< Genesis 27 >
1 Ug nahitabo nga sa natigulang na si Isaac, ug ang iyang mga mata midulom na, sa pagkaagi nga siya nawad-an na sa panan-aw, gitawag niya si Esau, nga iyang anak nga magulang, ug siya miingon kaniya: Anak ko; ug siya mitubag: Ania ako.
II arriva, comme Isaac était devenu vieux, que sa vue s’obscurcit. Un jour, il appela Ésaü, son fils aîné et lui dit: "Mon fils!" II répondit: "Me voici."
2 Ug miingon siya: Tan-awa karon, ako tigulang na, ako wala mahibalo sa adlaw sa akong kamatayon:
Isaac reprit "Vois, je suis devenu vieux, je ne connais point l’heure de ma mort.
3 Busa karon, ako nangamuyo kanimo, kuhaa ang imong mga hinagiban, ang imong baslayan ug ang imong pana, ug lumakaw ka sa kapatagan ug ipangayam mo ako.
Et maintenant, je te prie, prends tes armes, ton carquois et ton arc; va aux champs et prends du gibier pour moi.
4 Ug buhatan mo ako ug makaon nga lamian, ingon sa akong higugmaan ug dad-on mo nganhi kanako, ug mokaon ako aron panalanginan ka sa akong kalag, sa dili pa mamatay ako.
Fais m’en un ragoût comme je l’aime, sers-le moi et que j’en mange afin que mon cœur te bénisse avant ma mort.
5 Ug si Rebeca nagpatalinghug, sa pagsulti ni Isaac kang Esau, nga iyang anak; ug milakaw si Esau sa kapatagan sa pagkuha ug inayaman nga iyang pagadad-on.
Or Rébecca entendit ce qu’Isaac disait à Ésaü son fils. Ésaü alla aux champs pour chasser du gibier et le rapporter.
6 Ug si Rebeca nagsulti kang Jacob nga iyang anak, nga nagaingon: Ania karon hingdunggan ko sa imong amahan nga nagasulti kang Esau nga imong igsoon nga nagaingon:
Cependant Rébecca dit à Jacob, son fils: "Ecoute; j’ai entendu ton père parler ainsi à Ésaü, ton frère:
7 Dad-an mo ako nganhi ug inayaman, ug ibuhat ako ug makaon nga lamian aron makakaon ako, ug panalanginan ikaw sa atubangan ni Jehova sa dili pa mamatay ako.
‘Apporte-moi du gibier et apprête moi un ragoût que je mangerai et je te bénirai devant le Seigneur avant de mourir.’
8 Busa karon, anak ko, tumana ang akong tingog sumala sa akong isugo kanimo:
Et maintenant, mon fils, sois docile à ma voix, sur ce que je vais t’ordonner:
9 Umadto ka karon sa panon, ug gikan didto dad-an mo ako ug duruha ka book nga mga maayong kanding nga gagmay nga lake, ug sila pagabuhaton ko ug mga sud-an nga lamian alang sa imong amahan, ingon sa iyang higugmaan.
va au menu bétail et prends moi deux beaux chevreaux et j’en ferai pour ton père un ragoût tel qu’il l’aime.
10 Ug dad-on mo kini sa imong amahan, aron mokaon siya, sa ingon niana ikaw panalanginan niya sa dili pa mamatay siya.
Tu le présenteras à ton père et il mangera; de sorte qu’il te bénira avant de mourir."
11 Ug si Jacob miingon kang Rebeca nga iyang inahan: Ania karon, si Esau nga akong igsoon, balhiboon man nga pagkatawo, ug ako hanglas nga pagkatawo:
Jacob dit à Rébecca sa mère: "Mais Ésaü, mon frère, est un homme velu et moi je ne le suis pas.
12 Tingali unya hikapon ako sa akong amahan, ug ako pagadahumon niya nga malimbongon, ug modangat kanako ang tunglo, ug dili hinoon ang panalangin.
Si par hasard mon père me tâte, je serai à ses yeux comme un trompeur, et, au lieu de bénédiction, c’est une malédiction que j’aurai attirée sur moi!"
13 Ug ang iyang inahan miingon kaniya: Anak ko, kanako mahulog ang tunglo nga mahaanha kanimo; magtuman ka lamang sa akong tingog, ug lumakaw ka, ug kini dad-on mo nganhi kanako.
Sa mère lui répondit: "Je prends sur moi ta malédiction, mon fils. Obéis seulement à ma voix et va me chercher ce que j’ai dit."
14 Ug siya milakaw, ug mikuha, ug gidala niya kini ngadto sa iyang nahan; ug ang iyang inahan nagbuhat ug makaon nga lamian ingon sa higugmaan sa iyang amahan.
Il alla le chercher et l’apporta à sa mère. Celle ci en fit un mets selon le goût de son père.
15 Ug si Rebeca mikuha sa mga maayong bisti ni Esau nga anak niya nga kamagulangan, nga didto uban kaniya sa iyang balay, ug gibisti niya kang Jacob nga iyang anak nga kamanghuran.
Puis Rébecca prit les plus beaux vêtements d’Ésaü, son fils aîné, lesquels étaient sous sa main dans la maison et elle en revêtit Jacob, son plus jeune fils;
16 Ug siya gisul-oban sa ibabaw sa iyang mga kamot sa mga panit sa mga nati nga kanding; ug sa ibabaw sa tingkoy sa dapit diin walay buhok.
de la peau des chevreaux, elle enveloppa ses mains et la surface lisse de son cou,
17 Ug iyang gihatag ang makaon nga lamian ug ang tinapay nga gihikay niya, sa kamot ni Jacob nga iyang anak.
et posa le mets avec le pain, qu’elle avait apprêtés, dans la main de Jacob, son fils.
18 Ug siya miadto sa iyang amahan, ug miingon siya: Amahan ko; ug siya mitubag: Ania ako; kinsa ba ikaw, anak ko?
Celui-ci entra chez son père, disant: "Mon père!" II répondit: "Me voici; qui es tu, mon fils?"
19 Ug si Jacob miingon sa iyang amahan: Ako si Esau nga imong panganay; gibuhat ko ang butang sumala sa gisugo mo kanako; bumangon ka karon, nangamuyo ako, lumingkod ka, ug kumaon sa akong inayaman, aron panalanginan mo ako sa imong kalag.
Jacob dit à son père: "Je suis Ésaü, ton premier né; j’ai fait ainsi que tu m’as dit. Viens donc, assieds toi et mange de ma chasse afin que ton cœur me bénisse."
20 Ug si Isaac miingon sa iyang anak: Naunsa nga nakakaplag man ikaw niana sa madali, anak ko? Ug siya mitubag: Kay si Jehova nga imong Dios naghatag niini kanako sa madali.
Isaac dit à son fils: "Qu’est ceci? tu as été prompt à faire capture mon fils!" Il répondit: "C’Est que l’Éternel ton Dieu m’a donné bonne chance."
21 Ug si Isaac miingon kang Jacob: Dumuol ka karon, nangamuyo ako kanimo, aron ikaw hikapon ko, anak ko, kong ikaw mao ba gayud ang akong anak nga si Esau o dili ba.
Isaac dit à Jacob "Approche que je te tâte, mon fils, pour savoir si tu es mon fils Ésaü ou non."
22 Ug miduol si Jacob sa iyang amahan nga si Isaac; ug iyang gihikap siya, ug miingon siya: Ang tingog mao ang tingog ni Jacob, apan ang mga kamot mao ang mga kamot ni Esau.
Jacob s’approcha d’Isaac, son père, qui le tâta et dit: "Cette voix, c’est la voix de Jacob; mais ces mains sont les mains d’Ésaü."
23 Ug siya wala makaila kaniya; kay ang iyang mga kamot balhiboon man sama sa mga kamot ni Esau: Ug iyang gipanalanginan siya.
II ne le reconnut point, parce que ses mains étaient velues comme celles d’Ésaü son frère. Et il le bénit.
24 Ug miingon siya: Ikaw ba ang akong anak nga si Esau? Ug siya mitubag: Ako man.
Il dit encore: "Tu es bien mon fils Ésaü?" II répondit: "Je le suis."
25 Ug miingon siya: Ipaduol kana kanako, mokaon ako sa inayaman sa akong anak, aron magapanalangin kanimo ang akong kalag. Ug ang makaon iyang gipaduol ug mikaon siya; iyang gidad-an usab siya ug vino, ug miinum siya.
II reprit: "Donne, que je mange de la chasse de mon fils afin que mon cœur te bénisse!" II le servit et il mangea; lui présenta du vin et il but.
26 Ug miingon kaniya si Isaac nga iyang amahan: Dumuol ka karon, ug halokan mo ako, anak ko.
Isaac son père lui dit: "Approche, je te prie et embrasse moi, mon fils."
27 Ug siya miduol, ug iyang gihalokan siya; ug nakapanimaho si Isaac sa baho sa iyang mga bisti, ug iyang gipanalanginan siya, ug miingon siya: Tan-awa, ang baho sa akong anak. Ingon sa baho sa kapatagan nga gipanalanginan ni Jehova:
II s’approcha et l’embrassa. Isaac aspira l’odeur de ses vêtements; il le bénit et dit: "Voyez! le parfum de mon fils est comme le parfum d’une terre favorisée du Seigneur!
28 Ug, pagahatagan ka sa Dios sa tun-og gikan sa langit. Ug sa mga kinatambokan sa yuta, Ug sa kadagaya sa trigo ug sa duga sa parras:
Puisse-t-il t’enrichir, le Seigneur, de la rosée des cieux et des sucs de la terre, d’une abondance de moissons et de vendanges!
29 Magaalagad kanimo ang mga katawohan; Ug ang mga nasud managyukbo kanimo: Magaginoo ikaw sa imong mga igsoon, Ug managyukbo kanimo ang mga anak sa imong inahan: Mga tinunglo ang mga magatunglo kanimo, Ug pagabulahanon ang mga nagapanalangin kanimo.
Que des peuples t’obéissent! Que des nations tombent à tes pieds! Sois le chef de tes frères et que les fils de ta mère se prosternent devant toi! Malédiction à qui te maudira et qui te bénira soit béni!"
30 Ug nahitabo nga sa human si Isaac makapanalangin kang Jacob, ug halus ngani makapahawa si Jacob sa atubangan ni Isaac nga iyang amahan, miabut na si Esau nga iyang igsoon gikan sa iyang pagpangayam.
Or, comme Isaac avait achevé de bénir Jacob, il arriva que Jacob sortait précisément de devant Isaac son père, lorsque son frère Ésaü revint de la chasse.
31 Ug siya mibuhat usab ug makaon nga lamian ug iyang gidala sa iyang amahan, ug siya miingon kaniya: Bumangon ka, amahan ko, ug kumaon ka sa inayaman sa imong anak, aron ang imong kalag magapanalangin kanako.
II apprêta, lui aussi, un ragoût et le présenta à son père en lui disant: "Que mon père se dispose à manger de la chasse de son fils, afin que ton cœur me bénisse.
32 Ug si Isaac nga iyang amahan miingon kaniya: Kinsa ba ikaw? Ug siya mitubag: Ako mao ang imong anak, ang imong panganay, nga si Esau.
lsaac, son père, lui demanda: "Qui es-tu?" II répondit: "Je suis ton fils, ton premier-né, Ésaü."
33 Ug mikurog si Isaac sa hilabihan gayud, ug miingon: Kinsa man diay ang mianhi dinhi, nga mikuha ug inayaman, ug gidala dinhi kanako, ug mikaon ako sa tanan sa wala pa ikaw moabut? Ug siya gipanalanginan ko? Oo, mahimong bulahan siya.
Isaac fut saisi d’une frayeur extrême et il dit: "Quel est donc cet autre, qui avait pris du gibier et me l’avait apporté? J’Ai mangé de tout avant ton arrivée et je l’ai béni. Eh bien! Il restera béni!"
34 Sa pagkadungog ni Esau sa mga pulong sa iyang amahan, mitu-aw siya sa hilabihang kadaku ug pagkapait nga pagtu-aw, ug miingon sa iyang amahan: Panalanginan mo usab ako, Oh amahan ko.
Ésaü, entendant les paroles de son père, poussa des cris bruyants et douloureux et il dit à son père "Moi aussi bénis-moi, mon père!"
35 Ug siya miingon: Mianhi ang imong igsoon nga adunay limbong, ug mikuha sa imong panalangin.
II répondit: "Ton frère a usé de ruse et il a enlevé ta bénédiction."
36 Ug siya miingon: Dili ba maayo nga siya gihinganlan Jacob? kay gilimbongan na niya ako sa nakaduha; gikuha na niya ang akong pagkapanganay; ug, tan-awa, karon gikuha na usab niya ang akong panalangin. Ug miingon siya: Wala ba ikaw magtago ug panalangin alang kanako?
Ésaü dit alors: "Est ce parce qu’on l’a nommé Jacob qu’il m’a supplanté deux fois déjà? II m’a enlevé mon droit d’aînesse et voici que maintenant il m’enlève ma bénédiction!" Et il ajouta: "N’As tu pas réservé une bénédiction pour moi?"
37 Si Isaac mitubag ug miingon kang Esau: Ania karon, gibutang ko siya sa pagkaginoo mo, ug akong gihatag kaniya ang tanan nga iyang mga igsoon nga mga ulipon niya; sa trigo ug sa bag-ong vino nga akong gitagana kaniya. Busa, unsa ang mahimo ko karon kanimo, anak ko?
Isaac répondit en ces termes à Ésaü: "Certes! je l’ai institué ton supérieur, j’ai fait de tous ses frères ses serviteurs, je lai gratifié de la moisson et de la vendange: pour toi, dès lors, que puis je faire, mon fils?"
38 Ug si Esau mitubag sa iyang amahan: Usa ra ba gayud ang imong panalangin, amahan ko? Panalangini ako bisan ako usab, amahan ko. Ug gipatugbaw ni Esau ang iyang tingog ug mihilak siya.
Ésaü dit à son père: "Ne possèdes tu qu’une seule bénédiction, mon père? Mon père, bénis moi aussi!" Et Esaü éclata en pleurs.
39 Ug si Isaac nga iyang amahan nagsulti, ug miingon kaniya: Ania karon, ang imong puloy-anan atua sa kinatambokan sa yuta, Ug sa tun-og sa mga langit gikan sa itaas;
Pour réponse, Isaac son père lui dit: "Eh bien! une grasse contrée sera ton domaine et les cieux t’enverront leur rosée.
40 Ug pinaagi sa imong pinuti magakinabuhi ka, ug sa imong igsoon magaalagad ikaw: Ug mahitabo nga sa makagawas ikaw, Nga pagatangtangon mo ang iyang yugo sa imong liog.
Mais tu ne vivras qu’à la pointe de ton épée; tu seras tributaire de ton frère. Pourtant, après avoir plié sous le joug, ton cou s’en affranchira."
41 Ug nagdumot si Esau kang Jacob tungod sa panalangin nga gipanalangin kaniya sa iyang amahan, ug miingon siya sa iyang kasingkasing: Haduol na ang mga adlaw sa pagbalata tungod sa akong amahan; unya pagapatyon ko si Jacob nga akong igsoon.
Ésaü prit Jacob en haine à cause de la bénédiction que son père lui avait donnée. Et Ésaü se dit en lui même: "Le temps du deuil de mon père approche; je ferai périr Jacob mon frère."
42 Ug gisuginlan si Rebeca sa mga pulong ni Esau nga iyang anak nga kamagulangan; ug iyang gipasugoan ug gipatawag si Jacob nga anak niya nga kamanghuran, ug giingon siya: Ania karon, si Esau nga imong igsoon naglipay sa iyang kaugalingon mahitungod kanimo nga naninguha sa pagpatay kanimo.
Et Rébecca fut informée des desseins d’Ésaü son fils aîné. Elle fit appeler Jacob, son plus jeune fils et lui dit "Écoute, Ésaü ton frère veut se venger de toi en te faisant mourir.
43 Busa karon, anak ko, tumana ang akong tingog; tumindog ka, ug kumalagiw ka padulong kang Laban, akong igsoon nga lalake sa Haran;
Et maintenant, mon fils, obéis à ma voix: pars, va te réfugier auprès de Laban, mon frère, à Haràn.
44 Ug pumuyo ka uban kaniya ug pipila ka adlaw, hangtud nga ang kasuko sa imong igsoon nga lalake, mapuypoy;
Tu resteras chez lui quelque temps, jusqu’à ce que s’apaise la fureur de ton frère.
45 Hangtud nga mapuypoy ang kaligutgut sa imong igsoon batok kanimo, ug nga hikalimtan niya ang imong gibuhat kaniya; unya magasugo ako ug akong paanhion ikaw gikan didto. Ngano nga mawad-an ako kaninyong duruha sa usa ka adlaw?
Lorsque l’animosité de ton frère ne te menacera plus et qu’il aura oublié ce que tu lui as fait, je t’enverrai ramener de là bas: pourquoi m’exposer à vous perdre tous deux à la fois?"
46 Ug miingon si Rebeca kang Isaac: Napungot ako sa akong kinabuhi tungod sa mga anak nga babaye ni Heth. Kong si Jacob mangasawa sa mga anak nga babaye ni Heth, ingon niining mga anak nga babaye niining yutaa, unsay kapuslanan sa akong kinabuhi?
Rébecca dit à Isaac: "La vie m’est à charge, à cause des filles de Heth. Si Jacob choisit une épouse parmi les filles de Heth, telle que celles-ci, parmi les filles de cette contrée, que m’importe la vie?"