< Jeremias 44 >
1 Ang pulong nga midangat kang Jeremias mahatungod sa tanang mga Judio nga nagpuyo sa yuta sa Egipto, nga nanagpuyo didto sa Migdol, ug didto sa Tapnes, ug didto sa Memphis, ug didto sa yuta sa patros, nga nagaingon:
This is the message that came to Jeremiah regarding all the people of Judah living in Egypt—in Migdol, Tahpanhes, and Memphis—and in Upper Egypt.
2 Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Nakakita kamo sa tanang kadautan nga gipadala ko batok sa Jerusalem, ug batok sa tanang mga ciudad sa Juda; ug, ania karon, niining adlawa sila nangahimo nga biniyaan, ug walay tawo nga nagapuyo didto.
This is what the Lord Almighty, the God of Israel, says: You saw the complete disaster that I brought down on Jerusalem and all the towns of Judah. You can see how today they're ruined and abandoned
3 Tungod sa ilang pagkadautan nga ilang nahimo sa paghagit kanako sa kasuko, nga sila ming-adto sa pagsunog ug incienso, ug sa pag-alagad sa laing mga dios, nga wala nila hing-ilhi, ni nakaila sila, ni kamo, ni ang inyong mga amahan.
because of the evil they did. They made me angry by burning incense and serving other gods that they hadn't ever known, and you and your forefathers hadn't known either.
4 Bisan pa niana gipadala ko kaninyo ang tanan ko nga mga alagad nga mga manalagna, nga mingbangon pagsayo ug nga mingpadala kanila, sa pag-ingon: Oh, ayaw pagbuhata kining dulumtanan nga butang nga akong ginadumtan.
I sent you all my servants the prophets time and again to warn you: “Don't do these offensive things that I hate.”
5 Apan sila wala managpatalinghug, ni managpakiling sa ilang mga igdulungog sa pagtalikod gikan sa ilang pagkadautan, sa dili na pagsunog ug incienso sa laing mga dios.
But you refused to listen or to pay attention. You didn't stop their wickedness or burning incense in worship of other gods.
6 Tungod niini ang akongkaligutgut ug ang akong kasuko gibubo, ug misilaub diha sa mga ciudad sa Juda ug sa kadalanan sa Jerusalem; ug sila nangagun-ob, ug nangahimong biniyaan, ingon sa nahitabo niiing adlawa.
That's why my furious anger poured out and set fire to the towns of Judah and burned in the streets of Jerusalem, making them the abandoned ruins they still are today.
7 Busa karon mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ngano man nga nagbuhat kamo niining dakung kadautan batok sa inyong kaugalingong mga kalag, sa pagpahimulag gikan kaninyo sa lalake ug sa babaye, sa bata ug sa masuso, gikan sa kinataliwad-an sa Juda, aron sa pagbiya kaninyo nga walay mahasalin;
So this is what the Lord God Almighty, the God of Israel, says: Why are you hurting yourselves so badly by removing from Judah every man, woman, child, infant, so you don't have anyone left?
8 Nga niana gihagit ninyo ako sa kasuko pinaagi sa mga buhat sa inyong mga kamot, nga nagasunog kamo ug incienso sa laing mga dios didto sa yuta sa Egipto, diin ming-adto kamo aron sa pagpuyo; aron ba kamo mahimulag, ug aron ba kamo mahimong usa ka tinunglo ug usa ka talamayon sa taliwala sa tanang mga nasud yuta?
Why are you making me angry by what you do, burning incense to other gods in Egypt where you have come to live? Because if this you will be destroyed, and will you will become a curse word, an expression of condemnation among all the nations on earth.
9 Nangalimot ba kamo sa pagkadautan sa inyong mga amahan, ug sa pagkadautan sa mga hari sa Juda, ug sa pagkadautan sa ilang mga asawa, ug sa inyong kaugalingon pagkadautan, ug sa pagkadautan sa inyong mga asawa, nga ilang gihimo didto sa yuta sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem?
Have you forgotten the evil of your forefathers and the evil of the kings of Judah and the evil of their wives, as well as your own evil and the evil your wives, all practiced in the country of Judah and in the streets of Jerusalem?
10 Sila wala managpaubos bisan pa hangtud niining adlaw, ni aduna sila'y kah adlok, ni maglakaw sa akong Kasugoan, ni sa akong kabalaoran, nga akong gibutang sa inyong atubangan ug sa atubangan sa inyong mga amahan.
Even up to now you haven't shown any remorse or reverence. You haven't followed my rules and regulations I gave you and your forefathers.
11 Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Ania karon, ibutang ko ang akong nawong batok kaninyo alang sa kadautan, bisan pa sa paglaglag sa tibook nga Juda.
So this is what the Lord Almighty, the God of Israel, says: I am determined to bring disaster and to wipe out everyone from Judah.
12 Ug kuhaon ko ang salin sa Juda, nga mingpatumong sa ilang mga nawong sa pag-adto sa yuta sa Egipto aron sa pagpuyo didto, ug sila nga tanan mangaut-ut didto; ug mangapukan sila didto sa yuta sa Egipto; sila pagapuhoon pinaagi sa espada ug sa gutom; sila mangamatay, gikan sa labing ubos bisan ngadto sa labing dagku kanila, pinaagi sa espada ug pinaagi sa gutom; ug sila mangahimong mga dulumtanan, ug makapatingala, ug usa ka tinunglo, ug usa ka kaulawan.
I'm going to destroy you who are left who decided to go to Egypt to live there. You will die there, killed by the sword or by famine. Whoever you are, from the least to the most important, you're going to die by sword or by famine; and you will become a curse word, something horrible, an insult, an expression of condemnation.
13 Kay silotan ko sila nga mopuyo sa yuta sa Egipto, ingon sa pagsilot ko sa Jerusalem, pinaagi sa espada, pinaagi sa gutom, ug pinaagi sa kamatay;
I'm going to punish you who live in Egypt like I punished Jerusalem, by war and famine and disease.
14 Sa pagkaagi nga sa mga salin sa Juda nga ming-adto sa Egipto sa pagpuyo didto, walay makagawas kun mahibilin aron sa pagpauli ngadto sa yuta sa Juda diin sila may tinguha sa pagbalik sa pagpuyo didto: kay walay mahabalik gawas kadto lamang nga makakalagiw.
Nobody who is left from Judah who has gone to live in Egypt will escape or survive to return to the country of Judah. You long to go back and live there, but nobody will return except a few stragglers.
15 Unya ang tanang mga lalake nga masayud nga ang ilang mga asawa nanagsunog ug incienso sa laing mga dios, ug ang tanang mga babaye nga nanagtindog sa haduol didto, usa ka dakung pagkatigum, bisan pa ang tibook katawohan nga nagpuyo sa yuta sa Egipto, sa Patros, mitubag sila kang Jeremias, sa pag-ingon:
All the men who knew that their wives were burning incense to other gods, and all the women who were there, a great crowd of people, those living in Egypt and Upper Egypt all told Jeremiah,
16 Mahatungod sa pulong nga imong gipamulong kanamo sa ngalan ni Jehova, dili kami magpatalinghug kanimo.
“Even though you say this message is from the Lord, we're not going to listen to you”
17 Apan sa pagkatinuod buhaton gayud namo ang tagsatagsa ka pulong nga mogula sa among baba, ang pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug ang pagtagay ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, ingon sa amo nang gihimo, kami ug ang among mga amahan, ang among mga hari ug ang among mga principe, sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem; kay kami kaniadto may daghang mga kalan-on, ug mga maayo man kami, ug wala makakita ug kadautan.
In fact we're going to do everything we said we would. We'll burn incense to the Queen of Heaven and offer drink offerings to worship her as we did before, just like our fathers, our kings, and our officials who did the same things in the towns of Judah and in the streets of Jerusalem. Back then we had plenty of food and we were well off and nothing bad happened to us.
18 Apan sukad kami makabiya sa pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa pagtagay ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, nakulangan kami sa tanang mga butang; ug nangaut-ut kini pinaagi sa espada ug sa gutom.
But ever since we stopped burning incense to the Queen of Heaven and pouring out drink offerings to worship her, we've lost everything and have been dying as a result of war and famine.
19 Ug sa diha nga nagsunog kami ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa nagtagau ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, nagbuhat ba kami kaniya ug mga tinapay aron sa pagsimba kaniya, ug nagtagay ba kami ug halad-nga-ilimnon alang kaniya, sa wala ang among mga bana?
“On top of that,” the women added, “when we burned incense to the Queen of Heaven and poured out drink offerings to worship her, did we do this without our husbands knowing about it, that we baked cakes stamped with her image and poured out drink offerings to worship her?”
20 Unya si Jeremias misulti sa tibook nga katawohan, sa mga lalake, ug sa mga babaye, bisan pa sa tibook nga katawohan nga nanaghatag kaniya nianang tubaga, sa pag-ingon:
Jeremiah replied to all the people, both men and women, who were responding to him,
21 Ang incienso nga inyong gisunog didto sa mga ciudad sa Juda, ug sa kadalanan sa Jerusalem, kamo ug ang inyong mga amahan, ang inyong mga hari ug ang inyong mga principe, ug ang katawohan sa yuta, wala ba si Jehova mahanumdum kanila, ug wala ba kini mahidangat sa iyang panumduman?
“About that incense you burned to other gods in the towns of Judah and in the streets of Jerusalem, as well as your fathers, your kings, your officials, and the ordinary people—don't you think the Lord wouldn't remember and think about it?
22 Sa pagkaagi nga si Jehova wala na makaantus, tungod sa pagkadautan sa inyong mga buhat, ug tungod sa mga dulumtanan nga inyong nahimo; busa mao nga ang inyong yuta nahimong biniyaan, ug usa nga makapatingala, ug usa ka tinunglo, walay mausa nga pumoluyo, ingon sa nahitabo niining adlawa.
The Lord couldn't take it anymore—the evil things you did and your disgusting acts—so your country was turned into an uninhabited wasteland, a place of horror and a curse word to others, as it still is today.
23 Tungod kay nanagsunog kamo ug incienso, ug tungod kay nakasala kamo batok kang Jehova, ug wala magsugot sa tingog ni Jehova, ni maglakaw sa iyang Kasugoan, ni sa iyang kabalaoran, ni sa iyang mga pagpamatuod; busa kining kadautan nahitabo kaninyo, ingon sa nahitabo niining adlawa.
As you can see today, the disaster you've experienced happened because you burned incense to other gods and sinned against the Lord, refusing to listen to the Lord or to follow his instructions, his rules, and his regulations.”
24 Labut pa si Jeremias miingon sa tibook nga katawohan, ug sa tanang mga babaye: Pamati kamo sa pulong ni Jehova, ang tibook nga Juda nga ania sa yuta sa Egipto:
Then Jeremiah told everyone, including all the women, “Listen to the Lord's message, all you people from Judah living here in Egypt.
25 Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel, nga nagaingon: Kamo ug ang inyong mga asawa mingsulti pinaagi sa inyong mga baba, ug nagatuman niana pinaagi sa inyong mga kamot, sa pag-ingon: Kami sa pagkamatuod magtuman kami sa among mga panaad nga among gipanaad, sa pagsunog ug incienso alang sa reina sa langit, ug sa pagtagay ug mga halad-nga-ilimnon alang kaniya; nan tukoron ninyo ang inyong mga panaad, ug tumanon ninyo ang inyong mga panaad.
This is what the Lord Almighty, the God of Israel, says: You and your wives, you've said what you're going to do, and you've done what you said! You said, ‘We're going to keep our promise to burn incense to the Queen of Heaven and to pour out drink offerings to worship her.’ So go ahead! Do what you've said! Keep your promises!
26 Busa, pamati kamo sa pulong ni Jehova, Oh, tibook nga Juda nga nagapuyo sa yuta sa Egipto: Ania karon, ako nakapanumpa pinaagi sa daku ko nga ngalan, nagaingon si Jehova, aron nga ang akong ngalan dili na hisgutan sa baba sa bisan kinsang tawo sa Juda, sa tibook nga yuta sa Egipto, sa pag-ingon: Samtang buhi si Jehova nga Ginoo.
But even so, listen to what the Lord says, all you people from Judah living here in Egypt: I guarantee by all that I am, says the Lord, that none of you living in the Egypt will ever use my name or swear, ‘As the Lord God lives.’
27 Ania karon, ako magabantay kanila alang sa kadautan, ug dili alang sa kaayohan; ug ang tanang mga tawo sa Juda nga ania sa yuta sa Egipto mangaut-ut pinaagi sa espada, ug pinaagi sa gutom, hangtud nga matibawas sila.
I will take care of them in the bad sense, and not in the good sense. All the people from Judah who are in Egypt will die by sword or famine, until they are wiped out.
28 Ug sila nga makagawas sa espada mobalik gikan sa yuta sa Egipto ngadto sa yuta sa Juda, diyutay ang gidaghanon; ug ang tanan nga salin sa Juda nga ming-adto sa yuta sa Egipto aron sa pagpuyo didto, mangasayud ra sila kang kinsang pulong ang molungtad, ang ako, kun ang ila ba.
Those who manage to avoid being killed by the sword will go back to Judah from Egypt. But there will only be a few of them, and then all who were left from Judah and went to live in Egypt will know who's telling the truth—me or them!
29 Ug kini maoy timaan alang kaninyo, nagaingon si Jehova, nga ako magasilot kaninyo dinhi niining dapita, aron kamo mahibalo nga ang akong mga pulong sa pagkatinuod magapadayon batok kaninyo alang sa kadautan:
This is your sign to prove that I'm going to punish you here, declares the Lord, so that you'll know for certain that my threats against you will really happen.
30 Mao kini ang giiingon ni Jehova: Ania karon, akong ihatag si Faraon Hopra nga hari sa Egipto, ngadto sa kamot sa iyang mga kaaway, ug ngadto sa kamot nila nga nanagpangita sa iyang kinabuhi; ingon nga akong gihatag si Sedechias nga hari sa Juda ngadto sa kamot ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, nga mao ang iyang kaaway, ug nangita sa iyang kinabuhi.
This is what the Lord says: Look! I'm going to hand over Pharaoh Hophra king of Egypt to his enemies who are trying to kill him, in the same way that I handed over Zedekiah king of Judah to Nebuchadnezzar king of Babylon, his enemy who was trying to kill him.”