Genesis 3
1 Karon, ang bitin malalangon labi pa kay sa ngatanan nga mga mananap sa kapatagan nga gibuhat ni Jehova nga Dios. Ug nag-ingon siya sa babaye: Diay, nag-ingon ang Dios: Dili kamo makakaon sa tanan nga mga kahoy sa tanaman?
The serpent was more cunning than any of the other wild animals that the Lord God had made. He asked Eve, “Did God really say that you can't eat fruit from every tree in the garden?”
2 Ug ang babaye mitubag sa bitin: Makakaon kami sa bunga sa mga kahoy sa tanaman:
Eve replied to the serpent, “We can eat from the trees in the garden, but not the fruit from the tree in the middle of the garden.
3 Apan sa bunga sa kahoy nga anaa sa taliwala sa tanaman, miingon ang Dios; Dili kamo magkaon niana, bisan maghikap niana, aron kamo dili mamatay.
God told us, ‘You mustn't eat from that tree, or even touch it, otherwise you'll die.’”
4 Ug ang bitin miingon sa babaye: Dili gayud kamo mamatay.
“You certainly won't die,” the serpent told Eve.
5 Kay hingbaloan sa Dios, nga sa adlaw nga kamo mokaon niini mangabuka ang inyong mga mata, ug mahimo kamo nga sama sa Dios, nga manghibalo sa maayo ug sa dautan.
“It's because God knows that as soon as you eat it, you'll see things differently, and you'll be like God, knowing both what is good and what is evil.”
6 Ug sa nakita sa babaye nga ang kahoy maayo nga kan-on ug nga kini makalipay sa mga mata, ug nga ang kahoy takus tinguhaon aron makapahimong makinaadmanon sa tawo, mikuha siya sa bunga niini ug mikaon; ug gihatagan usab niya ang iyang bana, kauban niya, ug mikaon siya.
Eve saw that the fruit of the tree appeared good to eat. It looked very attractive. She really wanted it so she could become wise. So she took some of its fruit and ate it, and she gave some to her husband, who was with her, and he ate it too.
7 Ug nangabuka ang mga mata nilang duha, ug sila nanghibalo nga sila mga hubo; ug nanagtahi sila sa mga dahon sa higuera, ug nanagbuhat ug mga tapis alang sa ilang kaugalingon.
Immediately they saw everything differently and realized they were naked. So they sewed fig leaves together to cover themselves up.
8 Ug hingdunggan nila ang tingog ni Jehova nga Dios nga nagalakaw sa tanaman sa kabugnaw sa adlaw, ug nanagtago ang tawo ug ang iyang asawa gikan sa atubangan ni Jehova nga Dios, sa taliwala sa mga kakahoyan sa tanaman.
Later they heard the Lord walking in the garden in the evening when the breeze was blowing. Adam and Eve went and hid out of sight of the Lord God among the trees of the garden.
9 Ug si Jehova nga Dios nagtawag sa tawo, ug nag-ingon kaniya: Hain ka?
The Lord God called out to Adam, “Where are you?”
10 Ug mitubag siya: Hingdunggan ko ang imong tingog sa tanaman, ug nahadlok ako, kay hubo ako, ug mingtago ako.
“I heard you walking in the garden and I was afraid because I was naked, so I hid,” he replied.
11 Ug miingon siya: Kinsa ba ang nag-ingon kanimo nga hubo ikaw? Mikaon ka ba sa kahoy nga gisugo ko kanimo nga dili mo pagakan-on?
“Who told you that you were naked?” asked the Lord God. “Did you eat fruit from the tree I ordered you not to?”
12 Ug ang tawo miingon: Ang babaye nga gihatag mo kanako nga akong igauban, siya naghatag kanako sa kahoy, ug mikaon ako.
“It was the woman you gave me who gave me the fruit from the tree, and I ate it,” Adam replied.
13 Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa babaye: Unsa kining imong gibuhat? Ug nag-ingon ang babaye: Ang bitin naglimbong kanako, ug mikaon ako.
The Lord God asked Eve, “Why have you done this?” “The serpent tricked me, and so I ate it,” she replied.
14 Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa bitin: Tungod kay ikaw nagbuhat niini, tinunglo ikaw labi pa kay sa tanan nga mga kahayopan, ug labaw sa tanan nga mga mananap sa kapatagan; sa imong tiyan magakamang ka, ug magakaon ikaw sa abog sa tanan nga mga adlaw sa imong kinabuhi.
Then the Lord God told the serpent, “Because of what you've done, you are cursed more than any of the other animals. You will slide along on your belly and eat dust as long as you live.
15 Ug ibutang ko ang panagkaaway sa taliwala mo ug sa babaye, ug sa taliwala sa imong kaliwat ug sa iyang kaliwat; siya magasamad sa imong ulo, ug ikaw magasamad sa iyang tikod.
I will make sure you and your children, and the woman and her children, are enemies. One of her children will crush your head, and you will strike his heel.”
16 Nag-ingon siya sa babaye: Pagadaghanon ko sa hilabihan gayud ang imong mga kasakit ug ang imong mga pagpanamkon; ug sa may kasakit ikaw magapanganak ug mga anak; ug ang imong tinguha mao ang pagpangandoy sa imong bana, ug siya magabuot kanimo.
He told Eve, “I will make pregnancy much more difficult, and giving birth will be very painful. However, you will still desire your husband, but he will have control over you.”
17 Ug miingon siya kang Adam: Tungod kay gipatalinghugan mo ang tingog sa imong asawa, ug nagkaon ka sa kahoy nga gisugo ko kanimo sa pag-ingon: Dili ka magkaon niini: tinunglo ang yuta tungod kanimo; pinaagi sa kahago magakaon ka gikan niini sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi;
He told Adam, “Because you did what your wife told you, and ate fruit from the tree after I ordered you, ‘Don't eat fruit from this tree,’ the ground is now cursed because of you. You will have to work painfully hard to grow food from it throughout your whole life.
18 Kini magapaturok usab kanimo ug mga sampinit ug mga kadyapa; ug magakaon ka sa mga hilamon sa kapatagan.
It will grow thorns and thistles for you, and you will have to eat wild plants.
19 Sa singot sa imong nawong magakaon ikaw sa tinapay, hangtud nga mopauli ka sa yuta; tungod kay gikan niini gikuha ikaw; kay abog ka, ug sa abog ikaw mopauli.
You will have to sweat to grow enough food to eat until you die and return to the ground. For you were made from dust and you will return to dust.”
20 Ug gihinganlan sa tawo ang ngalan sa iyang asawa si Eva, tungod kay siya mao ang inahan sa ngatanan nga adunay kinabuhi.
Adam named his wife Eve, because she was to be the mother of all human beings.
21 Ug si Jehova nga Dios nagbuhat alang kang Adam ug sa iyang asawa mga sinina nga panit, ug iyang gibistihan sila.
The Lord God made Adam and Eve clothes from animal skins and dressed them.
22 Ug miingon si Jehova nga Dios, Ania karon, ang tawo nahimo nga ingon nga usa kanato, sa pagkahibalo sa maayo ug sa dautan; ug karon, tingali unya ituy-od niya ang iyang kamot ug mokuha usab sa kahoy sa kinabuhi, ug mokaon, ug mabuhi sa gihapon
Then the Lord God observed, “Look, the human beings have become like one of us, knowing both what is good and what is evil. Now if they take the fruit from the tree of life and eat it, then they'll live forever!”
23 Tungod niini gihinginlan siya ni Jehova nga Dios gikan sa tanaman sa Eden, aron sa pag-uma sa yuta nga gikuhaan kaniya.
So the Lord God expelled them from the Garden of Eden. He sent Adam to cultivate the ground from which he'd been made.
24 Busa gipapahawa niya ang tawo, ug gibutang niya sa may silangan sa tanaman sa Eden ang mga querubin, ug ang siga sa usa ka espada nga nagalisoliso, aron sa pagbantay sa dalan sa kahoy sa kinabuhi.
After he drove them out, the Lord God placed on the east side of the Garden of Eden angels and a sword that flashed in every direction. They were to prevent access to the tree of life.
