Isaias 65
1 Ako gipangita niadtong wala nangutana mahitungod kanako; ako hingkaplagan niadtong wala mangita kanako; ako miingon: Tan-awa ako, tan-awa ako, sa usa ka nasud nga wala pagatawaga tungod sa akong ngalan.
[This is what Yahweh said]: “I was ready to reply [to my people], but no one requested me [to help them]. I was ready to help [even] those who did not call out to me. I continued to say, ‘I am here [to help you]!’
2 Gibuklad ko ang akong mga kamot sa tibook nga adlaw sa usa ka katawohan nga masukihon, nga nagalakaw sa usa ka dalan nga dili maayo, sunod sa ilang kaugalingong mga hunahuna;
[It is as though] I have continually held out my arms [to show that I am ready to help] my people who rebel [against me], and who [continually] do the evil things that they want to do.
3 Usa ka katawohan nga sa kanunay nagahagit kanako sa akong nawong nga nagahalad didto sa mga tanaman, ug nagasunog sa incienso ibabaw sa mga ladrillo;
They boldly continue to do things that cause me to be angry: They offer sacrifices [to their idols] in their gardens, and they burn incense [to them] on [altars made of] bricks.
4 Nga nagalingkod sa taliwala sa mga lubong, ug nagapuyo sa tinago nga mga dapit; nga nagakaon sa unod sa baboy, ug ang sabaw sa mga butang nga dulumtanan anaa sa ilang mga sudlanan;
They secretly remain awake at night in burial caves, [talking with the spirits of] ([dead people/their ancestors]). They eat the meat of pigs, and their pots are full of [other] meat that is [also] unacceptable to me.
5 Nga nagaingon: Maglain ka pagtindog sa imong kaugalingon, ayaw pagduol kanako, kay ako labing balaan kay kanimo. Kini sila mao ang aso sa akong ilong, usa ka kalayo nga nagadilaab sa tibook nga adlaw.
[Then] they say [to others], ‘Stay away from me; do not come near me, because I am very holy, [with the result that you should not touch me].’ People like that are [like] [MET] smoke in my nose [from] a fire that burns continually.
6 Ania karon, kini nahasulat sa akong atubangan: ako dili magahilum, apan magabalus, oo, ako magabalus diha sa ilang sabakan,
I have written [a record of all the evil things that they have done]. And I will not do nothing about all those things; I will certainly punish them
7 Ang inyong kaugalingong mga kasal-anan, ug itipon sa mga kasal-anan sa inyong mga amahan, nag-ingon si Jehova, sila nga nagsunog ug incienso ibabaw sa kabukiran, ug nagpasipala kanako ibabaw sa kabungtoran: tungod niini pagasukdon ko pag-una ang ilang buhat diha sa ilang sabakan.
for the sins that they and their ancestors have committed. They have mocked/insulted me by burning incense [to their idols] on the hilltops. So I will punish them like they deserve for doing those things.”
8 Mao kini ang giingon ni Jehova: Ingon nga ang bag-ong vino hingkaplagan diha sa bulig sa ubas, ug ang usa miingon: Ayaw kini paglaglaga, kay kini adunay usa ka panalangin: busa mao usab ang akong pagabuhaton tungod sa akong mga alagad, nga dili ko paglaglagon sila nga tanan.
This is [also] what Yahweh said: “When there is a cluster of nice grapes on a vine, people do not throw them away, because they know that there is good juice in those grapes. Similarly, because there are some people [in Judah] who faithfully serve/worship me, I will not get rid of all of them.
9 Ug ako magadala ug usa ka kaliwat gikan kang Jacob, ug gikan kang Juda usa ka manununod sa akong mga bukid; ug ang akong mga pinili makapanunod niini, ug ang akong mga alagad magapuyo didto.
I will spare some of the descendants of Jacob who are living on the hills of Judah. I have chosen them, and they will possess that land; they will worship/serve me, and they will live there.
10 Ug ang Saron mahimong usa ka toril sa mga panon sa mga carnero, ug ang walog sa Achor usa ka dapit nga pahulayan sa mga panon, alang sa akong katawohan nga nangita kanako.
[Then all the land from the] Sharon [Plain near the Mediterranean Sea] and [as far east as] Achor Valley [near Jericho] will become pastureland where their cattle and sheep will rest.
11 Apan kamo nga mingbiya kang Jehova, nga nangalimot sa akong balaang bukid, nga nanag-andam ug usa ka lamesa alang sa Palad, ug nga nanagpaawas sa vino nga sinimbogan hangtud sa Sangputanan;
But [it will be different] for you who have abandoned me, you who do not worship me on [Zion], my sacred hill, you who worship Gad and Meni, [the gods who you think will bring you] good luck and good fortune.
12 Igatugyan ko kamo sa pinuti, ug kamong tanan moyukbo sa ihawan; tungod kay sa diha nga ako mitawag, kamo wala motubag; sa diha nga misulti ako, kamo wala mamati; kondili gihimo ninyo hinoon kadtong dautan sa akong mga mata, ug gipili kadtong wala nako kahimut-i.
[It is I, not Meni, who will decide/say what will happen to you]; you will all [be slaughtered by] swords. [That will happen] because you did not answer when I called out to you. I spoke to you, but you did not pay attention. Instead, you did things that I said are evil; you chose to do things that do not please me.
13 Busa mao kini ang giingon sa Ginoo nga si Jehova: Ania karon, ang akong mga alagad magakaon, apan kamo pagagutomon; ania karon, ang akong mga alagad magainum, apan kamo pagauhawon; anai karon, ang akong mga alagad magakalipay, apan kamo pagapakaulawan;
I, Yahweh the Lord, will give to those who worship and obey me things to eat and drink, and they will be happy; but [all] you evil people will be hungry and thirsty, and you will be [sad and] disgraced.
14 Ania karon, ang akong mga alagad manag-awit tungod sa kalipay sa kasingkasing, apan kamo managhilak tungod sa kasubo sa kasingkasing, ug managbakho tungod sa kaguol sa espiritu.
Those who worship and obey me will sing joyfully, but you [evil people] will wail loudly because you will be suffering in your inner beings.
15 Ug ibilin ninyo ang inyong ngalan nga usa ka pagtunglo sa akong mga pinili; ug ang Ginoo nga si Jehova magapatay kanimo: ug pagataw-gon niya ang iyang mga alagad sa lain nga ngalan:
Those whom I have chosen will use your names when they curse people; [I], Yahweh the Lord, will get rid of you. But I will give to those who worship and obey me a new name [that they will use when they bless people].
16 Aron siya nga nagapanalangin sa iyang kaugalingon diha sa yuta magapanalangin sa iyang kaugalingon diha sa Dios sa kamatuoran; ug siya nga diha sa yuta magapanumpa tungod sa Dios sa kamatuoran; tungod kay ang unang mga kalisdanan nalimtan na, ug tungod kay sila gitagoan gikan sa akong mga mata.
The people in this land have had many troubles, but I will cause those troubles to occur no more. Therefore those who ask me to bless them and those who solemnly promise to do something should never forget that I am God, who faithfully [do what I promise to do].”
17 Kay, ania karon, ako nagahimo ug bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta; ug ang unang butang dili na pagahinumduman, ni motungha pa sa hunahuna.
“Note this: [Some day] I will create a new heaven and a new earth. [They will be very wonderful, with the result that] you will no longer think about all [the troubles] you had previously.
18 Apan managlipay kamo ug managmaya sa walay katapusan tungod niadtong gihimo ko; kay, ania karon, gihimo ko ang Jerusalem nga usa ka pagmaya, ug ang iyang mga pumoluyo nga usa ka kalipay.
Be glad and always rejoice because of what I will do: Jerusalem will be a place where [people] rejoice; the people who live there will always be happy.
19 Ug ako magamaya diha sa Jerusalem, ug magakalipay diha sa akong katawohan; ug dili na pagahidunggan diha kaniya ang tingog sa pagbakho ug ang tingog sa paghilak.
I will rejoice about Jerusalem, and I will be delighted with my people. [People] will no longer weep or cry because of being distressed.
20 Wala na unyay bata nga sa pila lamang ka adlaw, ni usa ka tawong tigulang nga dili matugob sa iyang mga adlaw; kay ang bata mamatay sa usa ka gatus ka tuig, ug ang makasasala sanglit adunay usa ka gatus ka tuig ang kagulangon pagatunglohon.
No child will die when it is still an infant; all people will live until they are very old. [People will consider that] anyone who is 100 years old is still young; [they will consider that] anyone who dies who is younger than that has been cursed.
21 Ug sila magatukod ug mga balay, ug magapuyo niini; ug sila magatanum ug mga kaparrasan, ug makakaon sa ilang bunga.
My people will build houses and [then] live in them. They will plant vineyards and then eat grapes from those vineyards.
22 Sila dili magatukod, ug unya lain ang magapuyo; sila dili magatanum, ug unya lain ang magakaon: kay ingon sa mga adlaw sa usa ka kahoy mao man ang mga adlaw sa akong katawohan, ug ang akong mga pinili magapahimulos pag-ayo sa buhat sa ilang mga kamot.
As for the houses that they build, no one will [take those houses away from them and] live in them. No one will take a vineyard away from its owner. My chosen people will live a long time, like trees do, and they will enjoy what they have accomplished— [the houses that they have built and the crops that they have planted].
23 Sila dili magabuhat nga walay kapuslanan, ni manganak sila alang sa kagul-anan; kay sila mao ang kaliwatan sa gipanalanginan ni Jehova, ug ang ilang kaliwatan magauban kanila.
They will not work hard in vain, and their children will not die from some (calamity/terrible thing happening to them). I will [certainly] bless their children and their grandchildren.
24 Ug mahinabo nga, sa dili pa sila magasangpit, ako magatubag na; ug samtang nga sila magasulti pa, ako mamati kanila.
Before they call to me [to help them], I will answer; I will answer their prayers while they are still praying [for me to do something for them].
25 Ang lobo ug ang nating carnero managsalo sa pagsibsib, ug ang leon mokaon sa dagami sama sa vaca nga toro; ug ang abug mahimong kalan-on sa bitin. Sila dili modaut ni molaglag sa bisan kinsa diha sa tibook nakong bukid nga balaan, nagaingon si Jehova.
No one will be harmed or injured anywhere on [Zion], my sacred hill: Wolves and lambs will eat grass together [peacefully]; lions will eat hay like oxen do, [and they will not attack people]. Snakes will [not hurt anyone; they will lie on the ground and] eat [only] dirt. [That is surely what it will be like because I], Yahweh, have said it.”
