< Job 38 >
1 Unya si Jehova mitubag kang Job gikan sa alimpulos, ug miingon:
But the Lord, responding to Job from a whirlwind, said:
2 Kinsa kini nga nagangitngit sa tambag Pinaagi sa mga pulong nga walay kahibalo?
Who is this that wraps sentences in unskilled words?
3 Baksan mo karon ang imong hawak ingon nga usa ka tawo; Kay pangutan-on ko ikaw karon, ug tubagon mo ako.
Gird your waist like a man. I will question you, and you must answer me.
4 Diin ka man sa pagtukod ko sa kalibutan? Sumulti ka, kong daw anaay imong salabutan.
Where were you, when I set the foundations of the earth? Tell me, if you have understanding.
5 Kinsa ang nagbuot sa gidak-on niini, kong ikaw nasayud man ugaling? Kun kinsa ba ang nagabitad sa pasul sa ibabaw niana?
Who set its measurements, if you know, or who stretched a line over it?
6 Unsa ba ang gihimong patukoranan niini? Kun kinsa ba ang nagapahaluna sa pamag-ang niana,
Upon what have its bases been grounded, and who set forth its cornerstone,
7 Sa nagakadungan pag-awit ang mga bitoon sa kabuntagon, Ug ang tanang mga anak sa Dios nagkaduyog sa pagsinggit sa kalipay?
when the morning stars praised me together, and all the sons of God made a joyful noise?
8 Kun kinsa ba ang nagtak-um sa mga pultahan sa dagat, Sa nabukas kini, ingon sa daw nagagula kini gikan sa taguangkan;
Who enclosed the sea with doors, when it broke forth as if issuing from the womb,
9 Sa gihimo nako ang panganod nga maoy bisti niana, Ug ang dagkung kangitngit maoy bakbak niana,
when I stationed a cloud as its garment and wrapped it in a mist as if swaddling an infant?
10 Ug sa gipahamutang nako niini ang akong utlanan, Ug gipahaluna ang mga rehas ug mga pultahan,
I encircled it with my limits, and I positioned its bars and doors.
11 Ug nag-ingon: Kutob ra dinhi ang imong kadangatan, apan dili na molabaw; Ug anhi ra dinhi ang pagapuyan sa imong mga balod nga mapahitas-on!
And I said: “This far you will approach, and you will proceed no further, and here you will break your swelling waves.”
12 Nakagsugo ka ba sa kabuntagon sukad sa sinugdan sa imong mga adlaw, Ug gikatultulan mo ba ang kaadlawon sa iyang pinuy-anan;
Did you, after your birth, command the birth of the sun and show the sunrise its place?
13 Aron kini makaghupot sa mga kinatumyan sa yuta, Ug mauyog niana ang mga tawong dautan?
And did you hold the extremities of the earth, shaking them, and have you shaken the impious out of it?
14 Kini nabalhin ingon sa yanang sa ilalum sa patikan; Ug ang tanang mga butang nahiluna sama sa usa ka bisti:
The seal will be restored like clay, and it will remain in place like a garment.
15 Ug gikan sa mga tawong dautan ang ilang mga suga gipanguha, Ug ang taas nga bukton naputol.
From the impious, the light will be taken away, and the exalted arm will be broken.
16 Nakaadto ka ba sa mga tubod sa ilalum sa dagat? Kun nakalakaw ka ba sa luklukanan sa kahiladman?
Have you entered the depths of the sea, and have you taken a walk in the uttermost parts of the abyss?
17 Gipadayag ba kanimo ang mga ganghaan sa kamatayon? Kun nakakita ka ba sa mga pultahan sa landong sa kamatayon?
Have the gates of death been opened to you, and have you seen the doors of darkness?
18 Nakita ba nimo ang tibook gilapdon sa yuta? Magpahayag ka, kong nasayud ka man ugaling niining tanan.
Have you considered the breadth of the earth? If you know all things, reveal them to me.
19 Hain ba ang dalan padulong sa pinuy-anan sa kahayag? Ug mahatungod sa kangitngitan hain ba ang dapit niini,
Which is the way that holds the light, and which is the place of darkness?
20 Aron kini madala mo sa iyag kinutoban, Ug aron makita mo ang agianan padulong sa balay niini?
In this way, you might lead each thing to its final place, and understand the paths of its house.
21 Sa walay duhaduha, ikaw nahibalo, sanglit daan ka na man nga natawo, Ug daku may uyamut ang gidaghanon sa imong mga adlaw!
So then, did you know when you were to be born? And did you know the number of your days?
22 Nakasulod ka ba sa kabahandian sa nieve, Kun nakita ba nimo ang mga kabahandian sa ulan-nga-yelo,
Have you been admitted into the storehouses of the snows, and have you gazed upon the stockpile of the brimstone,
23 Nga akong gitagana alang sa panahon sa kasamok, Alang sa adlaw sa gubat ug sa pakig-away?
which I have prepared for the time of the enemy, for the day of the battle and the war?
24 Hain ba ang dalan diin atua gibahin ang kahayag, Kun diin ang hangin nga timog ginasabwag sa ibabaw sa yuta?
In what way is the light scattered, and the heat distributed, over the earth?
25 Kinsa ba ang nagkutkut ug kanal alang sa tubig nga mosalanap; Kun usa ka agianan alang sa kilat sa dalugdug;
Who gave a course to the rainstorms, and a path to the resounding thunder,
26 Sa pagpaulan niini sa yuta diin walay tawo nga nagpuyo; Didto sa kamingawan diin walay bisan usa ka tawo;
so that it would rain on the earth far from man, in the wilderness where no mortal lingers,
27 Aron sa pagtagbaw sa yutang awaaw ug sa biniyaan, Ug aron sa pagpatubo sa linghod nga balili?
so that it would fill impassable and desolate places, and would bring forth green plants?
28 May amahan ba ang ulan? Kun kinsa ba ang nag-anak sa mga tulo sa yamog?
Who is the father of rain, or who conceived the drops of dew?
29 Kang kinsa bang taguangkan naggikan ang yelo? Ug ang tun-og sa gabii sa langit nga maputi kinsa ba ang nag-anak niini?
From whose womb did the ice proceed, and who created the frost from the air?
30 Ang katubigan mitago sa ilang kaugalingon ug nangahimo ingon sa bato, Ug ang ibabaw sa kahiladman natibugol.
The waters are hardened to become like stone, and the surface of the abyss freezes over.
31 Makabugkos ka ba sa mga pungpong sa mga Pleyades, Kun makabadbad ka ba sa mga gitagkos sa Orion?
Will you have the strength to join together the sparkling stars of the Pleiades, or are you able to disperse the circling of Arcturus?
32 Makamando ka ba sa mga Mazaroth sa ilang panahon? Kun makadumala ka ba sa Oso ug sa iyang mga kakuyog?
Can you bring forth the morning star, in its time, and make the evening star rise over the sons of the earth?
33 Nahibalo ka ba sa mga tulomanon sa mga langit? Makahimo ka ba sa pagtukod sa gingharian niini diha sa yuta?
Do you know the order of heaven, and can you explain its rules here on the earth?
34 Makahimo ka ba sa pagpatugbaw sa imong tingog sa kapanganoran, Aron ang kadagaya sa tubig makalapaw kanimo?
Can you lift up your voice to the clouds, so that an onslaught of waters will cover you?
35 Makasugo ka ba sa mga kilat, aron sila manlakaw, Ug manag-ingon kanimo: Ania kami?
Can you send forth lightning bolts, and will they go, and on returning, say to you: “Here we are?”
36 Kinsa ba ang nagbutang ug kaalam sa kinasulorang bahin? Kun kinsa ba ang naghatag ug salabutan sa utok?
Who placed discernment in the guts of man, or who gave the rooster intelligence?
37 Kinsa ba ang makaihap sa mga panganod pinaagi sa kaalam? Kun kinsa ba ang arang makabubo sa mga botella sa langit,
Who can describe the rules of the heavens, or who can put to rest the harmony of heaven?
38 Sa diha nga ang abug managkatapok, Ug ang tibugol sa yuta managkaipon?
When was the dust cast to become the earth, and when were its clods fastened together?
39 Makapangita ba ikaw sa tukbonon sa baye nga leon, Kun makatagbaw ka ba sa mga batan-ong leon,
Will you seize prey for the lioness, and will you sustain the lives of her young,
40 Sa diha nga sila nagalubog sa ilang mga lungib, Ug nanagpuyo sa mga langub aron sa pagbanhig?
as they rest in their dens or lie in wait in pits?
41 Kinsa ba ang nagaandam sa uwak sa iyang makaon, Sa diha nga ang iyang mga kuyabog nanagsangpit sa Dios, Ug nanghisalaag tungod sa kakulangan sa makaon?
Who provides the raven with its meal, when her chicks cry out to God, as they wander around because they have no food?