Genesis 37
1 Ug nagpuyo si Jacob sa yuta nga gipuy-an sa iyang amahan, sa yuta sa Canaan.
Jacob demeura dans le pays des pérégrinations de son père, dans le pays de Canaan.
2 Kini mao ang mga kaliwatan ni Jacob; si Jose sa may panuigon nga napulo ug pito ka tuig, nagpasibsib siya ug mga carnero uban sa iyang mga igsoon nga lalake, ug batan-on siya uban sa mga anak nga lalake ni Bilha ug sa mga anak nga lalake ni Zilpha, nga mga asawa sa iyang amahan; ug si Jose nagdala sa dautan nga taho ngadto sa iyang amahan mahitungod kanila.
Voici l’histoire de la descendance de Jacob. Joseph, âgé de dix sept ans, menait paître les brebis avec ses frères. Passant son enfance avec les fils de Bilha et ceux de Zilpa, épouses de son père, Joseph débitait sur leur compte des médisances à leur père.
3 Ug si Jose gihigugma ni Israel nga labaw sa tanan niya nga mga anak, kay siya gianak sa iyang pagkatigulang: ug iyang gibuhatan siya ug usa ka sinina nga sa nagakalainlaing bulok.
Or Israël préférait Joseph à ses autres enfants parce qu’il était le fils de sa vieillesse; et il lui avait fait une tunique à rayures.
4 Ug nakita sa iyang mga igsoon nga ang ilang amahan nahigugma kaniya labaw kay sa tanan niya nga mga igsoon; ug sila nagdumot kaniya, ug wala makahimo sa pagsulti kaniya sa makigdaiton gayud.
Ses frères, voyant que leur père l’aimait de préférence à eux tous, le prirent en haine et ne purent se résoudre à lui parler amicalement.
5 Ug si Jose nagdamgo ug usa ka damgo ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon; ug milabi ang ilang pagdumot kaniya.
Joseph, ayant eu un songe, le conta à ses frères et leur haine pour lui s’en accrut encore.
6 Ug siya miingon kanila: Patalinghugi ninyo karon kining damgo nga akong gidamgo:
II leur dit: "Écoutez, je vous prie, ce songe que j’ai eu.
7 Kay, ania karon, nagabugkos kita ug mga binangan sa kapatagan, ug tan-awa, ang akong binugkos mitindog ug mituy-od, ug ang inyong mga binugkos ming-alirong, ug mingyukbo kini sa akong binugkos.
Nous composions des gerbes dans le champ, soudain ma gerbe se dressa; elle resta debout et les vôtres se rangèrent à l’entour et s’inclinèrent devant la mienne."
8 Ug mingtubag kaniya ang iyang mga igsoon: Magahari ba diay ikaw kanamo? Kun magaginoo ba diay ikaw kanamo? Ug milabi pa gayud ang ilang pagdumot kaniya tungod sa iyang mga damgo, ug sa iyang mga pulong.
Ses frères lui dirent: "Quoi! Régnerais-tu sur nous? Deviendrais-tu notre maître?" Et ils le haïrent plus encore, pour ses songes et pour ses propos.
9 Ug nagdamgo pa gayud siya ug lain na usab nga damgo, ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon: Ania karon, nagdamgo ako ug lain na usab nga damgo: ug, ania karon, ang adlaw ug ang bulan, ug ang napulo ug usa ka bitoon nanglubod kanako.
Il eut encore un autre songe et le raconta à ses frères en disant: "J’Ai fait encore un songe où j’ai vu le soleil, la lune et onze étoiles se prosterner devant moi."
10 Ug kini gisugilon niya sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon; ug ang iyang amahan nagbadlong kaniya, ug miingon kaniya: Unsa ba nga damgoha kini nga imong gidamgo? Manganhi ba diay kami, ako ug ang imong inahan, ug ang imong mga igsoon sa pagluhod kanimo sa yuta?
II le répéta à son père et à ses frères. Son père le blâma et lui dit: "Qu’est ce qu’un pareil songe? Eh quoi! Nous viendrions, moi et ta mère et tes frères, nous prosterner à terre à tes pieds!"
11 Ug ang iyang mga igsoon nasina kaniya; apan kini nga pulonga gitagoan sa hunahuna sa iyang amahan.
Les frères de Joseph le jalousèrent; mais son père retint l’affaire.
12 Ug ang iyang mga igsoon nanagpangadto sa pagpasibsib sa kahayupan sa ilang amahan sa Sichem.
Un jour ses frères étaient allés conduire les troupeaux de leur père à Sichem.
13 Ug miingon si Israel kang Jose. Wala ba magpasibsib ang imong mga igsoon sa mga carnero didto sa Sichem? Umari ka, ug sugoon ko ikaw ngadto kanila. Ug siya mitubag kaniya: Ania ako.
Israël dit à Joseph: "Tes frères font paître les troupeaux à Sichem. Viens donc, je veux t’envoyer auprès d’eux." II lui répondit: "Je suis prêt."
14 Ug siya miingon kaniya. Umadto ka karon, tan-awon mo kong maayo ba ang imong mga igsoon, ug kong maayo ba ang kahayupan; ug balitaan mo ako. Niini gipaadto siya gikan sa walog sa Hebron, ug napaingon siya ngadto sa Sichem.
Il reprit: "Va voir, je te prie, comment se portent tes frères, comment se porte le bétail et rapporte m’en des nouvelles." II l’envoya ainsi de la vallée d’Hébron et Joseph se rendit à Sichem.
15 Ug hingkaplagan siya sa usa ka tawo; ug ania karon, nga nagasalaag siya didto sa kapatagan; ang tawo nangutana kaniya nga nagaingon: Unsay ginapangita mo?
Un homme le rencontra errant dans la campagne; cet homme lui demanda: "Que cherches-tu?"
16 Ug mitubag siya: Nangita ako sa akong mga igsoon. Ginapangaliyupo ko kanimo, nga suginlan mo ako kong diin nila pasibsiba ang panon.
II répondit: "Ce sont mes frères que je cherche. Veuille me dire où ils font paître leur bétail."
17 Ug miingon ang tawo: Mingpahawa sila dinhi ug hingdunggan ko sila nga nanag-ingon: Mangadto kita sa Dotham. Ug si Jose misubay sa iyang mga igsoon, ug sila hingkaplagan niya sa Dotham.
L’Homme dit: "Ils sont partis d’ici, car je les ai entendus dire: ‘Allons à Dothan’." Joseph s’en alla sur les pas de ses frères et il les trouva à Dothan.
18 Apan siya hingkit-an nila didto sa halayo, ug sa wala pa siya moabut kanila, nanagsabut sila batok kaniya, sa pagpatay kaniya.
Ils l’aperçurent de loin; et, avant qu’il fût près d’eux, ils complotèrent de le faire mourir.
19 Ug nanag-ingon ang usa ug usa kanila: Ania karon, nagapadulong nganhi kining hinamgo.
Ils se dirent l’un à l’autre: "Voici venir l’homme aux songes.
20 Busa, moadto kita ug patyon nato siya ug ihulog nato siya sa usa nianang mga gahong; ug ingnon ta lamang unya: May usa ka mananap nga mapintas mitukob kaniya; ug tan-awon ta, kong unsa ang madangat sa iyang mga damgo.
Or çà, venez, tuons le, jetons le dans quelque citerne, puis nous dirons qu’une bête féroce l’a dévoré. Nous verrons alors ce qui adviendra de ses rêves!"
21 Ug nakadungog niini si Ruben, ug siya giluwas niya sa ilang mga kamot, nga nagaingon: Dili nato siya pagpatyon.
Ruben l’entendit et voulut le sauver de leurs mains; il se dit: "N’Attentons point à sa vie."
22 Ug miingon kanila si Ruben: Dili kamo magpatulo ug dugo; ihulog siya niining gahong nga anaa sa kamingawan, apan ayaw ninyo pagbakyawa ang kamot batok kaniya. Kini ginaingon niya sa pagluwas kaniya gikan sa ilang mga kamot, aron siya ikabalik sa iyang amahan.
Ruben leur dit donc: "Ne versez point le sang! Jetez le dans cette citerne qui est dans le désert, mais ne portez point la main sur lui." C’Était pour le sauver de leurs mains et le ramener à son père.
23 Ug nahitabo nga sa pag-abut ni Jose sa iyang mga igsoon, nga gihuboan siya nila sa iyang sinina, sa sinina nga nagkalainlain bulok, nga iyang ginasul-ob.
En effet, lorsque Joseph fut arrivé près de ses frères ils le dépouillèrent de sa robe, de la tunique à rayures dont il était vêtu;
24 Ug siya gidakup ug siya gihulog nila sa gahong; apan ang gahong walay sulod, kay kini walay tubig.
et ils le saisirent et ils le jetèrent dans la citerne. Cette citerne était vide et sans eau.
25 Ug nanglingkod sila sa pagkaon sa tinapay, ug giyahat ang ilang mga mata ug nanagtan-aw sila, ug ania karon ang usa ka panon sa mga Ismaelihanon nga nagapadulong kanila gikan sa Galaad uban ang ilang mga camello, nga nagatangkil sa pahumot, haplas ug mirra, nga ginadala nila ngadto sa Egipto.
Comme ils étaient assis pour prendre leur repas, ils levèrent les yeux et virent une caravane d’Ismaélites, laquelle venait de Galaad; leurs chameaux étaient chargés d’aromates, de baume et de lotus qu’ils allaient transporter en Égypte.
26 Ug si Juda miingon sa iyang mga igsoon: Unsay kapuslanan kong mapatay nato ang atong igsoon ug matago nato ang iyang dugo?
Juda dit à ses frères: "Quel avantage, si nous tuons notre frère et si nous scellons sa mort?
27 Umari kamo, ug ibaligya nato siya niining mga Ismaelihanon, ug dili nato pagbakyawon ang atong mga kamot batok kaniya; kay atong igsoon siya, ato usab nga unod. Ug nagpatalinghug kaniya ang iyang mga igsoon.
Venez, vendons le aux Ismaélites et que notre main ne soit pas sur lui, car il est notre frère, notre chair!" Et ses frères consentirent.
28 Ug may minglabay nga mga magpapatigayon nga Mediahanon; ug gikuha ug gipasaka nila si Jose, gikan sa gahong; ug ilang gibaligya si Jose sa mga Ismaelihanon, sa kaluhaan ka book nga salapi. Ug ilang gidala si Jose ngadto sa Egipto.
Or, plusieurs marchands madianites vinrent à passer, qui tirèrent et firent remonter Joseph de la citerne, puis le vendirent aux Ismaélites pour vingt pièces d’argent. Ceux ci emmenèrent Joseph en Égypte.
29 Ug mibalik si Ruben sa gahong; ug ania karon, si Jose wala na sa gahong, ug gigisi niya ang iyang mga bisti.
Ruben revint à la citerne et voyant que Joseph n’y était plus, il déchira ses vêtements,
30 Ug mibalik siya sa iyang mga igsoon, ug siya miingon kanila: Ang bata wala na: ug ako asa man ako paingon?
retourna vers ses frères et dit: "L’Enfant n’y est plus et moi, où irai je?"
31 Apan gikuha nila ang sinina ni Jose; ug nagpatay sila ug usa ka kanding nga lake, gitunlob nila sa dugo ang sinina.
Ils prirent la robe de Joseph, égorgèrent un chevreau et trempèrent la robe dans son sang;
32 Unya gipadala nila ang sinina nga nagkalainlaing bulok, ug kini gidala nila ngadto sa iyang amahan, ug ming-ingon: Kini mao ang among hingkaplagan. Ilha karon kong mao ba kini ang sinina sa imong anak o dili.
puis ils envoyèrent cette tunique à rayures, qu’on apporta à leur père en disant: "Voici ce que nous avons trouvé; examine si c’est la tunique de ton fils ou non."
33 Ug kini naila niya ug miingon: Mao ang sinina sa akong anak, usa ka mananap nga mapintas mitukob kaniya; sa walay duhaduha giwatas-watas si Jose.
II la reconnut et s’écria: "La tunique de mon fils! Une bête féroce l’a dévoré! Joseph, Joseph a été mis en pièces!"
34 Ug gigisi ni Jacob ang iyang mga bisti, ug misul-ob sa bisti sa kasubo, ug nagbalata tungod sa iyang anak sulod sa hataas nga mga adlaw.
Et Jacob déchira ses vêtements et il mit un cilice sur ses reins et il porta longtemps le deuil de son fils.
35 Ug mingtindog ang tanan niya nga mga anak nga babaye sa paglipay kaniya: apan siya wala bumuot nga pagalipayon, ug siya nagaingon: Kay mokanaug ako ngadto sa lubnganan nga magabalata tungod sa akong anak. Ug mihilak ang iyang amahan tungod kaniya. (Sheol h7585)
Tous ses fils et toutes ses filles se mirent en devoir de le consoler; mais il refusa toute consolation et dit: "Non! Je rejoindrai, en pleurant, mon fils dans la tombe!" Et son père continua de le pleurer. (Sheol h7585)
36 Ug si Jose gibaligya sa mga Mediahanon didto sa Egipto kang Potiphar, ang sinaligan ni Faraon, ang pangulo sa bantay nga harianon.
Quant aux Madianites, ils le vendirent en Égypte à Putiphar, officier de Pharaon, chef des gardes.
