Juan 8
1 apan si Jesus miadto sa Bungtod sa mga Olivo.
But Jesus went to the Mountain of Olives.
2 Ug sa pagkakaadlawon, siya miadto na usab sa templo. Ug ang tanang tawo nangadto kaniya, ug siya milingkod ug iyang gipanudloan sila.
And early in the morning he came again into the Temple and all the people came to him and he was seated teaching them.
3 Ug ngadto kaniya gipanagdala sa mga escriba ug mga Fariseo ang usa ka babaye nga hing-abtan nga nanapaw. Ug ilang gipatindog siya sa taliwala
Now the scribes and Pharisees came, with a woman who had been taken in the act of sinning against the married relation;
4 ug miingon sila kang Jesus, "Magtutudlo, kining babayhana nadakpan diha gayud sa buhat sa pagpanapaw.
And putting her forward, they said to him, Master, this woman has been taken in the very act of sinning against the married relation.
5 Ug diha sa kasugoan, si Moises nagsugo kanato nga ang ingon kaniya kinahanglan gayud patyon pinaagi sa pagbato. Unsa may imong ikasulti mahitungod kaniya?"
Now in the law Moses gave directions that such women were to be stoned; what do you say about it?
6 Kini ilang gisulti sa pagsulay kaniya aron aduna silay ikasumbong batok kaniya. Ug si Jesus mitikubo ug nagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo.
They said this, testing him, so that they might have something against him. But Jesus, with his head bent down, made letters on the floor with his finger.
7 Ug kay nagpadayon man gayud sila sa pagpangutana kaniya, siya mitul-id ug miingon kanila, "Kinsa kaninyo ang walay sala maoy paunahag labay kaniyag bato."
But when they went on with their questions, he got up and said to them, Let him among you who is without sin be the first to send a stone at her.
8 Ug unya miusab siya patikubo ug mipadayon sa pagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo.
And again, with bent head, he made letters on the floor.
9 Apan sa pagkadungog nila niini, sila namahawa nga nagtinagsatagsa, sugod sa labing tigulang. Ug si Jesus mao na lamang ang nahibilin uban sa babaye nga nagtindog sa iyang atubangan.
And when his words came to their ears, they went out one by one, starting with the oldest even to the last, because they were conscious of what was in their hearts: and Jesus was there by himself with the woman before him.
10 Unya mitul-id si Jesus ug miingon kaniya, "Babaye, hain na sila? Wala bay mihukom kanimog silot?"
Then Jesus got up, and seeing nobody but the woman, he said to her, Where are the men who said things against you? did no one give a decision against you?
11 Siya mitubag, "Wala, Senyor." Ug si Jesus miingon kaniya, "Dili usab ako mohukom kanimog silot. Lumakaw ka ug ayaw na pagpakasala."
And she said, No man, Lord. And Jesus said, And I do not give a decision against you: go, and never do wrong again.]
12 Ug kanila si Jesus misulti pag-usab nga nag-ingon, "Ako mao ang kahayag alang sa kalibutan. Siya nga magasunod kanako dili gayud magalakaw sa kangitngit, hinonoa magabaton siya sa kahayag nga magahatag ug kinabuhi."
Then again Jesus said to them, I am the light of the world; he who comes with me will not be walking in the dark but will have the light of life.
13 Ug ang mga Fariseo miingon kaniya, "Ikaw mao ang nagahimog panghimatuod bahin sa imong kaugalingon; ang imong panghimatuod maisip nga dili tinuod."
So the Pharisees said to him, The witness you give is about yourself: your witness is not true.
14 Si Jesus mitubag kanila, "Bisan tuod ako mao ang naghimog panghimatuod bahin sa akong kaugalingon, ang akong panghimatuod tinuod kay nahibalo man ako kon diin ako gikan ug asa ako padulong. Apan kamo wala nahibalo kon diin ako gikan ug asa ako padulong.
Jesus said in answer, Even if I give witness about myself, my witness is true, because I have knowledge of where I came from and where I am going; but you have no knowledge of where I come from or of where I am going.
15 Kamo nagahukom pinasubay sa tawhanong paagi; apan wala ako maghukom kang bisan kinsa.
You are judging from what you see; I am judging no man.
16 Ngani kon himoon ko man ang pagpanghukom, ang akong hukom tinuod kay dili man ako rang usa ang magahukom, kondili ako ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako.
Even if I am judging, my decision is right, because I am not by myself — with me is the Father who sent me.
17 Nahisulat diha sa inyong kasugoan nga ang panghimatuod sa duha ka tawo pagadawaton ingon nga tinuod.
Even in your law it is said that the witness of two men is true.
18 Ako usa nga nagahimog panghimatuod bahin sa akong kaugalingon, ug ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako nagahimo usab ug panghimatuod bahin kanako."
I give witness about myself and the Father who sent me gives witness about me.
19 Busa nangutana sila kaniya, "Hain man ang imong Amahan?" Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kamo wala makaila kanako o sa akong Amahan. Kon nakaila pa kamo kanako nakaila usab unta kamo sa akong Amahan."
Then they said to him, Where is your Father? Jesus said in answer, You have no knowledge of me or of my Father: if you had knowledge of me you would have knowledge of my Father.
20 Kining mga pulonga gisulti ni Jesus didto sa tipiganan sa mga halad, samtang nagpanudlo siya sulod sa templo. Apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon.
Jesus said these words in the place where the offerings were stored, while he was teaching in the Temple: but no man took him because his time was still to come.
21 Ug kanila misulti siya pag-usab nga nag-ingon, "Ako molakaw. Unya mangita kamo kanako, apan mangamatay kamo diha sa inyong pagkamakasasala. Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto."
Then he said to them again, I am going away and you will be looking for me, but death will overtake you in your sins. It is not possible for you to come where I am going.
22 Unya ang mga Judio nanag-ingon, "Magpatay ba kaha siya sa iyang kaugalingon, kay nag-ingon man siya, `Asa ako padulong, niini dili kamo makaadto'?"
So the Jews said, Will he take his life? Is that why he says, Where I go it is not possible for you to come?
23 Siya miingon kanila, "Kamo taga-ubos, ako taga-itaas. Kamo tagadinhi niining kalibutana, ako dili tagadinhi niining kalibutana.
And he said to them, You are of the earth; I am from heaven: you are of this world; I am not of this world.
24 Busa giingnan ko kamo nga mangamatay kamo diha sa inyong mga sala, kay mangamatay man gayud kamo diha sa inyong mga sala gawas kon motoo kamo nga ako mao siya."
For this reason I said to you that death will overtake you in your sins: for if you have not faith that I am he, death will come to you while you are in your sins.
25 Ug sila nangutana kaniya, "Kinsa ka ba diay?" Si Jesus miingon kanila, "Ako mao ang gikasugilon ko na kaninyo sukad pa sa sinugdan.
Then they said to him, Who are you? Jesus said, What I said to you from the first.
26 Daghan akog igsusulti ug ighuhukom mahitungod kaninyo; apan matinuoron siya nga mao ang nagpadala kanako, ug ang akong nadungog gikan kaniya ginapahayag ko ngadto sa kalibutan."
I have much to say about you and against you: but he who sent me is true and what he has said to me I say to the world.
27 Wala nila masabut nga siya nagsulti kanila mahitungod sa Amahan.
They did not see that his words were about the Father.
28 Busa si Jesus miingon, "Sa diha nga maisa na ninyo ang Anak sa Tawo, nan, inyong mahibaloan nga ako mao siya ug nga wala akoy ginabuhat sa kinaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa nga nagasulti ako sa ingon sumala sa gitudlo kanako sa Amahan.
So Jesus said, When the Son of man has been lifted up by you, then it will be clear to you who I am, and that I do nothing of myself, but say as the Father gave me teaching.
29 "Ug siya nga mao ang nagpadala kanako ania uban kanako. Wala ako niya pasagdi nga mag-inusara, kay sa kanunay ginabuhat ko man ang makapahimuot kaniya."
He who sent me is with me; he has not gone from me, because at all times I do the things which are pleasing to him.
30 Samtang nagsulti siya niini, daghan ang misalig kaniya.
When he said this a number came to have faith in him.
31 Unya si Jesus miingon sa mga Judio nga misalig kaniya, "Kon pabilin kamo sa akong pulong, nan, kamo tinuod gayud nga akong mga tinun-an,
Then Jesus said to the Jews who had faith in him, If you keep my word, then you are truly my disciples;
32 ug kamo mahibalo sa kamatuoran, ug ang kamatuoran magahatag kaninyog kagawasan."
And you will have knowledge of what is true, and that will make you free.
33 Ug sila mitubag kaniya. "Mga kaliwat baya kami ni Abraham, ug wala gayud kami maulipon ni bisan kinsa. Naunsa ba nga nakaingon ka man, `Pagahatagan kamog kagawasan'?"
They said to him in answer, We are Abraham's seed and have never been any man's servant: why do you say, You will become free?
34 Ug si Jesus mitubag kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang tanan nga magapakasala ulipon sa sala.
And this was the answer Jesus gave them: Truly I say to you, Everyone who does evil is the servant of sin.
35 Ang ulipon dili magapuyo nga dayon diha sa panimalay, apan ang anak magapuyo nga dayon. (aiōn g165)
Now the servant does not go on living in the house for ever, but the son does. (aiōn g165)
36 Tungod niini, kon ang Anak mao ang magahatag kaninyog kagawasan, kamo mahimo gayud nga mga tawong gawas.
If then the son makes you free, you will be truly free.
37 Nasayud bitaw ako nga kamo mga kaliwat ni Abraham, ngani gitinguha ninyo ang pagpatay kanako tungod kay ang akong pulong dili man makakaplag ug luna diha kaninyo.
I am conscious that you are Abraham's seed; but you have a desire to put me to death because my word has no place in you.
38 Ako nagasulti sa nakita ko sa atubangan sa akong Amahan, ug kamo nagabuhat sa nadungog ninyo sa atubangan sa inyong kaugalingong amahan."
I say the things which I have seen in my Father's house: and you do the things which come to you from your father's house.
39 Kaniya mitubag sila nga nanag-ingon, "Si Abraham mao ang among amahan." Si Jesus miingon kanila, "Kon mga anak pa kamo ni Abraham, magabuhat unta kamo sa gibuhat ni Abraham.
In answer they said to him, Our father is Abraham. Jesus said to them, If you were Abraham's children you would do what Abraham did.
40 Apan karon naninguha kamo sa pagpatay kanako sa pagpatay sa tawo nga nagsugilon kaninyo sa kamatuoran nga akong nadungog gikan sa Dios. Wala magbuhat niini si Abraham.
But now you have a desire to put me to death, a man who has said to you what is true, as I had it from God: Abraham did not do that.
41 Kamo nagabuhat sa gibuhat sa inyong kaugalingong amahan." Ug sila miingon kaniya, "Dili kami mga pinaangkan. Kami usa rag Amahan, nga mao ang Dios."
You are doing the works of your father. They said to him, We are true sons of Abraham; we have one Father, who is God.
42 Si Jesus mitubag kanila, "Kon ang Dios mao pa ang inyong Amahan, higugmaon unta ninyo ako, kay migula ug mianhi man ako gikan sa Dios. Ako wala moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an, kondili siya mao ang nagpadala kanako.
Jesus said to them, If God was your Father you would have love for me, because it was from God I came and am here. I did not come of myself, but he sent me.
43 Nganong dili man kamo makasabut sa akong sinultihan? Tungod kay kamo dili man ugod makabati sa akong pulong.
Why are my words not clear to you? It is because your ears are shut to my teaching.
44 Kamo gikan sa inyong amahan nga mao ang yawa, ug ang inyong tinguha mao ang pagtagbaw sa mga pangibog sa inyong amahan. Siya maoy usa ka mamumuno sukad pa sa sinugdan, ug siya walay labut sa kamatuoran kay ang kamatuoran wala man diha kaniya. Inigpamakak niya, siya magasulti tukma sa iyang kaugalingong kinaiya, kay siya bakakon man ug mao ang amahan sa mga bakak.
You are the children of your father the Evil One and it is your pleasure to do his desires. From the first he was a taker of life; and he did not go in the true way because there is no true thing in him. When he says what is false, it is natural to him, for he is false and the father of what is false.
45 Apan kay nagsulti man ako sa kamatuoran, kamo dili motoo kanako.
But because I say what is true, you have no belief in me.
46 Kinsa ba kaninyoy makapamatuod nga ako nakahimog sala? Kon ako nagasulti man sa kamatuoran, nganong dili man kamo motoo kanako?
Which of you is able truly to say that I am a sinner? If I say what is true, why have you no belief in me?
47 Siya nga gikan sa Dios makabati sa mga pulong sa Dios. Ang katarungan ngano nga dili kamo makabati niini mao nga kamo dili gikan sa Dios."
He who is a child of God gives ear to the words of God: your ears are not open to them because you are not from God.
48 Kaniya mitubag ang mga Judio nga nanag-ingon, "Dili ba husto kami sa among pag-ingon nga ikaw Samarianhon ug giyawaan?"
The Jews said to him in answer, Are we not right in saying that you are of Samaria and have an evil spirit?
49 Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Ako wala hingyawai; hinonoa ako nagapasidungog sa akong Amahan, ug kamo nagapakaulaw kanako.
And this was the answer of Jesus: I have not an evil spirit; but I give honour to my Father and you do not give honour to me.
50 Ngani dili ako ang naninguha sa akong kaugalingong kadungganan. Anaay usa nga nagatinguha niini alang kanako, ug siya mao ang magahukom.
I, however, am not in search of glory for myself: there is One who is searching for it and he is judge.
51 Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga kon adunay magatuman sa akong pulong, siya dili gayud makasinatig kamatayon." (aiōn g165)
Truly I say to you, If a man keeps my word he will never see death. (aiōn g165)
52 Ug ang mga Judio miingon kaniya, "Karon napiho na gayud namo nga ikaw giyawaan. Si Abraham namatay, maingon man ang mga profeta; ug unya moingon ikaw, `Kon adunay magatuman sa akong pulong, siya dili gayud makatilawg kamatayon.' (aiōn g165)
The Jews said to him, Now we are certain that you have an evil spirit. Abraham is dead, and the prophets are dead; and you say, If a man keeps my word he will never see death. (aiōn g165)
53 Labaw ka pa ba sa atong amahan nga si Abraham, nga namatay? Ug ang mga profeta nangamatay! Nagpakakinsa ka ba oroy?"
Are you greater than our father Abraham, who is dead? and the prophets are dead: who do you say that you are?
54 Si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kon ako mao pa ang nagpasidungog sa akong kaugalingon, nan, walay hinungdan ang maong kadungganan. Ang nagapasidungog kanako mao ang akong Amahan, ang inyong giingon nga mao ang inyong Dios.
Jesus said in answer, If I take glory for myself, my glory is nothing: it is my Father who gives me glory, of whom you say that he is your God.
55 Apan wala man lagi kamo makaila kaniya; ako nakaila kaniya. Kon nag-ingon pa ako nga ako wala makaila kaniya, nan, bakakon unta ako sama kaninyo. Apan ako nakaila kaniya ug nagatuman sa iyang pulong.
You have no knowledge of him, but I have knowledge of him; and if I said I have no knowledge of him I would be talking falsely like you: but I have full knowledge of him, and I keep his word.
56 Ang inyong amahan nga si Abraham nalipay nga siya makakita sa adlaw sa akong pag-anhi; ug siya nakakita niini ug nagsadya."
Your father Abraham was full of joy at the hope of seeing my day: he saw it and was glad.
57 Ug ang mga Judio miingon kaniya, "Wala pa man gani makalim-an ka tuig ang imong kagulangon, ug nakakita ka na kang Abraham?"
Then the Jews said to him, You are not fifty years old; have you seen Abraham?
58 Si Jesus miingon kanila, "Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa wala pa si Abraham, mao na ako."
Jesus said to them, Truly I say to you, Before Abraham came into being, I am.
59 Tungod niini namunit silag mga bato aron ilabay kaniya. Apan si Jesus mitago ug migula sa templo.
So they took up stones to send at him: but Jesus got secretly out of their way and went out of the Temple.
