Jeremias 36
1 Ug nahitabo sa ikaupat ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias nga hari sa Juda, nga kining pulonga midangat kang Jeremias gikan kang Jehova, nga nagaingon:
When Jehoiakim had been the king of Judah for almost four years, Yahweh gave this message to me:
2 Kumuha ka ug usa ka linukot sa usa ka basahon, ug isulat niini ang tanang mga pulong na gisulti ko kanimo batok sa Israel, ug batok sa Juda, ug batok sa tanang mga nasud, sukad sa adlaw sa akong pagsulti kanimo, sukad sa mga adlaw ni Josias, bisan pa hangtud niining adlawa.
“Get a scroll, and write on it the messages that I have given to you regarding Israel, Judah, and the other nations. Write all of the messages, starting from the time that I gave you the first message, when Josiah was the king, up until now.
3 Tingali nga ang balay sa Juda mamati sa tanang kadautan na gitinguha ko nga pagabuhaton kanila; aron sila mobalik ang tagsatagsa kanila gikan sa dautan niyang dalan; aron ako makapasaylo sa ilang pagkadautan ug sa ilang mga sala.
When the people of Judah hear [again] about all the disasters that I plan to cause them to experience, perhaps each one of them will repent. If they do that, I will be able to forgive them for the wrong/evil things that they have done.”
4 Unya si Jeremias mitawag kang Baruch ang anak nga lalake ni Nerias; ug si Baruch misulat gikan sa baba ni Jeremias sa tanang mga pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong kaniya, diha sa linukot sa usa ka basahon.
[So] I summoned Baruch, the son of Neraiah. Then, as I dictated to him all the messages that Yahweh had spoken to me, he wrote them on a scroll.
5 Ug si Jeremias nagsugo kang Baruch, nga nagaingon: Ako gibilanggo; ako dili makaadto sa balay ni Jehova:
Then I said to him, “I am not allowed to [leave here and] go to the temple.
6 Busa umadto ka, ug basaha diha sa linukot, nga imong ginasulat gikan sa akong baba, ang mga pulong ni Jehova sa mga igdulungog sa mga tawo sulod sa balay ni Jehova sa adlaw sa pagpuasa; ug ingon man usab basahon mo kana sa mga igdulungog sa tibook nga Juda nga nagapanggula sa ilang mga ciudad.
So, you go [to the temple] on the [next] day when the people are (fasting/abstaining from food), and read to them the messages from Yahweh that you wrote while I dictated them to you. Read them [aloud] to all the people [who are there, including] the people of Judah who come [there] from their towns.
7 Tingali kaha nga ipasaka nila ang ilang pangamuyo sa atubangan ni Jehova, ug ang tagsatagsa mobalik gikan sa iyang dautan nga dalan: kay daku ang kasuko ug kaligutgut nga gipamulong ni Jehova batok niini nga katawohan.
Perhaps they will turn from their evil behavior and request Yahweh [to act mercifully toward them]. [They must do that, ] because Yahweh is very angry with them and has threatened to punish them severely.”
8 Ug si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias nagtuman sumala sa tanang gisugo kaniya ni Jeremias nga manalagna, nga nagbasa gikan sa basahon sa mga pulong ni Jehova sulod sa balay ni Jehova.
Baruch did what I told him to do. He [went to the temple and] read [to the people] all those messages from Yahweh.
9 Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni Joacim ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, sa ikasiyam ka bulan, nga gimantala nila ang usa ka pagpuasa sa atubangan ni Jehova sa tibook katawohan sa Jerusalem, ug sa tibook katawohan nga ming-abut gikan sa ciudad sa Juda ngadto sa Jerusalem.
He did it in December on a day when their leaders had proclaimed that all the people in Jerusalem and the people who had come there from [other] towns in Judah should fast to [please/honor] Yahweh. [It was when] Jehoiakim had been king for almost five years.
10 Unya mibasa si Baruch diha sa basabon sa mga pulong ni Jeremias sulod sa balay ni Jehova, sulod sa lawak ni Gemarias ang anak nga lalake ni Safan nga escriba, sa ibabaw nga sawang, sa tukmaan sa bag-ong pultahan sa balay ni Jehova sa mga igdulungog sa tibook katawohan.
Baruch read to all the people the messages [that he had written] on the scroll. [He read them while he was] in the temple, in the room where Gemariah stayed. He was the son of Shaphan, [who had previously been the king’s] secretary. That room was close to the upper courtyard [of the temple], near the entrance to the temple that is [called] the New Gate.
11 Ug sa diha nga si Micheas ang anak nga lalake ni Gemarias, ang anak nga lalake ni Safan, nakadungog sa tanang mga pulong ni Jehova gikan sa basahon,
When Micaiah, who was the son of Gemariah and grandson of Shaphan, heard those messages from Yahweh,
12 Miadto siya sa balay sa hari, sulod sa lawak sa escriba: ug ania karon, ang tanang mga principe nanlingkod didto, nga mao si Elisama ang escriba, ug si Delaias ang anak nga lalake ni Semaias, ug si Elnathan ang anak nga lalake ni Achbor, ug si Gemarias ang anak nga lalake ni Safan, ug si Sedechias ang anak nga lalake ni Ananias, ug ang tanang mga principe.
he went down to the secretary’s room in the palace, where all the king’s officials were meeting. Elishama the [king’s] secretary [was there]. Delaiah the son of Shemaiah, Elnathan the son of Acbor, Gemariah, Zedekiah the son of Hananiah, and all the [other] officials [of the king were also there].
13 Unya si Micheas nagpahayag kanila sa tanang mga pulong nga iyang nadungog, sa pagbasa ni Baruch sa basalhon diha sa mga igdulungog sa katawohan.
When Micaiah told them about the messages that Baruch had been reading to the people,
14 Busa ang tanang mga principe mingpadala kang Jehudi ang anak nga lalake ni Nethanias anak nga lalake ni Selemias ang anak nga lalake ni Chusi, ngadto kang Baruch, sa pag-ingon: Dad-a sa imong kamot ang linukot diin ikaw magbasa diha sa mga igdulungog sa katawohan, ug umari ka. Busa si Baruch ang anak nga lalake ni Nerias mikuha sa linukot sa iyang kamot, ug miadto kanila.
the officials sent Jehudi, who was the son of Nethaniah and grandson of Shelemiah and great-grandson of Cushi, to tell Baruch to come [and read the messages to them, also]. So Baruch took the scroll and went to them.
15 Ug sila ming-ingon kaniya: Lumingkod sa karon, ug basaha kini sa among mga igdulungog. Busa si Baruch mibasa niini sa ilang mga igdulungog.
They said to him, “Please sit down and read it [to us].” So Baruch did what they requested.
16 Ug nahitabo, nga sa nakadungog sila sa tanang mga pulong, giabut sila ug kahadlok sa usa ug usa, ug ming-ingon kang Baruch: Sa walay duhaduha suginlan ta gayud ang hari mahitungod niining mga pulonga.
After they had heard all the messages, they were afraid. They looked at each other and [then] they said, “We must tell these messages to the king!”
17 Ug sila nangutana kang Baruch, sa pag-ingon: Suginli kami karon, kong giunsa mo gayud ang pagsulat niining tanan nga mga pulong gikan sa iyang baba?
Then they asked Baruch, “How did you get this scroll? Did Jeremiah dictate to you all the messages on this scroll?”
18 Unya si Baruch mitubag kanila: Siya mibungat niining tanan nga mga pulong kanako sa iyang baba, ug gisulat ko kini sa tinta dinhi sa basahon.
Baruch replied, “[Yes], Jeremiah dictated them to me, and I wrote them with ink on this scroll.”
19 Unya ming-ingon ang mga principe kang Baruch: Lakaw, magtago ka, ikaw ug si Jeremias; ug ayaw kamo pagpahibalo sa bisan kinsang tawo kong hain kamo.
Then the officials told Baruch, “You and Jeremiah must both hide. Do not tell anyone where you are!”
20 Ug sila ming-adto sa hari sulod sa sawang, apan ilang gibutang ang linukot sa lawak ni Elisama nga escriba; ug gisugilon nila ang tanan nga mga pulong sa mga igdulungog sa hari.
They put the scroll in the room of Elishama, the king’s secretary. Then they went to the king, who was in the courtyard, and reported to him everything [that Baruch had read to them].
21 Busa si Jehudi gisugo sa hari sa pagpakuha sa linukot; ug kini iyang gikuha gikan sa lawak ni Elisama ang escriba. Ug kini gibasa ni Jehudi sa mga igdulungog sa hari, ug sa mga igdulungog sa tanang mga principe nga nanagtindog tupad sa hari.
Then the king sent Jehudi to get the scroll. Jehudi brought it from Elishama’s room and read it to the king, while all the [king’s] officials were standing there.
22 Karon ang hari naglingkod sulod sa balay nga pahulayan sa panahon sa tingtugnaw sa ikasiyam ka bulan: ug dihay kalayo sa bagahan nga nagdilaab sa atubangan niya.
It was in the cold season, and the king was in a part of the palace where he stayed when it was cold. He was sitting in front of a fire [to keep/be warm].
23 Ug nahitabo, sa diha nga nabasa ni Jehudi ang totolo kun upat ka dahon, nga giputol kini sa hari pinaagi sa sipol, ug gisugba sa kalayo nga diha sa bagahan, hangtud nga ang tanang linukot nahurot sa kalayo nga diha sa bagahan.
Each time Jehudi finished reading three or four columns, the king cut off that section of the scroll with a knife and threw it into the fire. He did that, section by section, until the entire scroll was burned up.
24 Ug sila wala mangahadlok, ni manggisi sa ilang mga saput, bisan ngani ang hari, ni bisan kinsa sa iyang mga sulogoon nga nakadungog niining tanan nga mga pulong.
Neither the king nor his officials showed that they were afraid [that God would punish them]. They did not tear their clothes [to show that they were sorry for what they had done].
25 Labut pa si Elnathan ug si Delaias ug si Gemarias nagpakilooy sa hari nga dili unta niya sunogon ang linukot: apan siya wala gayud magpatalinghug kanila.
Elnathan, Delaiah, and Gemariah pleaded with the king not to burn the scroll, but he did not pay any attention.
26 Ug ang hari misugo kang Jerameel ang anak nga lalake sa hari, ug kang Seraias ang anak nga lalake ni Ezriel, ug kang Selemias ang anak nga lalake ni Abdeel, sa pagkuha kang Baruch nga escriba ug kang Jeremias nga manalagna; apan sila gitagoan ni Jehova.
Then the king commanded his son Jerahmeel, Seraiah the son of Azriel, and Shelemiah the son of Abdeel to arrest Baruch and me. But [they were unable to do that because] Yahweh had hidden us.
27 Unya ang pulong ni Jehova midangat kang Jeremias, sa tapus ang hari magsunog sa linukot nga basahon, ug sa mga pulong nga gisulat ni Baruch sa baba ni Jereias, nga nagaingon:
After the king had burned the scroll on which were written the messages that I had dictated to Baruch, Yahweh said this to me:
28 Kumuha ka pag-usab ug laing linukot, ug isulat diha ang tanang mga pulong nga diha sa unang linukot nga gisunog ni Joacim nga hari sa Juda.
“Get another scroll, and [tell Baruch to] write everything again, the same messages that he had written on the scroll that the king burned.
29 Ug mahitungod kang Joacim ang hari sa Juda magaingon ka: Mao kini ang giingon ni Jehova: Gisunog mo kining linukot, nga nagaingon: Nganong nagsulat ka diha, sa pag-ingon: Ang hari sa Babilonia sa pagkatinuod moanhi ug molaglag niining yutaa, ug magapahanaw gikan dinhi sa tawo ug sa mananap?
[Then go to] the king and say to him, ‘Yahweh says this: “You burned the scroll [because you did not like] what was written on it, that the king of Babylon would surely [RHQ] come [with his army] and destroy this land and get rid of all the people and the animals.
30 Busa mao kini ang giingon ni Jehova mahitungod kang Joacim nga hari sa Juda: Wala siyay mausa nga palingkoron sa trono ni David, ug ang iyang lawas nga minatay igasalibay sulod sa adlaw ngadto sa init, ug sulod sa kagabhion ngadto sa tun-og.
Now this is what [I], Yahweh, say about [you], Jehoiakim: 'None of your descendants will rule this kingdom [MTY]. Your corpse will be thrown out [on the ground and not be buried]; it will be under the hot [sun] during the days and [struck by] frost during the nights.
31 Ug ako magasilot gayud kaniya ug sa iyang kaliwatan ug sa iyang mga sulogoon tungod sa ilang kasal-anan; ug dad-on ko sa ibabaw nila, ug sa ibabaw sa mga pumoluyo sa Jerusalem, ug sa ibabaw sa mga tawo sa Juda, ang tanang kadautan nga gipamulong ko batok kanila: apan sila wala managpatalinghug.
I will punish you and your family and your officials for their sins. And I will cause the people of Jerusalem and the people of the [other] towns in Judah to experience all the disasters that I promised, because you all would not pay attention [to what I said]!'” '”
32 Unya mikuha si Jeremias ug laing linutok, ug gihatag kini kang Baruch nga escriba, ang anak nga lalake ni Nerias, nga maoy nagsulat didto gikan sa baba ni Jeremias sa tanang mga pulong sa basahon nga gisunog ni Joacim nga hari sa Juda: ug dihay gidugang labut pa kanila nga daghang mga pulong nga sama niini.
So I took another scroll, and again I dictated the messages to Baruch. He wrote everything that had been written on the [other] scroll, the one that King Jehoiakim had burned in the fire. [But this time, I] added more messages.
