Genesis 39
1 Ug gidala si Jose ngadto sa Egipto, ug gipalit siya ni Potiphar, nga usa ka dakung tawo ni Faraon, ang pangulo sa mga bantay nga Egiptohanon, sa kamot sa mga Ismaelihanon nga maoy nagdala kaniya didto.
Meanwhile, the descendants of Ishmael took Joseph down to Egypt. There Potiphar bought Joseph from them. Potiphar was an Egyptian who was one of the king’s officials and the captain of the king’s (palace guards/guards who protected the king).
2 Ug si Jehova diha nag-uban kang Jose, sa pagkaagi nga siya nahimong tawo nga mauswagon: ug didto siya sa balay sa iyang agalon nga Egiptohanon.
Because Yahweh helped Joseph, he was able to do his work very well, and lived in the house of his Egyptian master.
3 Ug nakita sa iyang agalon nga si Jehova diha nag-uban kaniya, ug gipauswag ni Jehova ang tanan nga iyang ginabuhat sa iyang kamot.
His master saw that Yahweh was helping Joseph and enabling him to be successful in everything that he did.
4 Mao kini nga si Jose nakapahimuot sa iyang mga mata, ug siya nag-alagad kaniya; ug siya gihimo niya nga tinugyanan sa iyang balay, ug gitugyan sa iyang kamot ang tanan niyang katigayonan.
Joseph’s master was pleased with him, so he appointed him to be his personal servant. Then he appointed him to be the one who would take care of everything in his household and all of his possessions.
5 Ug nahatabo nga sukad sa pagkahimo niya nga tinugyanan sa iyang balay, ug sa tanan niyang katigayonan, nga gipanalanginan ni Jehova ang balay sa Egiptohanon tungod kang Jose; ug ang panalangin ni Jehova diha sa ibabaw sa tanan nga iyang katigayonan, sa balay ug sa uma.
From the time Potiphar appointed Joseph to take care of everything in his household and all that he owned, Yahweh blessed the people who lived in Potiphar’s house because of Joseph. He also caused Potiphar’s crops to grow well.
6 Ug iyang gitugyan ang tanan niyang katigayonan sa kamot ni Jose. Ug siya wala manghibalo kong may diha pa ba kaniya, gawas sa tinapay nga iyang ginakaon. Ug si Jose matahum ug nawong ug gikahimut-an pag-ayo.
Potiphar allowed Joseph to take care of everything that he owned. Potiphar needed to decide only about the food he ate. He was not concerned about anything else in his house. Joseph was well-built/muscular and handsome.
7 Ug nahitabo nga sa tapus niining mga butanga, nga ang asawa sa iyang agalon kanunay nga nagtutok sa iyang mga mata kang Jose, ug miingon siya: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako.
Because of that, after a while, his master’s wife started to look fondly at Joseph. So one day she said to him, “Have sex [EUP] with me!”
8 Apan siya nagdumili, ug miingon siya sa asawa sa iyang agalon: Tan-awa, nga ang akong agalon wala na magtagad sa mga gisalig niya kanako dinhi sa balay, ug gibutang niya sa akong kamot ang tanan niyang kaugalingon.
But he refused, saying to his master’s wife, “Listen! My master is not concerned about anything in this house. He has appointed me to take care of everything that he owns.
9 Siya dili labaw kay kanako niining balaya, ug walay bisan unsa nga butang nga iyang gitungina kanako, gawas kanimo, kay ikaw mao ang iyang asawa. Busa unsaon ko paghimo kining dakung pagkadautan, ug makasala batok sa Dios?
No one in this household has more authority than I do. The only thing that he has not allowed me to have is you, because you are his wife! So (how could I do this wicked thing [that you are asking me to do]?/I certainly could not do this wicked thing!) [RHQ] I would be sinning against God if I did that!”
10 Ug nahatabo nga sa nagasulti siya kang Jose sa adlaw-adlaw, ug siya wala magpatalinghug kaniya aron sa pagtipon sa paghigda kaniya, ni sa pagpuyo uban kaniya.
She kept on asking Joseph day after day to have sex [EUP] with her, but he refused. He would not even go near her.
11 Nahitabo niadtong panahona nga misulod siya sa balay sa pagbuhat sa iyang katungdanan; ug walay bisan kinsa sa mga tawo sa sulod sa balay.
One day Joseph went into the house to do his work, and none of the other household servants were in the house.
12 Ug siya gigunitan niya sa iyang bisti, nga nagaingon: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako. Unya gibiyaan niya ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya ug migulan ngadto sa gawas.
Potiphar’s wife grabbed his cloak and said, “Have sex [EUP] with me!” Joseph ran out of the house, but his cloak was still in her hand!
13 Ug nahitabo nga sa nakita niya nga gibiyaan ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya sa gawas,
When she saw that he had run outside leaving his cloak in her hand,
14 Nga mitawag siya sa mga tawo sa iyang balay, ug nagsugilon kanila nga nagaingon: Tan-awa ninyo, nga gidad-an kita ug usa ka Hebreohanon, aron sa pagpasipala kanato; kini siya misulod nganhi kanako sa pagtipon sa paghigda, ug ako misinggit sa hataas nga tingog.
she called the household servants. She said to them, “Look! This Hebrew man that my husband brought to us is (insulting/trying to do something disgraceful to) us! He came into my room and tried to (rape me/make me have sex [EUP] with him), but I screamed loudly.
15 Ug nahitabo nga sa nadungog niya nga gipatugbaw ko ang tingog ug misinggit ako, nga gibiyaan niya sa luyo ko ang iyang bisti, ug mikalagiw siya ug migula ngadto sa gawas.
As soon as he heard me scream loudly, he left his loincloth with me and ran outside!”
16 Ug iyang gibutang sa luyo niya ang iyang bisti hangtud nga miabut ang iyang agalon sa iyang balay.
She kept the loincloth beside her until her husband, Joseph’s master, came home.
17 Ug iyang gisugilon kaniya sumala niining mga pulonga nga nagaingon: Ang ulipon nga Hebreohanon nga imong gidala dinhi kanamo, misulod nganhi kanako sa pagpakaulaw kanako.
Then she told him this story: “That Hebrew slave whom you brought here came into my room and tried to rape me!
18 Ug nahitabo nga sa gipatugbaw ko ang akong tingog ug misinggit ako, gibiyaan niya ang iyang bisti sa luyo nako, ug migula siya ngadto sa gawas.
As soon as I screamed loudly, he ran outside, leaving me holding his loincloth!”
19 Ug nahitabo nga sa hingdunggan niya ang mga pulong nga gisulti sa iyang asawa kaniya, nga nagaingon: Mao kini ang gihimo kanako sa imong ulipon, misilaub ang iyang kaligutgut.
When Joseph’s master heard this story that his wife told him, saying “This is how your slave treated me,” he was very angry.
20 Ug si Jose gikuha sa iyang agalon, ug gisulod siya sa bilanggoan, dapit nga didto ginabilanggo ang mga binilanggo sa hari, ug siya nahabilin didto sa bilanggoan.
Joseph’s master took Joseph and put him in prison, the place where all the king’s prisoners were put, and Joseph stayed there.
21 Apan si Jehova diha nag-uban kang Jose, ug nagpakita kaniya sa iyang kaayo; ug gihatagan siya ug kahimut-an sa mga mata sa punoan sa bantay sa bilanggoan.
But Yahweh was kind to Joseph and helped him, and caused the (prison warden/man who was in charge of the prison) to be pleased with him.
22 Ug ang tinugyanan sa bantay sa bilanggoan nagtugyan sa kamot ni Jose sa tanan nga mga binilanggo, nga diha sa bilanggoan, ug ang tanan nga ilang gibuhat didto, siya mao ang magbubuhat.
So the prison warden put Joseph in charge of all those who were in the prison, and in charge of all the work that was done there.
23 Ang pangulo sa bantay sa bilanggoan wala magsusi sa bisan unsang butanga nga diha sa iyang kamot; kay si Jehova diha nag-uban kaniya; ug ang iyang ginabuhat, si Jehova maoy nagpatubo.
The warden was not concerned with anything that Joseph was taking care of, because Yahweh helped Joseph to do well everything that he did.
