribes who had swords.

18 Ug ang mga anak sa Israel nanindog, ug nangadto sa Beth-el, ug nangayo sa pakitambag sa Dios; ug sila ming-ingon: Kinsa ang moadto alang kanamo pag-una sa pagpakig-away batok sa mga anak ni Benjamin? Ug si Jehova miingon: ang Juda ang moadto pag-una.

Those other Israelis went up to Bethel and asked God, “Which tribe should be the first to attack the men from the tribe of Benjamin?” Yahweh answered, “[The men from the tribe of] Judah should go first.”

19 Ug ang mga anak sa Israel mingbangon sa pagkabuntag ug nagpahaluna batok sa Gabaa.

The next morning, the Israeli men went and set up their tents near Gibeah.

20 Ug ang mga tawo sa Israel nangadto sa pagpakig-away batok kang Benjamin; ug ang mga tawo sa Israel nagpahaluna sa pag-away nga nagtalay batok kanila didto sa Gabaa.

Then they went to fight against [the men from the tribe of] Benjamin, and stood in their positions for fighting a battle, [facing Gibeah].

21 Ug ang mga anak ni Benjamin nanggula gikan sa Gabaa; ug gilaglag ngadto sa yuta ang mga taga-Israel niadtong adlawa kaluhaan ug duha ka libo ka tawo.

The men of the tribe of Benjamin came out of Gibeah and fought against them, and they killed 22,000 Israeli men on that day.

22 Ug ang katawohan, ang mga tawo sa Israel, nanagpadasig sa ilang kaugalingon, ug gihimo ang pag-away sa pag-usab nga nagtalay sa dapit diin sila magtalay sa nahauna nga adlaw.

[Late that afternoon], the [remaining] Israeli men went to the place of worship and cried until the sun set. Then they asked Yahweh, “Should we attack the men of the tribe of Benjamin again, even though they are our fellow Israelis?” Yahweh replied, “Yes, attack them again.” So the Israeli men encouraged each other.

23 Ug ang mga anak sa Israel ming-adto ug nanghilak sa atubangan ni Jehova hangtud sa kagabhion; ug sila nangutana kang Jehova, nga nagaingon: Makig-away ba ako pag-usab batok sa mga anak ni Benjamin ang akong igsoon nga lalake? Ug si Jehova miingon: Tumungas ka batok kaniya.

24 Ug ang mga anak sa Israel mingduol batok sa mga anak ni Benjamin sa ikaduhang adlaw.

The next day they again stood in their positions for fighting, just like they had done on the previous day.

25 Ug ang Benjamin minggula batok kanila sa gawas sa Gabaa sa ikaduhang adlaw, ug gipamukan pag-usab ngadto sa yuta gikan sa mga anak sa Israel ang napulo ug walo ka libo ka tawo; kining tanan nanag-ibut sa pinuti.

The men of the tribe of Benjamin came out of Gibeah and attacked the Israelis, and killed 18,000 more of their men.

26 Unya ang tanang mga anak sa Israel, ug ang tibook nga katawohan, nanungas, ug nanghiabut sa Beth-el, ug nanghilak, ug nanlingkod didto sa atubangan ni Jehova, ug nanagpuasa niadtong adlawa hangtud sa pagkagabii; ug sila nanaghalad sa mga halad-nga-sinunog ug mga halad-sa-pakigdait sa atubangan ni Jehova.

[In the afternoon], all the people of Israel [who had not been killed] again went to Bethel. There they sat down and cried to Yahweh, and they (fasted/abstained from eating food) until it was evening. They brought some offerings which they burned completely [on the altar], and they also brought some offerings to maintain fellowship with Yahweh.

27 Ug ang mga anak sa Israel nangutana kang Jehova (kay ang arca sa tugon sa Dios didto niadtong mga adlawa,

At that time, the Sacred Chest that contained the stone tablets on which were written the Ten Commandments was there at Bethel. A priest named Phinehas, the son of Eleazar and grandson of Aaron, often stood in front of that chest [and talked with Yahweh]. While he stood there on that day, he asked Yahweh, “Shall we go again to fight against our fellow Israelis from the tribe of Benjamin, or shall we stop fighting against them?” Yahweh answered, “Go again tomorrow, because tomorrow I will enable you to defeat them.”

28 Ug si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, nagtindog niadtong mga adlawa sa atubangan niana), nga nagaingon: Moadto pa ba ako sa pagpakig-away batok sa mga anak ni Benjamin nga akong igsoon nga lalake kun mohunong ba ako? Ug si Jehova miingon: Tumungas ka; kay ugma itugyan ko siya nganha sa imong kamot.

29 Ug si Israel nagbutang ug mga magbabanhig nga nagalibut batok sa Gabaa.

So [the next day, 10,000 of] the Israeli men (set up ambushes/went to hide) [in the fields] around Gibeah.

30 Ug ang mga anak sa Israel nangadto batok sa mga anak ni Benjamin niadtong ikatolo ka adlaw, ug nagpahaluna sa ilang kaugalingon nga nagtalay batok sa Gabaa, ingon sa laing panahon.

The [other] Israeli men went and stood in their positions for fighting a battle just like they had done on the previous days.

31 Ug ang mga anak ni Benjamin minggula batok sa katawohan, ug nataral sa halayo gikan sa ciudad; ug nagsugod sila sa pagtigbas ug sa pagpatay sa mga katawohan, ingon sa laing panahon, didto sa mga dalan, nga usa niini nagatungas ngadto sa Beth-el, ug ang uban ngadto sa Gabaa, sa kapatagan, duolan sa katloan ka tawo sa Israel.

When the men of the tribe of Benjamin came out of the city to fight against them, the Israeli men retreated away from the city, and the men of the tribe of Benjamin pursued them. The men of the tribe of Benjamin killed many Israelis, like they had done before. They killed about 30 Israelis. They killed some in the fields, and they killed some on the road that went to Bethel and on the road that went to Gibeah.

32 Ug ang mga anak ni Benjamin nanag-ingon: Sila nangapukan sa atong atubangan, ingon sa una. Apan ang mga anak sa Israel ming-ingon: Mangalagiw kita, ug taralon ta sila sa halayo sa ciudad ngadto sa mga dalan.

The men of the tribe of Benjamin said, “We are defeating them like we did before!” But then Israeli men did what they had planned. The main group of Israeli men retreated a short distance from the city, to [trick] the men of Gibeah and cause them to pursue the Israeli men along the roads outside the city.

33 Ug ang tanang mga tawo sa Israel mingtindog sa gawas sa ilang dapit, ug nagpahaluna sa ilang kaugalingon nga nagtalay didto sa Baal-taman: ug mga magbabanhig sa Israel minggula gikan sa ilang dapit, gikan sa kabunglayonan sa Gabaa.

The main group of Israeli men left their positions and retreated, and then they stood in their battle positions again at a place named Baal-Tamar.

34 Ug may ming-adto batok sa Gabaa napulo ka libo nga piniling mga tawo gikan sa tibook Israel, ug ang gubat mabangis. Apan sila wala mahibalo nga ang dautan diha duol kanila.

Then [while the men of Gibeah were running out of the city toward them], the other 10,000 Israelis came out from the places where they had been hiding, west of Gibeah. They were men who had come from all parts of Israel. There was a very big battle. But the men of the tribe of Benjamin did not know that they were about to suffer a disastrous defeat.

35 Ug si Jehova naghampak kang Benjamin sa atubangan sa Israel; ug ang mga anak sa Israel naglaglag gikan sa Benjamin niadtong adlawa kaluhaan ug lima ka libo ug usa ka gatus ka tawo: kining tanan nanag-ibut sa pinuti.

Yahweh enabled the Israeli men to defeat the men of the tribe of Benjamin. They killed 25,000 of them, even though they all were using swords. [This is what happened]:

36 Busa ang mga anak ni Benjamin nakakita nga sila gidaug; kay ang mga tawo sa Israel minghatag ug dapit sa Benjamin, tungod kay sila mingsalig sa ilang mga magbabanhig nga ilang gipahaluna batok sa Gabaa.

The main group of Israeli men arranged with the men who would be hiding that they should send up a smoke signal to enable the main group of soldiers to know when they should attack. Then the main group of Israeli men retreated for a short distance, because they knew that the other Israeli men who had been hiding on the other side of Gibeah would attack the people of the tribe of Benjamin by surprise. So [after the main group of Israeli men retreated a little distance], the men who had been hiding rushed out and ran into Gibeah and used their swords to kill everyone in the city. [Then they started to burn the buildings].

37 Ug ang mga magbabanhig nanagdali ug mingdasdas sa Gabaa; ug ang mga magbabanhig mingduol sa ilang kaugalingon, ug gitigbas ang tibook ciudad sa sulab sa pinuti.

38 Karon ang gikasabutan nga ilhanan sa mga tawo sa Israel, ug sa mga magbabanhig mao nga magahimo sila ug usa ka dakung panganod sa aso nga magaulbo gikan sa ciudad.

39 Ug ang mga tawo sa Israel mingtalikod sa gubat, ug ang Benjamin misugod sa pagtigbas ug sa pagpatay sa mga tawo sa Israel nga duolan sa katloan ka tawo; kay sila ming-ingon: Sa walay duhaduha mangapukan sila sa atong atubangan ingon sa unang gubat.

By that time, the men of the tribe of Benjamin said, “We are winning the battle, as we did before!”

40 Apan sa diha nga ang panganod nagsugod na sa pag-ulbo sa itaas gikan sa ciudad sa usa ka haligi sa aso, ang mga taga-Benjamin nanglingi sa ilang luyo; ug, ania karon, ang tibook nga ciudad miulbo diha sa aso ngadto sa langit.

But then smoke [from the burning buildings] began to rise up from the city. The men of the tribe of Benjamin turned around and saw that the whole city was burning.

41 Ug ang mga tawo sa Israel namalik ug ang mga tawo sa Benjamin nangaluya; kay ilang natan-aw nga ang kadautan midangat na kanila.

Then the main group of Israeli men [also saw the smoke, and they knew that the smoke signaled that they should] turn around and begin to attack. The men of the tribe of Benjamin were very afraid, because they realized that they were about to suffer a disastrous defeat.

42 Busa mingtalikod sila sa atubangan sa mga tawo sa Israel ngadto sa alagianan sa kamingawan; apan giapiki sila sa gubat sa hilabihan; ug sila nga nanggula gikan sa mga ciudad nagpatay kanila sa kinataliwad-an niana.

So the men of the tribe of Benjamin tried to run away toward the desert to escape from the Israeli men, but they were not able to escape, because the Israeli men who had burned the two cities came out of those cities and killed many of them.

43 Ilang gilibutan ang mga Benjaminhon, ug gipanaglutos sila, ug gipanagyatakan sila sa ilang dapit nga pahulayanan, hangtud sa gilay-on sa atbang sa Gabaa padulong sa silangan sa adlaw.

They surrounded [some of] the men of the tribe of Benjamin, and pursued the others to the area east of Gibeah.

44 Ug may nangapukan sa Benjamin nga napulo ug walo ka libo ka tawo; kining tanan mga tawo sa kaisug.

They killed 18,000 strong soldiers of the tribe of Benjamin.

45 Ug mingtalikod sila ug nangalagiw padulong sa kamingawan ngadto sa bato sa Rimmon ug nakahipus sila gikan kanila diha sa mga kadalanan lima ka libo ka tawo, ug sa kabaskug nanagnunot kanila ngadto sa Gidom, ug ang gipamatay gikan kanila duha ka libo ka tawo.

Then the rest of the men of the tribe of Benjamin realized that they had been defeated. They ran toward the desert to Rimmon Rock, but the Israeli men killed 5,000 more men of the tribe of Benjamin along the roads. They pursued the rest of them to Gidom, and they killed 2,000 more men of the tribe of Benjamin there.

46 Busa ang tanan nga nangapukan nianang adlawa sa Benjamin may kaluhaan ug lima ka libo ka tawo nga nag-ibut sa pinuti: kining tanan mga tawo sa kaisug.

Altogether, there were 25,000 men of the tribe of Benjamin who were killed, all of whom had swords.

47 Apan unom ka gatus ka tawo mingtalikod ug nangalagiw padulong sa kamingawan ngadto sa bato sa Rimmon, ug nagpuyo didto sa bato sa Rimmon sulod sa upat ka bulan.

But 600 men of the tribe of Benjamin ran to Rimmon Rock in the desert. They stayed there for four months.

48 Ug ang mga tawo sa Israel mingsumbalik usab sa mga anak sa Benjamin, ug gitigbas sila sa sulab sa pinuti, lakip ang tibook nga ciudad ug ang mga panon nga vaca ug ang tanan nga ilang nakita: labut pa ang tanan nga mga ciudad nga ilang nakita ilang gidauban.

Then the Israeli men went back to the land belonging to the tribe of Benjamin, and killed the people in every city. They also killed all the animals, and destroyed everything else that they found there. And they burned all the cities that they came to.