Juan 12
1 Unom ka adlaw sa wala pa ang Pasko, si Jesus miabut sa Betania, diin didto si Lazaro, ang gibanhaw ni Jesus gikan sa mga patay.
Then, six days before the Passover, Jesus came to Bethany, where Lazarus was (the deceased whom He raised from the dead).
2 Ug didto gidalitan siya nilag panihapon. Si Marta mao ang nagsilbi, apan si Lazaro usa sa mga mitambong sa kan-anan uban kaniya.
So they gave a dinner for Him there—Martha was serving, while Lazarus was one of those reclining at the table with Him.
3 Ug si Maria mikuhag tunga sa kilo nga bilihong pahumot nga lunsayng nardo, ug iyang gihaplasan niini si Jesus diha sa mga tiil, ug iyang gipahiran kini sa iyang mga buhok; ug ang balay nalukop sa kaamyon sa pahumot.
Then Mary, bringing a pound of pure oil of nard, very costly, anointed Jesus' feet, and wiped His feet with her hair! And the house was filled with the fragrance of the oil.
4 Apan si Judas Iscariote nga usa sa iyang mga tinun-an (nga mao gani ang magbudhi kaniya), miingon,
Then one of His disciples, Judas Iscariot, Simon's son (who was about to betray Him), said,
5 "Ngano nga kining pahumot wala man hinoon ibaligyag tulo ka gatus ka denario, ug ang halin ihatag sa mga kabus?"
“Why wasn't this oil sold for 300 denarii and given to the poor?”
6 Kini gisulti niya, dili tungod kay siya may kahangawa alang sa mga kabus, kondili tungod kay siya kawatan man; ug kay siya mao man ang magtitipig sa panudlanan sa kuwarta, ang igasulod niini iyang pagakapnan.
(Now he did not say this because the poor mattered to him, but because he was a thief and had the money box; and used to pilfer what was put in it.)
7 Ug si Jesus miingon, "Pasagdi ninyo siya, pabuhata siya niini alang sa adlaw sa paglubong kanako.
So Jesus said: “Let her be; she has performed this with a view to my burial.
8 Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo, apan ako dili kanunayng ania kaninyo."
For you always have the poor with you, but you do not always have me.”
9 Ug sa pagkasayud sa dakung panon sa mga Judio nga didto diay si Jesus, sila nangadto dili lamang tungod kaniya kondili usab aron sa pagtan-aw kang Lazaro, ang iyang gibanhaw gikan sa mga patay.
Then a large crowd of the Jews learned that He was there; and they came, not only because of Jesus but also to see Lazarus, whom He had raised from the dead.
10 Tungod niini gipanagsabutan sa mga sacerdote nga punoan ang pagpatay usab kang Lazaro,
So the chief priests decided to kill Lazarus as well,
11 kay tungod kaniya daghan sa mga Judio mipahilayo kanila ug misalig kang Jesus.
in that because of him many of the Jews were defecting and believing into Jesus.
12 Ug sa pagkasunod nga adlaw, ang dakung panon sa katawhan nga nangabut sa pagpamiesta, sa pagkadungog nila nga si Jesus moabut sa Jerusalem,
The next day a large crowd that had come to the feast, when they heard that Jesus was coming into Jerusalem,
13 nanguhag mga palwa sa palmera ug nangadto sila ug gisugat siya nila nga nanagsinggit, "Hosanna!" Dalaygon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo Dalaygon ang Hari sa Israel!"
took branches from palm trees and went out to meet Him. And they started shouting: “Hosanna!” “Blessed is He who comes in the name of the Lord!” “King of Israel!”
14 Ug si Jesus nakakaplag ug usa ka nating asno, ug siya mikabayo niini, sumala sa nahisulat,
And finding a young donkey Jesus sat on it; just as it is written:
15 "Ayaw kahadlok, babayeng anak nga Sion; tan-awa, nagaanhi ang imong hari, nga nagakabayo sa nati sa asna!"
“Fear no more, daughter of Zion. Look, your King is coming, sitting on a donkey's colt!”
16 Sa sinugdan ang iyang mga tinun-an wala makasabut niini; apan sa diha nga gihimaya na si Jesus, nan, nahinumdom na sila nga kini nahisulat man tuod mahitungod kaniya ug nga nahitabo, kini ngadto kaniya.
(Now His disciples did not understand these things at first; but when Jesus was glorified, then they remembered that these things were written about Him, and they had done them to Him.)
17 Ug nanaghimog panghimatuod ang panon sa katawhan, sila nga didto uban kaniya sa iyang pagtawag kang Lazaro sa paggula gikan sa lubong ug sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.
So the crowd that had been with Him when He called Lazarus out of the tomb and raised him from the dead continued to testify.
18 Mao man gani nga ang panon sa katawhan miadto sa pagsugat kaniya kay nakadungog man sila nga nakahimo siya sa maong milagro,
That is also why the crowd met Him, because they heard that He had performed this sign.
19 Tungod niini ang mga Fariseo nasig-ingon ang usa sa usa, "Nakita ninyo nga wala na gayud kamoy arang mahimo! Tan-awa, ang tibuok kalibutan nagasunod na kaniya!"
So the Pharisees said among themselves: “You can see that you are not making any difference! Just look, the world has gone off after Him!”
20 Ug dihay pipila ka mga Gresyanhon sa mga nanungas aron sa pagsimba didto sa fiesta.
Now there were some Greeks among those who went up to worship at the feast.
21 Kini sila miduol kang Felipe, nga taga-Betsaida sa Galilea, ug siya ilang gihangyo nga nanag-ingon, "Senyor, makigkita unta kami kang Jesus."
So these men approached Philip, who was from Bethsaida in Galilee, and requested of him saying, “Sir, we want to see Jesus.”
22 Si Felipe miadto ug iyang gisuginlan si Andres, ug si Andres miadto uban kang Felipe ug ilang gisuginlan si Jesus.
Philip goes and tells Andrew, and in turn Andrew and Philip tell Jesus.
23 Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang takna nahiabut na nga pagahimayaon na ang Anak sa Tawo.
But Jesus answered them saying: “The hour has come for the Son of the Man to be glorified.
24 Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang usa ka lugas trigo kinahanglan mahulog sa yuta ug mamatay, kay kon dili man, nan, magapabilin kini nga mag-inusara. Apan kon kini mamatay, nan, mamunga kinig daghan.
Most assuredly I say to you, if a grain of wheat, having fallen into the ground, does not die, it remains alone; but if it dies it bears a lot of fruit.
25 Ang mahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an hinoon niini; apan ang magadumot sa iyang kinabuhi niining kalibutana, magapatunhay niini alang sa kinabuhing dayon, (aiōnios g166)
The one ‘loving’ his life will waste it, and the one ‘hating’ his life, in this world, will preserve it into eternal life. (aiōnios g166)
26 Kon kinsa ang moalagad kanako, kinahanglan magasunod siya kanako; ug diin gani ako, ang akong alagad atua usab didto. Kon kinsa ang moalagad kanako, ang Amahan magapasidungog kaniya.
If anyone would serve me, let him follow me; and where I am, my servant will be too. Further, if anyone serves me, the Father will honor him.
27 "Ug karon naguol ang akong kalag. Ug unsa may akong igaingon? Moingon ba ako, `Amahan, luwasa ako gikan niining taknaa"? Dili, kay alang niining maong tuyo nahiabot ako niining taknaa.
“Now my soul is distressed, and what should I say—‘Father, rescue me from this hour’? But this is why I came to this hour—
28 Amahan, pasidunggi ang imong kaugalingong ngalan." Unya miabut gikan sa langit ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Gipasidunggan ko na kini, ug pagapasidunggan ko kini pag-usab."
‘Father, glorify your name!’” Then a Voice came out of Heaven, “I have both glorified it and will glorify it again!”
29 Ang mga tawo nga nanag-alirong nakadungog sa tingog, ug sila miingon nga kadto dalogdog. Ang uban nanag-ingon, "Dihay manolunda nga misulti kaniya."
So the crowd that was standing by and listening said that it had thundered. Others said, “An angel has spoken to Him.”
30 Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kining tingoga miabut tungod kaninyo, dili tungod kanako.
Jesus answered and said: “It was not for my sake that this Voice came, but for your sakes.
31 Ug karon mao na ang paghukom niining kalibutana, karon palagputon na ang punoan niining kalibutana.
Now is the judgment of this world; now the ruler of this world will be thrown out.
32 Ug ako, sa ikaisa na ako gikan sa yuta, magakabig sa tanang tawo nganhi kanako."
While I, if I be lifted up from the earth, I will draw all people to myself.”
33 Kini gisulti niya aron sa pagpasabut sa paagi sa kamatayon nga iyang pagakamatyan.
(Now He said this to indicate by what kind of death He was about to die.)
34 Ug ang panon sa katawhan mitubag kaniya, "Nakadungog kami gikan sa kasugoan nga ang Cristo molungtad hangtud sa kahangturan. Busa unsaon mo man sa pagpakaingon nga kinahanglan igaisa ang Anak sa Tawo? Kinsa man kining Anak sa Tawo?" (aiōn g165)
The people answered Him: “We have heard from the Law that the Messiah remains forever; and so how can you say, ‘The Son of the Man must be lifted up’? Who is this ‘the Son of the Man’?” (aiōn g165)
35 Si Jesus miingon kanila, "Ang kahayag anaa uban pa kaninyo sa hamubo nga panahon. Panglakaw kamo samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, kay tingali unyag hiapsan kamo sa kangitngit. Siya nga magalakaw sa kangitngit dili mahibalo kon asa siya padulong.
Then Jesus said to them: “The Light will be with you just a little longer. Walk while you have the light, so that darkness does not overtake you; the one who walks in the darkness does not know where he is going.
36 Samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, sumalig kamo sa kahayag, aron mahimo kamong mga tawo nga may kahayag."
While you have the Light, believe into the Light, so that you may become sons of light.” Jesus said these things, and going away He was hidden from them.
37 Bisan tuod daghan ang mga milagro nga iyang nahimo sa ilang atubangan, ngani wala sila mosalig kaniya;
Although He had performed so many signs in their presence, they were not believing into Him;
38 aron matuman ang pulong nga gisulti ni Isaias nga profeta, nga nag-ingon: Ginoo, kinsa ba ang nakatoo sa ilang nadungog gikan kanamo, ug kang kinsa ba gikapadayag ang bukton sa Ginoo?"
so that the word spoken by Isaiah the prophet should be fulfilled: “Lord, who has believed what we heard? And to whom has the arm of the Lord really been revealed?”
39 Busa wala sila makatoo, kay si Isaias miusab man sa pagsulti nga nag-ingon,
Therefore they were unable to believe, in that Isaiah said again:
40 "Iyang gibutaan ang ilang mga mata ug gipagahi ang ilang kasingkasing, aron dili sila makakita pinaagi sa ilang mga mata, ni makasabut pinaagi sa ilang kasingkasing, ni managpamalik kanako aron pagaayohon ko sila."
“He has blinded their eyes and hardened their hearts, lest they should see with their eyes and understand with their hearts and should turn around, and I would heal them.”
41 Kini gipamulong ni Isaias tungod kay nakita man niya ang himaya ni Cristo ug misulti siya mahitungod kaniya.
Isaiah said these things when he saw His glory and spoke concerning Him.
42 Walay sapayan niini, bisan gani sa mga punoan, daghan kanila ang misalig kaniya, apan tungod sa mga Fariseo kini wala nila itug-an, sa kahadlok nga tingali unyag palagputon sila gikan sa sinagoga.
Nevertheless, even among the rulers many believed into Him, but because of the Pharisees they did not confess Him, so they would not be expelled from the synagogue;
43 Kay labi pa man ugod nilang gihigugma ang pagdalayeg gikan sa mga tawo kay sa pagdalayeg gikan sa Dios.
for they loved the praise of men more than the praise of God.
44 Ug si Jesus misinggit ug miingon, "Siya nga mosalig kanako magasalig dili kanako kondili kaniya nga mao ang nagpadala kanako.
Jesus called out and said: “The one believing into me believes not into me but into Him who sent me.
45 Ug siya nga makakita kanako makakita kaniya nga mao ang nagpadala kanako.
And the one seeing me sees Him who sent me.
46 Ingon nga kahayag mianhi ako sa kalibutan aron ang tanang mosalig kanako dili na magpabilin sa kangitngit.
I, Light, have come into the world so that everyone who believes into me will not remain in the darkness.
47 Kon kinsa ang magapatalinghug sa akong mga sulti ug dili magatuman niini, ako dili magahukom kaniya; kay ako wala man moanhi aron sa paghukom sa kalibutan, kondili aron sa pagluwas sa kalibutan.
Also, if someone hears my words and does not believe, I do not judge him; because I did not come to judge the world but to save the world.
48 Ang magasalikway kanako ug dili modawat sa akong mga sulti, siya adunay maghuhukom. Ang pulong nga akong gikasulti mao unya ang magahukom kaniya sa kaulahian nga adlaw.
The one who rejects me and does not receive my sayings has that which judges him—the word that I have spoken, that is what will judge him on the last day;
49 Kay ako wala magsulti sa kaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako, siya gayud mao ang naghatag kanakog sugo kon unsa ang akong igaingon ug unsa ang akong igasulti.
because I have not spoken on my own, but the Father who sent me, He gave me a command, what I should say and what I should speak.
