Job 28
1 Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
Surely there is a vein for the silver, and a place for gold where they fine it.
2 Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
Iron is taken out of the earth, and brass is molten out of the stone.
3 Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
He sets an end to darkness, and searches out all perfection: the stones of darkness, and the shadow of death.
4 Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
The flood breaks out from the inhabitant; even the waters forgotten of the foot: they are dried up, they are gone away from men.
5 Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
As for the earth, out of it comes bread: and under it is turned up as it were fire.
6 Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
The stones of it are the place of sapphires: and it has dust of gold.
7 Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
There is a path which no fowl knows, and which the vulture's eye has not seen:
8 Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
The lion's whelps have not trodden it, nor the fierce lion passed by it.
9 Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
He puts forth his hand upon the rock; he overturns the mountains by the roots.
10 Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
He cuts out rivers among the rocks; and his eye sees every precious thing.
11 Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
He binds the floods from overflowing; and the thing that is hid brings he forth to light.
12 Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
But where shall wisdom be found? and where is the place of understanding?
13 Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
Man knows not the price thereof; neither is it found in the land of the living.
14 Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
The depth says, It is not in me: and the sea says, It is not with me.
15 Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
It cannot be got for gold, neither shall silver be weighed for the price thereof.
16 Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
It cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
The gold and the crystal cannot equal it: and the exchange of it shall not be for jewels of fine gold.
18 Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
No mention shall be made of coral, or of pearls: for the price of wisdom is above rubies.
19 Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
The topaz of Ethiopia shall not equal it, neither shall it be valued with pure gold.
20 Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
Whence then comes wisdom? and where is the place of understanding?
21 Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
Seeing it is hid from the eyes of all living, and kept close from the fowls of the air.
22 Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
Destruction and death say, We have heard the fame thereof with our ears.
23 Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
God understands the way thereof, and he knows the place thereof.
24 Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
For he looks to the ends of the earth, and sees under the whole heaven;
25 Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
To make the weight for the winds; and he weights the waters by measure.
26 Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
When he made a decree for the rain, and a way for the lightning of the thunder:
27 Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
Then did he see it, and declare it; he prepared it, yea, and searched it out.
28 Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
And unto man he said, Behold, the fear of the LORD, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.
