< Juan 7 >
1 Ug tapus niini si Jesus misuroy sa Galilea; ug siya dili buot mosuroy sa Judea kay ang mga Judio naninguha man sa pagpatay kaniya.
After these things, Jesus was walking in Galilee, for he wouldn’t walk in Judea, because the Jews sought to kill him.
2 Ug karon nagsingabut na ang fiesta sa mga Judio, ang fiesta sa mga Payag.
Now the feast of the Jews, the Feast of Booths, was at hand.
3 Ug ang iyang mga igsoong lalaki miingon kaniya, "Pumahawa ka dinhi ug umadto ka sa Judea aron ang imong mga tinun-an makakita sa mga buhat nga imong ginahimo.
His brothers therefore said to him, “Depart from here and go into Judea, that your disciples also may see your works which you do.
4 Kay walay tawo nga magabuhat sa tago kon mao may iyang tinguha nga ilhon siya sa dayag. Kon buhaton mo man kining mga butanga, nan, ipadayag ang imong kaugalingon ngadto sa kalibutan."
For no one does anything in secret while he seeks to be known openly. If you do these things, reveal yourself to the world.”
5 Kay bisan ang iyang mga igsoon wala man mosalig kaniya.
For even his brothers didn’t believe in him.
6 "Ug si Jesus miingon kanila, " Wala pa moabut ang akong higayon, apan ang inyong higayon ania kanunay.
Jesus therefore said to them, “My time has not yet come, but your time is always ready.
7 Ang kalibutan dili makadumot kaninyo, apan kini nagadumot kanako kay gipanghimatud-an ko man kini nga dautan ang mga buhat niini.
The world can’t hate you, but it hates me, because I testify about it, that its works are evil.
8 Kamo maoy umadto sa fiesta. Dili ako motungas ngadto sa fiesta, kay ang akong panahon wala pa moabut sa hingpit."
You go up to the feast. I am not yet going up to this feast, because my time is not yet fulfilled.”
9 Ug sa nakapamulong siya niini, siya mipabilin sa Galilea.
Having said these things to them, he stayed in Galilee.
10 Apan sa nangadto na sa fiesta ang iyang mga igsoon, siya usab miadto, dili pinasundayag kondili ingon nga siyasiya ra.
But when his brothers had gone up to the feast, then he also went up, not publicly, but as it were in secret.
11 Ug didto sa fiesta ang mga Judio nangita kaniya ug nanag-ingon, "Hain ba siya?"
The Jews therefore sought him at the feast, and said, “Where is he?”
12 Ug didtoy daghang mga hohongihong sa mga tawo mahitungod kaniya. Samtang may nanag-ingon, "Siya maayong tawo," ang uban nanag-ingon, "Dili, hinonoa nagapasalaag siya sa mga tawo."
There was much murmuring among the multitudes concerning him. Some said, “He is a good man.” Others said, “Not so, but he leads the multitude astray.”
13 Hinoon, tungod sa kahadlok nila sa mga Judio walay misulti sa dayag mahitungod kaniya.
Yet no one spoke openly of him for fear of the Jews.
14 Ug sa nanungatunga na ang fiesta, si Jesus misaka sa templo ug nanudlo.
But when it was now the middle of the feast, Jesus went up into the temple and taught.
15 Ug ang mga Judio nahibulong niini, nga nanag-ingon, "Naunsa bang may hingkat-onan man kining tawhana nga wala man unta siya makaiskuyla?"
The Jews therefore marveled, saying, “How does this man know letters, having never been educated?”
16 Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang gitudlo ko dili akong kaugalingon, kondili iya sa nagpadala kanako.
Jesus therefore answered them, “My teaching is not mine, but his who sent me.
17 Kon tuyoon ni bisan kinsa ang pagbuhat sa kabubut-on sa Dios, nan, iyang mahibaloan kon ang akong gitudlo gikan ba sa Dios o nagsulti ba lamang ako sa kinaugalingon kong pagbulot-an.
If anyone desires to do his will, he will know about the teaching, whether it is from God or if I am speaking from myself.
18 Bisan kinsa nga magasulti sa kinaugalingon niyang pagbulot-an nagapangita sa iyang kaugalingong kadungganan; apan bisan kinsa nga magapangita sa kadungganan sa nagpadala kaniya, siya matinuoron ug wala diha kaniya ang pagkamalimbongon.
He who speaks from himself seeks his own glory, but he who seeks the glory of him who sent him is true, and no unrighteousness is in him.
19 Dili ba si Moises mao man ang naghatag kaninyo sa kasugoan? Ngani wala kaninyoy nagatuman sa kasugoan. Kay nganong naninguha man lagi kamo sa pagpatay kanako?"
Didn’t Moses give you the law, and yet none of you keeps the law? Why do you seek to kill me?”
20 Ug ang mga tawo mitubag, "Giyawaan ka! Kinsa bay naninguha sa pagpatay kanimo?"
The multitude answered, “You have a demon! Who seeks to kill you?”
21 Si Jesus mitubag kanila, "Gihimo ko ang usa ka buhat, ug kamong tanan nahitingala niini.
Jesus answered them, “I did one work and you all marvel because of it.
22 Si Moises naghatag kaninyo sa sirkunsisyon (dili nga gikan gayud kini kang Moises, kondili sa mga ginikanan), ug kamo mosirkunsidar ug tawo sa adlaw nga igpapahulay.
Moses has given you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and on the Sabbath you circumcise a boy.
23 Kon ang tawo sirkunsidahan man sa adlaw nga igpapahulay aron ang kasugoan ni Moises dili malapas, masuko ba diay kamo kanako tungod kay sa adlaw nga igpapahulay giayo ko ang tibuok lawas sa usa ka tawo?
If a boy receives circumcision on the Sabbath, that the law of Moses may not be broken, are you angry with me because I made a man completely healthy on the Sabbath?
24 Ayaw na kamo pagpanghukom pinasikad sa panagway, hinonoa pagpanghukom kamo sa matarung nga paghukom."
Don’t judge according to appearance, but judge righteous judgment.”
25 Busa may mga tawo sa Jerusalem nga nanag-ingon, "Dili ba kining tawhana mao man ang buot unta nilang patyon?
Therefore some of them of Jerusalem said, “Isn’t this he whom they seek to kill?
26 Ug karon ania na siya ug nagsulti sa dayag, apan wala man lagi silay gikasulti batok kaniya! Sarang ba kaha nga ang mga punoan sa pagkatinuod nahibalo na nga kini siya mao ang Cristo?
Behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Can it be that the rulers indeed know that this is truly the Christ?
27 Hinoon nasayud kita diin gikan kining tawhana; ug kon mahitungha na ang Cristo, walay bisan kinsa nga masayud diin siya gikan."
However, we know where this man comes from, but when the Christ comes, no one will know where he comes from.”
28 Tungod niini, sa iyang pagpanudlo sulod sa templo, si Jesus mipahayag nga nag-ingon, "Nakaila ba diay kamo kanako, ug nasayud ba diay kamog diin ako gikan? Apan wala baya ako moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an. Siya tinuod, siya nga mao ang nagpadala kanako, ug kamo wala makaila kaniya.
Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, “You both know me, and know where I am from. I have not come of myself, but he who sent me is true, whom you don’t know.
29 Ako nakaila kaniya, kay ako gikan man kaniya ug siya mao man ang nagpadala kanako."
I know him, because I am from him, and he sent me.”
30 Tungod niini naninguha sila sa pagdakop kaniya, apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon.
They sought therefore to take him; but no one laid a hand on him, because his hour had not yet come.
31 Apan daghan sa mga tawo ang misalig kaniya; ug sila nanag-ingon, "Kon mahitungha na ang Cristo, himoon ba kaha niya ang labaw pa ka daghang milagro kay sa nahimo niining tawhana?"
But of the multitude, many believed in him. They said, “When the Christ comes, he won’t do more signs than those which this man has done, will he?”
32 Ug ang mga Fariseo nakadungog sa panon sa katawhan nga naghohongihong niini mahitungod kaniya, ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nagpadalag mga polis sa pagdakop kaniya.
The Pharisees heard the multitude murmuring these things concerning him, and the chief priests and the Pharisees sent officers to arrest him.
33 "Tungod niini si Jesus miingon, " Ako magapakig-uban pa kaninyo sulod sa hamubong panahon, ug unya moadto na ako kaniya nga mao ang nagpadala kanako.
Then Jesus said, “I will be with you a little while longer, then I go to him who sent me.
34 "Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako; ug diin atua ako, niini dili kamo makaadto."
You will seek me and won’t find me. You can’t come where I am.”
35 Ug ang mga Judio nasig-ingon, ang usa sa usa, "Unsa man kahay buot niyang aadtoan, nga dili man kono kita makakaplag kaniya? Buot ba siya moadto sa mga Judio nga nanghitibulaag taliwala sa mga Gresyanhon ug manudlo sa mga Gresyanhon?
The Jews therefore said among themselves, “Where will this man go that we won’t find him? Will he go to the Dispersion among the Greeks and teach the Greeks?
36 Unsa ba kahay buot niya ipasabut sa iyang pag-ingon, `Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako,' ug, `Diin atua ako, niini dili kamo makaadto'?"
What is this word that he said, ‘You will seek me, and won’t find me;’ and ‘Where I am, you can’t come’?”
37 Ug unya sa katapusang adlaw, ang labing dakung adlaw sa fiesta, si Jesus mitindog ug misinggit nga nag-ingon, "Kon adunay tawong giuhaw, umari siya kanako ug uminom.
Now on the last and greatest day of the feast, Jesus stood and cried out, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink!
38 Sa mosalig kanako, sumala sa giingon sa kasulatan, `Gikan sa iyang kasingkasing modagayday ang mga sapa sa tubig nga buhi.'"
He who believes in me, as the Scripture has said, from within him will flow rivers of living water.”
39 Ug siya nagsulti niini labut sa Espiritu nga pagadawaton sa mga misalig kaniya; kay ang Espiritu wala pa man ikahatag, sanglit niadtong tungora si Jesus wala pa man himayaa.
But he said this about the Spirit, which those believing in him were to receive. For the Holy Spirit was not yet given, because Jesus wasn’t yet glorified.
40 Ug sa ilang pagkadungog niining mga pulonga, dihay pipila sa mga tawo nga nanag-ingon, "Sa pagkatinuod kini siya mao ang profeta."
Many of the multitude therefore, when they heard these words, said, “This is truly the prophet.”
41 Ang uban nanag-ingon, "Kini siya mao ang Cristo." Apan dihay nanag-ingon, "Magagikan ba ugod sa Galilea ang Cristo?
Others said, “This is the Christ.” But some said, “What, does the Christ come out of Galilee?
42 "Dili ba giingon man sa kasulatan nga ang Cristo magagikan sa kaliwatan ni David, ug gikan sa Betlehem, ang balangay diin didto si David?"
Hasn’t the Scripture said that the Christ comes of the offspring of David, and from Bethlehem, the village where David was?”
43 Busa nahitabo ang panagkasumpaki sa mga tawo tungod kaniya.
So a division arose in the multitude because of him.
44 Ang uban kanila buot unta modakop kaniya, apan walay midakop kaniya.
Some of them would have arrested him, but no one laid hands on him.
45 Ug unya ang mga polis namalik ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga Fariseo nga nangutana kanila, "Nganong wala man ninyo siya dad-a dinhi?"
The officers therefore came to the chief priests and Pharisees; and they said to them, “Why didn’t you bring him?”
46 Ang mga polis mitubag nga nanag-ingon, "Wala pa gayuy tawo nga nakasulti sama niining tawhana!"
The officers answered, “No man ever spoke like this man!”
47 Ug ang mga Fariseo mitubag kanila, "Nagpahisalaag ba diay usab kamo?
The Pharisees therefore answered them, “You aren’t also led astray, are you?
48 Duna bay usa sa mga punoan o sa mga Fariseo nga misalig kaniya?
Have any of the rulers or any of the Pharisees believed in him?
49 "Apan kining mga tawong komon nga walay hibangkaagan sa kasugoan, sila mga tinunglo."
But this multitude that doesn’t know the law is cursed.”
50 Usa kanila nga mao si Nicodemo, nga kaniadto miduaw gani kang Jesus, nangutana kanila,
Nicodemus (he who came to him by night, being one of them) said to them,
51 "Ang atong kasugoan, mohukom ba diay kinig tawo aron silotan sa wala unay pagpatalinghug kaniya ug pagpakisayud unsa ang iyang nabuhat?"
“Does our law judge a man unless it first hears from him personally and knows what he does?”
52 Sila mitubag kaniya, "Gikan ka ba usab diay sa Galilea? Susiha ug imong masuta nga walay mobarug nga profeta nga taga-Galilea."
They answered him, “Are you also from Galilee? Search and see that no prophet has arisen out of Galilee.”
53 Ug ang matag-usa kanila mipauli sa iyang kaugalingong balay,
Everyone went to his own house,