< Santiago 2 >
1 Mga igsoon ko, ayaw kamo pagpakitag mga pagpilig mga tawo samtang magahupot kamo sa pagtoo ngadto sa atong Ginoong Jesu-Cristo, ang Ginoo sa himaya.
My brothers, do not hold the faith of the glory of our Lord Jesus Christ in favor by appearance,
2 Kay kon adunay mosulod sa inyong tigum nga usa ka tawo nga may mga singsing nga bulawan ug nagasapot siyag maanindot nga bisti, ug mosulod usab ang usa ka tawo nga nagasapot ug sinina nga san-ot,
for if there may come into your synagogue a man with gold ring, in radiant clothing, and there may also come in a poor man in vile clothing,
3 ug kamo motagad kaniya nga maanindot ug bisti ug moingon kaniya, "Ari ka diri lingkod sa maayong dapit," samtang sa tawong kabus moingon kamo, "Oy, pagtindog," o "Lingkod diha sa salog,"
and you may look on him bearing the radiant clothing, and may say to him, “You—sit here well,” and may say to the poor man, “You—stand there,” or, “Sit here under my footstool,”
4 dili ba may pinalabi kamo sa inyong taliwala ug nangahimo kamong mga maghuhukom nga may mga hunahunang dautan?
you did not judge fully in yourselves, and became ill-reasoning judges.
5 Paminaw kamo, hinigugma ko nga mga igsoon. Dili ba gipili man sa Dios ang mga kabus dinhi sa kalibutan aron mahimong dato sa pagtoo ug mga manununod sa gingharian nga iyang gisaad kanila nga nagahigugma kaniya?
Listen, my beloved brothers, did God not choose the poor of this world, rich in faith, and heirs of the kingdom that He promised to those loving Him?
6 Apan ang kabus inyo na hinoon nga gipakaulawan. Dili ba ang mga dato mao man ang nagadaugdaug kaninyo? Dili ba sila mao man ang nagataral kaninyo ngadto sa mga hukmanan?
But you dishonored the poor one. Do the rich not oppress you and themselves draw you to judgment-seats?
7 Dili ba sila mao man ang nagapasipala nianang madungganong Ngalan nga gingalan kaninyo?
Do they not themselves speak evil of the good Name having been called on you?
8 Kon ugaling inyo mang ginatuman ang harianong kasugoan sumala sa kasulatan nga nagaingon, "Higugmaa ang imong silingan ingon sa imong kaugalingon," nan, maayo ang inyong ginabuhat.
If, indeed, you fulfill royal law, according to the Writing: “You will love your neighbor as yourself,” you do well;
9 Apan kon kamo adunay mga pinalabi, nan, kamo nagapakasala, ug sa balaod kamo nahinukman nga mga malapason.
but if you favor by appearance, you work sin, being convicted by the Law as transgressors;
10 Kay bisan kinsa nga magabantay sa kinatibok-an sa kasugoan apan makalapas siya sa usa ka bahin niini, siya mahimong malinapason sa tanan niini.
for whoever will keep the whole Law, but will stumble in one [point], he has become guilty of all;
11 Kay siya nga nag-ingon, "Ayaw pagpanapaw," nag-ingon man usab, "Ayaw pagpatay." Bisan pa kon ikaw dili manapaw apan makapatay ka, ikaw nahimong malinapason sa kasugoan.
for He who is saying, “You may not commit adultery,” also said, “You may not murder”; but if you will not commit adultery, but will commit murder, you have become a transgressor of law;
12 Kinahanglan managsulti ug managbuhat kamo ingon nga mga tawo nga pagahukman ubos sa kasugoan sa kagawasan.
thus, speak and so act as [one] about to be judged by a law of liberty,
13 Kay ang hukom walay kulokalooy alang sa tawo nga wala magpakitag kalooy; ngani ang kalooy magadaug batok sa hukom.
for the judgment without mercy [is] to him having not done mercy, and mercy exults over judgment.
14 Mga igsoon ko, unsa may kapuslanan kon ang usa ka tawo magaingon nga siya adunay pagtoo apan wala siyay binuhatan? Makaluwas ba kaniya ang maong pagtooha?
What [is] the profit, my brothers, if anyone may speak of having faith, but he may not have works? Is that faith able to save him?
15 Kon pananglitan usa ka igsoong lalaki o babaye walay igong panapot ug nakabsan siyag makaon alang sa adlaw-adlaw,
And if a brother or sister may be naked, and may be destitute of daily food,
16 ug unya usa kaninyo moingon kanila, "Panglakaw na kamo nga malinawon, painiti ug busga ang inyong kaugalingon," sa walay paghatag kanila sa mga butang nga gikinahanglan sa lawas, unsa man lamay kapuslanan niana?
and anyone of you may say to them, “Depart in peace, be warmed, and be filled,” but may not give to them the things necessary for the body, what [is] the profit?
17 Sa ingon usab niana, ang pagtoo patay kon kini walay binuhatan.
So also faith, if it may not have works, is dead by itself.
18 Apan kaha adunay moingon, "Ikaw adunay pagtoo ug ako adunay binuhatan." Pakitai ako sa imong pagtoo nga bulag sa binuhatan, ug pinaagi sa akong binuhatan pakitaan ko ikaw sa akong pagtoo.
But someone may say, “You have faith, and I have works.” Show me your faith without works, and I will show you my faith out of works.
19 Ikaw nagatoo nga ang Dios usa ra; husto ka niana. Ngani bisan pa ang mga yawa nagatoo man usabug nagapangurog sa kalisang.
You believe that God is one; you do well! The demons also believe—and shudder!
20 Apan, O tawong kulangkulang, buot ka bang masayud nga walay kapuslanan ang pagtoo nga bulag sa binuhatan?
And do you wish to know, O vain man, that faith apart from works is dead?
21 Dili ba si Abraham nga atong ginikanan gipakamatarung man tungod sa binuhatan, sa paghalad niya kang Isaac nga iyang anak diha sa halaran?
Was not our father Abraham considered righteous out of works, having brought up his son Isaac on the altar?
22 Masabut mo nga ang iyang pagtoo diay naglihok duyog sa iyang binuhatan, ug nga ang iyang pagtoo nahingpit pinaagi sa iyang binuhatan;
Do you see that faith was working with his works, and faith was perfected out of the works?
23 ug sa ingon niana natuman ang kasulatan nga nagaingon, "Si Abraham mitoo sa Dios, ug kini giisip kaniya nga maoy pagkamatarung"; ug siya ginganlan nga higala sa Dios.
And the Writing was fulfilled that is saying, “And Abraham believed God, and it was reckoned to him for righteousness”; and, “Friend of God” he was called.
24 Makita ninyo nga ang tawo pagamatarungon pinaagi sa iyang binuhatan ug dili lamang pinaagi ra sa iyang pagtoo.
You see, then, that man is considered righteous out of works, and not out of faith only;
25 Ug sa ingon usab nga paagi, dili ba si Rahab bisan gani dautang babaye gimatarung man pinaagi sa binuhatan sa iyang pagdawat sa mga maniniid ug sa pagpagula kanila sa laing agianan?
and in like manner also Rahab the prostitute—was she not considered righteous out of works, having received the messengers, and having sent [them] forth by another way?
26 Kay maingon nga patay ang lawas nga mahimulag sa espiritu, mao man usab patay ang pagtoo nga mahimulag sa binuhatan.
For as the body apart from [the] spirit is dead, so also the faith apart from works is dead.