Job 28
1 Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
Truly there is a mine for silver, and a place where gold is washed out.
2 Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
Iron is taken out of the earth, and stone is changed into brass by the fire.
3 Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
Man puts an end to the dark, searching out to the farthest limit the stones of the deep places of the dark.
4 Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
He makes a deep mine far away from those living in the light of day; when they go about on the earth, they have no knowledge of those who are under them, who are hanging far from men, twisting from side to side on a cord.
5 Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
As for the earth, bread comes out of it; but under its face it is turned up as if by fire.
6 Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
Its stones are the place of sapphires, and it has dust of gold.
7 Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
No bird has knowledge of it, and the hawk's eye has never seen it.
8 Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
The great beasts have not gone over it, and the cruel lion has not taken that way.
9 Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
Man puts out his hand on the hard rock, overturning mountains by the roots.
10 Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
He makes deep ways, cut through the rock, and his eye sees everything of value.
11 Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
He keeps back the streams from flowing, and makes the secret things come out into the light.
12 Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
But where may wisdom be seen? and where is the resting-place of knowledge?
13 Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
Man has not seen the way to it, and it is not in the land of the living.
14 Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
The deep waters say, It is not in me: and the sea says, It is not with me.
15 Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
Gold may not be given for it, or a weight of silver in payment for it.
16 Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
It may not be valued with the gold of Ophir, with the onyx of great price, or the sapphire.
17 Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
Gold and glass are not equal to it in price, and it may not be exchanged for jewels of the best gold.
18 Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
There is no need to say anything about coral or crystal; and the value of wisdom is greater than that of pearls.
19 Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
The topaz of Ethiopia is not equal to it, and it may not be valued with the best gold.
20 Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
From where then does wisdom come, and where is the resting-place of knowledge?
21 Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
For it is kept secret from the eyes of all living, unseen by the birds of the air.
22 Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
Destruction and Death say, We have only had word of it with our ears.
23 Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
God has knowledge of the way to it, and of its resting-place;
24 Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
For his eyes go to the ends of the earth, and he sees everything under heaven.
25 Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
When he made a weight for the wind, measuring out the waters;
26 Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
When he made a law for the rain, and a way for the thunder-flames;
27 Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
Then he saw it, and put it on record; he gave it its fixed form, searching it out completely.
28 Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
And he said to man, Truly the fear of the Lord is wisdom, and to keep from evil is the way to knowledge.
