Genesis 25
1 Ug si Abraham mikuha ug laing asawa, ug ang iyang ngalan mao si Cetura.
[Some time after Sarah died], Abraham married another woman, whose name was Keturah.
2 Ug siya nanganak kang Zimram, ug kang Joksan, ug kang Medan, ug kang Midiam, ug kang Ishbak, ug kang Sua.
She later gave birth to six sons: Zimran, Jokshan, Medan, Midian, Ishbak, and Shuah.
3 Ug si Joksan nanganak kang Seba, ug kang Dedan. Ug ang mga anak nga lalake ni Dedan mao si Assurim, ug si Letusim ug si Leummin.
Jokshan became the father of two sons, Sheba and Dedan. The descendants of Dedan were the Asshur people-group, the Letush people-group, and the Leum people-group.
4 Ug ang mga anak nga lalake ni Midiam, si Epha, ug si Epher, ug si Enech, ug si Abida, ug si Eldaa. Ngatanan kini sila maoy mga anak ni Cetura.
The sons of Midian were Ephah, Epher, Hanoch, Abida, and Eldaah. They were all descendants of Keturah.
5 Ug gihatag ni Abraham ang tanan nga iya kang Isaac.
Abraham declared that after he died, Isaac would inherit everything he owned.
6 Apan ang mga anak nga lalake sa iyang mga puyopuyo gihatagan ni Abraham ug mga gasa; ug sila gipalakaw niya sa halayo kang Isaac nga iyang anak, sa nagpuyo pa siya dapit sa silangan, ngadto sa yuta sa silangan.
But while Abraham was still living, he gave gifts to the sons of his (concubines/slaves that he had taken to be his secondary wives), and then he sent them away to live in a land to the east, to keep them far from his son Isaac.
7 Ug kini mao ang mga adlaw sa mga tuig sa kinabuhi ni Abraham nga iyang gikinabuhi; usa ka gatus ug kapitoan ug lima ka tuig.
Abraham lived until he was 175 years old.
8 Ug gitugyan ni Abraham ang espiritu, ug namatay siya sa hilabihang pagkatigulang, usa ka tawong tigulang, ug puno sa mga tuig, ug gitipon siya sa iyang katawohan.
He died at a very old age, joining his ancestors who had died previously [DOU].
9 Ug siya gilubong ni Isaac ug ni Ismael nga iyang mga anak nga lalake didto sa langub sa Macpela, didto sa kapatagan ni Ephron, nga anak nga lalake ni Zoar nga Hetehanon, nga anaa sa atbang sa Mamre;
His sons Isaac and Ishmael buried his body in the cave at Machpelah area, near Mamre, in the field that Abraham had previously bought from Ephron, one of the descendants of Heth.
10 Ang kapatagan nga gipalit ni Abraham sa mga anak ni Heth: didto gilubong si Abraham, ug si Sara nga iyang asawa.
Isaac and Ishmael buried his body there, where Abraham previously buried his wife Sarah.
11 Ug nahitabo sa tapus ang kamatayon ni Abraham, nga gipanalanginan sa Dios si Isaac ang iyang anak; ug mipuyo si Isaac sa haduol sa atabay sa Beer-lahai-roi (atabay niadtong Buhi nga nagatan-aw kanako).
After Abraham died, God blessed his son Isaac. And Isaac moved to live near Beer-Lahai-Roi.
12 Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Ismael, anak nga lalake ni Abraham, nga gianak kaniya ni Agar, nga Egiptohanon, ang ulipon nga babaye ni Sara:
(These are/I will now give a list of) the descendants of Abraham’s son, Ishmael, to whom Sarah’s female slave, Hagar from Egypt, had given birth.
13 Busa kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Ismael, pinaagi sa mga ngalan nila, pinaagi sa ilang mga kaliwatan; ang panganay ni Ismael, si Nabaioth; unya si Cedar ug si Abdeel, ug si Mibsam,
These are their names, in the order in which they were born: Ishmael’s oldest son was named Nebaioth. After him were born Kedar, Adbeel, Mibsam,
14 Ug si Misma, ug si Duma, ug si Massa,
Mishma, Dumah, Massa,
15 Ug si Hadad, ug si Tema ug si Jetur, ug si Naphis, ug si Cedema.
Hadar, Tema, Jetur, Naphish, and Kedemah.
16 Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ismael, ug kining mga ngalan nila pinaagi sa ilang mga lungsod, ug sumala sa ilang mga hunonganan napulo ug duha ka mga punoan sumala sa ilang mga panimalay.
The twelve sons of Ishmael became the leaders/chiefs of people-groups that had those names. They each had their own settlement and campsite.
17 Ug kini mao ang mga tuig sa kinabuhi ni Ismael, usa ka gatus katloan ug pito ka tuig, ug gitugyan niya ang iyang espiritu, ug namatay siya; ug gitipon siya sa iyang lungsod.
Ishmael lived until he was 137 years old. Then he died, [EUP] joining his ancestors who had previously died.
18 Ug nanagpuyo sila gikan sa Havila hangtud sa Shur nga diha sa atbang sa Egipto sa magapadulong ikaw ngadto sa Asiria; ug mipuyo siya sa atbang sa tanan niyang mga igsoon.
His descendants (settled/went to live) in the area between Shur and Havilah, near the border of Egypt as a person travels toward Asshur. All of their camps were close to each other (OR, they all frequently attacked each other).
19 Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Isaac nga anak ni Abraham. Si Abraham nanganak kang Isaac.
(This is an account of/I will now tell you about) Abraham’s son, Isaac. Abraham became the father of Isaac,
20 Ug may panuigon si Isaac nga kap-atan ka tuig sa pagpangasawa niya kang Rebeca, nga anak ni Bethuel, nga Aramehanon sa Padan-aram nga igsoon nga babaye ni Laban, nga Aramehanon.
and when Isaac was 40 years old, he married Rebekah, the daughter of Bethuel. Bethuel was one of the descendants of Aram from Paddan-Aram. Rebekah was the sister of Laban, who belonged to the Aram people-group.
21 Ug nangamuyo si Isaac kang Jehova alang sa iyang asawa, tungod kay siya apuli; ug miuyon si Jehova ug nanamkon si Rebeca nga iyang asawa.
Almost 20 years after they were married, Rebekah still had no children. So Isaac prayed to Yahweh concerning his wife, and Yahweh answered his prayer. His wife Rebekah became pregnant.
22 Ug ang mga anak nanagbusog diha sa sulod niya; ug miingon siya: Kong mao kini, ngano nga mabuhi pa ako? Ug siya miadto sa pagpangutana kang Jehova.
She was carrying twins in her womb, and they kept jostling each other. So she said, “Why is it [that this is happening to me]?” So she asked Yahweh about it.
23 Ug si Jehova mitubag kaniya: Adunay duruha ka nasud sa sulod nimo, ug ang duruha ka katawohan pagabahinon gikan sa sulod sa imong ginhawaan; ug ang usa ka katawohan labing malig-on kay sa usa ka katawohan, ug ang magulang magaalagad sa manghud.
Yahweh said to her, “The older one of your twins will serve the younger one. The twins will be ancestors of two nations. And those two people-groups will separate from each other.” [CHI]
24 Ug sa natuman na ang iyang mga adlaw sa pag-anak, ania karon, dihay kaluha sa iyang taguangkan.
When Rebekah gave birth, it was true! Twin boys were born!
25 Ug ang nahauna nga migula bulagaw, ug ang tibook nga lawas balhiboon ingon sa usa ka bisti nga gisapawan ug balhibo; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan si Esau.
The first one born was red, and his body had hair all over it, like a garment made of hair. So they named him Esau, [which sounds like the Hebrew word that means ‘hairy'].
26 Ug sa ulahi migula ang iyang igsoon nga lalake, nga mikupot ang iyang kamot sa tikod ni Esau; ug gihinganlan ang iyang ngalan si Jacob. Ug si Isaac may panuigon nga kan-uman ka tuig sa iyang pag-anak kanila.
Then his brother was born, grasping Esau’s heel. So they named him Jacob, [which sounds like the Hebrew word that means ‘heel’]. Isaac was 60 years old when the twins were born.
27 Ug ang mga bata nanagtubo, ug si Esau nahimong batid sa pangayam, tawo sa kapatagan: apan si Jacob mao ang tawo nga hilumon nga nagpuyo sa mga balongbalong.
When the boys grew up, Esau became a skilled hunter. He spent a lot of time out in the fields. Jacob was a quiet man who stayed close to the campsite.
28 Ug si Esau gihigugma ni Isaac, kay nakakaon siya sa iyang pinangayaman; apan si Rebeca nahigugma kang Jacob.
Isaac liked Esau more, because he enjoyed the taste of the meat of the animals that Esau killed. But Rebekah liked Jacob more.
29 Ug nagluto si Jacob ug sud-an nga sinabawan; ug mipauli si Esau gikan sa kapatagan ug gikapuyan siya:
One day while Jacob was cooking some stew, Esau came home from the field, very hungry.
30 Ug si Esau miingon kang Jacob; Nangayo ako kanimo nga pakan-on mo ako nianang mapulapula nga linat-an, kay hilabihan nga pagkakapoy ko. Busa gihinganlan ang iyang ngalan si Edom.
He said to Jacob, “Give me some of that red stew to eat right now, because I am very hungry!” [That is why Esau’s other name was Edom, [which sounds like the Hebrew word that means ‘red]’.]
31 Ug si Jacob mitubag: Ibaligya mo una kanako niining adlawa ang imong pagkapanganay.
Jacob said, “I will give you some if you sell me (your birthright/the privileges you have because you are the firstborn son).”
32 Unya miingon si Esau: Tan-awa, himalatyon na ako: unsa man ang kapuslanan kanako sa akong pagkapanganay?
Esau replied, “Well, I am about to die [from being so hungry]. [If I die now], (my birthright will not benefit me./What good will my birthright be to me?)” [RHQ]
33 Ug si Jacob miingon: Manumpa ka kanako niining adlawa. Ug siya nanumpa kaniya, ug gibaligya niya kang Jacob ang iyang pagkapanganay.
Jacob said, “(Swear to/Solemnly promise) me that you are giving me the privileges that you will have from being the firstborn son!” So that is what Esau did. He sold his birthright to Jacob.
34 Unya si Esau gihatagan ni Jacob sa tinapay ug sa linuto nga mga liso; ug siya mikaon ug miinum, ug mitindog ug milakaw. Niini gitamay ni Esau ang iyang pagkapanganay.
Then Jacob gave to Esau some bread and some stew made of lentils/beans. Esau ate and drank, and then he got up and left. By doing that, Esau showed that he (was not interested in/did not value) the privileges that would be his because of being the firstborn son.
