Genesis 30

1 Ug sa pagtan-aw ni Raquel nga siya wala makahatag ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoon nga babaye, ug miingon siya kang Jacob: Hatagi ako ug mga anak, kay kondili, mamatay ako.

And when Rachel saw that she bore Jacob no sons, Rachel envied her sister, and she said to Jacob, Give me sons, or else I die.

2 Ug si Jacob nasuko batok kang Raquel, ug miingon siya: Ilis ba ako sa Dios nga nagtungina gikan kanimo sa bunga sa imong tiyan?

And Jacob's anger was kindled against Rachel, and he said, Am I in God's stead, who has withheld from thee the fruit of the womb?

3 Ug siya miingon: Ania karon, ang akong ulipon nga babaye nga si Bilha; iponan mo sa paghigda siya, aron magaanak siya sa ibabaw sa akong mga tuhod, ug ako makabaton usab ug mga anak gikan kaniya.

And she said, Behold, my maid Bilhah, go in to her, that she may bear upon my knees, and I also may obtain sons by her.

4 Ug iyang gihatag kaniya si Bilha nga iyang ulipon aron maasawa, ug si Jacob mitipon sa paghigda kaniya.

And she gave him Bilhah her handmaid to wife, and Jacob went in to her.

5 Ug nanamkon si Bilha, ug nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake.

And Bilhah conceived, and bore Jacob a son.

6 Ug miingon si Raquel: Gihukman ako sa Dios, ug gipatalinghugan usab niya ang akong tingog ug ako gihatagan ug usa ka anak nga lalake. Tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Dan.

And Rachel said, God has judged me, and has also heard my voice, and has given me a son. Therefore she called his name Dan.

7 Ug nanamkon pag-usab si Bilha, ang ulipon ni Raquel, ug nag-anak siya sa ikaduha ka anak nga lalake kang Jacob.

And Bilhah Rachel's handmaid conceived again, and bore Jacob a second son.

8 Ug miingon si Raquel: Sa pagpakiglayog nga hilabihan nagpakiglayog ako sa akong igsoon nga babaye, ug nakadaug ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Neptali.

And Rachel said, With mighty wrestlings have I wrestled with my sister, and have prevailed. And she called his name Naphtali.

9 Ug sa pagtan-aw ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, iyang gikuha si Silpa nga iyang ulipon nga babaye, ug iyang gipaasawa siya kang Jacob.

When Leah saw that she had left off bearing, she took Zilpah her handmaid, and gave her to Jacob to wife.

10 Ug si Silpa, nga ulipon ni Lea, nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake.

And Zilpah Leah's handmaid bore Jacob a son.

11 Ug miingon si Lea: Palaran! Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Gad.

And Leah said, Fortunate! And she called his name Gad.

12 Ug si Silpa ulipon nga babaye ni Lea, nag-anak ug usa usab ka anak nga lalake kang Jacob.

And Zilpah Leah's handmaid bore Jacob a second son.

13 Ug miingon si Lea: Malipayon ako! kay ang mga babaye magaingon kanako nga bulahan ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Aser.

And Leah said, Happy am I! For the daughters will call me happy. And she called his name Asher.

14 Ug miadto si Ruben sa panahon sa ting-ani sa trigo, ug nakakaplag siya ug mga mandragora sa kapatagan, ug iyang gidala kini kang Lea nga iyang inahan. Unya miingon si Raquel kang Lea: Hatagi ako, nagapakilooy ako kanimo, sa mga mandragora sa imong anak nga lalake.

And Reuben went in the days of wheat harvest, and found mandrakes in the field, and brought them to his mother Leah. Then Rachel said to Leah, Give me, I pray thee, of thy son's mandrakes.

15 Ug siya mitubag kaniya: Diyutay da bang butanga ang pagkuha mo sa akong bana? ug unya kuhaon mo usab ang mga mandragora sa akong anak? Ug miingon si Raquel: Busa makahigda siya uban kanimo karong gabii tungod sa mga mandragora sa imong anak.

And she said to her, Is it a small matter that thou have taken away my husband? And would thou take away my son's mandrakes also? And Rachel said, Therefore he shall lie with thee tonight for thy son's mandrakes.

16 Ug mipauli si Jacob gikan sa kapatagan sa pagkahapon, ug migula si Lea sa pagsugat kaniya, ug miingon kaniya: Iponi ako sa paghigda, kay sa pagkamatuod gisuholan ko ikaw sa mga mandragora sa akong anak. Ug siya mitipon sa paghigda kaniya niadtong gabhiona.

And Jacob came from the field in the evening, and Leah went out to meet him, and said, Thou must come in to me, for I have surely hired thee with my son's mandrakes. And he lay with her that night.

17 Ug ang Dios nagpatalinghug kang Lea. Ug nanamkon siya, ug gianak niya kang Jacob ang ikalima ka anak nga lalake.

And God hearkened to Leah, and she conceived, and bore Jacob a fifth son.

18 Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako sa akong balus, kay gihatag ko ang akong ulipon nga babaye sa akong bana. Tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan si Isakar.

And Leah said, God has given me my hire, because I gave my handmaid to my husband. And she called his name Issachar.

19 Ug nanamkon si Lea pag-usab, ug gianak niya kang Jacob ang ikaunom ka anak nga lalake.

And Leah conceived again, and bore a sixth son to Jacob.

20 Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako ug usa ka maayong bugay; karon motipon kanako ang akong bana kay giangkan ko siya ug unom ka anak nga lalake. Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Sabulon.

And Leah said, God has endowed me with a good dowry. Now my husband will dwell with me, because I have borne him six sons. And she called his name Zebulun.

21 Ug sa ulahi nag-anak siya ug usa ka anak nga babaye, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Dina.

And afterwards she bore a daughter, and called her name Dinah.

22 Ug nahanumdum ang Dios kang Raquel, ug iyang gipatalinghugan siya, ug iyang giablihan ang iyang taguangkan;

And God remembered Rachel. And God hearkened to her, and opened her womb.

23 Ug nanamkon siya, ug nanganak siya ug usa ka anak nga lalake: ug miingon siya: Gikuha sa Dios ang akong kaulaw.

And she conceived, and bore a son, and said, God has taken away my reproach.

24 Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Jose, ug nagaingon siya: Si Jehova magadugang kanako ug usa pa ka anak nga lalake.

And she called his name Joseph, saying, Jehovah adds another son to me.

25 Ug nahitabo nga sa pag-anak ni Raquel kang Jose, nga si Jacob miingon kang Laban: Papahawaa ako aron ako moadto sa akong kaugalingong pinuy-anan ug sa akong yuta.

And it came to pass, when Rachel had borne Joseph, that Jacob said to Laban, Send me away, that I may go to my own place, and to my country.

26 Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak, nga tungod kanila nag-alagad ako kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw; kay ikaw nahibalo sa mga pag-alagad nga gialagad ko kanimo.

Give me my wives and my children for whom I have served thee, and let me go, for thou know my service with which I have served thee.

27 Ug si Laban mitubag kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, pabilin ka: kay hingmatngonan ko nga gipanalanginan ako ni Jehova tungod kanimo.

And Laban said to him, If now I have found favor in thine eyes, tarry, for I have learned by experience that Jehovah has blessed me for thy sake.

28 Ug miingon siya: Itagal mo kanako ang suhol mo, ug ihatag ko kanimo.

And he said, Appoint for me thy wages, and I will give it.

29 Ug siya mitubag kaniya: Ikaw nahibalo kong unsa ang pag-alagad ko kanimo, ug kong unsay kahimtang sa imong kahayupan nga diri kanako.

And he said to him, Thou know how I have served thee, and how thy cattle have fared with me.

30 Kay diriyut pa ang imo, sa wala pa ako mahaanhi, ug misanay sa daku nga panon; ug gipanalanginan ka ni Jehova sa bisan diin ako moadto, ug karon kanus-a man ako magatagana alang usab sa akong kaugalingon nga panimalay?

For it was little which thou had before I came, and it has increased to a multitude, and Jehovah has blessed thee wherever I turned. And now when shall I provide for my own house also?

31 Ug siya miingon: Unsa bay igahatag ko kanimo? Ug mitubag si Jacob: Dili ka maghatag kanako ug bisan unsa; kong buhaton mo kini alang kanako, magabalik ako sa pagpasibsib sa imong mga carnero.

And he said, What shall I give thee? And Jacob said, Thou shall not give me anything. If thou will do this thing for me, I will again feed thy flock and keep it.

32 Moadto ako karon sa tanan mong panon sa mga carnero, nga magalain ako sa tanang kahayupan nga kabang ug sa lain nga bulok, ug sa tanang kahayupan sa bulok nga maitum-itum sa taliwala sa mga carnero, ug sa mga kabang ug sa lain nga bulok sa taliwala sa mga kanding ug gikan niini mao ang akong suhol.

I will pass through all thy flock today, removing from there every speckled and spotted one, and every black one among the sheep, and the spotted and speckled among the goats, and of such shall be my hire.

33 Niini magatubag alang kanako ang akong pagkamatarung sa panahon nga moabut kanako ang suhol ko sa atubangan mo: ang tanan nga dili binugkan ni kabang sa mga kanding, ug sa bulok nga maitum-itum sa mga carnero, nga hikaplagan mo kanako pagaisipon mo nga kinawat nako.

So shall my righteousness answer for me after this, when thou shall come concerning my hire that is before thee. Every one that is not speckled and spotted among the goats, and black among the sheep, that is with me, shall be considered stolen.

34 Ug miingon si Laban: Tan-awa, matuman unta sumala sa imong gipamulong.

And Laban said, Behold, O that it might be according to thy word.

35 Ug gilain niya niadtong adlawa ang mga lake nga kanding nga binugkan, ug mga kabang, ug ang tanang mga kanding nga baye nga kabang ug sa lain nga bulok, ug ang tanang mga kahayupan nga may diyutay nga kaputi, ug ang tanang mga maitum sa taliwala sa mga carnero, ug gipiyal kini sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake.

And he removed that day the he-goats that were ringstreaked and spotted, and all the she-goats that were speckled and spotted, every one that had white in it, and all the black ones among the sheep, and gave them into the hand of his sons.

36 Ug mipanaw siya sa totolo ka adlaw nga paglakaw sa taliwala niya ug ni Jacob: ug si Jacob nagpasibsib sa nahibilin nga mga panon sa carnero ni Laban.

And he set three days' journey between himself and Jacob. And Jacob fed the rest of Laban's flocks.

37 Ug mikuha si Jacob ug mga magagmay nga sanga nga lunhaw sa alamo ug sa avellano, ug sa castaño, ug iyang gipanitan kini sa mga panit nga maputi, ug gihimo nga makita ang kaputi niadtong mga sanga nga magagmay.

And Jacob took for him rods of fresh poplar, and of the almond and of the plane tree, and peeled white streaks in them, and made the white which was in the rods appear.

38 Ug gibutang niya ang mga sanga nga magagmay nga iyang gipanitan didto sa atbang sa kahayupan sa pasungan nga paimnanan, diin nanagpangadto ang mga panon sa carnero sa pag-inum; ug sila nanamkon sa diha nga nangadto sila sa pag-inum.

And he set the rods which he had peeled before the flocks in the gutters in the watering troughs where the flocks came to drink. And they conceived when they came to drink.

39 Ug nanamkon ang mga panon sa carnero sa atubangan sa mga sanga nga magagmay, ug ang mga panon sa carnero nanaganak sa mga carnero nga mga binugkan, mga kabang, ug mga napisikan sa nagakalainlaing mga bulok.

And the flocks conceived before the rods, and the flocks brought forth ringstreaked, speckled, and spotted.

40 Ug gilain ni Jacob ang mga nating carnero, ug iyang gipaatubang ang mga nawong sa mga panon sa mga carnero ngadto sa mga kabang ug sa tanan nga maitum sa panon ni Laban. Ug iyang gilain pagbutang ang iyang panon, ug wala itipon niya uban sa mga carnero ni Laban.

And Jacob separated the lambs, and set the faces of the flocks toward the ringstreaked and all the black in the flock of Laban. And he put his own herds apart, and did not put them near Laban's flock.

41 Ug nahatabo nga sa diha nga manamkon ngani ang mga sundanon nga carnero, ginabutang ni Jacob ang mga sanga nga magagmay sa atubangan sa mga panon sa carnero didto sa mga bato nga kinalutan, aron nga manamkon sila sa taliwala sa mga sangang magagmay.

And it came to pass, whenever the stronger of the flock conceived, that Jacob laid the rods before the eyes of the flock in the gutters, that they might conceive among the rods,

42 Apan sa manganha ang mga panon sa mga carnero nga maluya, wala niya ibutang kini: mao nga ang mga maluyang carnero iya ni Laban, ug ang mga sundanon iya ni Jacob.

but when the flock were weak, he did not put them in. So the weaker were Laban's, and the stronger Jacob's.

43 Ug midaku ang tawo sa hilabihan gayud, ug dihay daghang mga panon sa mga carnero, ug mga ulipon nga babaye, ug mga ulipon nga lalake, ug mga camello ug mga asno.

And the man increased exceedingly, and had large flocks, and maid-servants and men-servants, and camels and donkeys.