Jeremias 25
1 Ang pulong nga midangat kang Jeremias mahatungod sa tibook katawohan sa Juda, sa ikaupat ka tuig ni Joacim, ang anak nga lalake ni Josias, nga hari sa Juda, (nga maoy unang tuig ni Nabucodonosor, nga hari sa Babilonia),
This is the message that came to Jeremiah in the fourth year of Jehoiakim, son of Josiah, king of Judah, which was the first year of Nebuchadnezzar king of Babylon. It concerned all the people of Judah.
2 Nga gipamulong ni Jeremias nga manalagna sa tibook katawohan sa Juda, ug sa tanang pumoluyo sa Jerusalem, nga nagaingon:
So the prophet Jeremiah went and spoke to all the people of Judah and all of the people living in Jerusalem, telling them:
3 Gikan sa ikanapulo ug tolo ka tuig ni Josias, anak nga lalake ni Amon, hari sa Juda, bisan hangtud niining adlawa, nga maoy ikakaluhaan ug tolo ka tuig, ang pulong ni Jehova midangat kanako, ug gipamulong ko kaninyo, nga mibangon pagsayo ug misulti ako; apan kamo wala managpatalinghug.
From the thirteenth year of the reign of Josiah, son of Amon, king of Judah until now, twenty-three years in total, messages from the Lord have come to me, and I have told you what he said time and again, but you have not listened.
4 Ug si Jehova nagpadala kaninyo sa tanang mga alagad ang mga manalagna, nga mingbangon pagsayo ug nagpadala kanila (apan kamo wala managpatalinghug, ni managpakiling kamo sa inyong mga igdulungog sa pagpamati),
Even though the Lord has sent all his servants the prophets to you time and again, you don't bother to listen or pay any attention.
5 Nga nagaingon: Bumulag kamo karon, ang tagsatagsa gikan sa iyang dautang dalan, ug gikan sa kadautan sa inyong mga buhat, ug pumuyo kamo sa yuta nga gihatag ni Jehova kaninyo ug sa inyong mga amahan, gikan sa kanhing panahon ug bisan hangtud sa kahangturan.
The consistent message has been: Give up your evil ways and the evil things you're doing so you can live in the country that the Lord has given to you and your forefathers forever.
6 Ug ayaw pagsunod sa lain nga mga dios sa pag-alagad kanila, ug sa pagsimba kanila, ug ayaw ako pagsuk-a ninyo tungod sa mga buhat sa inyong mga kamot; ug kamo dili ko pagadauton.
Don't follow other gods and worship them, and don't anger me by making idols. Then I won't do anything to hurt you.
7 Apan kamo wala managpatalinghug kanako nagaingon si Jehova; aron kamo makapasuko kanako tungod sa mga buhat sa inyong mga kamot sa inyong kaugalingon nga kadaut.
But you've hurt yourselves by not listening to me, declares the Lord, because you angered me by making idols.
8 Busa mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Tungod kay kamo wala managpatalinghug s akong mga pulong,
So this is what the Lord Almighty says: Because you have not obeyed what I told you,
9 Ania karon, ipadala ug ipakuha ko ang tanang mga banay sa amihanan, nagaingon si Jehova, ug ipadala ko si Nabucodonosor nga hari sa Babilonia, akong alagad, ug dad-on ko sila batok niining yutaa, ug batok sa mga pumoluyo niini, ug batok niining tanan nga mga nasud nga nanaglibut; ug pagalaglagon ko gayud sila, ug himoon ko sila nga usa nga makapahibulong ug pagasitsitan uban ang pagbiaybiay, ug mahimong mga biniyaan nga walay katapusan.
watch as I summon all the people of the north, declares the Lord. I'm going to send for my servant Nebuchadnezzar, king of Babylon, to attack this country and the people who live here, and all the surrounding nations. I will set them apart for destruction. I'm going to totally destroy you, and people will be horrified at what's happened to you and will mock you.
10 Labut pa, kuhaon ko gikan kanila ang tingog sa kasadya ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa kaslonon nga lalake ug ang tingog sa kaslonon nga babaye, ang dinaguok sa mga galingan, ug ang kahayag sa lamparahan.
I will also put a stop to the cheerful sounds of celebration and the happy voices of the bride and bridegroom. No noise will come from millstones being used; no lamps will be lit.
11 Ug kining tibook nga yuta mahimong usa ka biniyaan, ug usa nga makapahibulong; ug kining mga nasura manag-alagad sa hari sa Babilonia sulod sa kapitoan ka tuig.
This whole country will become an empty wasteland, and Judah and these other nations will serve the king of Babylon for seventy years.
12 Ug mahanabo sa matuman na ang kapitoan ka tuig, nga pagasilotan ko ang hari sa Babilonia, ug kanang nasura, nagaingon si Jehova, tungod sa ilang kasal-anan, ug ang yuta sa mga Caldeahanon; ug himoon ko kini nga biniyaan sa walay katapusan.
However, when these seventy years are over, I'm going to punish the king of Babylon and that nation, the country of Babylonia, for their sin, declares the Lord. I will completely destroy them.
13 Ug dad-on ko diha nianang yutaa ang akong mga pulong nga akong gipamulong batok niana, bisan kadtong tanan nga nahasulat niining basahona, nga gitagna ni Jeremias batok sa tanang mga nasud.
I will bring down on that country everything I threatened to do, everything that's written in this book which Jeremiah prophesied against all the different nations.
14 Kay daghang mga nasud ug dagkung mga hari nga magaulipon kanila, bisan pa kanila; ug panimaslan ko sila sumala sa ilang mga buhat, ug sumala sa mga buhat sa ilang mga kamot.
Many nations and powerful kings will make slaves of them, the Babylonians, and I will pay them back for the evil they've done.
15 Kay mao kini ang giingon in Jehova, ang Dios sa Israel kanako: Kuhaa kining copa sa vino sa kaligutgut gikan sa akong kamot, ug paimna ang tanang mga nasud nga paadtoan ko kanimo.
This is what the Lord, the God of Israel, told me: Take this cup I'm handing to you. It contains the wine of my anger. You are to make all the nations I send you to drink from it.
16 Ug sila manginum, ug managsamparay ngadto nganhi, ug mangabuang tungod sa espada nga akong ipadala sa taliwala nila.
They will drink and stumble around and go mad because of the war brought by the armies I'm sending to attack them.
17 Unya gikuha ko ang copa nga gikan sa kamot ni Jehova, ug gipainum ko ang tanang mga nasud nga gipaadtoan kanako ni Jehova:
I took the cup the Lord handed to me and made all the nations he sent me to drink from it:
18 Nga mao ang Jerusalem, ug ang mga ciudad sa Juda, ug ang mga hari niini, ug ang mga principe niini, aron sa paghimo kanila nga biniyaan, usa ka makapahibulong, usa nga pagasitsitan uban ang pagbiaybiay, ug usa ka tinunglo, ingon sa ilang kahimtang niining adlawa;
To Jerusalem and the towns of Judah, its kings and officials, destroying them so that people were horrified at what happened to them and mocked them and cursed them (and they are still like this today);
19 Si Faraon nga hari sa Egipto, ug ang iyang mga ulipon ug ang iyang mga principe, ug ang tibook niyang katawohan;
to Pharaoh, king of Egypt, and his officials, leaders, all his people
20 Ug ang tanang katawohan nga nanagkasagol, ug ang tanang mga hari sa yuta sa Us, ug ang tanang mga hari sa yuta sa mga Filistehanon, ug sa Askalon, ug sa Gaza, ug sa Ecron, ug sa mga salin sa Asdod;
and all the foreigners living there; to all the kings of the country of Uz; to all the kings of the Philistines: Ashkelon, Gaza, Ekron, and what's left of Ashdod;
21 Ang Edom, ang Moab, ug ang mga anak sa Ammon,
to Edom, Moab, and the Ammonites;
22 Ug ang tanang mga hari sa Tiro, ug ang tanang mga hari sa Sidon, ug ang tanang mga hari sa pulo nga anaa sa unahang dagat;
to all the kings of Tyre and Sidon; to the kings of the Mediterranean sea coast;
23 Ang Dedan, ang Tema, ug ang Bus, ug ang tanan nga nanagpagunting sa mga nasikuhan sa ilang buhok.
to Dedan, Tema, Buz, and all those who trim their hair on the sides of their heads;
24 Ug ang tanang mga hari sa Arabia, ug ang tanang mga hari sa katawohan nga nanagkasagol nga nanagpuyo didto sa kamingawan;
to all the kings of Arabia; and to all the kings of the different tribes living in the desert;
25 Ug ang tanang mga hari sa Zimri, ug ang tanang mga hari sa Elam, ug ang tanang mga hari sa mga Medohanon;
to all the kings of Zimri, Elam, and Media;
26 Ug ang tanang mga hari sa amihanan, ang sa halayo ug sa haduol, managkuyog; ug ang tanang mga gingharian sa kalibutan, nga anaa sa ibabaw sa nawong sa yuta: ug ang hari sa Sesac manginum sunod kanila.
to all the kings of the north; in fact to all the kingdoms on earth whether close or far away, one after another. After all of them, the king of Babylon will drink it too.
27 Ug ingnon mo sila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ang Dios sa Israel: Panginum kamo, ug pangahubog, ug panagsuka, ug pangatumba, ug ayaw sa pagbangon, tungod sa espada nga ipadala ko sa taliwala ninyo.
Tell them this is what the Lord Almighty, the God of Israel, says: Drink, make yourselves drunk, and vomit. Because of the war you'll be killed, falling down never to get up again.
28 Ug mahitabo, kong sila managdumili sa pagkuha sa copa gikan sa imong kamot aron sa pag-inum niini, nan moingon ikaw kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Sa pagkatinuod moinum gayud kamo.
If they should refuse to take the cup and drink from it, tell them that this is what the Lord Almighty says: You can't avoid drinking it—you have to!
29 Kay, ania karon, ako nagasugod sa pagpadala ug kadaut sa ciudad nga ginatawag sa akong ngalan; ug dili ba pagasilotan gayud kamo? Kamo pagasilotan: kay ako nagapatawag ug espada nga ihulog sa ibabaw sa tanang mga pumoluyo sa yuta, nagaingon si Jehova sa mga panon.
Can't you see that I'm about to bring disaster down on my own city, so do you really think you wouldn't be punished as well? You won't go unpunished, for I am bringing war to everyone on earth, declares the Lord Almighty.
30 Busa ipanagna mo batok kanila kining tanan nga mga pulong, ug ingna sila: Si Jehova mopadahunog gikans a kahitas-an, ug mobungat sa iyang tingog gikan sa iyang balaang puloy-anan; sa kakusog nga hilabihan mopadahunog siya batok sa iyang panon; siya mosinggit sama kanila nga nanaggiuk sa mga parras, batok sa tanang mga pumoluyo sa yuta.
Give this whole message as a prophecy against them. Tell them: The Lord will thunder from high above. He will thunder loudly from the holy place where he lives. He will give a great roar against the sheepfolds. He will give a loud shout like people treading the grapes, frightening everyone who lives on earth.
31 Ang usa ka dinahunog modangat bisan pa ngadto sa kinatumyan sa yuta; kay si Jehova adunay pakiglalis batok sa mga nasud: siya magahukom sa tanang unod: ug mahitungod sa mga dautan, igahatag sila ngadto sa espada, nagaingon si Jehova.
The sound will reach everywhere on the earth because the Lord is accusing the nations. He is judging everyone, executing the wicked, declares the Lord.
32 Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon: Ania karon, ang kadaut modangat sa nasud ngadto sa nasud, ug ang usa ka dakung bagyo pagapatuyboon gikan sa kinatumyan nga mga bahin sa yuta.
This is what the Lord Almighty says: Watch out! Disaster is falling on one nation after another; an immense storm is building up in the far distance.
33 Ug ang mga pinatay ni Jehova niadtong adlawa molukop gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa laing tumoy sa yuta; sila dili pagahilakan, ni pagahipuson, ni igalubong; sila mahimong kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta.
Those killed by the Lord at that time will cover the earth from one end to the other. No one will mourn them, or collect them, or bury them. They will be like piles of manure lying on the ground.
34 Managminatay kamo nga mga magbalantay sa carnero, ug managtuaw; ug managlunang kamo sa mga abo, kamo nga pangulo sa panon: kay ang mga adlaw sa pag-ihaw kaninyo ug sa inyong pagkatibulaag nangatuman sa sa hingpit, ug kamo mangahulog ingon sa maayong sudlanan.
Cry out and weep, you shepherds! Roll around on the ground mourning, you leaders of the flock. The time for you to be killed has come; you will fall, smashed like the finest pottery.
35 Ug ang mga magbalantay walay alagianan aron makakalagiw, ni makagawas ang pangulo sa panon.
The shepherds won't be able to run away; the leaders of the flock won't escape.
36 Ang usa ka tingog sa pagtu-aw sa mga magbalantay, ug pagminatay sa pangulo sa panon! kay ang ilang sibsibanan gihimong awa-aw ni Jehova.
Listen to the cries of the shepherds, the weeping of the leaders of the flock, for the Lord is destroying their pasturelands.
37 Ug ang malinaw nga mga puloy-anan nangahilum tungod sa mabangis nga kasuko ni Jehova.
The peaceful sheepfolds have been ruined because of the Lord's fierce anger.
38 Siya mibiya sa iyang tagoanan, ingon sa usa ka leon; kay ang ailang yuta nahimong usa nga kahibulogan, tungod sa kabangis sa madaugdaugong espada, ug tungod sa iyang mabangis nga kasuko.
The Lord has left his den like a lion, because their country has been devastated by the invading armies, and because of the Lord's fierce anger.
