Job 38

1 Unya si Jehova mitubag kang Job gikan sa alimpulos, ug miingon:

And after Elius had ceased from speaking, the Lord spoke to Job through the whirlwind and clouds, [saying],

2 Kinsa kini nga nagangitngit sa tambag Pinaagi sa mga pulong nga walay kahibalo?

Who is this that hides counsel from me, and confines words in [his] heart, and thinks to conceal [them] from me?

3 Baksan mo karon ang imong hawak ingon nga usa ka tawo; Kay pangutan-on ko ikaw karon, ug tubagon mo ako.

Gird your loins like a man; and I will ask you, and do you answer me.

4 Diin ka man sa pagtukod ko sa kalibutan? Sumulti ka, kong daw anaay imong salabutan.

Where was you when I founded the earth? tell me now, if you have knowledge,

5 Kinsa ang nagbuot sa gidak-on niini, kong ikaw nasayud man ugaling? Kun kinsa ba ang nagabitad sa pasul sa ibabaw niana?

who set the measures of it, if you know? or who stretched a line upon it?

6 Unsa ba ang gihimong patukoranan niini? Kun kinsa ba ang nagapahaluna sa pamag-ang niana,

On what are its rings fastened? and who is he that laid the corner-stone upon it?

7 Sa nagakadungan pag-awit ang mga bitoon sa kabuntagon, Ug ang tanang mga anak sa Dios nagkaduyog sa pagsinggit sa kalipay?

When the stars were made, all my angels praised me with a loud voice.

8 Kun kinsa ba ang nagtak-um sa mga pultahan sa dagat, Sa nabukas kini, ingon sa daw nagagula kini gikan sa taguangkan;

And I shut up the sea with gates, when it rushed out, coming forth out its mother's womb.

9 Sa gihimo nako ang panganod nga maoy bisti niana, Ug ang dagkung kangitngit maoy bakbak niana,

And I made a cloud its clothing, and swathed it in mist.

10 Ug sa gipahamutang nako niini ang akong utlanan, Ug gipahaluna ang mga rehas ug mga pultahan,

And I set bounds to it, surrounding it with bars and gates.

11 Ug nag-ingon: Kutob ra dinhi ang imong kadangatan, apan dili na molabaw; Ug anhi ra dinhi ang pagapuyan sa imong mga balod nga mapahitas-on!

And I said to it, Hitherto shall you come, but you shall not go beyond, but your waves shall be confined within you.

12 Nakagsugo ka ba sa kabuntagon sukad sa sinugdan sa imong mga adlaw, Ug gikatultulan mo ba ang kaadlawon sa iyang pinuy-anan;

Or did I order the morning light in your time; and [did] the morning star [then first] see his appointed place;

13 Aron kini makaghupot sa mga kinatumyan sa yuta, Ug mauyog niana ang mga tawong dautan?

to lay hold of the extremities of the earth, to cast out the ungodly out of it?

14 Kini nabalhin ingon sa yanang sa ilalum sa patikan; Ug ang tanang mga butang nahiluna sama sa usa ka bisti:

Or did you take clay of the ground, and form a living creature, and set it with the power of speech upon the earth?

15 Ug gikan sa mga tawong dautan ang ilang mga suga gipanguha, Ug ang taas nga bukton naputol.

And have you removed light from the ungodly, and crushed the arm of the proud?

16 Nakaadto ka ba sa mga tubod sa ilalum sa dagat? Kun nakalakaw ka ba sa luklukanan sa kahiladman?

Or have you gone to the source of the sea, and walked in the tracks of the deep?

17 Gipadayag ba kanimo ang mga ganghaan sa kamatayon? Kun nakakita ka ba sa mga pultahan sa landong sa kamatayon?

And do the gates of death open to you for fear; and did the porters of hell quake when they saw you? (questioned)

18 Nakita ba nimo ang tibook gilapdon sa yuta? Magpahayag ka, kong nasayud ka man ugaling niining tanan.

And have you been instructed in the breadth of the [whole earth] under heaven? tell me now, what is the extent of it?

19 Hain ba ang dalan padulong sa pinuy-anan sa kahayag? Ug mahatungod sa kangitngitan hain ba ang dapit niini,

And in what kind of a land does the light dwell? and of what kind is the place of darkness?

20 Aron kini madala mo sa iyag kinutoban, Ug aron makita mo ang agianan padulong sa balay niini?

If you could bring me to their [utmost] boundaries, and if also you know their paths;

21 Sa walay duhaduha, ikaw nahibalo, sanglit daan ka na man nga natawo, Ug daku may uyamut ang gidaghanon sa imong mga adlaw!

I know then that you were born at that time, and the number of your years is great.

22 Nakasulod ka ba sa kabahandian sa nieve, Kun nakita ba nimo ang mga kabahandian sa ulan-nga-yelo,

But have you gone to the treasures of snow? and have you seen the treasures of hail?

23 Nga akong gitagana alang sa panahon sa kasamok, Alang sa adlaw sa gubat ug sa pakig-away?

And is there a store [of them], for you against the time of [your] enemies, for the day of wars and battle?

24 Hain ba ang dalan diin atua gibahin ang kahayag, Kun diin ang hangin nga timog ginasabwag sa ibabaw sa yuta?

And whence proceeds the frost? or [whence] is the south wind dispersed over the [whole world] under heaven?

25 Kinsa ba ang nagkutkut ug kanal alang sa tubig nga mosalanap; Kun usa ka agianan alang sa kilat sa dalugdug;

And who prepared a course for the violent rain, and a way for the thunders;

26 Sa pagpaulan niini sa yuta diin walay tawo nga nagpuyo; Didto sa kamingawan diin walay bisan usa ka tawo;

to rain upon the land where [there is] no man, the wilderness, where there is not a man in it; so as to feed the untrodden and uninhabited [land],

27 Aron sa pagtagbaw sa yutang awaaw ug sa biniyaan, Ug aron sa pagpatubo sa linghod nga balili?

and cause it to send forth a crop of green herbs?

28 May amahan ba ang ulan? Kun kinsa ba ang nag-anak sa mga tulo sa yamog?

Who is the rain's father? and who has generated the drops of dew?

29 Kang kinsa bang taguangkan naggikan ang yelo? Ug ang tun-og sa gabii sa langit nga maputi kinsa ba ang nag-anak niini?

And out of whose womb comes the ice? and who has produced the frost in the sky,

30 Ang katubigan mitago sa ilang kaugalingon ug nangahimo ingon sa bato, Ug ang ibabaw sa kahiladman natibugol.

which descends like flowing water? who has terrified the face of the ungodly?

31 Makabugkos ka ba sa mga pungpong sa mga Pleyades, Kun makabadbad ka ba sa mga gitagkos sa Orion?

And do you understand the band of Pleias, and have you opened the barrier of Orion?

32 Makamando ka ba sa mga Mazaroth sa ilang panahon? Kun makadumala ka ba sa Oso ug sa iyang mga kakuyog?

Or will you reveal Mazuroth in his season, and the evening star with his rays? Will you guide them?

33 Nahibalo ka ba sa mga tulomanon sa mga langit? Makahimo ka ba sa pagtukod sa gingharian niini diha sa yuta?

And know you the changes of heaven, or the events which take place together under heaven?

34 Makahimo ka ba sa pagpatugbaw sa imong tingog sa kapanganoran, Aron ang kadagaya sa tubig makalapaw kanimo?

And will you call a cloud with your voice, and will it obey you with a violent shower of much rain?

35 Makasugo ka ba sa mga kilat, aron sila manlakaw, Ug manag-ingon kanimo: Ania kami?

And will you send lightnings, and they shall go? and shall they say to you, What is [your pleasure]?

36 Kinsa ba ang nagbutang ug kaalam sa kinasulorang bahin? Kun kinsa ba ang naghatag ug salabutan sa utok?

And who has given to women skill in weaving, or knowledge of embroidery?

37 Kinsa ba ang makaihap sa mga panganod pinaagi sa kaalam? Kun kinsa ba ang arang makabubo sa mga botella sa langit,

And who is he that numbers the clouds in wisdom, and has bowed the heaven [down] to the earth?

38 Sa diha nga ang abug managkatapok, Ug ang tibugol sa yuta managkaipon?

For it is spread out as dusty earth, and I have cemented it as one hewn stone to another.

39 Makapangita ba ikaw sa tukbonon sa baye nga leon, Kun makatagbaw ka ba sa mga batan-ong leon,

And will you hunt a prey for the lions? and satisfy the desires of the serpents?

40 Sa diha nga sila nagalubog sa ilang mga lungib, Ug nanagpuyo sa mga langub aron sa pagbanhig?

For they fear in their lairs, and lying in wait couch in the woods.

41 Kinsa ba ang nagaandam sa uwak sa iyang makaon, Sa diha nga ang iyang mga kuyabog nanagsangpit sa Dios, Ug nanghisalaag tungod sa kakulangan sa makaon?

And who has prepared food for the raven? for its young ones wander and cry to the Lord, in search of food.